نوبەل ءۇشىن تالاس: بەيبىتسۇيگىش ليدەر كىم؟

2684
Adyrna.kz Telegram

«نوبەل كوميتەتى رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير ءپۋتيننىڭ كانديداتۋراسىن 2021 جىلعى نوبەل سىيلىعىنا ۇمىتكەرلەر تىزىمىنە قوستى» دەگەن اقپارات ەكى-ءۇش كۇننىڭ شەگىندە ورىس اقپارات كەڭىستىگىندە ىزۋ-قىزۋ تالقىلانىپ جاتىر.

ءپۋتيننىڭ كانديداتۋراسى ۇمىتكەرلەر تىزىمىنە قوسىلعانى تۋرالى اقپاراتتى رەسەيلىك جازۋشى سەرگەي كومكوۆ تاراتقان. پرەزيدەنت ءپۋتيندى نوبەلدىڭ بەيبىتشىلىك سىيلىعىنا ۇسىنعان دا وسى جازۋشى كومكوۆ بولعان. ول ءوز ۇسىنىسىن 2020 جىلدىڭ 9 قىركۇيەگىندە جىبەرگەن. ال 10 قىركۇيەكتە كومكوۆتىڭ ءوتىنىمى وسلوداعى نوبەل كوميتەتىنىڭ قاراۋىنا تۇسكەن.

كومكوۆتىڭ ايتۋىنشا، بيىلعى نوبەل سىيلىعىنا 286 ادام ۇمىتكەر رەتىندە تىركەلىپتى. «ۆلاديمير ءپۋتينىنڭ ناقتى باسەكەلەستەرى كىم ەكەنى بەلگىسىز. ويتكەنى، نوبەلدىڭ قۇپيالىلىق ەرەجەلەرى بار»، - دەگەن كومكوۆ رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين نوبەلدىڭ بەيبىتشىلىك سىيلىعىنىڭ تالاپتارىنا ساي كەلەتىن ساياسي تۇلعا ەكەنىن ايتقان.

ايتپاقشى، جازۋشى سەرگەي كومكوۆ وسىعان دەيىن 2014 جىلى دا ۆلاديمير ءپۋتيندى نوبەل سىيلىعىنا ۇسىنعان ەدى. ول كەزدە جازۋشى ۆلاديمير ءپۋتينىنڭ «تاياۋ شىعىس پەن سۇرياداعى جانجالدى رەتتەۋدەگى ەڭبەگى» ءۇشىن ۇسىنىلعانىن ايتقان.

ال بيىلعى ۇسىنىسقا قاتىستى پرەزيدەنت ءپۋتيننىڭ ءباسپاسوز حاتشىسى دميتري پەسكوۆ: «ەگەر پۋتين بۇل سىيلىقتى السا جاقسى بولار ەدى. ءتىپتى، الماي جاتسا، ەشتەڭە ەتپەيدى»، - دەپ پىكىر بىلدىرگەن.

بيىل رەسەي اتىنان نوبەلگە ۇسىنىلعان تاعى ءبىر ساياساتكەر – شەشەنستان ليدەرى رامزان قادىروۆ.

قادىروۆتى بۇل سىيلىقا: «شەشەن جەرىندە 15 جىلدان بەرى بەيبىتشىلىك پەن تۇراقتىلىقتى قالىپتاستىرىپ كەلە جاتقانى ءۇشىن»، ۇسىنىپتى.

ال قادىروۆتىڭ ءوزى بولسا: «سولتۇستىك كاۆكازداعى سودىرلارمەن كۇرەسىم ءۇشىن نوبەلگە ابدەن لايىقپىن»، - دەپتى باق-قا.

بيىل اقش-تىڭ بۇرىنعى پرەزيدەنتى دونالد ترامپ تا نوبەل سىيلىعىنا ۇسىنىلعان ەدى. ۇسىنۋشى – ەۋروپا پارلامەنتىنىڭ ەستونيادان سايلانعان وكىلى ياك ماديسون.

ماديسون ءوز مالىمدەمەسىندە تراپمتى «سوڭعى 30 جىلدا ەشقانداي جاڭا سوعىس باستاماعان بىردەن ءبىر اقش پرەزيدەنتى» دەپ سيپاتتاپ، اراب امىرلىكتەرى مەن يزرايل ەلدەرىن كەلىستىرۋ ءۇشىن جاساعان ەڭبەگى ءۇشىن نوبەلدىڭ بەيبىتشىلىك سىيلىعىنا ۇسىناتىنىن ايتقان.

اقش-تىڭ قازىرگى پرەزيدەنتى دجو بايدەن دە بۇل سىيلىقتان ۇمىتتىلەر قاتارىندا. بايدەندى بريتانيانىڭ لەيبوريستىك پارتياسىنىڭ وكىلى كريس برايانت ۇسىنعانى باق-تا جاريالانعان.

ول ءوز ۋاجىندە: «كوپ ساياساتكەر قارۋدىڭ كۇشىنە جۇگىنىپ جۇرگەندە، بايدەن ارگۋمەنتتىڭ كۇشىنە ارقا سۇيەيدى»، - دەگەن.

بيىلعى نوبەل سىيلىعىنا ۇمىتكەرلەر قاتارىندا قازىر قاماۋدا وتىرعان رەسەيلىك وپپوزيتسيونەر ساياساتكەر الەكسەي ناۆالنىي مەن بەلارۋس ازاماتتىق قوعامىنىڭ، وپپوزيتسياسىنىڭ ءھام قارسىلىق قوزعالىسىنىڭ ليدەرى سۆەتلانا تيحانوۆسكايا دا بار. سونداي-اق، دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمى (ددسۇ), Black Lives Matter قارا ناسىلدىلەردىڭ ءومىرىن قورعاۋ قوزعالىسى، ناتو مەن بۇۇ-نىڭ بوسقىندار ماسەلەسى جونىندەگى اگەنتتىك تە نوبەلگە ۇسىنىلعان.

اقپارات ءۇشىن: 2010 جىلدان بەرى قاراي نوبەلدىڭ بەيبىتشىلىك سىيلىعى مەملەكەت ليدەرلەرىنەن ليبەريانىڭ 24-ءشى پرەزيدەنتى ەلەن دجونسون-سەرليفكە (2011 جىلى), كولۋمبيانىڭ بۇرىنعى پرەزيدەنتى حۋان سانتوسقا (2016 جىلى) جانە ەفيوپيا پرەمەر-ءمينيسترى ابي احمەد اليگە (2019 جىلى) بەرىلگەن.

نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى،

"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى

 

 

پىكىرلەر