«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالىنىڭ كەزەكتى سۇحباتى اقمولا وبلىستىق سوتىنىڭ توراعاسى ءامىر دوسجان مىرزامەن بولدى.
- دوسجان مىرزا، اقمولا وبلىستىق سوتىنىڭ ۇجىمىمەن قانداي بيىك بەلەستەردى باعىندىردىڭىزدار؟ قاي جەتىستىكتەرىڭىز ەرەكشە ءارى ماڭىزدى بولىپ سانالادى؟
- اقمولا وبلىستىق سوتى سوت تورەلىگىنە دەگەن حالىقتىڭ سەنىمىن ارتتىرۋ جانە سوت تورەلىگىنىڭ ادىلدىگىن، ونىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن، تاۋەلسىزدىگىن، سوت شەشىمدەرىنىڭ جوعارى ساپاسىن، سۋديالاردىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ ماقساتىندا، جوعارعى سوت تاراپىنان ايقىندالعان اۋقىمدى مىندەتتەردى ىسكە اسىرۋعا جەتە كوڭىل بولۋدە. مۇنداعى باعىتتاردىڭ ءبىرى رەتىندە، سۋديالاردىڭ جۇكتەمەسىن ازايتۋ ۇردىسىنە ايرىقشا نازار اۋدارىلىپ وتىر. ويتكەنى سوڭعى جىلدارى سوتتارعا كەلەتىن ىستەر سانى ەداۋىر وسكەنى، سونىڭ سالدارىنان ءاربىر سۋديانىڭ جۇكتەمەسىنىڭ ەسەلەپ ارتقانى بارشاعا ءمالىم.
ماسەلەن، 2016 جىلى رەسپۋبليكا بويىنشا سوتتارعا تۇسكەن ىستەر سانى 2,1 ميلليون بولسا، 2017 جىلى ول 2,6 ميلليون، 2018 جىلى 4,5 ميلليونعا جەتكەن. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جوعارعى سوتى توراعاسىنىڭ وسى باعىتتاعى اتقارعان ماقساتتى جۇمىستاردىڭ ناتيجەسىندە 2019 جىلى سوتتارعا تۇسكەن ىستەر سانى 3,3 ميلليون بولسا، وتكەن 2020 جىلى ىستەر 1,3 ميلليونعا قىسقاردى. سونىمەن، قورىتا ايتقاندا، سوتقا تۇسكەن ىستەر سانى 4,5 ميلليوننان 1,3 ميلليونعا دەيىن ازايدى.
اقمولا وبلىسىنىڭ سوتتارىنداعى جاعداي دا ەلىمىزدەگى ۇردىسپەن ۇقساس. 2016 جىلى وبلىس سوتتارىنا 83 609 ءىس تۇسسە، 2017 جىلى – 110 990, 2018 جىلى – 169 637 ءىس تىركەلدى. بىلتىر وبلىس سوتتارى 117 637 ءىستى قارادى. وسى رەتتە، 2018 جىلى ءار سۋدياعا كەلگەن جۇكتەمە سانى 162,3 ءىس بولسا، وتكەن 2020 جىلى بۇل كورسەتكىش 46 ىسكە دەيىن كەمىدى.
سوت قارايتىن ىستەر سانىنىڭ ءبىرشاما كەمۋى – ۇساق-تۇيەك داۋ-دامايلاردى باسقا مەملەكەتتىك مەكەمەلەرگە بەرۋ جانە سوتقا دەيىن ءوزارا كەلىسۋشىلىكپەن شەشۋگە جاعداي جاسايتىن مەدياتورلاردى، ەل ىشىندەگى بەدەلدى ادامداردان تۇراتىن بيلەر كەڭەستەرىن تارتۋ سياقتى شارالاردى جۇزەگە اسىرۋ ارقىلى ورىن العاندىعىن اتاپ وتكەنىمىز ءجون.
2020 جىلى وبلىس سوتتارىمەن 20 812 ءىس جانە 57 290 ماتەريال قارالدى. 2019 جىلمەن سالىستىرعاندا قارالعان ىستەردىڭ سانى 26,1 %-عا، ماتەريالدار 77,7 %-عا ازايدى، ال سۋديالاردىڭ جۇكتەمەسى 2019 جىلى 112,7 % - دان 46,7 %-عا ازايدى. ال، 2020 جىلدىڭ 3 ايىندا جۇكتەمە 53,9 بولسا، 2021 جىلدىڭ 3 ايىندا جۇكتەمە 36,5 بولدى.
مەملەكەتتىك تىلدە 2016 جىلى – 1,5% ءىس قارالسا، 2021 جىلدىڭ 3 ايىندا وبلىس سوتتارىمەن 9 702 ءىس پەن ماتەريالدار قارالدى، ونىڭ ىشىندە مەملەكەتتىك تىلدە 1 222 ءىس پەن ماتەريال، بۇل 12,6 %-دى قۇرايدى. مەملەكەتتىك تىلدە قارالعان ىستەردىڭ سانى 2016 جىلمەن سالىستىرعاندا 11,1 %-عا ءوستى.
اقمولا وبلىسى سوتتارىمەن جۇرگىزىلگەن تالقىلاۋلار، تۇسىندىرۋلەر جانە مەملەكەتتىك ءتىلدى قولدانۋدى دامىتۋ قاجەتتىلىگى تۋرالى مەملەكەتتىك جانە قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ اتىنا جولدانعان حاتتار ارقىلى سوت ءىسىن جۇرگىزۋدە مەملەكەتتىك ءتىلدى قولدانۋ كورسەتكىشى ءوستى.
سوت ءىسىن جۇرگىزۋدە مەملەكەتتىك ءتىلدى قولدانۋدى دامىتۋعا كەدەرگى جاسايتىن سەبەپتەرىن ايقىنداپ، سۋديالارعا ءتىلدى قولدانۋ قاعيداتىن قاتاڭ ساقتاپ، جىل اياعىنا دەيىن كورسەتكىشتى 30 %-عا دەيىن كوتەرۋدى مىندەت قويدىق.
16 جىلدىڭ 2020 ناۋرىزىنان پاندەميا باستالىپ، سوت تورەلىگىنىڭ بۇكىل جۇيەسىن سوت ءىسىن جۇرگىزۋدىڭ جاڭا قاعيداتتارى مەن فورماتتارىنا تەز ءارى ءتيىمدى كوشىرۋ تالاپ ەتىلدى.
