Túrki akademııasy Nızamı Gánjaýı shyǵarmalarynyń tanystyrylymyn ótkizdi

2331
Adyrna.kz Telegram

Búgin Túrkistan qalasynda Halyqaralyq Túrki akademııasy Nızamı Gánjaýıdiń týǵanyna 880 jyl tolýyna oraı «Shyǵystyń shoq juldyzy» atty alqaly jıyn uıymdastyrdy.

«Farab» kitaphanasynda ótken alqaly basqosýǵa Ázerbaıjan Mıllı Medjlısiniń Spıkeri Sahıba Gafarova, Halyqaralyq Túrki akademııasynyń prezıdenti Darhan Qydyráli, kórnekti jazýshy Marhabat Baıǵut, belgili aqyn Narmahan Begalyuly, Ázerbaıjan Respýblıkasynyń Qazaqstandaǵy  Tótenshe jáne ókiletti elshisi Agalar Atamoglanov, Ázerbaıjan  Mıllı Medjlısiniń  depýttary, Qazaqstan Parlament Májilisiniń depýtattary, Q.A.Iasaýı atyndaǵy Halyqaralyq qazaq-túrik ýnıversıtetiniń rektory Janar Temirbekova, baýyrlas elderdiń memleket jáne qoǵam qaıratkerleri, zııaly qaýym ókilderi qatysty.

Mártebeli qonaqty Akademııa basshysy Darhan Qydyráli kútip aldy. Basqosý Qarabaqty azat etý soǵysynyń bastalýyna 1 jyl tolýyna baılanysty 44 kúndik Otan soǵysynda qaharmandyqpen shaıqasyp, eldiń tutastyǵy men egemendigin qorǵaý jolynda qaıtys bolǵan jaýyngerlerdi  qurmetpen eske alyp, bir mınýttyq únsiz jarııalaýmen bastaldy.

Budan keıin Darhan Qydyráli Akademııanyń jańadan ázirlep shyǵarǵan Nızamı Gıanjaýıdiń  «Jeti arý. Leıli-Májnún» jınaǵyn tanystyra kele, lentasyn qııý úshin ortaǵa Ázerbaıjan Parlamenti Medjlısiniń spıkeri Sahıba Gafarova men jazýshy Marhabat Baıǵutty ortaǵa shaqyrdy.

Jıynda sóz alǵan Medjlıs Spıkeri Sahıba Gafarova Nızamıdiń tek túrki dúnıesi men ıslam áleminiń ǵana maqtanyshy emes, kúlli adamzat órkenıetinde aıryqsha oryn alatyn tuǵyrly tulǵa  ekenin atap ótti.

Óz kezeginde Akademııa basshysy Nızamı men Abaı shyǵarmashylyǵyndaǵy sabaqtastyqqa toqtalyp, onyń túrki áleminen alatyn orny týraly aıtty.

«Halyqaralyq Túrki akademııasy «Nızamı jyly» aıasynda birqatar is-sharalardy uıymnyń 2021 jylǵa arnalǵan josparyna engizgen bolatyn.

Búgin oqyrmanǵa usynyp otyrǵan kitabymyz da osy is-sharalar jospary aıasynda jaryq kórdi. Kitapqa túrki áleminiń uly oıshyly Nızamı Gánjaýıdiń qazaq tilinde jaryq kórgen eki shyǵarmasy - «Leıli men Májnún» men «Jeti sulý» endi. Shyndyǵynda, bul shyǵarmalar Keńes úkimetiniń alǵashqy kezeńinde - 1940 jyldary qazaqtyń tanymal jazýshylarynyń aýdarmalary negizinde jaryq kórdi. Alaıda, osy ýaqyt aralyǵynda bul kitaptar eskirgen jáne qol jetimsiz boldy.  Osyny eskere otyryp, Halyqaralyq Túrik akademııasy shyǵarmalardy tolyqtyryp qaıta basyp shyǵarýǵa sheshim qabyldady.

Nızamı murasy men shyǵarmashylyǵy búkil álemde ózekti jáne mańyzdy. Onyń murasy tek Ázerbaıjan men túrki áleminiń ǵana emes, búkil adamzattyń baǵa jetpes rýhanı qazynasyna aınaldy. Ol búkil Shyǵysta jańa ádebı mekteptiń negizin qalady. Nızamıden keıin, Nasımı, Fızýlı, Naýaı, Abaı jáne basqa da aqyn-jazýshylar onyń shyǵarmashylyǵynyń áserinen úlken týyndylar jasap, onyń ıdeıalaryn damytty»,  ̶  dedi Akademııa basshysy sóılegen sózinde.

Oqyrmanǵa jol tartqan eńbekke Nızamıdyń qos jyrynyń Taır Jarokov, Qasym Amanjolov, Táken Álimqulov, Ǵalı Ormanov, Jaqan Syzdyqov jáne t.b. kórnekti qazaq aqyndary aýdarǵan tańdaýly nusqalary engen.

Jıyn sońynda mártebeli qonaqqa Darhan Qydyráli Akademııa basyp shyǵarǵan baǵaly eńbekterdi tartý etti.

Aıta ketý kerek, bıyl Ázerbaıjan Respýblıkasynyń Prezıdenti Ilham Álıev 2021  jyldy «Nızamı Gánjaýı jyly» dep jarııalaǵan bolatyn. Ázerbaıjan halqynyń klassık aqyny, túrki álemniń oıshyly Nızamı Gánjaýıdiń negizgi shyǵarmalar irgeli shyǵarmasy «Hamsa» («Bes dastan toptamasy»), oǵan «Syrlar qazynasy», «Husraý-Shyryn», «Leıli-Májnún», «Jeti arý» jáne «Eskendirnama» atty bes dastany kirgen. Aqynnyń  jaýhar týyndylary Shyǵys pen Batys  poezııasynyń  damýyna orasan zor yqpalyn tıgizdi.

 

 

Pikirler