قر ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنە قاراستى «ADAL BILIM» جوبالىق ءوفيسىنىڭ الاڭىندا «عىلىمدى قارجىلاندىرۋ مەن عالىمداردى قولداۋدا قانداي پروبلەمالار بار؟» تاقىرىبى تالقىلاندى. تىكەلەي ەفير مودەراتورى ەربولات مۇحامەدجاننىڭ «عىلىمدى قارجىلاندىرۋ جۇيەسى قايتا قاراۋدى تالاپ ەتە مە؟» دەگەن سۇراعىنا 29 جاسىندا حالىقارالىق سىيلىققا يە بولعان ماتەماتيك دۇرۆۇدحان سۇراعان جاۋاپ بەردى.
«بىزدە ۋ-شۋدىڭ ءبارى ۇلتتىق عىلىمي كەڭەستەن شىقتى، عىلىم تۋرالى زاڭنىڭ السىزدىگىنەن شىققان جوق. بىزدە عىلىمدى قارجىلاندىرۋ جۇيەسىندە بىردەن ءبىر ءوز فۋنكتسياسىن دۇرىس اتقارىپ جاتقان ۇيىم – ۇلتتىق ساراپتاما ورتالىعى. دۇرىس باعالاپ، قولداۋ كورسەتكەنى ارقاسىندا جاس عالىمدار ەلگە دە، الەمگە دە تانىلا باستادىق. ايتپەسە ءبىزدى اكادەميكتەر “تاپتاپ تاستايتىن” ەدى» - دەيدى ماتەماتيك جاس عالىم دۇرۆۇدحان سۇراعان.
ونىڭ ايتۋىنشا، ەگەر ۇلتتىق عىلىمي كەڭەس دۇرىس جۇمىس جاساسا، عىلىم سالاسىنداعى بارلىق پروبلەما شەشىلەدى، قازىر بارلىق قۇزىرەتتىلىك سولاردا. قازاقستاندا عىلىمدى قارجىلاندىرۋدا ۇعك ەڭ جوعارعى ۇيىم.
«بىراق ءبىزدىڭ مەنتاليتەتىمىز كەلمەيدى، جاس مەملەكەت ەكەنبىز. بىزدە ۇلتتىق عىلىمي ساراپتاۋ ورتالىعى جۇمىسىن جاقسى ىستەيدى. سوندىقتان حالىقارالىق جوبادان بالل الىپ كەلگەن جوبالارعا ۇعك ارالاسپاۋى كەرەك، ەكسپەرتيزا جاساۋعا ولاردىڭ مۇمكىندىگى دە، ۋاقىتى دا، ەكسپەرتتەرى دە جوق. ۇعك دەگەن قوعامدىق جۇمىس، تەكسەرگەنى ءۇشىن ايلىق تولەنبەگەندىكتەن ەكسپەرتيزا تالاپ ەتۋگە دە حاقىمىز جوق. ارقايسىسى ءوزىنىڭ جۇمىسى بار ادامدار ەمەس پە؟» - دەگەن پىكىر بىلدىرە كەلەسە، ماسەلەنى شەشۋ جولدارىن ۇسىندى.
«شەشىمى مىنانداي. ۇعك-عا جەمقورلىققا يتەرمەلەيتىن شەشىم قابىلداۋعا مۇمكىندىك بەرمەۋىمىز كەرەك. عىلىمي ساراپتاۋ ورتالىعىنا كونترولدى كۇشەيتۋ، دۇرىس قاداعالاۋ. عىلىمي زەرتتەۋدىڭ ءوتۋ ۇپايىن 20-دان 24-كوتەرۋ قاجەت. بالل الىپ كەلگەن كەزدەن باستاپ اقشاسىن بەرۋ كەرەك. جوبالار ءوتۋ باللىنان وتپەي قالسا، اقشانى كەلەسى جىلعا قالدىرۋ كەرەك. ال بىزدە تاراتىپ بەرەدى. وتكەن جىلى 10%، 15% ۇستىنەن قوسىپ بەرگەن جاعدايلار بولدى. بۇل ۇيات نارسە. بۇل بيۋدجەتتىڭ اقشاسى، ارتىلسا كەلەسى جىلعا قالدىر نەمەسە ۇكىمەتكە قايتارىپ بەر. بىزدە مىندەتتى تۇردە يگەرۋ كەرەك دەگەن قاتە تۇسىنىك بار» - دەيدى جاس عالىم.