سوت پروتسەستەرىن كلاسسيكالىق تۇردە - سوت وتىرىسى زالدارىندا تاراپتاردىڭ، ءۇشىنشى تۇلعالاردىڭ قاتىسۋىمەن، كۋالار مەن مامانداردىڭ شاقىرىلۋىمەن، سوت حاتشىلارىنىڭ، پروكۋرورلاردىڭ جانە باسقا دا ادامداردىڭ تىكەلەي قاتىسۋىمەن وتكىزۋ، ازاماتتاردىڭ ءومىرى مەن دەنساۋلىعى ءۇشىن وسىنداي ءىس-شارالاردىڭ ايقىن قاۋىپتىلىگىنە بايلانىستى مۇمكىن بولمادى.
قىسقا مەرزىمدە سوت پروتسەستەرى سوت ءىسىن جۇرگىزۋدىڭ بارلىق سۋبەكتىلەرىنىڭ قاشىقتان قاتىسۋىمەن تسيفرلىق رەجيمگە كوشىرىلدى. ءاربىر قالالىق جانە اۋداندىق سوتتا قول جەتىمدى جانە اۋديو-بەينە تىركەۋ جۇيەلەرىمەن بىرىكتىرىلگەن Skype جانە TrueConf ەلەكتروندىق قىزمەتتەرى ءساتتى قولدانىلدى. سونىمەن قاتار، WhatsApp, Zoom قىزمەتتەردى دە قولداندى.
سوت جۇيەسىن تسيفرلاندىرۋ ءوزىنىڭ تيىمدىلىگىن كورسەتتى جانە وسى باعىتتاعى جۇمىس جالعاسۋدا. وسىلايشا، جاڭا تسيفرلىق بولمىس قازاقستان سوتتارىنىڭ جۇمىس پرينتسيپتەرىن ساپالى وزگەرتتى.
- سوڭعى بەس جىلدا قانداي وڭ وزگەرىستەر ورىن الدى؟
-تاتۋلىق پەن بەرەكەلى بىرلىك قاشاندا ەل ىرگەسىن بەكەمدەگەن. وتكەن جىلدار تاجىريبەسى سوت قىزمەتىندەگى يگى بەتبۇرىسقا جۇرتشىلىقتىڭ ىقىلاستى ەكەندىگىن كورسەتتى. وسىناۋ از ۋاقىتتىڭ وزىندە، اقمولا وبلىسىنىڭ سوتتارى قاراعان 3 616 ءىستىڭ، ياعني وندىرىستەگى جالپى ءىستىڭ 11,3 پايىزى تاتۋلاسۋ راسىمدەرىمەن اياقتالعانى سوزىمىزگە دالەل بولا الادى. بۇل ءۇشىن ءتيىستى ۇيىمداستىرۋ-كادرلىق جۇمىستارى جۇرگىزىلدى. ناتيجە كوڭىلدەگىدەي. بۇگىنگى كۇنگە دەيىن «تاتۋلاستىرۋشى سۋديا» جوباسىن ىسكە اسىرۋ ماقساتىندا وبلىسىمىزدىڭ 6 سوتىندا تاتۋلاستىرۋشى سۋديا بەكىتىلدى. اتالعان جوبا شەڭبەرىندە 777 داۋ بويىنشا تاراپتار تاتۋلاستى. بۇل شاعىمدانىپ كەلگەن ازاماتتاردىڭ 77,9 پايىزىن قۇرايدى.
قولعا العان تاعى ءبىر جوبامىز – «سوتتان تىس تاتۋلاستىرۋ» جوباسى. بۇل باعىتتا، وبلىسىمىزدا ءۇش تاتۋلاسۋ ورتالىعى قۇرىلدى. بۇلار كوكشەتاۋ قالاسىندا، كاسىپوداقتار ورتالىعىندا جانە اتباسار اۋدانىندا جۇمىس ىستەۋدە. وسى قۇرىلىمداردان باسقا 37 مەدياتسيا كابينەتى قىزمەت ەتۋدە. اشىقتىق پەن قولجەتىمدىلىك ماسەلەسىنە قاتىستى، 14 مەدياتسيا كابينەتى جەرگىلىكتى اكىمدىكتەردىڭ عيماراتتارىندا، 22-ءسى سوت عيماراتىندا، ءبىر كابينەت قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىندا اشىلعانىن ايتا كەتكىم كەلەدى.
اتالعان باعىتتاعى جۇمىسىمىزبەن وزەكتەس «وتباسىلىق سوت» قاناتقاقتى جوباسىنىڭ تيىمدىلىگىنە نازار اۋدارعىم كەلەدى. بۇل جوبا كوكشەتاۋ قالالىق سوتىندا جانە كامەلەتكە تولماعانداردىڭ ىستەرى جونىندەگى مامانداندىرىلعان اۋدانارالىق سوتىندا 2018 جىلدىڭ 19 قاراشاسىنان باستاپ ىسكە اسىرىلۋدا. جوبا اياسىندا 2019 جىلى 2 023 ءىس قارالىپ، 730 ءىس بويىنشا تاراپتار مەدياتيۆتىك كەلىسىممەن تاتۋلاسقان. بۇل بارلىق ىستەردىڭ 41,3 پايىزى. مەدياتيۆتىك تارتىپپەن قارالعان ىستەردىڭ ناتيجەسىندە 447 وتباسىنىڭ ىرگەسى شايقالماي، بالالارى جەتىمدىك كورمەيتىن بولدى.
«حالىق ۇنىنە قۇلاق اساتىن مەملەكەت» تۇجىرىمداماسىن جۇزەگە اسىرۋ ماقساتىندا حالىقپەن كەرى بايلانىس كۇشەيتىلگەن. «ازاماتتاردىڭ سۇراقتارىمەن الەۋمەتتىك جەلىلەردە جۇمىس ىستەۋ ءۇشىن اقمولا وبلىستىق سوتىنىڭ اككاۋنتى، سوت توراعالارى جانە كەڭسە مەڭگەرۋشىلەرىنىڭ جەكە اككاۋنتتەرى اشىلدى. زاڭناماداعى وزگەرىستەردى ءتۇسىندىرۋ جونىندە حالىق ءۇشىن اقپاراتتىق جوبالار ۇيىمداستىرىلدى.
- قارا قىلدى قاق جارعان ادىلەتتىلىگىمەن كوزگە ءتۇسىپ، بيلىك تاراپىنان ۇزدىك ماراپاتتارعا يە بولعان ارداگەر قىزمەتكەر، سۋديا، ادۆوكاتتار بار ما؟ كىمدەردىڭ ەسىمىن ەرەكشە قۇرمەتپەن اتاپ وتەر ەدىڭىز؟
- اقمولا وبلىسى بويىنشا بۇگىنگى كۇنى 113 سۋديا سوت تورەلىگىن جۇزەگە اسىرۋدا، ونىڭ ىشىدە سۋديالىق قىزمەت وتىلدەرى 20 جىلدان استام 18 سۋديا، ونىڭ 12-ءى وبلىستىق سوتتىڭ سۋدياسى بولسا، 6 – جەرگىلىكتى سوتتاردىڭ سۋديالارى.
تابانداي 30 جىلدان استام سۋديا بولىپ قىزمەت ەتىپ كەلە جاتقان سۋديالار: قياشەۆا ساۋلە كارىبجانقىزى مەن قۇرمانتاەۆ اقبولات احمەتۇلى، ەكۋىدە وبلىستىق سوتتىڭ سۋدياسى بولىپ تابىلادى.
25 جىلدان استام سۋديالىق قىزمەت ءوتىلى بار تۇلعالار: وبلىستىق سوتتىڭ سۋديالارى دامينوۆ رادجاب ادگاموۆيچ، جاكۋلين اسكەربەك بەيسەمبەكۇلى، مۇقاشەۆا دانا اۋساققىزى، ءسابدين قانات تەمىرتاسۇلى، اۋداندىق سوتتاردىڭ سۋديالارى جۇمابەكوۆ اتىمبەك ەسىلبايۇلى، سەكسەنباەۆا لاريسا جازيتقىزى.
20 جىلدان استام: وبلىستىق سوتتىڭ سۋديالارى عابدۋلين سەرىكجان جالەلۇلى، ەرتاەۆا روزا مىرزاقۇلقىزى، مۇسەتوۆ قايىركەلدى احمەتۇلى، وسپانوۆا بوتاگوز احمەتجانقىزى، ءسابدين قانات تەمىرتاسۇلى، سماگۇلوۆا زاميرا شاراپقىزى، اۋداندىق سوتتاردىڭ سۋديالارى تسيبۋلسكايا ليۋدميلا گريگورەۆنا، بالابەكوۆ ابزال ءومىرتايۇلى، قايشىبەكوۆ عالىم ايداشۇلى.
سوت تورەلىگىن جۇزەگە اسىرۋ بارىسىندا جەتكەن ۇلكەندى-كىشىلى جەتىستىكتەرى ءۇشىن سۋديالار كورپۋسى ءار ءتۇرلى دەڭگەيدەگى ماراپات تۇرلەرىنە يە بولۋدا، ونىڭ ىشىندە مەملەكەتتىك ناگرادالار يەلەرى دە بار، وبلىستىق سوتتىڭ سۋدياسى شويىنبەكوۆا التىن ەرعاليقىزى مەملەكەتتىك «ەرەن ەڭبەگى ءۇشىن» مەدالىمەن ماراپاتتالسا، وبلىستىق سوتتىڭ سۋدياسى اسكەربەك بەيسەمبەكۇلى جاكۋلين مەن بۇلاندى اۋداندىق سوتىنىڭ سۋدياسى ليۋدميلا گريگورەۆنا تسيبۋلسكايا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قۇرمەت گراموتاسىمەن ناگرادتالعان.
سونداي-اق ۆەدومستۆولىق ناگرادالار يەگەرلەرى دە بار:
قر سۋديالار وداعىنىڭ «ءۇش بي» قۇرمەت بەلگىسى – 16;
«سۋديالار وداعىنىڭ قۇرمەتتى مۇشەسى» قۇرمەت بەلگىسى – 6;
«سوت جۇيەسىنىڭ قۇرمەتتى قىزمەتكەرى» بەلگىسى – 1;
«ءمىنسىز قىزمەتى ءۇشىن» ءىى دارەجەلى مەدالى - 2;
«ءمىنسىز قىزمەتى ءۇشىن» ءىىى دارەجەلى مەدالى – 9;
«سوت جۇيەسىنىڭ ۇزدىگى» ءى دارەجەلى توسبەلگىسى - 2;
«سوت جۇيەسىنىڭ ۇزدىگى» ءىى دارەجەلى توسبەلگىسى - 11;
"سوت جۇيەسىنىڭ ارداگەرى" مەدالى – 2.
اقمولا وبلىسى بويىنشا 2007-2020 جىلدار ارالىعىندا وتستاۆكاعا 35 سۋديا شىققان. ولاردىڭ سۋديالىق قىزمەتتەگى وتىلدەرى 15 جىلدان 34 جىل ارالىعىن قۇرايدى، جاس مولشەرلەرى 49-66 جاس ارالىعى.
ولاردىڭ ىشىندە اقمولا وبلىستىق سوتىنىڭ وتستاۆكاداعى سۋدياسى م.م.گيباديلوۆتىڭ سۋديالىق ءوتىلى 34 جىل، ت.ب.كاسىموۆتىڭ سۋديالىق ءوتىلى 21 جىل، اتباسار اۋداندىق سوتىنىڭ سۋدياسى م.ف.سكيدان، تسەلينوگراد اۋداندىق سوتىنىڭ سۋدياسى ت.ك.اليمباەۆتىڭ سۋديالىق وتىلدەرى 32 جىل.
وتستاۆكاداعى سۋديالاردىڭ «ءۇش بي» قۇرمەت بەلگىسىمەن -30, «سوت جۇيەسىنىڭ قۇرمەتتى قىزمەتكەرى» بەلگىسىمەن -1, «سوت جۇيەسىنىڭ ارداگەرى» مەدالىمەن - 12, «ءمىنسىز قىزمەتى ءۇشىن» مەدالىمەن – 6, «قازاقستان رەسپۋبليكاسى سۋديالار وداعىنىڭ قۇرمەتتى مۇشەسى» قۇرمەت بەلگىسىمەن – 19, «ەرەن ەڭبەگى ءۇشىن» مەدالىمەن -1, «سوت جۇيەسىنىڭ ۇزدىگى» توسبەلگىسىمەن – 1, «قۇرمەتتى سۋديا» بەلگىسىمەن -1 سۋديا ماراپاتتالعان.
سۋديالاردىڭ بىرقاتارى وتستاۆكاعا شىقسا دا وزدەرىنىڭ بەلسەندىلىگىن تانىتىپ، سوت تورەلىگىن ىسكە اسىرۋ جۇمىستارىنا قاتىسادى.
سونداي-اق، قازىرگى ۋاقىتتا م.م.گيباديلوۆ اقمولا وبلىسى سوت جۇيەسى ارداگەرلەر كەڭەسىنىڭ توراعاسى بولسا، ت.ب.كاسىموۆ اقمولا وبلىستىق سوتىنىڭ جانىنداعى سوتتارمەن ءوزارا ءىس-قيمىل جونىندەگى كەڭەستىڭ توراعاسى بولىپ تابىلادى.
اقمولا وبلىسى بويىنشا سوتتار اكىمشىسىنىڭ مەملەكەتتىك اكىمشىلىك قىزمەتشىلەرىنىڭ ء14–نىڭ سوت جۇيەسىندەگى ەڭبەك ءوتىلى 20 جىلدان استام ۋاقىتتى قۇراسا، 25 جىلدان جوعارى ەڭبەك ءوتىلى بار مامانداردىڭ سانى – 6.
سونىمەن قاتار، سوت جۇيەسىندە 30 – 35 جىلدان استام ابىرويلى ەڭبەك ەتىپ كەلە جاتقان مامانداردىڭ سانى – 5.
ونىڭ ىشىندە تالداۋ جانە جوسپارلاۋ ءبولىمىنىڭ باس مامانى م.ا.احريەۆانىڭ سوت جۇيەسىندەگى ەڭبەك ءوتىلى 39 جىل، اتباسار اۋداندىق سوتى كەڭسەسىنىڭ باس مامانى ن.ۆ.دەركاچەۆانىڭ سوت جۇيەسىندەگى ءوتىلى 27 جىل، وسى سوت كەڭسەسىنىڭ باس مامانى – سوت ءماجىلىسىنىڭ حاتشىسى گ.ب.احمەتوۆانىڭ ءوتىلى 25 جىل، جەرگىلىكتى سوت كەڭسەلەرىنىڭ مەڭگەرۋشىلەرى ز.ا.ماحامبەتوۆا مەن م.ب.بيليالوۆانىڭ سوت جۇيەسىندەگى وتىلدەرى 27, 26 جىلدى قۇرايدى.
سوت جۇيەسىنىڭ ماماندارى «سوت جۇيەسىنىڭ ارداگەرى» مەدالى – 4, «ءمىنسىز قىزمەتى ءۇشىن» مەدالى – 11, «سوت جۇيەسىنىڭ ۇزدىگى» توسبەلگىسى – 19 ماراپاتتالعان.
- كارانتين رەجيمى سوت پروتسەسىنە كەدەرگى كەلتىرىپ جاتقان جوق پا؟
كوروناۆيرۋس پاندەمياسى كەزەڭىنە توتەنشە جاعدايدىڭ ەنگىزىلۋىنە بايلانىستى، اقمولا وبلىسىنىڭ سوتتارىندا كەيىنگە قالدىرۋدى كۇتپەيتىن سوت پروتسەستەرى ەلەكتروندىق تەحنولوگيالاردى قولدانۋمەن بىرگە قاشىقتىقتان وتكىزىلەدى.
سوت پروتسەستەرىندە ادامداردىڭ بايلانىسىن الىپ تاستاۋ جانە ولاردىڭ ءومىرى مەن دەنساۋلىعىنا قاۋىپتى ازايتۋ ماقساتىمەن، سوتتار اكىمشىسى تاپسىرما قويدى – بەينەكونفەرەنتسبايلانىس جۇيەلەرىن ساپالى قولدانۋمەن بىرگە 100 پايىز سوت پروتسەستەرىن قاشىقتىقتان وتكىزۋگە ءوتۋ.
اقمولا وبلىسى بويىنشا سوتتار اكىمشىسىنىڭ اقپاراتتىق تەحنولوگيالار جانە اقپاراتتىق رەسۋرستاردى قورعاۋ ءبولىمى رەسەيلىك، موسكۆا قالاسىنىڭ كومپانياسى «TrueConf» جشق-مەن ىنتىماقتاستىق جاساستى. كومپانيامەن ونلاين-كەڭەستىڭ ناتيجەسىندە، «TrueConf» جشق-ى 2020 جىلدىڭ 1 ماۋسىمىنا دەيىن ونلاين بايلانىس رەجيمىندە سوت پروتسەستەرىن وتكىزۋ ءۇشىن 1 000 ەسەپتىك جازبالاردى بەرگەن.
ەسەپتىك جازبا ازاماتتارعا سوتپەن بەينەكونفەرەنتسبايلانىس جۇيەسىنە قوسىلۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. اعىمداعى جىلدىڭ 20 ناۋرىزىنان باستاپ وسى ەسەپتىك جازبالار وبلىس سوتتارى بويىنشا ءبولىپ تارالعان جانە تەحنيكالىق ماسەلەلەر شەشىلگەن، سوتتاردىڭ بەينەكونفەرەنتسبايلانىس رەجيمىندە سوت پروتسەستەرىن وتكىزۋ بويىنشا جۇمىسى جەڭىلدەتىلگەن، ونلاين بكب/مبكب رەجيمىندە ىستەردى قاشىقتىقتان قاراۋعا سوتتار تولىق كوشتى.
قازىرگى تاڭدا اقمولا وبلىسىنىڭ سوتتارى بكب/مبكب وتكىزۋ ءۇشىن ارنايى ەسەپتىك جازبالارمەن 100% قامتاماسىز ەتىلگەن.
TrueConf Server ءار ءتۇرلى رەجيمدەردە جانە 4ك UltraHD دەيىنگى اجىراتىمدىلىعىندا بەينە قوڭىراۋ شالۋلار مەن كونفەرەنتسيالاردى ۇزدىكسىز وتكىزۋدى قامتاماسىز ەتەدى. ءاربىر ازامات كەز كەلگەن قولجەتىمدى قۇرىلعىنىڭ (دەربەس كومپيۋتەردىڭ، نوۋتبۋكتىڭ، پلانشەتتىڭ نەمەسە سمارتفوننىڭ) كومەگىمەن ونلاين سوت پروتسەستەرىنە قاتىسا الادى.
- سوتقا، زاڭعا بايلانىستى اقپاراتتاردىڭ اشىقتىعى، قولجەتىمدىلىگى قانداي دەڭگەيدە؟ حالىقپەن كەرى بايلانىس قانشالىقتى ءجيى ورناتىلادى؟
-2020 جىل ىشىندە اقمولا وبلىسىنىڭ سوتتارىمەن اقمولا وبلىستىق سوتىنىڭ ينتەرنەت-رەسۋرسىندا akm.sud.kz (سايت) 1 308 اقپارات مەملەكەتتىك جانە ورىس تىلدەرىندە جاريالاندى.
«تەلەگرام» كانالىنىڭ «اقمولا وبلىستىق سوتى» پاراقشاسىندا 1 178 اقپارات پەن اقمولا وبلىستىق سوتىنىڭ سايتىنا سىلتەمەلەر جاريالاندى.
يۋتۋب جانە ينستاگرامم الەۋمەتتىك جەلىلەرىندە اشىلعان «اقمولا وبلىستىق سوتى» پاراقشالارىندا فوتو جانە بەينەماتەريالدار ۇنەمى جاريالانۋدا. يۋتۋبتا -159 ماتەريال، ينستاگراممدا -154 ماتەريال.
