ءبىر كەزدەرى «ءبىرجان-سارا» ايتىسى بولعان با؟» – دەگەن سۇراقتان باستالعان داۋدىڭ سوڭى «اقىن سارانىڭ ءوزى ومىردە بولعان تۇلعا ما، الدە قيالدان تۋعان وبراز با؟» دەگەنگە دەيىن جەتكەنى ءمالىم. ايتىستىڭ بولعان، بولماعانى جايلى تالاس-تارتىس ءالى دە سوڭعى شەشىمىن ايتا قويدى دەي المايسىز. ال، سارانىڭ ومىردە بولعانى جايلى كۇمانگە ورىن جوق.
ناقتىراق دەرەكتەرگە سۇيەنسەك، سارا تاستانبەكقىزىنىڭ تۋعانىنا 2018 جىلى 140 جىل تولادى. اقىننىڭ جەرلەستەرى وسى مەرەيتوي قارساڭىندا ءبىر جاقسى جادىگەرگە قول جەتكىزدى. وسى جازدا عانا اقىن تۋعان اقسۋ اۋدانى، قاپال اۋىلىنداعى مۋزەيى تاعى بىرنەشە قۇندى ەكسپوناتپەن تولىقتى. اقىننىڭ بىرنەشە سۋرەتى ماسكەۋدە ساقتاۋلى تۇرعانى جايلى دەرەك ءبىراز ۋاقىت بۇرىن شىققان. ونى سالعان وسى تالدىقورعان ءوڭىرىنىڭ تۋماسى، 60-شى جىلدارى تالدىقورعان وبلىسىنىڭ باس ساۋلەتشىسى بولعان مارگاريتا ۆاششەنكو (ماسكەۋدە 2005 جىلى قايتىس بولعان). سۋرەتتەر جايلى اقپارات بەرگەن سۋرەتشىنىڭ قىزى گەليا تيموفەەۆا. شەشەسىنىڭ كوزى كەتكەن سوڭ، وتباسىلىق مۇراعاتتا ساقتالىپ كەلگەن سۋرەتتەر مەن بىرقاتار مۇسىنشەلەردى قازاقستانعا قايتارۋ تۋرالى شەشىمگە كەلىپتى. اناسىنىڭ اماناتى دا سول بولسا كەرەك. – اناما سارا تۋرالى اڭىز قاتتى ۇناپتى. سودان اقىن تۋرالى تەرەڭ بىلگىسى كەلىپ، ونىڭ تۋىس-جۇراعاتىن ىزدەيدى. باستاپقىدا اقىن اۋلەتىنىڭ ۇرپاعىن سالىپ كورەدى. سوسىن، ەڭ جاقىن دەگەن تۋىستارىنىڭ ەستەلىكتەرىنە سۇيەنە وتىرىپ، اقىننىڭ بەينەسىن سومداپ شىعادى. شەشەم دۇنيەدەن وزعان سوڭ، ارتىندا قالعان مۇرالاردىڭ قۇندى ەكەنىن ءبىلىپ، سىزدەرمەن حابارلاستىم. ءويتكەنى مەن دە ماڭگىلىك ەمەسپىن عوي، – دەپتى قازاقستاندىقتاردى شىعارىپ سالىپ تۇرىپ. اناسىنىڭ قولىنان شىققان ءار تۋىندىعا ۇقىپتى قاراپ كەلگەن گەليا حانىم سارانىڭ 12 سۋرەتىمەن بىرگە شاكارىم مەن شوقاننىڭ شاعىن ءبيۋسىن دە تابىس ەتىپتى. الماتى وبلىستىق قوعامدىق كەلىسىم كەڭەسى وكىلدەرى كەزىندە سارا تاستانبەكقىزىنىڭ ءمۇسىنىن دايىنداۋ، بەينەسىن قالىپتاۋ توڭىرەگىندەگى جۇمىسقا بەلسەنە ارالاسقان ۆاششەنكونىڭ مۇراعاتىنان اقىنعا قاتىستى بىرقاتار ماتەريالدار، سۋرەتشىنىڭ وسى توڭىرەكتە جازىسقان حاتتارى مەن جازبالارى دا تابىلعانىن ايتادى. تابىلعان ماتەريالدار الداعى ۋاقىتتا جان-جاقتى زەرتتەلىپ، اقىن ءومىرىن تولىقتىرا تۇسەتىن بىرقاتار ماتەريالدار جاريالاناتىن بولادى. اقىننىڭ سۋرەتتەرىن اكەلۋ ءۇشىن ارنايى جولعا شىققان «ناق-بىرلىك» قوعامدىق ۇيىمىنىڭ ءتورايىمى، الماتى وبلىستىق انالار القاسىنىڭ مۇشەسى سالتانات مەڭلىباەۆا «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسى اياسىندا اقىن تۋعان جەر مەن ايتىسقان جەرلەر تەرەڭ زەرتتەلىپ، الگى ءبىر تۇرلاۋسىز داۋعا نۇكتە قويىلار دەگەنگە ءۇمىت ارتادى. زامانىندا اقىن سارانىڭ، ءىلياس جانسۇگىروۆتىڭ، عاني مۇراتباەۆتىڭ ءمۇسىنىن جاساعان ءمۇسىنشىنىڭ قولىندا ۇزاق جىلدار بويى ساقتالعان سۋرەتتەردىڭ قۇنى كۇن وتكەن سايىن ارتا تۇسەرى انىق. سۋرەتتەر جايلى وسى ءبىر ازداعان ەستەلىكتەردىڭ ءوزى جىپ-جىلى ەستىلەدى. سۋرەتشىنىڭ قىزىمەن وسى ۋاققا دەيىن حات الىسىپ، رەسەيدەگى قازاقستان ەلشىلىگى ارقىلى وسى كەزدەسۋدى ۇيىمداستىرعان سالتانات حانىمنىڭ ەڭبەگىنىڭ زور ەكەنىن دە ايتا كەتۋ كەرەك.
تولىعىراق: https://egemen.kz/article/161899-aqyn-saranynh-portreti
الماس ءنۇسىپ، «ەگەمەن قازاقستان» الماتى وبلىسى
