ءۇي الامىز دەپ كووپەراتيۆكە ميلليونداپ اقشا قۇيدىق، ءۇيىمىز دە، اقشامىز دا جوق، مەملەكەت قايدا قاراپ وتىر دەگەندەردى ءجيى ەستيمىز. وسىنداي الاياقتارعا الدانىپ جۇرگەندەر وتە كوپ.
ستاتيستيكاعا سايكەس ەلىمىزدە قر قك 217-بابى "قارجىلىق پيراميدانى قۇرۋ جانە وعان باسشىلىق ەتۋ" بويىنشا 2017 جىلى 63 ءىس، 2018 جىلى – 103 ءىس، 2019 جىلى 14 قىلمىستىق ءىس قوزعالعان. وسىعان "الاياقتىق" بابى بويىنشا قارالعان جۇزدەگەن ىستەردى تاعى قوسىڭىز.
ەندى، جالپى تۇتىنۋ كووپەراتيۆى نە ەكەنىنىنە جانە جىلجىمايتىن مۇلىك الۋعا بايلانىستى جۇمىس جاساۋ مەحانيزمىنە توقتالايىق.
تۇتىنۋ كووپەراتيۆى - بۇل ازاماتتاردىڭ ەرىكتى بىرلەستىگى. بۇل ۇيىم پايدا تابۋدى ماقسات ەتپەيدى.
ەگەر تۇتىنۋ كووپەراتيۆى ادامداردى تۇرعىن ۇيمەن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن قۇرىلعان بولسا، وندا ءۇيدى بانكتىك يپوتەكاسىز الۋعا بولادى.
ءار كووپەراتيۆتىڭ شارتتارى ءبىر-بىرىنە ۇقساس، بىراق مولشەرى عانا ءار ءتۇرلى بولۋى مۇمكىن.
ماسەلەن، ءسىزدىڭ ءۇي العىڭىز كەلەدى. قاراجاتىڭىز تولىق جەتپەيدى. بانكتەن كرەديت الساڭىز، پايىزدىق مولشەرى وتە كوپ. 20 ميلليونعا ءۇي الساڭىز، بانككە 30 ميلليون ەتىپ تولەيسىز. ال، كووپەراتيۆكە شامامەن الىناتىن ءۇي سوماسىنىڭ 10 نە 20 پايىزىن جانە كوميسسيالىق 100 نە 200 مىڭ تەنگەسىن تولەيسىز، كەيىننەن پايىزسىز اي سايىن تولەم جاساپ تۇرعىن ءۇي الاسىز. ميلليونداعان اقشاڭىز پايىز رەتىندە بانككە تولەگەندەي اۋاعا ۇشپايدى. ادامداردىڭ كووپەراتيۆگە اقشا قۇيۋىنىن سەبەبى دە وسى.
بىراق، مىنا نارسەنى ەستە ۇستاعان ءجون. كووپەراتيۆتەگى اقشا اينالىمى جاڭا سالىمشىلارعا بايلانىستى، ۇزاق مەرزىم ىشىندە جاڭا سالىمشىلار بولماي قالعان جاعدايدا، ونىڭ اۆتوماتتى تۇردە توقتاۋىنا الىپ كەلەدى.
ال، وسىنداي مەحانيزمگە زاڭ رۇقسات بەرە مە؟
يا، بارلىعى زاڭ نورمالارىنا سايكەس. بۇل تۇتىنۋ كووپەراتيۆى تۋرالى قر زاڭىمەن جانە ازاماتتىق كودەكسپەن رەتتەلەدى.
تۇتىنۋشىلار كووپەراتيۆتەرى زاڭدى تۇلعا رەتىندە زاڭ تالاپتارىنا ساي قۇرىلادى، ولار سالىق ورگاندارىنا ەسەپ بەرەدى، كووپەراتيۆتىڭ ماقساتتى شوتى بار، وعان سالىمشىلاردىڭ قاراجاتى جينالادى جانە بارلىق سالىمشىلار اقپارات الا الادى. بارلىق جاڭا تۇسىمدەر تەك وسى شوتقا، ياعني كووپەراتيۆتىڭ وزىنە تۇسەدى. بارلىعى زاڭدى.
الاياق ەمەس ەكەنىن قايدان بىلەمىز؟
بۇنى ءبىلۋ وتە قيىن. ءتىپتى، كەي جاعدايلاردا مۇمكىن ەمەس. جوعارىدا ايتىلعانداي، بۇل ادامداردىڭ ەرىكتى بىرلەستىگى، ياعني دەموكراتيالىق پرينتسيپپەن، ءوز ەركىمەن ادامدار اقشا قۇيادى جانە سول ءۇشىن تاۋەكەلگە بارادى.
الاياق بولىپ شىقسا نە ىستەيمىز؟
الاياق بولىپ شىقسا نە سونداي قۇقىقبۇزۋشىلىق بولسا، ءسىز پروكۋراتۋراعا شاعىم جازۋىڭىز كەرەك. ويتكەنى، تۇتىنۋ كووپەراتيۆتەرى تۋرالى زاڭعا ساي، مەملەكەتتiك ورگاندار مەن جەرگiلiكتi ءوزiن-ءوزi باسقارۋ ورگاندارىنىڭ تۇتىنۋ كووپەراتيۆiنiڭ قىزمەتiنە ارالاسۋعا قۇقىعى جوق. ياعني، ءوز قالاۋىمەن ولاردى تەكسەرە المايدى.
الاياقتىق بولسا، سالىمشىلاردى باسشىلاردى الداپ كەتسە، مەملەكەتتەن قانداي قولداۋ بولادى؟
مەملەكەتتىك قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى الاياقتاردى ىزدەۋمەن جانە تاپقان جاعدايدا جازالاۋمەن اينالىسادى. باسشىلارى اقشامەن شەتەلگە قاشىپ كەتسە، ولاردى ۇستاۋ تىپتەن قيىن. ۇستاعاننىڭ وزىندە بارلىق سالعان اقشاسىن سالىمشىلار قايتارا المايدى. سەبەبى، ولاردىڭ اقشاسى بولاشاقتا اقشا سالاتىن سالىمشىلاردىڭ ەسەبىنەن جينالادى.
مەملەكەتتەن تەك وسىنداي جاعداي جاسالادى. سەبەبى، كووپەراتيۆكە كىرۋ جانە مۇشەسى بولۋ كەزىندە بارلىق جاۋاپكەرشىلىكتى مەملەكەت ەمەس، ءاۋ باستان ءسىز كوتەرەسىز.
وسىعان بايلانىستى كووپەراتيۆكە اقشا سالۋ زاڭعا قاراعاندا، سەنىم مەن تاۋەكەلگە نەگىزدەلەدى. بۇل اتالعان جاعدايدا ءسىز زاڭمەن تولىققاندى قورعالماعانسىز.
سوندىقتان، سالعان اقشا ارقىلى ءۇي الۋىڭىز نە الاياقتارعا الدانۋىڭىز كووپەراتيۆ باسشىلىعىنىڭ نيەتىنە بايلانىستى. وسىلايشا، اقشانى تۇتىنۋ كووپەراتيۆىنە سالاردا، اقشادان ايىرىلىپ قالۋ مۇمكىندىگىندە ويلاعانىڭىز ءجون. اباي بولىڭىز!
Nazkhanov and Partners
پاراقشاسىنان الىندى.