فەيسبۋك الەۋمەتتىك جەلىدە «اقمولا وبلىستىق سوتى» اتتى پاراقشا اشىلىپ، وندا: قارالعان رەزونانس تۋدىراتىن ىستەر بويىنشا ءباسپاسوز حابارلامالار، زاڭناماداعى وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار بويىنشا تۇسىنىكتەمەلەر، وبلىس سوتتارىنىڭ قىزمەتى تۋرالى بەينە جانە فوتو ماتەريالدارى، ازاماتتاردىڭ وتىنىشتەرى مەن سۇراقتارىنا جاۋاپتار بەرىلەدى.
فەيسبۋك الەۋمەتتىك جەلىدە اشىلعان «قازاق بيلەر سوتى» پاراقشاسىندا 25 فوتو جانە بەينە ماتەريال، 309 اقپارات جاريالاندى.
فەيسبۋك الەۋمەتتىك جەلىدە وبلىستىڭ سوت جۇيەسى وكىلدەرىنىڭ 270 اككاۋنتى اشىلدى:
- وبلىس سوتتارى تورعالارىنىڭ 25 اككاۋنتى،
- وبلىس سۋديالارىنىڭ 96 اككاۋنتى،
- اۋداندىق سوتتارى كەڭسە مەڭگەرۋشىلەرىنىڭ 25 اككاۋنتى،
- سوتتار اكىمشىسى ماماندارىنىڭ 124 اككاۋنتى.
اتالمىش اككاۋنتتاردا سوتتار قىزمەتى تۋرالى اقپاراتتار ۇنەمى جاريالانۋدا.
فەيسبۋك جەلىدەن ادۆوكاتتاردىڭ، وكىلدەرىنىڭ جانە باسقا ازاماتتاردىڭ 126 ءوتىنىشى قابىلدانىپ، جاۋاپتارى بەرىلدى.
فەيسبۋك الەۋمەتتىك جەلىدە سۋديالار مەن مامانداردىڭ 6 228 پوستى جاريالاندى.
قارالعان ىستەر بويىنشا سوت اكتىلەرىن تۇسىندىرۋىمەن 102 بريفينگ وتكىزىلدى. سوتتار جۇمىسىنىڭ قورىتىندىلارى جانە زاڭناماداعى جاڭاشىلدىقتاردى ءتۇسىندىرۋ بويىنشا 72 ءباسپاسوز-كونفەرەنتسيا وتكىزىلدى. ورتالىق كوممۋنيكاتسيا قىزمەتىنىڭ الاڭىندا اقمولا وبلىستىق سوتىنىڭ توراعاسى جانە جەرگىلىكتى سوت توراعالارى 9 ءباسپاسوز-كونفەرەنتسيا وتكىزدى.
رەسپۋبليكالىق جانە جەرگىلىكتى تەلەديداردا 97 سيۋجەت پەن سۇحبات ۇيىمداستىرىلدى.
باسپا باسىلىمداردا (گازەت، جۋرنال) 893 ماقالا مەن اقپارات جاريالاندى.
رەسپۋبليكالىق جانە جەرگىلىكتى اقپاراتتىق پورتالدارىندا 4 283 ماتەريال جاريالاندى.
باق وكىلدەرىنىڭ 325 اۋىزشا سۇرانىستارىنا جاۋاپتار بەرىلدى («NUR.KZ, «ەكسپرەسس-ك»، «tengrinews.kz»، «حابار»، «اقپاراتبيۋرو»، «كازتاگ»، «قازاقپارات»، «Today.kz»، ازاتتىق راديوسى» اقپاراتتىق پورتالى، «ەۆرازيا» 1-ءشى ارناسى، «اكمولينسكايا پراۆدا» گازەتى، «قازاقستان» ۇا، «قازاقستان-كوكشەتاۋ» جانە باسقا باق وكىلدەرى).
- قوس تاراپ داۋلى ماسەلەلەردى مەدياتسيالىق جولمەن شەشىپ، بەيبىت كەلىسىمگە كەلەتىن جاعدايلار ءجيى كەزدەسە مە؟ وسى جولمەن قانشا ماسەلە ءوز شەشىمىن تاپتى؟
2020 جىلى سوتتان تىس 3 002 (10,6 %) مەدياتسيالىق كەلىسىم جاسالدى. ەگەر، ءاربىر ىستە كەمىندە 2 بولماسا ودان دا كوپ تالاپتار بار ەكەنىن ەسكەرسەك، 6 جارىم مىنداي ازامات سوت زالىنان قول الىسىپ، ءتوس قاعىستىرىپ شىعادى. بۇل ءبىزدىڭ قوعام بىرلىگىنە قوسقان ۇلەسىمىز دەپ ساناۋعا بولادى.
جالپى، وبلىس بويىنشا 68 كاسىپقوي جانە 1085 كاسىپقوي ەمەس مەدياتور قىزمەت كورسەتۋدە. ولاردىڭ ىشىندە 70 كاسىپقوي ەمەس مەدياتور كاسىبي بىلىمدەرىن جەتىلدىردى. سونىمەن قاتار، وڭىردە 143 بيلەر كەڭەسى قۇرىلىپ، ونىڭ قۇرامىندا جەرگىلىكتى جەردە جۇرتشىلىققا تانىمال جانە بەدەلدى 495 ازامات جۇمىس اتقارادى.
وبلىس سوتتارى، بيلەر ينستيتۋتىن جانداندىرۋ باعىتىندا، ەل ىشىندە ناسيحات جۇمىستارىن جۇرگىزۋگە جەتە كوڭىل بولەدى. اقمولا وبلىسىنىڭ سوتتارى قازاق بيلەر ينستيتۋتىن ناسيحاتتاۋ باعىتىندا كوپتەگەن تاعلىمدى شارالار ۇيىمداستىردى.
ماسەلەن، «قازاق دالاسىنىڭ بيلەر سوتى – ەگەمەندى ەلىمىزدىڭ سوت-قۇقىقتىق جۇيەسىنىڭ نەگىزى» اتتى عىلىمي-تاجىريبەلىك كونفەرەنتسيا وتكىزىلىپ، تۇسكەن ۇسىنىستار بويىنشا قابىلدانعان قارار شەشىمدەرى مەن ۆەدومستۆوارالىق جوسپارلى ىستەر ورىندالىپ جاتىر. اقمولا وبلىسىنىڭ سوتتارى وتكەن جىلى بيلەر كەڭەسىنىڭ قاتىسۋىمەن 353 ءىستى قاراپ، 141 ءىس بويىنشا وڭ شەشىم قابىلداندى.
بيلەر سوتىن ناسيحاتتاۋ بويىنشا باق-تا 529 جاريالانىم ۇيىمداستىرىلدى. وبلىستىق سوت توراعاسى رەتىندە بۇل جايدى ۇنەمى باقىلاۋدا ۇستايمىن. وتكەن جىلدا 221 «دوڭگەلەك ۇستەل»، «اشىق ەسىك كۇندەرى»، تاقىرىپتىق كەزدەسۋلەر وتكىزىلدى. بۇل شارالارعا كاسىپقوي ەمەس مەدياتورلار، بيلەر كەڭەسىنىڭ قۇرامى، اۋدان جانە اۋىلدىق وكرۋگتەردىڭ اكىمدەرى، اۋىل تۇرعىندارى قاتىستى.
- قوعامدا كەلەڭسىزدىكتەر، اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىقتار، قىلمىس ورىن الماس ءۇشىن، ولاردىڭ الدىن الۋ ءۇشىن قانشالىقتى ءجيى بريفينگتەر مەن دوڭگەلەك ۇستەلدەر ۇيىمداستىراسىزدار؟
-وتكەن جىلى قارالعان ىستەر بويىنشا سوت اكتىلەرىن تۇسىندىرۋىمەن 102 بريفينگ وتكىزىلدى. سوتتار جۇمىسىنىڭ قورىتىندىلارى جانە زاڭناماداعى جاڭاشىلدىقتاردى ءتۇسىندىرۋ بويىنشا 72 ءباسپاسوز-كونفەرەنتسيا وتكىزىلدى. ورتالىق كوممۋنيكاتسيا قىزمەتىنىڭ الاڭىندا اقمولا وبلىستىق سوتىنىڭ توراعاسى جانە جەرگىلىكتى سوت توراعالارى 9 ءباسپاسوز-كونفەرەنتسيا وتكىزدى.
رەسپۋبليكالىق جانە جەرگىلىكتى تەلەديداردا 97 سيۋجەت پەن سۇحبات ۇيىمداستىرىلدى.
اكىمشىلىك نە قىلمىستىق قۇقىق بۇزۋشىلىقتاردىڭ الدىن-الۋ شارالارىنىڭ ءبىرى - سوتپەن جەكەشە قاۋلى شىعارۋ شاراسى.
اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى كودەكستىڭ 829-بابىنا سايكەس، زاڭدىلىقتى بۇزۋ جاعدايلارى انىقتالعان، سونداي-اق اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىقتاردى جاساۋعا ىقپال ەتكەن سەبەپتەر مەن جاعدايلار بەلگىلەنگەن كەزدە سوت جەكەشە قاۋلى شىعارادى جانە ءتيىستى ۇيىمعا جانە لاۋازىمدى ادامدارعا ولاردى جويۋ جونىندە شارالار قولدانۋ تۋرالى ۇسىنىس ەنگىزەدى.
قىلمىستىق-پروتسەستىك كودەكسiنىڭ 405-بابىنا سايكەس، سوت جەكەشە قاۋلى شىعارادى، وندا مەملەكەتتiك ورگانداردىڭ نەمەسە لاۋازىمدى ادامداردىڭ، ۇيىمداردىڭ نەمەسە ولاردىڭ باسشىلارىنىڭ نازارىن iس بويىنشا انىقتالعان زاڭ بۇزۋشىلىق فاكتiلەرiنە، قىلمىستىق قۇقىق بۇزۋشىلىقتى جاساۋعا ىقپال ەتكەن جانە تيiستi شارالار قابىلداۋدى تالاپ ەتەتiن سەبەپتەر مەن جاعدايلارعا اۋدارادى. ادامنىڭ ارەكەتتەرiندە قىلمىستىق قۇقىق بۇزۋشىلىق جاساۋعا ىقپال ەتكەن اكiمشiلiك تەرiس قىلىق انىقتالعان جاعدايدا، سوت وعان زاڭدا كوزدەلگەن جازا قولدانۋعا قۇقىلى.
اقمولا وبلىسى سوتتارىمەن وتكەن 2020 جىلى قىلمىستىق جانە اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىقتار تۋرالى ىستەر بويىنشا 523 جەكە قاۋلى شىعاردى.
- سوت جۇيەسىندەگى سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى قانداي ءىس-قيمىلدار جۇرگىزىلىپ جاتىر؟
- باستى ماقسات - سوت جۇيەسىندە سىبايلاس جەمقورلىقتى بولدىرماۋ.
سوت قاۋىمداستىعى مەن سوت جۇيەسى قىزمەتكەرلەرى اراسىنداعى سىبايلاس جەمقورلىقتىڭ الدىن الۋ شارالارىنىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ ماقساتىندا، ازاماتتاردى قابىلداۋ ءتارتىبى كەستەسىنە سايكەس اقمولا وبلىستىق سوتىنىڭ توراعاسى ءار اپتانىڭ سارسەنبى كۇندەرى ساعات 10-00-دەن 13-00-گە دەيىن جەكە جانە زاڭدى تۇلعالاردى جەكە قابىلداۋ جۇرگىزىلەدى.
سونىمەن قاتار سۋديانىڭ نەمەسە سوت جۇيەسى ماماندارىنىڭ تاراپىنان سىبايلاس جەمقورلىق ارەكەتىنە بايلانىستى اقپاراتتاردى جەكە جانە زاڭدى تۇلعا 8 (7162) 55-96-66 سەنىم تەلەفونىنا حابارلاپ قانا قويماي، ءار اپتانىڭ بەيسەنبى كۇندەرى ساعات 9.00-دەن 17.00-گە دەيىن اقمولا وبلىستىق سوتىنىڭ ىشكى قاۋىپسىزدىك جانە سىبايلاس جەمقورلىقتىڭ الدىن الۋ ءبولىمى باسشىسىنىڭ قابىلداۋىندا بولىپ، شاعىمىن جەتكىزە الادى.
اقمولا وبلىسى بويىنشا جەرگىلىكتى سوت عيماراتتارىندا جەكە جانە زاڭدى تۇلعالاردىڭ وتىنىشتەرى مەن شاعىمدارىنا ارنالعان جاشىكتەرى مەن سەنىم تەلەفونىنا كەلىپ تۇسكەن سىبايلاس جەمقورلىق قۇقىق بۇزۋشىلىق كورىنىستەرىنە سەبەپ بولاتىن ءمان-جايلاردى انىقتاۋ، سۋديالار مەن سوت جۇيەسىنىڭ قىزمەتكەرلەرى تاراپىنان سوت تورەلىگىن جۇزەگە اسىرۋ كەزىندە الىنعان اقپاراتتى جەكە ماقساتتا پايدالانۋ نە بولماسا ونىڭ جايىلىپ كەتۋ فاكتىلەرىن انىقتاۋ جانە ونىڭ جولىن كەسۋ ماقساتىندا اقپاراتتار جان-جاقتى تەكسەرىلىپ وتىرىلادى.
2021 جىلدىڭ 3 ايىندا سەنىم تەلەفونىنا، الەۋمەتتىك جەلىلەردە جانە ينتەرنەت رەسۋرستارىندا اقمولا وبلىسى بويىنشا سۋديالار مەن سوت جۇيەسىنىڭ قىزمەتكەرلەرى تاراپىنان سىبايلاس جەمقورلىق بەلگىسى بار قىلمىس نەمەسە قۇقىق بۇزۋشىلىق جاساعاندارى تۋرالى اقپاراتتار تۇسكەن جوق.
اقمولا وبلىستىق سوتىندا سىبايلاس جەمقورلىقتى الدىن الۋ ماقساتىندا ىشكى قاۋىپسىزدىك جانە سوتتارداعى سىبايلاس جەمقورلىقتىڭ الدىن الۋ ءبولىمى تۇراقتى نەگىزدە سوت جۇيەسىنىڭ سۋديالارى مەن سوت قىزمەتكەرلەرى اراسىندا مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەر جانە سۋديا ادەبى كودەكستەرىنىڭ تالاپتارى مەن نورمالارىن ساقتاماۋ، ەڭبەك ءتارتىبىنىڭ بۇزىلۋى، سىبايلاس جەمقورلىق قۇقىق بۇزۋشىلىقتارى مەن قىلمىستارىن جاساۋعا بەيىم قىزمەتكەرلەردى انىقتاۋعا باعىتتالعان الدىن الۋ جۇمىستارىن جۇرگىزەدى.
اقمولا وبلىستىق سوتىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ سوت جۇيەسىندەگى سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل جونىندەگى كەشەندى جوسپاردى ىسكە اسىرۋ ماقساتىندا 2021 جىلدىڭ 1-ءشى جارتىجىلدىعىنا بەكىلتىلگەن سوت جۇيەسىندەگى سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل جونىندەگى ءىس-شارالار جوسپارى نەگىزىندە جۇزەگە اسىرىلۋدا.
اقمولا وبلىستىق سوتىنىڭ توراعاسىنىڭ باسشىلىعىمەن سۋديالار مەن سوت جۇيەسى قىزمەتكەرلەرىنىڭ قاتىسۋىمەن وتكىزىلەتىن 23 جالپى وتىرىس تورالقاسىندا، جەدەل كەڭەستەرىندە سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى زاڭ نورمالارىن قاتاڭ ساقتاۋ ماسەلەلەرى كۇن تارتىبىندە قارالدى. بۇنداي جۇمىستار اۋداندىق جانە ولارعا تەڭەستىرىلگەن سوتتاردا دا اپتا سايىن جەدەل كەڭەستەردە قارالدى.
2021 جىلدىڭ 3 ايىندا وبلىس بويىنشا جەرگىلىكتى سوتتارعا سىبايلاس جەمقورلىق پەن ءارتۇرلى زاڭ بۇزۋشىلىقتىڭ تۋىنداۋىنا سەبەپشى بولاتىن ءارتۇرلى فاكتورلاردى بولدىرماۋ ماقساتىندا 3 پروفيلاكتيكالىق حات جولدانىپ، ءاربىر حاتتار جەدەل كەڭەستەردە قارالىپ، سۋديالار مەن سوت جۇيەسى قىزمەتكەرلەرى قول قويۋلارى ارقىلى جەكە تانىستىرىلدى.
بۇدان ءارى مۇنداي فاكتىلەرگە جول بەرمەۋ ءۇشىن كەشەندى الدىن الۋ جۇمىستارى جالعاسىن تابادى. وتكىزىلەتىن جالپى وتىرىس تورالقاسىندا، جەدەل كەڭەستەرىندە سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى زاڭ نورمالارىن قاتاڭ ساقتاۋ ماسەلەلەرى كۇن تارتىبىنەن تۇسپەيدى.
وبلىستىق جانە وعان تەڭەستىرىلگەن سوتتاردا سۋديا ادەبى جونىندەگى كوميسسيالار جۇمىس ىستەيدى، ولاردىڭ ماقساتى سۋديالاردىڭ سۋديا قوعامداستىعىنىڭ ادەپ نورمالارىن ساقتاۋىن، ونىڭ ىشىندە پروتسەستەن تىس بايلانىستارعا جول بەرمەۋدى باقىلاۋ بولىپ تابىلادى. كوميسسيالارعا جۇرتشىلىقتىڭ زاڭ بۇزۋشىلىقتار تۋرالى وتىنىشتەرىنە دەر كەزىندە دەن قويىپ وتىرۋ مىندەتى جۇكتەلدى.
سونىمەن قاتار، سوتتاردا ىستەردى اۆتوماتتى تۇردە تاراتۋ مەن سوت پروتسەستەرىندە دىبىس-بەينە تىركەۋ ارقىلى جۇرگىزۋ نىساندار سىبايلاس جەمقورلىقتى بولدىرماۋدى كوزدەيدى.
- حالىقتىڭ قۇقىقتىق ساناسى مەن مادەنيەتىن قالىپتاستىرىپ، قۇقىقتىق ساۋاتتىلىعىن ارتتىراتىن جوبالار جۇزەگە اسىپ جاتىر ما؟ ناتيجە قانداي؟
- فەيسبۋك، يۋتۋب، ينستاگرامم الەۋمەتتىك جەلىلەرىندە 3 اقپاراتتىق جوبا جۇزەگە اسىرىلدى:
- «ازاماتتىق پروتسەستىك كودەكسىنە (اپك) قانداي وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزىلگەن؟ ازاماتتار نەنى ءبىلۋى ءتيىس؟» تاقىرىبىمەن اقمولا وبلىسىنىڭ سۋديالارى «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتىق پروتسەستىك كودەكسىنە سوتتار جۇمىسىنىڭ زاماناۋي فورماتتارىن ەنگىزۋ، ارتىق سوت راسىمدەرى مەن شىعىندارىن قىسقارتۋ ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» زاڭىنىڭ باستى ەرەجەلەرىن ءتۇسىندىردى. بارلىعى 24 ۆيدەوتۇسىندىرۋ جاريالاندى.
- قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى مەملەكەتتىك ءتىل تۋرالى زاڭىن، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋتسياسىنىڭ 7 بابىن، قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا قىلمىستىق سوت iسiن جۇرگiزۋ (قپك-ءنىڭ 30-بابىنىڭ تالاپتارىن), قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا ازاماتتىق ىستەر بويىنشا سوت ءىسىن جۇرگىزۋ (اپك-ءنىڭ 14 - بابىنىڭ 1,2 بولىكتەرىنىڭ تالاپتارىن) ءتۇسىندىردى. سوت ءىسىن جۇرگىزۋدە مەملەكەتتىك ءتىلدى قولدانىلۋ، ازاماتتاردىڭ ءتىل قۇقىعىن ساقتاۋ تۋرالى سۋديالاردىڭ 16 ۆيدەوتۇسىندىرمەسى جاريالاندى.
