الەمدى جاۋلاعان Covid-19 دەرتىنەن كەيىن عىلىمي باسىلىمداردىڭ دا پوزيتسياسىنا، سونىمەن قاتار، كەيبىر ەديتورلىق توپتارىنا وزگەرىستەر ەندى. بۇل پروتسەسس Covid-19 اياقتالعاننان كەيىن دە يننوۆاتسيالىق، تەحنولوگيالىق تاراپىنان جاڭا وزگەرىستەرگە ۇشىرايدى. وسىعان وراي عىلىمي جۋرنال مازمۇنى دا جاڭا وزگەرىستەرگە بەيىمدەلە تۇسەدى. بۇل قانداي جاڭا وزگەرىستەر بولۋى مۇمكىن؟
جۋرنال كەز كەلگەن باعىتتا جارىق كورسە دە، پاندەميادان كەيىن كوپتەگەن باسىلىمداردا جاريالاناتىن ماقالانىڭ باسىم كوپشىلىگىنە پروبلەمالىق سۇراقتار قامتىلۋى قاجەتتىگى ماڭىزدى سانالىپ وتىر. بۇل گۋمانيتارلىق سالالارداعى جۋرنالدارعا دا قاتىستى.
پاندەميا تاقىرىبىنىڭ گۋمانيتارلىق سالادا زەرتتەلۋى قانشالىقتى ماڭىزدى ءارى بۇل نە ءۇشىن قاجەت؟ ءتىلدى، تاريحتى، ادەبيەتتى، پسيحولوگيانى ت.س.س. سالالاردى وقىتۋ بارىسىنداعى پروبلەمالىق سۇراقتاردى پاندەميا كەزىندە قالاي شەشە الامىز دەگەن سىندى ەكسپەريمەنتتىك-پراكتيكالىق قورىتىندىلارى بويىنشا ماقالانىڭ مەتوديكالىق بولىمىندە تالداي وتىرىپ، عىلىمي ماقالاڭىزدى ۇسىنساڭىز - بۇل باسىلىمدار ءۇشىن بۇگىنگى كۇننىڭ اكتۋالدى تاقىرىبى.
"پاندەميا كەزىندە ءتىل ساباقتارىن قاشىقتىقتان وقىتۋ تاسىلدەرى", "پاندەميا كەزىندە تاريح ساباعىندا يننوۆاتسيالىق تەحنولوگيالاردى قولدانۋ تيىمدىلىگى" دەگەن سىندى تاقىرىپتار عىلىمي وڭدەۋدى قاجەت ەتكەنىمەن، ماڭىزدى بولىپ قالا بەرەدى. جاريالانۋ مۇمكىندىگى دە جوعارى.
عالىمدار ءۇشىن وسى جاعدايدا تومەندەگى ەكى جايتتى انىقتاپ الۋ قاجەتتىلىگى تۋىندايدى.
1. سىزگە كەز كەلگەن ماقالانىڭ جاريالانۋى ماڭىزدى ما؟
2. ءسىزدىڭ ءوز سالاڭىزداعى ءيميدجىڭىزدىڭ قالىپتاسىپ، زەرتتەۋ تاقىرىبىڭىزدى جەتىك بىلەتىن مامان رەتىندە ءوز ءىزىڭىزدى قالدىرعانىڭىز ماڭىزدى ما؟
كەز كەلگەن ويلى عالىم ەكىنشىسىن تاڭدارى انىق. وندا ءسىز ءمان بەرەتىن جاعداي - بۇل ءسىزدىڭ research ءپروفيلىڭىز. بۇل ءپروفيلىڭىز ءسىزدىڭ ءيميدجىڭىز. عىلىمي يميدج - بۇل ءسىز ەمەس، ءسىزدىڭ زەرتتەۋلەرىڭىز.
مىسالى، ادەبيەت تەورياسى تاراپىنان زەرتتەۋلەرىڭىز قانداي باعىتتى قامتۋى ءتيىس. اباي تاقىرىبىنا بايلانىستى زەرتتەۋلەردى الايىق. "ابايدىڭ تابيعات ليريكاسى", "ابايدىڭ قارا سوزدەرى", "اباي شىعارمالارىنىڭ تەكستولوگياسى" سىندى تاقىرىپتار ءبىر مەزگىلدىك ەمەس، كلاسسيكالىق ءارى جەتە ىزدەنۋدى قاجەت ەتەتىن تاقىرىپتار.
