بۇگىنگى سانىمىزدا باراك وبامانىڭ 8 جىلدىق پرەزيدەنتتىك كەزىنەن فاكتىلەر ۇسىنامىز: ستەنداپتار جانە باق-قا جاڭا كوزقاراس
1-فاكت. العاشقى افروامەريكاندىق پرەزيدەنت
باراك وباما - امەريكا قۇراما شتاتتارى تاريحىنداعى العاشقى قارا ءناسىلدى پرەزيدەنت. ءبىر قىزىعى، وباما مۋلات، بىراق كوپتەگەن افروامەريكاندىقتاردان ايىرماشىلىعى، ول قۇلداردىڭ ۇرپاعى ەمەس. ونىڭ اكەسى - كەنيالىق، لۋو حالقى دارىگەرىنىڭ ۇلى، ال اناسى - اق امەريكاندىق جانە العاشقى قونىس اۋدارۋشىلاردىڭ ۇرپاعى. باراك وبامانىڭ اتا-اناسى ءۇش جاسىندا اجىراسقان. وباما، سونىمەن قاتار، ۋنيۆەرسيتەتتىك Harvard Law Reviewباسىلىمىنىڭ تاريحىنداعى العاشقى افرو-امەريكاندىق رەداكتور بولدى.
ول امەريكا قۇراما شتاتتارىنىڭ پرەزيدەنتى رەتىندە العاش قىزمەتكە كىرىسكەن كەزدە تاپتىق جانە ۇلتارالىق ارازدىقتى توقتاتا الاتىن قارا ءناسىلدى ليدەر بولىپ كورىنگەن ەدى. بىراق سوڭعى جىلدارداعى وقيعالار (افروامەريكاندىقتاردىڭ «اق» پوليتسەيلەردى ولتىرگەندىگى تۋرالى) بۇل ۇمىتتەردىڭ بەكەر ەكەنىن كورسەتتى. Associated Pressاگەنتتىگىنىڭ حابارلاۋىنشا، اقش-تا باراك وبامانىڭ پرەزيدەنتتىك سايلاۋداعى جەڭىسىنەن كەيىن ءدىني جانە ناسىلدىك قوزعالىستار سانى كوبەيگەن.
2-فاكت. رەكورد جاساۋشى
2007 جىلدىڭ ءبىرىنشى جارتىسىندا وبامانىڭ سايلاۋ ناۋقانى كەزىندە 58 ميلليون دوللار جينادى. بۇل سوما سايلاۋعا دەيىنگى كۇنتىزبەلىك جىلدىڭ العاشقى التى ايىندا پرەزيدەنتتىك ناۋقانعا قاراجات جيناۋ بويىنشا رەكورد ورناتتى.
2008 جىلدىڭ قاڭتارىندا ناۋقان 36,8 ميلليون دوللار جيناپ، تاعى ءبىر رەكورد ورناتتى. CNN-ءنىڭ حابارلاۋىنشا، 2009 جىلدان باستاپ باراك وبامانىڭ يناۋگۋراتسياسى مەن ۇلىقتاۋ سالتاناتتارىنىڭ قۇنى اقش تاريحىنداعى ەڭ جوعارعى كورسەتكىش (شامامەن 160 ميلليون دوللار). The New York Times گازەتىنىڭ حابارلاۋىنشا، ەكىنشى سايلاۋ جارىستارىندا وباما رەكوردتىق $ 934 ميلليونىن جيناي الدى، ال سايلاۋ ناۋقانىنىڭ شتابىن ۇستاۋعا 200 ميلليون دوللاردان استام قاراجات جۇمسالدى.
سونىمەن قاتار، وباما 2012 جىلى اقش پرەزيدەنتتىگىنە سايلاۋ ناۋقانىنداعى مەملەكەتتىك قارجىلاندىرۋدان باس تارتقان العاشقى جانە جالعىز ۇمىتكەر. 2008 جىلعى كەلگەن سايلاۋشىلاردىڭ سانى دا رەكورد كورسەتتى (64%). يناۋگۋراتسيا سالتاناتىنا بۇرىن سوڭدى بولماعان ميلليوننان استام ادام جينالدى.
3-فاكت. «وبامامانيا»
وبامانىڭ جەڭىسى الەمنىڭ بىرقاتار ەلدەرىندە ەيفوريانى تۋدىردى. بۇل قۇبىلىس «وبامامانيا» دەپ اتالدى، ونىڭ بەلگىلەرى سايلاۋ ناۋقانى كەزىندە پايدا بولدى. كەنيا مەن افريكا جانە تاياۋ شىعىستىڭ كەيبىر ەلدەرى وعان قاتتى اسەر ەتتى.
ءبىر قىزىعى، Caloplaca obamae, Paragordius obamai, Etheostoma obama بالىعى مەن Aptostichus barackobamai ورمەكشىسى سىندى ونىمدەر شىعارىلا باستاعان.
4-فاكت. ابورت جايىندا
وباما جاساندى تۇسىك جاساتۋعا، ونىڭ ىشىندە مەرزىمى جاقىنداعاندا ابورت جاساتۋعا رۇقسات بەرۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادى. وباما سونىمەن بىرگە جاسوسپىرىمدەر اراسىندا جۇكتىلىكتىڭ الدىن-الۋ جانە جىنىستىق ساۋاتتىلىقتى ارتتىرۋ باعدارلامالارىن جاساۋعا اتسالىستى.
5-فاكت. ليبەرالدى
1996 جىلدان باستاپ باراك وباما اقش-تاعى ءبىر جىنىستى نەكەنى زاڭداستىرۋدىڭ جاقتاۋشىسى بولدى. 1990 جىلداردا مۇنداي نەكە الەمدەگى ەشبىر ەلدە بولماعان ەدى، دەگەنمەن ءبىر جىنىستى ازاماتتىق نەكەلەر از مولشەردە تىركەلگەن بولاتىن. وباما ستۋدەنتتىك شاقتارىندا ميشەلگە ۇيلەنبەستەن بۇرىن ءبىر جىگىتپەن اۋەيى بولعان دەگەن قاۋەسەتتەر دە كەزدەسەدى.
6-فاكت. امەريكالىقتار باراك وبامانى سايلاۋالدى كوپ ۋادەلەر مەن ناتيجەنىڭ جوقتىعىنا بايلانىستى اق ءۇيدىڭ نەگىزسىز باسشىسى دەپ ەسەپتەيدى. يراك جەرىنەن امەريكالىق اسكەريلەردى شىعارۋعا بايلانىستى ۋادەلەرىندە سايكەسسىزدىك بار.
7-فاكت. شىعارماشىل تۇلعا
باراك وباما تەك ساياساتكەر عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە وتە دارىندى جازۋشى. بۇگىنگى تاڭدا ونىڭ ءۇش كىتابى جارىق كوردى.
ءبىرىنشىسى - «اكەمنىڭ ارمانى» ءومىربايانى، وندا ول ءوزىنىڭ بالالىق شاعى تۋرالى باياندايدى جانە جاستىق شاعىندا ءبىراز مورالدىق قۇلدىراۋعا ۇشىراپ، سپيرتتىك ىشىمدىكپەن اۋەستەنىپ، كوكاين مەن تەمەكى شەگىپ، ماريحۋانا قابىلداعانىن، بىراق ۋاقىتىندا توقتاپ، جوعارى ءبىلىم الىپ، ساياساتتا دا ۇلكەن جەتىستىككە قول جەتكىزگەنىن ايتادى. 2006 جىلى ءبىرىنشى كىتابىنىڭ اۋديو نۇسقاسى Grammy سىيلىعىن جەڭىپ العان.
ەكىنشىسى - «ءۇمىت باتىلدىعى» ساياسي تۇجىرىمدار كىتابى. وبامانىڭ ەكى كىتابى دا بەستسەللەرگە اينالدى. وباما ءۇشىنشى كىتابىن ايەلى جانە قىزدارىمەن بىرىگىپ جازدى. «سەن تۋرالى ءان ايتامىن: مەنىڭ قىزدارىما جولداۋ» كىتابى بالالار اۋديتورياسىنا ارنالعان.
سونىمەن قاتار، امەريكا قۇراما شتاتتارىنىڭ 44-ءشى پرەزيدەنتى ەكى Grammy مۇسىنىمەن ماقتانادى. 2006 جانە 2008 جىلدارى بۇل مۇسىندەر وعان وراتورلىق ونەرى ءۇشىن تابىستالعان.
8-فاكت. قاراپايىم
باراك وباما ەشقاشان ءوز مانسابىن پايدالانىپ ماقتانگەرشىلىككە سالىنباعان ادام. قاراپايىم تازالىقشى كىسىلەرمەن دە ۇنەمى سالەمدەسىپ جۇرەتىن.
9-فاكت. مەديا-رەۆوليۋتسياشىل
وباما الەۋمەتتىك جەلى ارقىلى سايلاۋدا جەڭىسكە جەتكەن اقش-تىڭ العاشقى پرەزيدەنتى بولدى. ول مەملەكەت باسشىسىنىڭ ينتەرنەت-مەديامەن جۇمىس ىستەۋى تۋرالى دۇنيەجۇزىلىك كوزقاراستى تۇبەگەيلى وزگەرتتى. وباما توڭكەرىس جاساپ، الەمدەگى ساياساتكەرلەر قازىر ۇستانۋعا تىرىساتىن ويىننىڭ جاڭا ەرەجەلەرىن ورناتتى. 2015 جىلى پرەزيدەنت ءۇش تانىمال YouTube بلوگگەرىمەن سويلەسىپ، ولاردى اق ۇيگە ەكسكۋرسياعا شاقىرىپ، جۇمىس كۇنىنەن ۋاقىت ءبولدى. بۇل جۋرناليستەرمەن وتكىزەتىن ءداستۇرلى سۇحباتتىڭ ورنىنا جاڭا ءبىر سەرپىلىس اكەلدى.
2008 جىلى پرەزيدەنتتىك ناۋقان كەزىندە وباما ءوزىنىڭ قوعامدىق بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋ ءۇشىن Facebook پەن Twitter-دە ءجيى كورىنە باستادى. سونىمەن قاتار barackobama.com ۆەب-سايتى ىسكە قوسىلدى، ول كانديداتتىڭ ينتەرنەتتەگى تۇراقتى كورىنىسى عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە بولاشاق ۇلت كوشباسشىسىنىڭ بارلىق جاقتاۋشىلارى ءۇشىن الەۋمەتتىك جەلىدەگى وزىندىك انالوگى بولدى. كوپتەگەن ساراپشىلاردىڭ پىكىرىنشە، مۇنداي ينتەرنەتتەگى بەلسەندىلىك وبامانىڭ سايلاۋدا جەڭىسكە جەتۋىندە ماڭىزدى ءرول اتقاردى.
سونىمەن قاتار، جاڭا پرەزيدەنت جاستار اۋديتورياسىن ءوز جاعىنا تارتۋ ءۇشىن ءازىل-وسپاق كەشتەرىنە ۇنەمى قاتىساتىن. وباما امەريكاداعى جاستار اراسىندا كەڭىنەن تانىمال بولعان «Late Night Show» باعدارلاماسىنا شىققان اقش-تىڭ العاشقى پرەزيدەنتى بولدى. امەريكاندىق پرەزيدەنتتەر وباماعا دەيىن دە مۇنداي شوۋلارعا قاتىساتىن، بىراق تەك كانديدات كەزىندە عانا.
وباما پرەزيدەنت بولعاننان كەيىن 1 جىل وتكەن سوڭ، العاش رەت 2009 جىلى Tonight Show with Jay Leno باعدارلاماسىنا قاتىستى. كەيىننەن بۇل كەش شوۋ تاريحىنداعى ەڭ ءساتتى شىعارىلىم بولدى.
وباما پرەزيدەنتتىك كەزىندە «Late Night Show»-عا 14 رەت قاتىستى جانە پرەزيدەنتتىڭ ءار ەپيزودى YouTube-تا بىرنەشە ميلليون قارالىم جيناعان.
ونىڭ ايەلى ميشەل وباما دا كەشكى شوۋلارعا بەلسەندى قاتىسىپ، كۇيەۋىنىڭ رەيتينگىن كوتەرۋگە اتسالىستى. مىسالى، كەزەكتى شوۋ باعدارلامادا دجيممي فاللونمەن بيلەۋى ءساتتى شىقتى.
10-فاكت. ازىلقوي پرەزيدەنت
الدىڭعى فاكت بويىنشا، باراك وبامانىڭ تاماشا ازىلقوي ەكەنىن بولجاۋ قيىن ەمەس. وباما قالاي كۇلدىرۋدى بىلەدى.
ونىڭ قوشتاسۋ ءسوزىنىڭ ءوزى قانداي! 20 مينۋتتىق ستەنداپتىڭ سوڭىندا ول «وباما كەتىپ بارا جاتىر» دەپ ميكروفوندى جەرگە تاستاي سالدى. ءيا، ادەمى كەتە ءبىلۋ دە ونەر.
مۇنىڭ ءبارى وبامانى «حالىققا جاقىن» قىلدى. ول امەريكا حالقىنىڭ ەسىندە حاتتاماداعى شەنەۋنىك قانا ەمەس، قاراپايىم ادام رەتىندە ساقتالدى.
“ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى
