لاتىنعا كوشۋ: نە ىستەلدى، نە جاسالماق؟

2761
Adyrna.kz Telegram

بيىل ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىگىنە وتىز جىل تولادى. وسى جىلدار ىشىندە ەل ءۇشىن اسا وزەكتى شەشىمدەر مەن ماسەلەلەر قابىلدانىلىپ كەلەدى. سونىڭ ءبىرى – لاتىن الىپبيىنە كوشۋ. بۇل ماسەلەنىڭ قوعام اراسىندا كوتەرىلگەنىنە ءۇش-ءتورت جىل بولسا دا، باستاپقى كەزدەگىدەي حالىق اراسىنداعى پىكىرتالاستار مەن كوزقاراستاردىڭ دەنى بۇگىندە باسىلىپ قالعانداي. كەيبىرى بۇل ۇلت ءۇشىن دۇرىس شەشىم دەسە، الدەبىر ادامدار ءالى كۇنگە دەيىن سەنىمسىزدىكپەن كەلىسە قويمايدى. شەشىمى قيىنداعان بۇل تاقىرىپ شىنىمەن ۇزىن-سونار جىرعا اينالىپ بارادى. ويتكەنى، ۇسىنىلىپ جاتقان ءالىپبي ۇلگىلەرى كوپشىلىكتىڭ كوڭىلىنەن بىردەن ءارى بىردەي شىقپايدى. «بۇل ماسەلە بولاشاقتا قالاي وربىمەك؟» «كىمدەر جاۋاپتى؟» «قاي جىلى لاتىن الىپبيىنە انىق كوشەمىز؟» دەگەن سۇراقتار اركىمنىڭ كوكەيىندە ءبىر جۇرگەنى انىق.

قازاق ەلىنىڭ تاجىربيەسىندە لاتىن قارپىنە كوشۋ تۋرالى پىكىرتالاستار وتكەن عاسىردىڭ جيىرماسىنشى جىلدارىنىڭ ورتا تۇسىندا باستالادى. «ەڭبەكشى قازاق»، «جارشى» سەكىلدى ەرتەدەگى باسىلىم بەتتەرىندە قازاق زيالىلارىنىڭ وسى ماسەلە توڭىرەگىندە وي-پىكىرلەرىنە نەگىزدەلگەن جۇزدەگەن ماقالا شىققان كورىنەدى. العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ، ن.تورەقۇلوۆ 25 ءارىپتى ونىڭ ىشىندە قازىرگى ۇسىنىلىپ وتىرعان جوبالارعا ۇقساس جىڭىشكە ارىپتەردى دايەكشە ارقىلى ۇسىنادى. ح.دوسمۇحامەدوۆ جوباسىن ەۋروپا ەلدەرىنىڭ تاجىربيەسىمەن بايلانىستىرسا، م.مىرزاۇلى، ءا.ءبايدىلداۇلىنىڭ جوبالارى نەگىزىنەن قازاق تىلىندەگى جىڭىشكە ارىپتەردىڭ دايەكشە ارقىلى اجىراتىلۋىمەن قاراستىرىلدى. ال، بەلگىلى عالىم ت.شونانۇلى لاتىن الىپبيىنە كوشكەنىمىزبەن، ۇندەستىك زاڭى مىندەتتى تۇردە ساقتالۋى كەرەك ەكەنىن ەسكەرتىپ، 16 تۇركى حالىقتارىنىڭ قارىپ ۇلگىسىن سالىستىرىپ، عالىم شامامەن 25 ءارىپتىڭ ۇلگىسىن ۇسىنادى. ياعني، بايقاپ قاراساق، قازىرگى ۇسىنىلىپ جاتقان ۇلگىلەردەگى دايەكشە، تاڭبا سانىنىڭ 25-28 -ءدىڭ شاماسىندا بولۋى بۇل سوناۋ وتكەن عاسىر باسىنداعى ۇلت زيالىلارىنىڭ زامانىندا دا بولعان. سوندىقتان، قازىرگى ءتىل ورتالىقتارىنىڭ، عالىمداردىڭ ۇسىنىپ جاتقان جوبالارى دا اسپاننان الىنىپ، ويدان قۇراستىرىلىپ جاتقان جوق. ۇلت قايراتكەرلەرىنىڭ باستاعان باستاماسى، كورسەتكەن ۇلگىسى. ال، ەندى حالىقتىڭ وعان دەيىنگى ساۋاتى ارابشا اشىلعاسىن، لاتىن الىپبيىنە بايلانىستى وسىنداي ماسەلەلەر تۋىنداپ جاتقاندا، مۇنداي ەملەگە كەلىسپەگەندەر دە بولعان. جيىرماسىنشى جىلدارى «لاتىنشىلدار»، «ارابشىلدار» دەپ ەكى توپقا بولىنگەن قايراتكەر-عالىمدار دا بولعان. وسى كەزدە ءازىربايجان تۇرىكتەرى باستاعان شىعىس ەلدەرىنىڭ ەلۋدەن اسا حالقى بەس-ون جىلدىڭ ىشىندە لاتىن قارپىنە كوشىپ ۇلگىرەدى. ۇزاق تالقىلاۋلاردان سوڭ، جوعارىدا اتتارى اتالعان ت.شونانۇلى، ءا.ءبايدىلداۇلى، ءى.جانسۇگىرۇلى، ءى.قابىلۇلى سەكىلدى قايراتكەرلەردىڭ بىرلەسكەن جوباسى 1930 جىلى بەكىتىلىپ، رەسمي تۇردە باسىلىم بەتتەرىنە ۇسىنىلادى. بەكىتىلگەن جوبانىڭ ەرەكشەلىگى «ءا» جىڭىشكە ءارپى سول قالپىندا قالىپ، 29 قارىپ جاريالانادى. بۇل نۇسقانىڭ ەرەكشىلىگى -ءبىر دىبىسقا ءبىر ءارىپ، جول ءۇستى جانە جول استى بەلگىلەرى جوق، وقۋعا وڭاي، جازۋعا قولايلى، تۇركى حالىقتارىنىڭ ءالىپبي قۇرۋداعى پرينتسيپتەرى قاتاڭ ساقتالعان. بىراق، وكىنىشكە وراي لاتىن گرافيكاسى قازاقتىڭ جاڭا ءالىپبيى بولىپ قابىلدانسا دا، سول كەزدەرى «ءا»، «ق»، «ع» سەكىلدى ءتول ارىپتەردىڭ ستاندارتقا ساي بولماۋى، ورىستان ەنىپ جاتقان كىرمە سوزدەردى جازۋدا كەلەڭسىزدىكتەردىڭ تۋى، شىلاۋلاردىڭ قيىندىعى 1938 جىلى ءبىزدىڭ قازىرگى قولدانىپ وتىرعان كيريليتساعا كوشۋىمىزگە الىپ كەلەدى. مىنە، بۇل ءبىزدىڭ وتكەن عاسىرداعى لاتىن الىپبيىنە كوشۋدەگى تاجىربيەمىز.

وسىلايشا، عاسىرعا جۋىق ۋاقىتتان سوڭ تاۋەلسىز ەل بولىپ تۇرعان شاقتا 2017 جىلى ەلباسىمىز «قازاق ءتىلى ءالىپبيىن كيريلليتسادان لاتىن گرافيكاسىنا كوشىرۋ» تۋرالى جارلىققا قول قويدى. جارلىق شىققان سوڭ، پرەمەر-ءمينيستردىڭ ۇكىمىمەن ۇلتتىق كوميسسيا قۇرىلدى. اتقارىلاتىن ءىس-شارالار كەزەڭ-كەزەڭ بويىنشا 2025 جىلعا دەيىن جوسپارلاندى. ا.بايتۇرسىنوۆ اتىنداعى ءتىل ءبىلىمى ينستيتۋتىنىڭ عالىمدارى لاتىن ءالىپبيىنىڭ قازاق تىلىنە نەگىزدەلگەن ورفوگرافيالىق ەرەجەسىنىڭ جوباسىن ۇسىندى. وسى جوبانىڭ توڭىرەگىندە ەلوردادا «ش.شاياحمەتوۆ اتىنداعى «ءتىل-قازىنا» ۇلتتىق عىلىمي-پراكتيكالىق ورتالىعى» قۇرىلدى. بۇل ورتالىقتىڭ جانىنان ادىستەمەلىك، ورفوگرافيالىق جانە IT باعىتىنداعى 4 جۇمىس توبى ىسكە كىرىستى. قازىرگى ءداۋىر تەحنولوگيانىڭ زامانى بولعان سوڭ، لاتىن قارپىنە بايلانىستى بارلىق دەرەكتەر قامتىلعان «QazLatyn» ۇلتتىق پورتالى، جاڭا الىپبيگە كوشۋ تۋرالى ءتۇرلى بەينەبلوكتار، كورنەكى اقپارات قۇرالدارى، بوت ارقىلى جۇمىس جاسايتىن كولەمدى “sozdikqor.kz” سوزدىك-پورتالى جاسالدى. بۇدان باسقا موبيلدىك قۇرىلعىلار ءۇشىن ءتۇرلى باعدارلامالار مەن ويىندار قۇراستىرىلىپ، كەيبىرى قوعامعا ۇسىنىلىپ جاتىر. ماسەلەگە بايلانىستى باسقا تۇركى حالىقتارىمەن بولسىن، ءوزىمىزدىڭ ءىرى قالالاردا دا ءتۇرلى كونفەرەنتسيالار مەن جيىندار وتكىزىلىپ تۇرادى. بۇل ايتىلعان ىستەردىڭ بارلىعى جوسپارعا سايكەس ءوز رەتىمەن جۇزەگە اسىرىلىپ جاتىر. بىراق، شىندىعىندا بۇل جاسالىنىپ جاتقان جالپىلاما ءىس-شارالاردىڭ رەتىن حالىقتىڭ كوپشىلىك بولىگى ءبىلىپ جاتىر ما؟ ءالى كۇنگە دەيىن ەل اراسىندا بىزگە «لاتىن ءتىلى» قاجەت ەمەس دەپ شاتاسىپ جۇرگەندەر بارشىلىق.

جارلىق قابىلدانعاننان بەرى لاتىن قارپىنە بايلانىستى ءوز نۇسقالارىن ۇسىنىپ جاتقاندار از ەمەس. جوعارىدا اتى اتالعان ۇلتتىق كوميسسيا بۇل جوبالاردى جان-جاقتى قاراستىرىپ، ەملە ەرەجەسىنە سايكەستىگىن، قولدانىسقا قولايلىعىن انىقتايدى. ەڭ العاشقى نۇسقالاردىڭ ءبىرى - «Bailatyn» جوباسى. بۇل جوبادا ءبىر دىبىسقا ءبىر تاڭبا ۇستانىمى بولمادى. مىسالى، «ا» جانە «ءا» دىبىستارىنا ورتاق «ا» تاڭباسى بەلگىلەنگەن. «ءۇ» مەن «ءى» دىبىستارىندا دا سونداي جاعداي ورىن العان. بۇل جوبا، ارينە، ازداپ كەلەڭسىزدىكتەر تۋعىزعانىن بارىمىزدە ءتۇسىنىپ وتىرمىز. ەكىنشى، «Kazakh Grammar» جوباسى. «اربانىڭ الدىڭعى دوڭگەلەگى قالاي جۇرسە، ارتقى دوڭگەلەك تە سولاي» دەمەكشى، مۇندا دا «ق» جانە «ع» دىبىستارىنا ورتاق تاڭبا بەلگىلەنگەن. سونىمەن قاتار ءالىپبي رەتىندە قازاق ءتىلىنىڭ ءتول تاڭبالارىنىڭ سوڭعى جاعىندا ورنالاسۋى دا ۇلتتىق كوميسسيا مۇشەلەرىنە ۇناي قويمادى. ءۇشىنشى بولىپ، ماڭعىستاۋلىق ماتەماتيك قۋانتقان ۆانوۆتىڭ ۇتىمدى تۇردە ماتەماتيكالىق-گەومەتريالىق باعىتتا 33 ءارىپ ۇسىندى. بىراق، حالىققا سوزدەردى تەز جازىپ ۇيرەنىسىپ كەتۋ ءۇشىن بۇل نۇسقانىڭ دا ءوز قيىنشىلىعى بار. ءتورتىنشى ەسكەندىر تاسبولاتوۆتىڭ جوباسى ەدى. اۆتور الىپبيىنە «تس» دىبىسىن قالدىرادى. «ع»، «ڭ»، «ش»، «چ» دىبىستارىن ديگراف تۇرىندە كورسەتەدى. مۇندا دا الدىڭعى جوبالارداعىداي قولايسىزدىق تۋدىرار «ي» مەن «ءى» دىبىستارىنا ورتاق تاڭبا بەلگىلەنگەن. كۇندە قولداناتىن «ءىنى، ىلگەك» دەگەن سوزدەردى «يني، يلگەك» دەپ تاعى شاتاستىرارىمىز ايدان انىق. كەيىن بەسىنشى – ماناس ساپارباەۆتىڭ ۇسىنعان جوباسىندا 8 ديگراف بولسا، نۇرلان تۇلتەباەۆتىڭ ءالىپبي نۇسقاسىندا 33 تاڭبا كورسەتىلگەن. «ي» مەن « ۋ» ارىپتەرىن تاراتىپ جازۋدى ۇسىنعان ن.تۇلتەباەۆتىڭ ماسەلەسى ورىندى بولعانىمەن، شۇبالىڭقىلىققا جول بەرۋگە بولمايدى. ال، اتىشۋلى سوڭعى جوبالاردىڭ ءبىرىن ۇسىنۋشى – ستۋدەنت ابزال داۋرەنبەكۇلى. ديگرافتان قاشىپ جۇرگەندە، بۇل نۇسقادا ءتىپتى تريگرافتا بولعان. تاعى ءبىر ەرەكشەلىگى، اۆتور «ۋ» دىبىسىن «w» ارقىلى تاڭبالايدى. بۇل اتالعان ۇسىنىستارعا قاتىستى ش.شاياحمەتوۆ اتىنداعى «ءتىل-قازىنا» ورتالىعىنىڭ اتقارۋشى ديرەكتورى ەربول تىلەشوۆ ۇلتتىق كوميسسيا مۇشەلەرىنىڭ بۇل جوبالاردى تالداي وتىرىپ، «ءبىر دىبىس ءبىر تاڭبا» ۇستانىمى ءالى دە بىرىزدىلەنبەي تۇرعانىن ايتادى. ديگرافتان قۇتىلۋ كەرەك، ويتكەنى، باسقا تۇركى حالىقتارىنىڭ لاتىن گرافيكاسىندا مۇنداي ماسەلە جوق. ە.تىلەشوۆتىڭ باسىلىم بەتتەرىندەگى ايتقان دەرەكتەرى بويىنشا جارلىق شىعىپ، بۇل ماسەلە كوتەرىلگەلى وتىزعا تارتا جوبا ۇسىنىلعان ەكەن. ال، قازىر ۇسىنىستاردىڭ لەگى مۇلدەم سيرەگەن. ياعني، بۇل العاشقى كەزدەگىدەي تىلگە جاناشىرلىق جاساپ، ماسەلەگە ءاتۇستى قاراماي شۋلاعان قوعامنىڭ تىنىشتالعانىن كورسەتەدى. كوپتەگەن عالىم-ماماندار مەن حالىقتىڭ سۇرانىسىن ەسكەرە وتىرىپ، سوڭعى رەسمي لاتىن ءالىپبيىنىڭ نۇسقاسىن پرەمەر-مينيستر وسى جىلدىڭ قاڭتار ايىندا جاريالادى. اقپاراتتارعا سۇيەنسەك، بۇل ىسكە 3500 ءتىل مامانى جانە ەلدەگى كوپتەگەن جوو -داعى ەلۋ شاقتى كافەدرا مەن ونعا تارتا ۇلكەن ۋنيۆەرسيتەتتەر قاتىسقان. لاتىن گرافيكاسىنا كوشۋ جۇمىستارى وڭتايلى بولسا، 2023-2031 جىلدار ارالىعىندا تولىقتاي كوشۋ جوسپارلانىپ وتىر. ونىڭ ىشىندە، ەگەر جاڭا نۇسقا سىناقتان ءساتتى ءوتىپ جاتسا، 2022 جىلدان باستاپ باستاۋىش مەكتەپتىڭ وقۋشىلارى لاتىن قارپىمەن ساۋات اشۋدى باستايدى. 2025 جىلعا دەيىن بارلىق ءىس-قاعازدار، وقۋلىقتار، مەرزىمدى باسىلىمدار كوشەدى دەپ جوسپارلانعان. ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگى مەكتەپ سىنىپتارىنىڭ لاتىن ارپىنە كوشۋ كەستەسىن ۇسىنعان بولاتىن.

0, 1, 2, 3, 4 –سىنىپتار -2023 جىلعا دەيىن;
5, 6, 7, 8, 9 – سىنىپتار 2024 جىلعا دەيىن;
10-11 سىنىپتار – 2025 جىلعا دەيىن;

جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپ مۇعالىمدەرى 2019-2025 جىلدار ارالىعىندا لاتىن ءارپىن ۇيرەتەتىن كۋرستارعا قاتىسىپ، بىلىمدەرىن جەتىلدىرۋلەرى كەرەك. سونىمەن قوسا مەملەكەتتىك ورگانداردا ءدال وسى جىلدارى كوشۋگە دايىن بولۋلارى قاجەت.

قوعام اراسىندا لاتىن گرافيكاسىنا كوشۋدە بيۋدجەتتەن كەتەتىن قارجىنى ۋايىمدايتىندار دا بار. اسىرەسە، ول وقۋلىقتار مەن ءىس-قاعازدارىنا بايلانىستى. جاستاردان گورى ۇلكەن جاستاعى ادامدار دا لاتىن تاڭباسىن قالاي ۇيرەنەمىز دەپ ۋايىم قىلادى. بىراق، ءار نارسەنىڭ ءوز شەشىمى بار. قازىر ءتىپتى تەلەفونعا كۇندەلىكتى 112 نومىرىنەن كەلەتىن نەمەسە باسقا دا ۇيالى بايلانىستارعا بايلانىستى حاتتار دا كوبىنە لاتىن تاڭباسىمەن كەلەدى. كەرەك بولعاننان كەيىن ونى دا وقىپ الىپ جاتىرمىز. بۇل كۇندە الەمدە كيريلليتسانى قولداناتىن 11 ەل قالعان. ورتا ازيادا قىرعىزستان جانە قازاقستان. بۇرىنعى كەڭەستىك ەلدەردەن ۋكراينا مەن بەلارۋس. ال، الەمدە 120-دان استام مەملەكەت لاتىن گرافيكاسىن قولدانادى. سوندىقتان دا، سەنىمسىزدىك تانىتىپ ارتقا تارتۋدىڭ قاجەتى جوق. قوعامدا لاتىن الىپبيىنە كوشۋدى ۇلتتىق دەڭگەيدەگى ماسەلە دەسە، ەندى ءبىرى ساياسي شەشىم رەتىندە قاراستىرادى. قانشا دەگەنمەن، لاتىن جازۋىنا كوشۋ- ەلىمىزدى الەمدىك دەڭگەيدە تاعى ءبىر جولىن اشارى انىق. حالقىمىز تەك جاقسىلىققا، جاقسى سوزگە سەنگەن. وسىنىڭ ارقاسى شىعار كەيبىر وتكىزىلىپ جاتقان قوعامدىق ساۋالنامالار قازاق ەلىنىڭ 80-90 پايىزى لاتىن الىپبيىنە كوشۋدى قولدايتىنىن ايتادى.

لاتىن جازۋى دەسەك، ءبىز كوبىنەسە تۇركى تىلدەس كورشى حالىقتاردىڭ تاجىريبەسىنە سۇيەنەمىز. ويتكەنى، تۇركى تىلدەرى بىزگە جاقىن، ءارى ورتاقتاسار زاڭدىلىقتارىمىز بار. مىسالى، تۇركيا ەلى وتكەن عاسىردىڭ باسىندا مۇستافا كەمال وزتۇرىكتىڭ باستاماسىمەن 1928 جىلى ءالىپبي جونىندەگى كوميسسيا قۇرىپ، لاتىن قارپىنە نەگىزدەلگەن تۇرىك ءتىلىنىڭ ەملەسىن ۇسىنادى. سول جىلدىڭ قاراشا ايىندا ارنايى قاۋلى مەن زاڭ شىعادى. 1929 جىلدان باستاپ، اراب گرافيكاسىنا تىيىم سالا وتىرىپ، بارلىق مەملەكەتتىك ورگاندار لاتىن جازۋىنا كوشەدى. ءبىر جىلدىڭ ىشىندە ماسەلەنىڭ ءتۇيىنى تۇركيا ەلى ءۇشىن وڭاي ءارى ءساتتى شەشىلەدى. سول سەكىلدى، ءحىح عاسىردان سوڭىندا ءازىربايجان ەلى دە لاتىن جازۋى ماسەلەسىن كوتەرىپ، تاۋەلسىزدىك العانعا دەيىن تولىق كوشىپ ۇلگەردى. بۇگىندە ءازىربايجان كوپ جىلدار بويعى تالپىنىستان كەيىن تمد ەلدەرىنىڭ اراسىندا لاتىن الىپبيىنە كوشكەن ەڭ ءبىرىنشى مەملەكەت بولىپ وتىر. كورشى باۋىرلاس وزبەك حالقى دا لاتىنعا كوشۋدى بىزدەن جيىرما جىل بۇرىن باستاسا دا، كوپتەگەن كەمشىلىكتەر بولدى. ەكى رەت ءالىپبي نۇسقاسى وزگەرتىلدى. دەگەنمەن، وزبەك باۋىرلارىمىز ءالى دە تولىققاندى لاتىن جازۋىنا كوشتى دەي المايمىز. سەبەبى، ەلدەگى وقۋلىقتار، كىتاپ-ەڭبەكتەر، گازەت-جۋرنالدار ازىرشە قوس ءالىپبي تۇرىندە شىعادى. كىتاپحانالارداعى كوپشىلىك كىتاپتاردىڭ لاتىن گرافيكاسىندا نۇسقاسى وتە از. جاسى ۇلكەن ادامداردىڭ جاڭا ەملەگە ۇيرەنىسۋى ءالى دە باياۋ جۇزەگە اسۋدا. باسقا ەلدەردىڭ تاجىربيەسىن بولىسكەنىمىزبەن، بۇل پروتسەسس ۋاقىت پەن ۇلكەن دايىندىقتى كەرەك ەتەتىنىن كورسەتەتىندەي. سوندىقتان، قانشا اسىققانىمىزبەن، ەل ءۇشىن مۇنداي كۇردەلى پروتسەستە ەل مەن مەملەكەت اراسىندا ۇلكەن تۇتاستىق پەن اۋىز-بىرلىك كەرەك.

ازىرشە، ەلىمىزدە سوڭعى لاتىن ءالىپبيىنىڭ نۇسقاسى قاڭتاردا جاريالانسا دا، وعان دەيىن كوپتەگەن مەكەمەلەر، مەملەكەتتىك ورگاندار، ءتۇرلى قىزمەت ورىندارىنىڭ اتاۋى لاتىن گرافيكاسىندا بەرىلىپ جۇرگەنىن كورىپ ءجۇرمىز. ماسەلەن، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ەلتاڭباسى 2018 جىلدىڭ قاراشا ايىنداعى «قر مەملەكەتتىك رامىزدەرى تۋرالى» زاڭىنا سايكەس رامىزدەگى «قازاقستان» جازۋى لاتىن گرافيكاسى بويىنشا «Qazaqstan» دەپ وزگەرتىلىپ بەرىلدى. بۇل جاعدايدى باسىلىم بەتتەرى «ەلباسىنىڭ 2025 جىلعا دەيىن قازاق ءتىلىن لاتىن الىپبيىنە كوشىرۋ تاپسىرماسىنا بايلانىستى ەلتاڭباعا وزگەرىس ەنگىزىلدى» دەپ تۇسىندىرگەن بولاتىن. سول سەكىلدى، تەلەارنا اتاۋلارى، مەكەمە اتاۋلارى، ءتۇرلى جەكەمەنشىك ورىنداردا قازىر اتاۋلارىن كيريلليتسادان لاتىن جازۋىنا اۋىستىرىپ ۇلگەردى. بۇل قانشالىقتى دۇرىس؟ اتاۋدى وزگەرتۋدە قاي نۇسقانى نەگىزگە الادى؟ دەگەن سۇراقتار ويعا كەلەدى. ءبىزدىڭ ويىمىزشا، بۇل سىرتتاي كوز ۇيرەتۋدىڭ، لاتىن گرافيكاسىنا بايلانىستى ىستەر اتقارىلىپ جاتىر دەگەن كەيىپ شىعار.

«لاتىنشاعا كوشۋدىڭ تەرەڭ لوگيكاسى بار. بۇل قازىرگى زامانعى تەحنولوگيالىق ورتانىڭ، كوممۋنيكاتسيالىق، سونداي-اق، ءححى عاسىرداعى عىلىمي جانە ءبىلىم بەرۋ ءۇردىسىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىنە بايلانىستى» - دەپ ەلباسى ايتقانداي، لاتىن قارپىنە كوشۋ – زامان تالابى. اينالىپ كەلگەندە، ءتۇبى ءبىر تۇركى حالىقتارىنىڭ باسىم بولىگى لاتىن جازۋىن قولدانادى. بۇل حالىقتارمەن رۋحاني، مادەني، عىلىمي باعىتتا تۋىستىعىمىزدىڭ ارتۋىنا دا كومەكتەسەرى انىق. قورىتا ايتقاندا، لاتىن ءالىپبيى ەلىمىزدىڭ بولاشاعى ءۇشىن تاعى ءبىر ماڭىزدى قادام بولماق.

سۇيكىم اياپبەرگەنقىزى

"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى

پىكىرلەر