شەت ەلدىك تەگىن يمپاكت فاكتورلى عىلىمي باسىلىمعا اباي شىعارماسى تۋرالى ماقالا ۇسىنا قالساڭىز: تەوريا ما، سىن با، تاريحى ما، ونىڭ ىشىندە، تەوريالىق تۇرعىدان بولسا، جانرلىق ىزدەنىستەر جايىندا، اتالعان جانر تۋرالى سوڭعى، قىزۋ تالقىعا تۇسكەن ماقالالار تۋرالى جەتكىلىكتى دەرەككوزدەرىڭىز قامتىلۋى ءتيىس.
اباي شىعارمالارىنىڭ زەرتتەلۋى دەڭگەيى، تەكستولوگيالىق ىزدەنىستەر ءالى دە تولىقتىرۋدى قاجەت ەتەدى. اسىرەسە، جانرلىق تۇرعىدان انىقتاۋ - كۇردەلى. بۇل جاعدايدا شىعىستىق، باتىستىق، ءتول تەوريالىق ۇعىمداردى سالىستىرا وتىرىپ، قايسىسى اباي شىعارمالارىنىڭ تابيعاتىن اشا تۇسەدى دەگەن ساۋالدارعا جاۋاپ بەرۋ قاجەتتىلىگى تۋىندايدى.
عىلىمي ماقالا جازۋ بارىسىندا بىزدە تەوريا مەن تاريح، وعان سىن قاباتتاسا جازىلىپ كەتەتىن ۋاقىتتار دا بولعان. ءبىز جوعارىدا اتاپ وتىرعان "عالىمنىڭ الەمدىك ءيميدجى" مۇنداي ولقىلىقتاردى كوتەرمەيدى. عىلىمي ماقالا جازۋ بارىسىندا ءبىز ەسكەرە بەرمەيتىن، ايتسە دە ماڭىزدى سانالاتىن ادەبي شولۋ، تۇجىرىمدامالىق نەگىزدەرى جانە تەوريالىق جاقتارى: تەرميندەر مەن ولاردىڭ فۋنكتسيالارى، ايىرماشىلىقتارى جايىندا جەتە ىزدەنىستەر قاجەت.
كەز كەلگەن حالىقارالىق جيىنداردا الدىمىزدا تۇرعان، قاراپايىم تىلمەن ايتساق، كولبەۋ تۇرعان تاقتايشا ەلىمىزدى بىلدىرەدى. بۇل تاقتايشانى جوعارى كوتەرىپ قويساق، سول ەلدىڭ اتىنان سويلەيتىنىمىزدى بىلدىرەدى. حالىقارالىق عىلىمي باسىلىمعا ماقالا جازۋدا دا ءبىز ەلىمىزدىڭ عىلىمىن، زەرتتەۋ دەڭگەيىمىزدى تانىتامىز.
"عالىمنىڭ الەمدىك ءيميدجى" - ءسىزدىڭ ەلىڭىزدىڭ دە عىلىمي ءيميدجى. ال اباي تۋرالى زەرتتەۋ ماقالاڭىز جارىققا شىقسا، بۇل - قۋانىش. سەبەبى، ابايدىڭ الەمدىك وركەنيەتكە قوسقان ۇلەسى تۋرالى ناقتى، تۇجىرىمدالعان تالداۋ جاساۋ - تۇتاس قازاق ەلىنىڭ الەمدىك وركەنيەتكە قوسقان ۇلەسىن پاش ەتۋ. بۇل تاقىرىپ قاي ۋاقىتتا دا - وزەكتى. الدىڭعى بۋىن زەرتتەۋلەرىن بولاشاققا جالعاستىرۋ جولىندا كوپىر بولۋ - مىندەتىمىز. ابايدىڭ 175 جىلدىعى وسىنداي ىرگەلى زەرتتەۋلەردىڭ باستالۋىنا جول اشتى دەپ نىق سەنىممەن ايتا الامىز.
