قوش بول، توي-بيزنەس! كوروناۆيرۋس پاندەمياسى ءومىرىمىزدى تۇبەگەيلى وزگەرتتى. ال ەكونوميكادا تۇتاس يندۋستريالاردىڭ جويىلىپ كەتىپ، ورنىنا جاڭا سالالاردىڭ پايدا بولۋىنا اكەلىپ سوقتى.
وسى ۋاقىتقا دەيىن بىزدەگى توي-بيزنەس يندۋسترياسىنىڭ اقشالاي اينالىمى بويىنشا ەشقانداي دەرەكتەر جيناقتالماعان بولاتىن. بىلايشا ايتقاندا، رەسمي ستاتيستيكا بارلىق انشىلەردىڭ تويدان تاباتىن تابىسىن ەسەپتەمەيدى. انشىلەردىڭ سالىق تولەۋ ماسەلەسى ءسوز جۇزىندە قالعاندىقتان يندۋستريانى كولەڭكەلى دەپ اتاۋعا تولىق نەگىز بار.
ەلىمىزدەگى تويحانالار مەن بانكەت زالدارىنىڭ سانى ورتا ەسەپپەن 5 مىڭدى قۇرايتىنىن ەسكەرسەك، Nege.kz ەسەبىنشە، بۇعان دەيىن توي-بيزنەستىڭ جىلدىق اينالىمى كەم دەگەندە 24 ميلليارد تەڭگەنى قۇرىپ كەلگەن.
«پاندەميادان وففلاينداعى جيىلىس شارالارى ەڭ ءبىرىنشى بولىپ زارداپ شەكتى»، - دەيدى، ەكونوميكالىق باستامالاردى قولداۋ قورىنىڭ (ەبقق) ساراپشىلارى. ءتۇرلى قوعامدىق شارالار، ونىڭ ىشىندە توي دا بار، سونىمەن بىرگە جولاۋشىلار تاسىمالى، كولىك سەكتورى وتە اۋىر جاعدايدا.
«تويعا، وتباسىلىق شارالارعا تىيىم ساقتالىپ تۇرعاندىعىن، ال جىلدىڭ اياقتالۋىنا از ۋاقىت قالعانىن ەسكەرسەك، بيىل توي-بيزنەستىڭ ءوز قالپىنا كەلە المايتىنىن بولجاۋعا بولادى. ارينە، تويحانا، مۋزىكالىق قۇرىلعىلار سىندى ينفراقۇرىلىم بۇزىلماي تۇرا بەرەدى. بۇل جاعدايدا ەڭ باستىسى - ادامدار. ەلدەگى توي-بيزنەس سالاسىندا كەم دەگەندە 15 مىڭ ادام قىزمەت ەتتى. باستىسى، ولاردىڭ قيىن ۋاقىتتا باسقا كاسىپكە اۋىسىپ، تويدان بولەك تابىس كوزىن تابۋىنا سەپتەسۋ كەرەك. جەرگىلىكتى جۇمىسپەن قامتۋ ورتالىقتارى بۇل ماسەلەدە بەلسەندى بولۋى ءتيىس»
«قازىر شوۋ-بيزنەس وكىلدەرىنىڭ باسىم بولىگى كارانتيندە قول قۋسىرىپ وتىرمايىق دەپ باسقا كاسىپكە بەت بۇرىپ كەتتى. ياعني، جاڭا ماماندىقتى يگەرە باستادى. مەن تانيتىن ەسترادا انشىلەرىنىڭ ءبىرى قىمىز، ساۋمال ساتۋمەن اينالىسىپ كەتسە، ەندى ءبىرى كوفەحانا اشقان، تاعى ءبىرى حيدجاما بيزنەسىن قولعا الىپ جاتىر»، - دەيدى، Nege.kz اڭگىمەگە تارتقان 31-ارناداعى «جۇلدىزدار جارقىرايدى» جوباسىنىڭ ءتىلشىسى لاۋرا بيعالي.
«انشىلەردەن سۇحبات العان كەزدە كوڭىل-كۇيلەرى جوقتىعىن بايقايمىن. سەبەبى توي جوق، اقشا جوق، جاڭا ءان جازۋعا شابىت تا جوق... شەگىرتكەنىڭ لەيبلىن جاساپ العان بەيبىت قوشقاليەۆ ءوزى تۇرىپ جاتقان «دۋمان» ىقشاماۋدانىندا كوفەحانا اشقان. ساكەن مايعازيەۆ پەن باعلان ءابدىرايىموۆتار قىمىز ساتادى. نەگىزى انشىلەر بيزنەسكە بەت بۇرعاندارى دۇرىس بولدى. كارانتين كەزىندە ويىن-كۇلكى، ءان-دۋماننان نان تاپپايتىنىن ءتۇسىنىپ جاتىر».
«ەندى پاندەميانىڭ اسەرى توي-بيزنەسكە ۇزاق ۋاقىت بويى سالقىنىن تيگىزىپ تۇراتىن بولادى»، - دەيدى، ەبقق ساراپشىلارى. ءتىپتى باياعىداي جاعدايىنا قايتىپ ورالماۋى دا مۇمكىن. ونىڭ نەگىزگى ەكى سەبەبى بار. ءبىرىنشىسى – ازاماتتاردىڭ تولەمقابىلەتتىلىك دەڭگەيىنىڭ تومەندەۋى. باياعىداعىداي ارتىق قارجىسى جوق حالىق تويدى شاعىن وتىرىس رەتىندە، انشىلەرسىز وتكىزۋگە تىرىساتىن بولادى. ەكىنشى سەبەبى اقپاراتتىق ساياساتپەن بايلانىستى. الەۋمەتتىك جەلىلەردە تويعا، ىسىراپشىلدىققا، انشىلەرگە قارسى ۇندەۋلەر سانى ارتىپ كەلەدى. دەمەك، ءبىراز ۋاقىتتان كەيىن قازاق حالقى ەۋروپالىق مەنتاليتەتكە كوشىپ، «تويدى مىندەتتى تۇردە ىستەۋ كەرەك» دەگەن ۇعىمنان ارىلۋى مۇمكىن. ەگەر ونداي بولاتىن بولسا، توي-بيزنەس يندۋسترياسى ماڭگىلىككە جويىلادى.
Nege.kz
