شىمكەنتتىك دارىگەرلەر كوروناۆيرۋسقا قارسى يممۋنيتەتتى قالاي كوتەرۋ كەرەكتىگىن ءتۇسىندىردى

2339
Adyrna.kz Telegram

كوروناۆيرۋس ىندەتى قازىرگى كەزدە حالىققا اسا قاتەر ءتوندىرىپ تۇرعانى كوپشىلىككە ايان. ءتىپتى كارانتين مەرزىمىن بىرنەشە رەت سوزۋعا تۋرا كەلدى. سوعان قاراماستان اتالعان ۆيرۋس سوڭعى كەزدە ءتىپتى قاتتى بەلەڭ الۋدا. بۇل كوبىنە جۇرتشىلىقتىڭ كارانتين رەجيمدەرىن قاتاڭ ءارى دۇرىس ساقتاماۋىنان بولىپ وتىر. وسىعان بايلانىستى دارىگەرلەر كوروناۆيرۋستىڭ الدىن الۋ جولدارىن ونلاين تۇسىندىرۋدە.

دارىگەرلەردىڭ ايتۋىنشا، COVID-2019 رەسپيراتورلى اۋرۋدىڭ قوزدىرعىشى بولىپ تابىلادى. جانە بۇل ۆيرۋس تەز تارالاتىن اسا جۇقپالى دەرت سانالادى.

- ۆيرۋستىڭ الدىن الۋدىڭ ءبىر جولى قولدى ۇنەمى سابىنمەن جۋىپ جانە قۇرامىندا ءسپيرتى بار زاتتارمەن ءسۇرتۋ. بۇلاي ەتۋ الدىمەن قولدا ۆيرۋس بولسا، ونى ولتىرەدى. بولمەنى كۇنىنە كەمىنە 3-4 رەت جەلدەتىپ، ىلعالدى تازالىق شارالارىن جۇرگىزۋ كەرەك. سونداي-اق، قوعامدىق ورىنداردا ادامداردان مينيمۋم 1,5 مەتر ارا-قاشىقتىقتى ساقتاپ جانە بەتپەردە كيۋدى ۇمىتپاۋ كەرەك. سەبەبى، رەسپيراتورلى جۇقپامەن اۋىراتىن ادام جوتەلگەندە نەمەسە تۇشكىرگەندە ۆيرۋس بار مايدا تامشىلاردى اينالاسىنا تاراتادى. ەگەر ناۋقاس ادامنىڭ جانىندا بولعان ادام، ۆيرۋستى سول اۋانى جۇتۋ ارقىلى جۇقتىرۋى مۇمكىن، - دەيدى №6 قالالىق ەمحانانىڭ باس دارىگەرى گۇلنار كۋلباەۆا.

ماماننىڭ مالىمدەۋىنشە، يممۋنيتەتتى كوتەرۋ ءۇشىن اقۋىزى كوپ تاعامدارعا ءمان بەرۋ كەرەك. ولارعا تاۋىق، جىلقى ەتى مەن بالىق جاتادى. بۇلاردىڭ سورپاسىنىڭ قۇرامىندا اقۋىزدار كوپ. سول سەبەپتى اتلعان  تاعامداردىڭ  ماڭىزى جوعارى. سونىمەن قاتار يممۋنيتەتتى كوتەرۋ ءۇشىن 30-40 پايىزىن اقۋىزدان قۇراساق، ەندى قالعان 50-60 پايىزىن كوكونىستەر مەن جەمىس-جيدەكتەر ارقىلى قامتىعان دۇرىس بولادى. جاز ايلارىندا الما، المۇرت، بانان، قۇلپىناي، قاراقات، تاڭقۋراي، يتمۇرىندى كوبىرەك جەگەن ءجون. بۇلار تابيعي ءونىم بولعاندىقتان، س ءۆيتامينىنىڭ كوزى.

ال، №8 قالالىق ەمحانانىڭ باس دارىگەرى سارا وسپانوۆانىڭ ايتۋىنشا، ادامدار قولدارىن ۇنەمى سابىنمەن جۋىپ جۇرۋلەرى كەرەك. جۋىلماعان قولمەن كوزدى، مۇرىندى جانە اۋزدىڭ اينالاسىن ۇستاماۋ قاجەت. سەبەبى، ادامدار كوپتەگەن زاتتاردىڭ بەتىن قولدارىمەن ۇستايدى، ال وندا ۆيرۋس بولۋى مۇمكىن. سودان كەيىن كوزدى، مۇرىندى جانە اۋزدى ۇستاعاندا قولداعى ۆيرۋستىڭ اعزاعا تاراۋ قاۋپى بار. سونداي-اق، دەنە قىزۋى جوعارى، جوتەل جانە تىنىس الۋدىڭ ناشارلاۋى بولسا، ۇيدە بولىپ، ايماقتىق دارىگەرگە تەلەفون ارقىلى بايلانىسۋ كەرەك. اۋرۋحاناعا بارۋدىڭ قاجەتى جوق. دارىگەردىڭ نۇسقاۋىن ءۇي جاعدايىندا ورىنداعان ءجون. 14 كۇن ءوزىن-ءوزى وقشاۋلاۋ قاجەت.

دارىگەر-ينفەكتسيونيست گۇلجان جابيكەنوۆا بولسا مەديتسينالىق بەتپەردە تاعۋ قورعانۋدىڭ بىردەن-ءبىر جولى ەكەنىن ايتادى. بەتپەردە كەيبىر رەسپيراتورلىق اۋرۋلاردىڭ تارالۋىن شەكتەۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. بەتپەردەنىڭ دە تۇرلەرى بار. 2,4,6 ساعاتتىق بەتپەردەلەر بار. ولاردى دا دۇرىس پايدالانۋ اسا ماڭىزدى.

سونداي-اق، جالپى دارىگەرلەردىڭ ەسكەرتۋى كارانتين كەزىندە كوپشىلىك ورىنداردا بولماۋ، جەكە تازالىق گيگيەناسىن ساقتاۋ، ساۋدا ورىندارىندا، بازارلاردا جۇرگەندە انتيسەپتيكتەر قولدانىپ، بەتپەردەنى ۇنەمى جانىڭنان تاستاماۋ باستى تالاپ بولىپ وتىر.

«COVID-2019 ۆيرۋسىنىڭ زاتتاردىڭ بەتىندە ءومىر ءسۇرۋ ۇزاقتىعى ءالى انىقتالماعان، بىراق الدىن الا مالىمەتتەر بويىنشا ولاردىڭ تىرشىلىك ەتۋ ۇزاقتىعى بىرنەشە ساعات بولۋى مۇمكىن. سوندىقتان اۋرۋعا جول بەرمەۋ ءۇشىن قاراپايىم دەزينفەكتسيالاۋشى زاتتاردى قولدانىپ، كارانتين ەرەجەلەرىن بۇلجىتپاي ساقتاۋ ماڭىزدى. دۇكەن مەن دارىحاناعا بارامىز. بۇل نىسانداردىڭ كاسسالارىندا كەي جاعدايدا كەزەك بولىپ جاتادى. وسى ورايدا ارا قاشىقتىقتى ساقتاۋعا ءمان بەرگەن دۇرىس. ۇيدەن شىققاندا بەتپەردەنى تاعىپ، ارنايى قولعاپ كيىپ، قولعا انتيسەپتيك الۋ قاجەت. ۇيگە كىرگەن بويدا قولىمىزدى سابىنمەن جۋامىز. بولمەنى كۇنىنە كەمىنە 3-4 رەت جەلدەتكەن ابزال»-دەيدى تۇرعىندار دەنساۋلىعىنا الاڭداعان شىمكەنتتىك دارىگەرلەر.

شىمكەنت

پىكىرلەر