«Nobel komitetı Resei prezidentı Vladimir Putinnıŋ kandidaturasyn 2021 jylǧy Nobel syilyǧyna ümıtkerler tızımıne qosty» degen aqparat ekı-üş künnıŋ şegınde orys aqparat keŋıstıgınde yzu-qyzu talqylanyp jatyr.
Putinnıŋ kandidaturasy ümıtkerler tızımıne qosylǧany turaly aqparatty reseilık jazuşy Sergei Komkov taratqan. Prezident Putindı Nobeldıŋ Beibıtşılık syilyǧyna ūsynǧan da osy jazuşy Komkov bolǧan. Ol öz ūsynysyn 2020 jyldyŋ 9 qyrküiegınde jıbergen. Al 10 qyrküiekte Komkovtyŋ ötınımı Oslodaǧy Nobel komitetınıŋ qarauyna tüsken.
Komkovtyŋ aituynşa, biylǧy Nobel syilyǧyna 286 adam ümıtker retınde tırkelıptı. «Vladimir Putinınŋ naqty bäsekelesterı kım ekenı belgısız. Öitkenı, Nobeldıŋ qūpiialylyq erejelerı bar», - degen Komkov Resei prezidentı Vladimir Putin Nobeldıŋ Beibıtşılık syilyǧynyŋ talaptaryna sai keletın saiasi tūlǧa ekenın aitqan.
Aitpaqşy, jazuşy Sergei Komkov osyǧan deiın 2014 jyly da Vladimir Putindı Nobel syilyǧyna ūsynǧan edı. Ol kezde jazuşy Vladimir Putinınŋ «Taiau Şyǧys pen Süriiadaǧy janjaldy retteudegı eŋbegı» üşın ūsynylǧanyn aitqan.
Al biylǧy ūsynysqa qatysty prezident Putinnıŋ baspasöz hatşysy Dmitrii Peskov: «Eger Putin būl syilyqty alsa jaqsy bolar edı. Tıptı, almai jatsa, eşteŋe etpeidı», - dep pıkır bıldırgen.
Biyl Resei atynan Nobelge ūsynylǧan taǧy bır saiasatker – Şeşenstan liderı Ramzan Qadyrov.
Qadyrovty būl syilyqa: «Şeşen jerınde 15 jyldan berı beibıtşılık pen tūraqtylyqty qalyptastyryp kele jatqany üşın», ūsynypty.
Al Qadyrovtyŋ özı bolsa: «Soltüstık Kavkazdaǧy sodyrlarmen küresım üşın Nobelge äbden laiyqpyn», - deptı BAQ-qa.
Biyl AQŞ-tyŋ būrynǧy prezidentı Donald Tramp ta Nobel syilyǧyna ūsynylǧan edı. Ūsynuşy – Europa parlamentınıŋ Estoniiadan sailanǧan ökılı Iаk Madison.
Madison öz mälımdemesınde Trapmty «soŋǧy 30 jylda eşqandai jaŋa soǧys bastamaǧan bırden bır AQŞ prezidentı» dep sipattap, Arab Ämırlıkterı men İzrail elderın kelıstıru üşın jasaǧan eŋbegı üşın Nobeldıŋ Beibıtşılık syilyǧyna ūsynatynyn aitqan.
AQŞ-tyŋ qazırgı prezidentı Djo Baiden de būl syilyqtan ümıttıler qatarynda. Baidendı Britaniianyŋ Leiboristık partiiasynyŋ ökılı Kris Braiant ūsynǧany BAQ-ta jariialanǧan.
Ol öz uäjınde: «Köp saiasatker qarudyŋ küşıne jügınıp jürgende, Baiden argumenttıŋ küşıne arqa süieidı», - degen.
Biylǧy Nobel syilyǧyna ümıtkerler qatarynda qazır qamauda otyrǧan reseilık oppozisioner saiasatker Aleksei Navalnyi men Belarus azamattyq qoǧamynyŋ, oppozisiiasynyŋ häm qarsylyq qozǧalysynyŋ liderı Svetlana Tihanovskaia da bar. Sondai-aq, Düniejüzılık densaulyq saqtau ūiymy (DDSŪ), Black Lives Matter qara näsıldılerdıŋ ömırın qorǧau qozǧalysy, NATO men BŪŪ-nyŋ bosqyndar mäselesı jönındegı agenttık te Nobelge ūsynylǧan.
Aqparat üşın: 2010 jyldan berı qarai Nobeldıŋ Beibıtşılık syilyǧy memleket liderlerınen Liberiianyŋ 24-şı prezidentı Elen Djonson-Serlifke (2011 jyly), Kolumbiianyŋ būrynǧy prezidentı Huan Santosqa (2016 jyly) jäne Efiopiia premer-ministrı Abi Ahmed Alige (2019 jyly) berılgen.
Nūrgeldı ÄBDIǦANİŪLY,
"Adyrna" ūlttyq portaly