- قر كونستيتۋتسياسىنىڭ 25-جىلدىعىنا قازاقستان رەسپۋبليكاسى كونستيتۋتسياسىنىڭ نەگىزگى نورمالارى تۋرالى سۋديالاردىڭ 11 ۆيدەوتۇسىندىرمەسى.
سوتتاردا وتكىزىلگەن ءىس-شارالار بويىنشا 11 ۆيدەوروليك جاسالدى.
4 ەستافەتا-چەللەندج وتكىزىلدى:
- 2020 جىلدىڭ قاڭتار ايىندا ا.قۇنانباەۆتىڭ 175-جىلدىعىنا ارنالعان «ءار سوزىنەن ۇعىندىرعان ۇلىلىق» تاقىرىبىنا.
- 2020 جىلدىڭ ماۋسىم ايىندا «ءتىل مارتەبەسى – ەل مارتەبەسى. كەل، قازاقشا سويلەيىك» تاقىرىبىنا.
- 2020 جىلدىڭ قاراشا ايىندا «تولە بيدەي تولەگەن» تاقىرىبىنا.
- 2020 جىلدىڭ جەلتوقسان ايىندا «ءتىل – تاۋەلسىزدىك تىرەگى» تاقىرىبىنا. فەيسبۋك الەۋمەتتىك جەلىدە اقمولا وبلىستىق سوتىنىڭ توراعاسى د.ءامىر ءوز پاراقشاسىندا «قازاق بيلەرى تۋرالى نە بىلەمىز؟» تاقىرىبىمەن ايدار اشىپ، قازاق حالقىنىڭ بيلەرى جانە بيلەر سوتىنىڭ ينستيتۋتى تۋرالى 9 پوست جاريالادى. بۇل باعىتتا جۇمىس 2021 جىلى جالعاسعاستىرىلادى.
-«سوت كابينەتى» ەلەكتروندىق سەرۆيسىن پايدالانۋدى وبلىس تۇرعىندارى قانشالىقتى جەتىك مەڭگەردى؟ بۇل سەرۆيستىڭ ارتىقشىلىعى نەدە؟ حالىقتىڭ كوڭىلىنەن شىعىپ جاتىر ما؟
-قازاقستان رەسپۋبليكاسى جوعارعى سوتى جانىنداعى سوتتاردىڭ قىزمەتىن قامتاماسىز ەتۋ دەپارتامەنتى 2014 جىلى ماۋسىم ايىندا ازاماتتاردىڭ ەلەكتروندىق سوت ءىسىن جۇرگىزۋگە قولجەتىمدىلىگى مەن جەدەلدىگىن قامتاماسىز ەتۋ تەتىگىن وڭايلاتۋ، سونداي-اق قاشىقتان قاتىسۋ ماقساتىندا "سوت كابينەتى" ەلەكتروندىق اقپاراتتىق سەرۆيسىن ىسكە اسىردى»
سوت كابينەتى "ەلەكتروندىق سەرۆيسى رەسمي سايتتا ورنالاستىرىلعان http://office.sud.kz.
سوت كابينەتى ارقىلى تالاپ ارىز، سوت وتىرىسىنىڭ حاتتاماسىن ۇسىنۋ تۋرالى ارىز بەرۋگە، مەملەكەتتىك باجدى ونلاين رەجيمدە تولەۋگە جانە ت. ب. بولادى.
سونداي-اق، وسى جۇيە ارقىلى سوت قۇجاتتارىن جانە تۇتاستاي العاندا سوت ىسىنە قاتىستى بارلىق قۇجاتتاردى باقىلاۋعا بولادى.
سوت كابينەتىنە كىرۋ ءۇشىن، بىرىنشىدەن، زاڭدى جانە جەكە تۇلعانىڭ ەلەكتروندىق تسيفرلىق قولتاڭباسى (ەتسق) بولۋى قاجەت. بۇل سەرۆيستىڭ باستى ەرەكشەلىگى-ازامات، ونىڭ ادۆوكاتى نەمەسە وكىلى كەز كەلگەن ىڭعايلى ۋاقىتتا ۇيدەن نەمەسە كەڭسەدەن شىقپاي-اق، ينتەرنەت جەلىسى ارقىلى سوت قۇجاتىن كورە الادى، سونداي-اق سوت اكتىسىن باسىپ شىعارا الادى.
اعىمداعى جىلدىڭ ءبىرىنشى توقسانىندا بۇل كورسەتكىش سوت كابينەتى ارقىلى كەلىپ تۇسكەن 4 127 تالاپ ارىزدىڭ 3 427 جالپى سانىنىڭ 83,04% - ىن قۇرادى.
اعىمداعى جىلدىڭ ءبىرىنشى توقسانىندا اكىمشىلىك ىستەردىڭ سانى 3 632 قۇرادى، ونىڭ ىشىندە 3 596 ءىس ەلەكتروندىق فورماتتا جولداندى جانە 99,01% - دى قۇرادى.
2020 جىلى كورسەتكىش كەلىپ تۇسكەن 19 162 تالاپ ارىزدىڭ جالپى سانىنىڭ 80,2% - ىن، سوت كابينەتى ارقىلى 15 383-ءىن قۇرادى (2019 جىلى بەرىلگەن 25 956 تالاپ ارىزدىڭ 20 043-ءى سوت كابينەتى ارقىلى كەلىپ ءتۇستى، بۇل 77,2% - دى قۇرادى%)
سونىمەن قاتار سوت كەڭسەسىندە اكىمشىلىك ىستەردى جىبەرۋ قىزمەتى قولدانىلادى. بۇل قىزمەت اكىمشىلىك ىستەردى سوت ورگاندارىنا جىبەرۋدى اۆتوماتتاندىرۋ جانە جەڭىلدەتۋ فۋنكتسياسىن جۇزەگە اسىرادى.
2020 جىلى اكىمشىلىك ىستەردىڭ سانى 13 909 قۇرادى، ونىڭ ىشىندە 13 578 ءىس ەلەكتروندىق فورماتتا جولداندى جانە 97,6% قۇرادى (2019 جىلى 15 772 ءىس، ونىڭ ىشىندە 15 572 ءىس ەلەكتروندىق فورماتتا جولداندى نەمەسە 98,7%).
سۇحباتىڭىزعا راقمەت!
اڭگىمەلەسكەن: ايجان اميتبەكقىزى،
«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى