امەريكالىق الپاۋىت كومپانيالار مەن ينۆەستورلار رەسەيدىڭ نارىعىن الەمدىك ەكونوميكالىق نارىقتان ىعىستىرىپ شىعارۋدىڭ جوسپارىنا كىرىستى. بۇل جايىندا اقش-تىڭ ساۋدا مينيسترلىگى مالىمدەدى. قازىر رەسەيدىڭ «كوممەرسانت» باسپاسىندا ماقالالار شىعىپ، شۋلاپ جاتىر.
اقش-تىڭ CF Industries Nitrogen, Terra Nitrogen, Terra International كومپانيالارى رەسەي تاۋارلارىنا قاتىستى باج سالىعىن ارتتىرىپ جىبەرسە، تەك قانا رەسەي ەمەس، رەسەيمەن ساۋدا قاتىناسىنداعى ەلدەردىڭ ءبىرازى زاردابىن تارتاتىن سياقتى. اقش-تىڭ ساۋدا ءمينيسترى رەسەيدى الەمدىك نارىقتان ىعىستىرىپ شىعارۋدى 2002 جىلى جوسپارلاعان ەكەن. ەگەر پروتسەسس سوڭىنا بارسا، رەسەيدىڭ تاۋ-كەن ونەركاسىبى، مەتاللۋرگيا، مۇناي مەن گاز سالاسى، يندۋستريا سالاسى قۇلدىراپ كەتەدى.
اقش-تىڭ نارىقتىق ەكونوميكاسىندا الەمنىڭ كەز كەلگەن ەلىنىڭ تاۋارىن قابىلداۋدىڭ بەلگىلەنگەن كريتەريلەرى بار. ونىڭ ىشىنە ۆاليۋتا كۋرستارىنىڭ اينالىمى مەن وزگەرىسى، شەتەلدىك ينۆەستورلارعا بەرىلگەن ەركىندىك پەن باسەكەلەستىك، ءوندىرىستى مەملەكەتتىك باقىلاۋ، رەسۋرستاردى ءبولىسۋ، باعاسىن كەلىسۋ، جۇمىسشىلاردىڭ جالاقىسىن كوتەرۋ جانە تاعى باسقا دا فاكتورلار كىرەدى.
اقش-تىڭ ساۋدا مينيسترلىگى رەسەيدىڭ سىرتقى نارىعىمەن بىرگە بەلورۋستىڭ دە سىرتقى ساۋدا اينالىمىن قارماققا الدى. قازىر بەلورۋستىڭ ۇلتتىق كومپانيالارى مەن قارجى ينستيتۋتتارىنا سانكتسيالار سالىندى. قازىر Doing Business اقپاراتتىق پورتالى رەسەي مەن بەلورۋستەگى قارجىلىق توقىراۋى مەن ەلدەگى ۇلتتىق كومپانيالاردىڭ اكتسيالارىنىڭ قۇلدىراۋى جايىندا جازىپ جاتىر. وندا رەسەي دۇنيەجۇزىلىك ساۋدا ۇيىمىنىڭ تالاپتارى مەن شارتتارىن ورەسكەل بۇزىپ جاتىر دەيدى، ەكونوميكالىق ساراپشىلار.
رەسەيدىڭ دۇنيەجۇزىلىك ساۋدا ۇيىمىنىڭ تالاپتارى مەن ەرەجەلەرىن بۇزىپ وتىرعانىنىڭ ءوزى سىرتقى نارىقتا از عانا مەرزىمدە جۇزدەگەن ميلليون دوللار شىعىندارعا الىپ كەلىپ وتىر. ءتىپتى سىرتقى نارىقتا جۇمىس جاسايتىن بىرنەشە ءىرى كومپانيالارىنىڭ جۇمىستارى توقتاپ تۇر. دۇنيەجۇزىلىك ساۋدا ۇيىمى قازىر رەسەيدىڭ ۇستىنەن اپپەلياتسيالىق شاعىم جاساپ جاتىر. ال، ۆاشينگتون بولسا دۇنيەجۇزىلىك ساۋدا ۇيىمىنىڭ نارىقتاعى پروتەكتسيونيزمدى قورعاپ قالاتىنىنا سەنىمدى.
بەكبولات قارجان،
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى
