(ەسسە-ءازىل)
قىڭىر قىز
بiزدiڭ كۋرستىڭ باسقا كۋرستاردان وزiندiك ەرەكشەلiگi بولدى. جاس الشاقتىعى جاعىنان ەشكiمگە ۇپاي بەرگەن ەمەسپiز. ون التى جاسار جانار ابىزوۆا مەن وتىز بەسكە كەلگەن امانعالي دايراباەۆتىڭ جاسىنا دەيiنگi قىز-جiگiتتەر وقۋعا بiرگە ءتۇستi. دايىندىق كۋرسى ارقىلى تۇسكەن كۋرسىمىزداعى قوس تراكتورشىنىڭ بiرi ميۋا باينازاردىڭ مiنەزi وكتەم. ونى كورگەندە، iنگەندەي قايقاڭدايمىز. جاقپاي قالساڭ، ساۋساعىمەن iلiپ تارتىپ شاقىرىپ الادى. «بەرi كەل، بە-رi كە-ە-ل-ل!». بارماي كور. بىت-شىتىڭدى شىعارادى. تراكتوردىڭ شتۋرۆالىن سىعىمداپ ۇستاعان قولدارىنا بiر تۇسسەڭ بiتتi.
وڭدىرمايدى. Iلبiپ بارامىز. سودان قىپ-قىزىل «رازبوركاسىن» باستايدى. «ءاي، سەن نە ايتىپ ءجۇرسiڭ ەي؟ انا كوزiلدiرiگiڭدi ۇنتاپ جiبەرەيiن بە، ا-ا!». مىرىڭ-مىرىڭ ەتiپ، ارەڭ قۇتىلامىز. ءوزiمiز دە قاراپ جۇرمەيمiز. بiردە كەگەننiڭ اتىشۋلى اقىن قىزى نۇرميرا الiشەروۆا شىعارىپ بەرگەن مىنا ولەڭدi ءسوزi وسىعان ۇقساس الدەبiر اۋەنگە سالىپ، بالكوندا گيتارامەن بار داۋسىمىزبەن شىرقاپ تۇرعانبىز. شىرقاپ تۇر دەگەن اتى، بiزدiڭ داۋىس بiر قايبiر ءجوندi داۋىس دەيسiڭ...
قارتايىپ قالدىڭ با، الدە ميۋا اپام،
قاشتى ما، فيگۋراڭنىڭ قيۋى، اپام.
بiرiنشi كۋرستاعى كويلەكتەردiڭ،
قيىنداپ كەتتi بۇگiن سيۋى، اپام...
بiر قاراسام، ءار سوزiمە جىرقىلداپ كۇلiپ تۇرعان قاسىمداعى كوڭiلدi كورەرمەندەرiم سiلتiدەي تىنىپ قالىپتى. تىنىپ قالعانىڭ نە، زىم-زيا جوعالعان... قاراسام، قارسى الدىمدا ەكi ءبۇيiرiن تايانىپ، ميۋا اپام تۇر. و توبا... قولىمداعى گيتارانىڭ ءداۋ شاناعىن باسىما قاپتاي جازدادى. الپامساداي امانعالي اعامنىڭ ارتىنا تىعىلىپ امان قالدىم-اۋ دەيمiن سول جولى...
«تالانتىڭ تاسىپ بارا جاتسا، نەگە مەن تۋرالى جاقسى ولەڭ جازبايسىڭ ەي، سەن؟». سودان جاتىپ الىپ، جاقسى ولەڭ جازۋعا تالپىنام. ول قۇرعىر جازىلىپ بولمايدى. جiبi ءتۇزۋ ليريكالىق ولەڭگە جوقپىن عوي مەن. كەرiلiپ-سوزىلىپ، ۇيقاس تابا الماي، ۇيقىسىراپ جاتقانىمدا ميۋا اپامنىڭ تەگى ءالiمنiڭ iشiندە تورتقارا ەكەنi ەسiمە ءتۇستi. و-و، بولدى، ولەڭ دايىن. ەكi-اق جول.
بويىندا داۋىل مەنەن ءورت قانا بار،
جۋرفاكتا تورتقارادان ءتورت بالا بار.
قاتىپ كەتتi. ءوزiمiز تورتقارامىز، ءوزiمiز تورتەۋمiز. ودان ارتىق نە كەرەك؟ تورتەۋدiڭ بiرiنشiسi, ياعني، كوشباستاۋشىسى – ميۋا اپام، ەكiنشiسi – اقتوبەلiك الiبەك تاتانوۆ، ءۇشiنشiسi – ءبىز... ءتورتiنشiسi وڭايلىقپەن تابىلا قويماعان سوڭ... كۇندە جۋرفاكتان شىقپايتىن فيلولوگ دوسىم قارا سەرiكتi قوسىپ جiبەردiم. ۇيقاس ءۇشiن ادام نەگە بولسا دا بارادى ەكەن. ەندi جۋرفاكتا جوق ءتورتiنشi تورتقارانى قايدان تابام؟
اتا-باباسىنىڭ رۋحىن ەسكە سالعان سوڭ، ازداپ قانى قىزدى ما، بۇل ەكi جول ولەڭ ميۋا اپاما ادەپكiدە ەپتەپ ۇناعان سياقتى ەدi. ماڭدايى جiپسiپ، ەمiرەنiپ، بiراز وتىردى دا، سالدەن سوڭ ەسiن جيىپ، استارىنداعى يۋموردى سەزiپ قويىپ، «تورتقارالارىڭمەن قوسا قۇرى!» – دەپ قۋىپ شىقتى.
ۇنەمi وسى. بولمەلەس دوسىم تالعات باتىرحان ەكەۋمiز بiردەڭەنi ءبۇلدiرiپ الىپ، «توم مەن دجەرري» مۋلتفيلمiندەگi ءداۋ مىسىقتان قاشقان ەكi زىپتۋرىن تىشقان سەكiلدi باس ساۋعالايمىز دا جۇرەمiز. تەك ميۋا اپام توم سياقتى اقكوڭiل ەمەس، ۇستاپ السا، اكەڭدi تانىتادى. قارنىمىز اشقاندا، ميۋا اپامنىڭ مانتىلارى پiسەتiن ۋاقىتتا سايتانداي ساپ ەتە قالامىز. قانشا دەگەنمەن ەكi-ءۇش جاس ۇلكەندiگi بار اپكەمiز ەمەس پە، مۇندايدا ميۋا اپام بiزدi قۋمايدى. كۇن ۇزاققا ءنار تاتپاعان كوركەمتاي سەكiلدi كوكقارىن بالانىڭ كەيپiنە ءتۇسiپ، بەيشارا قالىپ تانىتىپ وتىرعان بiزگە قاراپ قويىپ، ءۇنسiز عانا تاماعىن بەرەدi. مانتىمەن اسقازانىمىزدى نىعىزداپ العان بiز قايتا قۇتىرامىز.
ستۋدەنت كەزiندە ءوز ايتقانىنان قايتپايتىن قىڭىر قىز بولدى. ميۋا وسى بiربەتكەيلiگiنiڭ پايداسىن دا كوردi. بiزدi شىبىن قۇرلى كورمەيتiن بiلiكتi وقىتۋشىلار ونىمەن ساناستى. بۇل دا ولارمەن ءوزiن تەڭ ۇستاپ سويلەسەتiن.
ەرەكشە ەمشi
ستۋدەنت قىزدىڭ ەپتەگەن ەمشiلiگi بولدى. ەپتەگەن ەمەس-اۋ، قاتەلەسپەسەم، ميۋا اپام قالاشىقتىڭ باس ەمشiسi بولدى-اۋ دەيمiن. اۋرۋ-سىرقاۋ دەگەنiڭ جاتاقحانامىزعا اعىلىپ كەلiپ جاتادى. تالعات ەكەۋمiز سىرقاتتاردى ۆاحتادا وتىراتىن تەتيا ناستيانىڭ جانىنان كۇتiپ الىپ، ەمشiنiڭ بولمەسiنە قاراي باعىتتاپ جiبەرەمiز. سىرتىنان قانشا كۇلiپ جۇرسەك تە بايقايمىز، بiزدiڭ ەمشiمiز حالتۋرششيك ەمشiگە ۇقسامايدى.
اكەسi سىر بويىنا بەلگiلi سىنىقشى بولعان ەكەن. ەمشiمiز باسقا سىرقاتتاردان قولى بوساعاندا، ارا-تۇرا ءوزiمiزدiڭ كۋرستاستارىمىزدى دا ەمدەپ قويادى. بiردە ونىڭ الدىنا وقۋ توبىمىزدىڭ ستاروستاسى، قىپ-قىزىل كوممۋنيست نۇرجامال بايساقالوۆانىڭ ءوزi كەلدi. انشەيiندە ەمشi-سەمشiگە سەنە بەرمەيتiن اتەيست اپايىمىز اۋىرعان سوڭ شىبىن-شiركەي بولىپ، ميۋانىڭ بولمەسiنە ءوز ەركiمەن كiرiپ كەتتi. بەدەلدi پاتسيەنتتi قابىلداپ جاتقان ەمشiنiڭ ءاربiر ارەكەتiن باعىپ بiز ءجۇرمiز. ميۋا باينازار ستاروستا بايساقالوۆانىڭ ارقاسىنا قاپتاتىپ بانكi قويا باستادى. ەرiگiپ جۇرگەن ەكi «اسسيستەنت» ستاروستانىڭ بەلiنە بارىپ جايعاساتىن بانكiلەردi ءسۇرتiپ، تازالاپ بەرiپ جاتىرمىز. بiزگە ەمشiگە كومەكشi بولۋ باقىتىنان گورi وسى تاريحي كورiنiستiڭ كۋاگەرi بولۋ الدەقايدا ماڭىزدىراق ەدi. بiر كەزدە تاياقشاسىن سپيرتكە مالىپ الىپ، گۇمپ ەتكiزiپ، بانكiنi ورنالاستىرىپ جۇرگەن ميۋانىڭ قيمىلىنا قاراپ جاتقان بايساقالوۆا شايتان ءتۇرتiپ، كۇلiپ جiبەرگەنi... سوندا ميۋا اپام، ستاروستانىڭ قىر ارقاسىنا جاعالاي قونعان بانكi بiتكەندi پىتىرلاتىپ جۇلىپ الىپ، «بار، قايقاي!» – دەدi عوي. اۋىرىپ كەلiپ، ابىرويسىزدىققا ۇشىراعان ستاروستا سۇيرەتiلiپ ورنىنان ارەڭ كوتەرiلدi. كۇلەم دەپ كۇللi ەم-دومنان قاعىلعان بايساقالوۆانىڭ سوڭىنان ەرە كەتكiمiز كەلiپ تۇرسا دا، ميۋا اپامنان باتا الماعان بiز «امبۋلاتوريادا» قالىپ قويدىق. سودان سوڭ ەكi اپامنىڭ اراسى كوپكە دەيiن وڭباي ءجۇردi. بiراق كۇندە بiر اۋديتوريادا تiرشiلiك كەشiپ جۇرگەن سوڭ قايدا بارۋشى ەدi, كوپ ۇزاماي، كۋرستىڭ قوس «كەمپiرi» قايتا تابىستى.
ميۋا اپام كەيiن وقۋدى بiتiرگەن سوڭ، قىزىلورداعا اتتاندى. سىر بويىندا ءجۇرiپ، ەمشiلiگiن جالعاستىردى ما، جوق پا، بiلمەيمiن. بiراق مەنiڭ بiلەتiنiم، ول اكiمدەردi دە ەمدەۋمەن اينالىستى. قالامىمەن ەمدەدi. حالىقتى مەنسiنبەيتiن كەۋدەمسوق قاسيەتتەن ادا قىلدى، شاماسى كەلگەنشە جەمقورلىقتان ارىلتۋعا تىرىستى. ايماقتاردا قوردالانعان قوعامنىڭ كەسەلدەرiن سىلىپ تاستاپ وتىردى.
اقكوڭiل انا
ەر مiنەزدi ميۋا اپام جاس شاعىندا سىلقىم بويجەتكەننiڭ وبرازىنا ەنiپ كورگەن ەمەس. ستۋدەنت كەزiنەن بوياۋ-سوياۋعا اۋەس بولعان جوق. قىسقا كويلەك دەگەندi... اتاماڭىز. تابيعي بولمىسى قالاي بولسا، سولاي ەسەيدi. بiراق كەيدە سىڭعىرلاپ بiر كۇلەدi دەيسiڭ. قاتال مiنەزiن بiلمەيتiن تالاي جiگiت داۋىسىن تەلەفوننان ەستiسە ەسi كەتەر ەدi. بiز بايقامادىق پا، الدە تەكتi اپامىز كولدەنەڭ كوك اتتىنى كوزiمiزگە كورسەتپەدi مە، ستۋدەنت كەزiمiزدە ميۋا اپامىزدى جiگiت-جەلەڭ كوپ توڭiرەكتەگەن جوق. «ەرتەلi-كەش قاسىمدا سوماداي بولىپ سەندەر جۇرگەن سوڭ كiم جولاۋشى ەدi»، – دەيتiن ول.
وقۋ بiتiرگەن سوڭ تەڭiن تاپتى. جۋرناليست جiگiت نۇرعازىمەن باس قوستى. بiراق نۇرعازىنىڭ عۇمىرى قىسقا بولدى. بۇگiندە قىزى بيبiفاتيما، ۇلى بەردiبەك ۇشەۋi بiر شاڭىراقتىڭ ءتۇتiنiن ءتۇزۋ ۇشىرىپ، تiرلiك كەشiپ جاتىر. ءوزiن انا رەتiندە وتە باقىتتى سەزiنەدi. جۇمىستان ۇيiنە جەتكەنشە اسىعادى. الدىنان قوس قۇلىنشاعى تۇرا ۇمتىلعاندا بار دۇنيەنi ۇمىتىپ كەتەدi.
Iسساپاردا جۇرگەندە بالالارىن قاتتى ساعىنادى.
بiردە قىزىنا سالقىن تيگiزiپ الىپ، بالالار اۋرۋحاناسىندا جاتتى. اۋرۋحانانىڭ بولمەلەرi سۋىق، بالالاردىڭ توسەگi كiر-كiر. بالانى جۋىندىراتىن بولمە جوق. جورگەكتi جۋىپ جايىپ قويساڭ، مەدبيكە بەتiڭە لاقتىرادى. «بولمەنi كوگەرتiپ جiبەرەسiڭ»، – دەيدi. دارiگەرگە شاعىمدانىپ ەدi, ول: «ۇناماسا، بۇل جەردە نە عىپ جاتىرسىڭ، ءتاۋiر اۋرۋحاناعا كەت»، – دەدi. «ە، تiلشi مەنiڭ وزiمە iستەپ وتىرعاندارى مىناۋ، حالىقتىڭ كورەتiنi تiپتi سوراقى ەكەن عوي»، – دەپ، ءالi اۋرۋدان ايىقپاعان بالاسىن كورپەگە وراپ، كەتiپ قالدى. كوپ ۇزاماي «جاس الاشقا» «اۋرۋحانا ما، الدە اباقتى ما؟» دەگەن سىن ماقالاسى جارىق كوردi. دارiگەرلەر سابىلىسقا ءتۇستi. سول كەزدەگi وبلىس اكiمi بۇلقان-تالقان بولدى.
قازiر بالالارى ەسەيiپ قالدى. ەكەۋi دە شەشەسi سەكiلدi وجەت. سولاردىڭ ءار قىلىعىنا مارقايىپ وتىرادى.
بiربەتكەي باينازار
قىزىلوردا وبلىسىندا «اۋدانعا ميۋا باينازاروۆا كەلە جاتىر!» – دەگەن ءسوز «احتۋنگ! ساقتانىڭدار، اۋەدە – پوكرىشكين!» دەگەن سياقتى ەستiلەدi. اكiمدەردiڭ كوپشiلiگi جۋرناليستەن كادiمگiدەي ىعادى. ويتكەنi ونىڭ العان بەتiنەن قايتپايتىنىن جاقسى بiلەدi. سوندىقتان كۇنi بۇرىن تiلشiنiڭ جولىنا قاراپ، شارۋاشىلىقتاردى بiرگە ارالاۋعا قامدانىپ، تاس ءتۇيiن بولىپ ءازiر وتىرادى. اكiمدەر جۋرناليستەردiڭ بارiنە بۇلاي ىقىلاس تانىتپايدى. جەڭiل-جەلپi جازاتىن كەيبiرەۋلەردi كوزدەرiنە دە iلمەيدi. بiراق «جاس الاشتا» ۇزبەي جاريالانىپ تۇراتىن ميۋانىڭ ماقالالارى جەرگىلىكتى بيلiكتەگiلەردiڭ كوپشiلiگiن تىنىش ۇيىقتاتپايدى. مۇنداي ابىروي-بەدەل وعان وڭايلىقپەن كەلگەن جوق. ۇزاق جىل قىزىلوردا وبلىستىق راديوسىندا قىزمەت iستەدi. كەيiن قازاق راديوسىنىڭ قىزىلوردا وبلىسىنداعى مەنشiكتi تiلشiسi بولىپ بەكiتiلدi. مiنە، وسى كەزدەن باستاپ جۋرناليست قىزدىڭ ايى وڭىنان تۋدى. ايماقتاعى كەلەڭسiزدiكتەردi مالiمدەگەن سىن ماتەريالدار ۇسىندى، قىزىقتى حابارلار ازiرلەدi. وبلىس تۇرعىندارىنا قازاق راديوسىنىڭ ەفيرi ارقىلى وي-پiكiرلەرiن ەركiن ايتۋعا مۇمكiندiك تۋعىزدى.
كوپ ۇزاماي «جاس الاشتىڭ» تابالدىرىعىنان اتتادى. بۇل وسى باسىلىمنىڭ ناعىز حالىقتىق گازەتكە اينالعان كەزi ەدi. «جاس الاشتىڭ» قىزىلوردا وبلىسىنداعى مەنشiكتi تiلشiسi ميۋا باينازار ناعىز بiربەتكەي مiنەز كورسەتتi. ەشكiممەن ىققان جوق. بiرەۋلەردiڭ الدىندا بۇققان جوق. ءبازبiر ارiپتەستەرi سەكiلدi ايتقانعا كونiپ، ايداۋعا جۇرۋدەن اۋلاق بولدى. كەلەڭسiز كورiنiستەرمەن اياۋسىز كۇرەستi. وبلىس وبلىس بولعالى باسشىلار مۇنداي «ىمىراعا كەلمەيتiن» تiلشiنi بiلگەن ەمەس ەدi. اكiمدەردiڭ الدى مۇنى سوتقا بەرە باستادى. سوتتاسۋلاردىڭ اياعى جۋرناليست قىزدىڭ جەڭiسiمەن اياقتالىپ وتىردى. سوتتاسۋعا تاۋەكەل ەتپەگەن اكiمدەر باس رەداكتورعا تەلەفون شالىپ، ايماقتا سونداي بiر مازاسىز تiلشiنiڭ پايدا بولىپ، كۇن كورسەتپەي جاتقانىن ايتىپ، شاعىنا باستادى. ال «جاس الاشتىڭ» باس رەداكتورى نۇرتورە ءجۇسiپ تiلشiسiن بيلiك وكiلدەرiنiڭ الدىنا جىعىپ بەرگەندi ءجون سانامادى. قايتا ونىڭ سىن ساداعىنىڭ ۇشكiرلەنiپ، ادىمىنىڭ كەڭەيۋiنە ءورiس اشتى. ويتكەنi ميۋا سەكiلدi تابيعاتىنان تاباندى تiلشiلەر سيرەك ەدi.
ميۋا نارىق زامانىنا ساي تىنبايتىن تiلشi رەتiندە كوزگە ءتۇستi. باسىلىمنىڭ ءوزi قىزمەت iستەيتiن وڭiردەگi تارالىمىن ارتتىردى، جارنامالىق جاريالانىمداردىڭ ۇلگiلەرiن ەنگiزدi. ەڭ باستىسى، قوعامداعى كوزبوياۋشىلىقپەن تىنىمسىز كۇرەستi.
ول ەلدiڭ بارiنە بiردەي ۇنايتىن تiلشi بولعان جوق. ونداي بولۋدى قاجەت دەپ ەسەپتەمەيدi دە. اكiمدەردiڭ ىعىنا جىعىلىپ، سيپاي قامشىلايتىن ماقالالار جازىپ جۇرەتiن جالپاقشەشەي جۋرناليست بولعاننان گورi قالامىنىڭ قۋاتى، تiلiنiڭ ۋىتى بار قايسار مiنەزدi قالامگەر بولعاندى ءجون سانادى.
جۇرەگiنiڭ تۇگi بار جۋرناليستكە قويىلاتىن ساۋال كوپ. سونداي سۇراقتىڭ بiرەۋiن بiز دە قويعىمىز كەلدi. وتارلاۋشىلارعا iلەسiپ، ءوز حالقىن تالاعان جاندايشاپتاردىڭ كەيپiن تانىتقان دۋلات اقىن: «ءوزi ەلدi قورقىتىپ، ءوزi دە سودان قورقادى-اي»، – دەيتiن ەدi. سول ەسiمiزگە ءتۇسiپ، «سەنەن عوي ەلدەگى اكىمقارالاردىڭ بiرقاتارى ىعادى. ال سەن ءوزiڭ ولاردان قورقاسىڭ با؟» – دەپ سۇرادىق. باسقا بiرەۋ بولسا، «نەگە قورقام؟» – دەپ شاپ ەتە تۇسەر ەدi.
– قورقام، – دەدi ول. – نەگە قورىقپايىن؟ مەنiڭ دە بالا-شاعام بار. بۇلار نەگە بولسا دا باراتىن كورiنەدi عوي... 2004 جىلى وبلىس اكiمiن سىناپ، «جاس الاشقا» ماقالا جازدىم. ورىنباسارى ۇيگە تەلەفون شالىپ، كەشكi ساعات 9-عا اكiمشiلiككە شاقىردى. نەگiزi ورىنباسار جامان جiگiت ەمەس. ماقالادا ونىڭ اتى اتالعان جوق ەدi. شاماسى اكiم ونى دا قىسپاققا العان سياقتى. بiراق نەگە ەكەنىن بiلمەيمiن، سول جولى قاتتى قورىقتىم.
ەكiنشi رەت قورىققانىم، بىلتىر... ءوزiڭ بiلەسiڭ عوي... جۇمىس بولمەمنiڭ تەرەزەسiنەن وق اتىپ كەتكەندە شە... ءاي، سەن نەگە كۇلەسiڭ؟... مەنi ۇنەمi قورقىپ جۇرەدi ەكەن دەپ ويلاما؟ بۇل ميۋا وڭايلىقپەن جاسىمايدى. تالايىڭدى قورقىتىپ بارىپ تىنىشتالارمىن مەن. و نەسi, كۇلەدi عوي...
مۇقالمايتىن ميۋا
قالجىڭىمىز جاراساتىن بولعان سوڭ كۇلەمiز دە... سادىقبەك كوكەمنiڭ ايگiلi شىعارماسىنىڭ جەلiسiمەن ءوزiمiز «اتىلعان قىز تۋرالى اڭىز» دەپ اتاپ كەتكەن سول وقيعا قالاي بولىپ ەدi ءوزi? بiرiنشi قىركۇيەك كۇنi بالا بiتكەننiڭ ءبارi ساباققا بارىپ، ارقا-جارقا بولىپ جاتقان كەزدە ميۋا باينازاردىڭ قىزمەت ورنىنداعى جۇمىس كابينەتiنiڭ تەرەزەسiنە بiرەۋ وق اتىپتى. شاماسى، ەشكiمنiڭ ىڭعايىنا كونبەيتiن جۋرناليستi ۇركiتكiسi كەلگەن. وق تەرەزەنiڭ جاقتاۋىنا تيگەن. بۇل حابار بارلىق جۋرناليستەرگە جايسىز اسەر قالدىردى. «جاس الاش» جالپاق جۇرتقا دابىل قاقتى. ەل iشi گۋ-گۋ اڭگiمە... استاناداعى ارiپتەستەردiڭ اراسىندا كۇبiر-سىبىر اڭگiمە ايتىلا باستاعاننان-اق، ميۋاعا تەلەفون شالدىم. ول كەزدە «استانا حابارىندا» قىزمەت iستەيتiن ەدiم.
– قالايسىڭ، ميۋا اپا؟ دەنساۋلىعىڭ قالاي؟ مىنا بiز گازەتكە «اپامدى اتىپ كەتتi!» دەگەن ماقالا دايىنداپ جاتىرمىز... كiم ساعان مىلتىق كەزەنۋگە جۇرەگi داۋالاپ جۇرگەن؟
– ءاي، سەنiڭ دە ويىنىڭ قالمايدى ەكەن، – دەپ كiجiنەدi ول مىڭ شاقىرىم جەردە تۇرىپ. – جۇرتتىڭ زارەسi ۇشىپ وتىرسا... جەتiم قالا ما دەپ بالالارىمدى ايايمىن. سەنiكi نە قۇتىرۋ وسى، ا؟ ءوزiڭدi اتسا، كورەر ەم... ايتەۋiر، شۇكiر، ەل iشiندە ازاماتتار بار ەكەن... سولار جانىما تەلوحرانيتەل قوسىپ بەردi. كەشەدەن بەرi كولەڭكەم سەكiلدi قاسىمنان قالماي ءجۇر عوي...
مەن نە دەيiن... كوز الدىما ميۋانىڭ جانىنداعى الپامساداي تانساقشى ەلەستەپ، شايتان كۇلكi قىسىپ، ءۇنسiز بۋلىعا تۇسەمiن.
– ەندi بىلاي، ءوزiڭ دە قاراپ جۇرمەيسiڭ... اكىمدەردە نەڭ بار؟ بiراز جاسقا كەلدiڭ. جۇرتپەن iلiنiسپەي جۇرسەيشi... سوندا سەنi كiم اتادى؟ جارايدى ەندi. امان قالساڭ بوپتى.
تەلوحرانيتەلiڭ قۇتتى بولسىن، بiزدەن سالەم ايت، – دەپ ءازiل-شىنى ارالاس جۇباتىپ جاتىرمىن...
ميۋا اپام بۇكiل سىر بويىن ادەمi سىڭعىرعا بولەپ، شەك-سiلەسi قاتىپ كۇلەدi. سودان سوڭ جاڭا عانا جانى جۇدەپ تۇرعان ميۋا كەنەت قايراتىنا مiندi.
– ە، مەيلi. وسى جاسقا كەلگەندە ميۋا مۇقالسا نە بولادى؟ مۇقىم جۇرت بۇققانىمدى كورگەن ەمەس. كورمەي-اق قويسىن. اتسا، اتسىن، شاپسا، شاپسىن...
«اتىلعان» قىز تۋرالى اڭىزدىڭ اقيقاتى وسى. شىنىندا دا بۇل ميۋانى مىلتىقپەن قورقىتام دەۋ بەكەرشiلiك ەكەن. مۇقالۋدىڭ ورنىنا قايرالا، قورقۋدىڭ ورىنا قايراتتانا، جاسۋدىڭ ورنىنا جارقىراي ءتۇستi. «جاس الاشتىڭ» جالاۋلى نايزاسىن قولىنا الىپ، اقپارات مايدانىنداعى ايقاستىڭ بەل ورتاسىنا قايتا كەلدi. ءار سiلتەگەنi ءمۇلت كەتپەيدi. قاراۋىلعا iلiكتiرگەنiن ات-ماتىمەن اۋناتىپ تۇسiرەدi. ءسiرا، بۇدان كەيiن جۋرناليستi جاسىتام دەپ جاقتاۋعا تيگiزگەن جالعىز وقتىڭ يەسi ەندi قايتىپ تاۋەكەل ەتە قويماس....
ايتپاقشى، ميۋا اپام كۇنۇزاققا قاسىنان شىقپايتىن تانساقشىنى كوپ ۇزاماي-اق سول جاناشىر ازاماتتاردىڭ وزدەرiنە باسى ءبۇتiن قايتارىپ بەرگەن. ءومiرi بiرەۋدiڭ كولەڭكەسiندە ءجۇرiپ كورمەگەن ادامعا ءبiرتۇرلi ەكەن...
2007 ج.
* * *
قادىرلى ميۋا اپام بيىلعى مەرەكە قارساڭىندا «قازاقستاننىڭ قۇرمەتتى ءجۋرناليسى» دەگەن ابىرويلى اتاققا يە بولدى! ماقتانامىز ميۋامەن! بايگەڭىز كوبەيە بەرسىن!
سونداي-اق، قولىنا ءبىرى قالام، ەكىنشىسى ميكروفون، ءۇشىنشىسى گادجەت ۇستاعان بارلىق ارىپتەستەرىمىزدى مەيرامىمەن قۇتتىقتايمىز!
(العاشقى سۋرەتتى ىلگەرىدە بولات اعا وماراليەۆ تۇسىرگەن).
باۋىرجان ومارۇلى
