شىمكەنت قالاسىندا تۇرعىنداردىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن ارتتىرۋ، قاۋىپسىزدىك دەڭگەيىن كۇشەيتۋ جانە ەكولوگيالىق تۇراقتىلىقتى قامتاماسىز ەتۋ باعىتىندا جۇيەلى جۇمىستار جۇرگىزىلۋدە. قالا اكىمدىگى مەن ءتيىستى باسقارمالار تاراپىنان قوعامدىق كولىك قىزمەتىن جەتىلدىرۋ، تۇرمىستىق قاۋىپسىزدىك مادەنيەتىن دامىتۋ، ەكولوگيالىق احۋالدى جاقسارتۋ جانە قۇقىق بۇزۋشىلىقتاردىڭ الدىن الۋ شارالارى تۇراقتى تۇردە قولعا الىنۋدا.
قوعامدىق كولىك قىزمەتىن جاقسارتۋ
سوڭعى ۋاقىتتا الەۋمەتتىك جەلىلەردە قالاداعى قوعامدىق كولىكتەردىڭ قوزعالىسىنا قاتىستى كوتەرىلگەن ماسەلەلەر اكىمدىك نازارىنان تىس قالمادى. اسىرەسە №52 باعىتتاعى اۆتوبۋستىڭ جۇكتەمەسىنە قاتىستى شاعىمدار بويىنشا ناقتى شارالار قابىلداندى. بۇگىندە بۇل باعىتتا 18 اۆتوبۋس جۇمىس كۇندەرى 10–15 مينۋتتىق ينتەرۆالمەن، ال دەمالىس كۇندەرى 16 اۆتوبۋس 15–20 مينۋتتىق ارالىقپەن قىزمەت كورسەتەدى.
مارشرۋتتىڭ قوزعالىس سىزباسى قايتا قارالىپ، بۇرىنعى سوڭعى ايالداماسى «تسۋم»-نان ت. ايبەرگەنوۆ كوشەسىنە دەيىن ۇزارتىلدى. بۇل شەشىم تۇرعىنداردىڭ دىتتەگەن جەرىنە ىڭعايلى جەتۋىنە جانە اۋىسىپ ءمىنۋ قاجەتتىلىگىن ازايتۋعا مۇمكىندىك بەردى.
سونداي-اق قالاداعى 300 مىڭ وقۋشىنىڭ تەك 30 647-ءى عانا جول ءجۇرۋ كارتاسىن راسىمدەگەن. سول سەبەپتى اتا-انالارعا بالالارىنىڭ ەلەكتروندى كارتا ارقىلى ءار ساپارىن تىركەۋىن قاداعالاۋ ۇسىنىلادى. بۇل قوعامدىق كولىك ساپاسىن ارتتىرىپ، باعىتتاعى اۆتوبۋستار سانىن كوبەيتۋگە ىقپال ەتەدى.
ايتا كەتەرلىگى، وقۋشىلارعا ارنالعان جول ءجۇرۋ كارتاسى ەندى jenil.avtobys.kz سايتى ارقىلى ونلاين راسىمدەلەدى. بۇل قىزمەت تەگىن ءارى ىڭعايلى.
ەكولوگيالىق قاۋىپتىڭ الدىن الۋ جانە تابيعاتتى قورعاۋ شارالارى.
2025 جىلدىڭ 8 قازانىندا تولەمەتوۆ پەن بايتەرەكوۆ كوشەلەرىنىڭ قيىلىسىندا جولعا نەفتەشلام توگىلۋ فاكتىسى ورىن العان ەدى. ءتيىستى قىزمەتتەر جەدەل ارەكەت ەتىپ، توگىلگەن قالدىقتار تولىقتاي تازارتىلىپ، اۋماق قالپىنا كەلتىرىلدى. زەرتحانالىق تالداۋ ناتيجەسىندە اۋا ساپاسى نورمادان اسپاعانى انىقتالدى. بۇل جەدەل شارالاردىڭ ارقاسىندا ەكولوگيالىق قاۋىپتىڭ الدىن الۋ مۇمكىن بولدى.
قالالىق اكىمدىك پەن جاۋاپتى قىزمەتتەر مۇنداي جاعدايلاردىڭ قايتالانباۋى ءۇشىن تاسىمالداۋشى كومپانيالارمەن ءتۇسىندىرۋ جانە پروفيلاكتيكالىق جۇمىستاردى كۇشەيتتى.
جاسىل بەلدەۋ مەن ەكوپاركتەردى دامىتۋ
قالا اۋماعىندا ەكولوگيالىق مادەنيەتتى ارتتىرۋ باعىتىندا كوگالداندىرۋ مەن اباتتاندىرۋ جۇمىستارى قارقىندى جۇرگىزىلۋدە. اباي اۋدانىندا بۇرىنعى قوقىس پوليگونىنىڭ ورنىندا جاڭا «ەكوپارك» ساياباعىنىڭ قۇرىلىسى باستالدى.
جوبا اياسىندا 5 000-نان استام اعاش كوشەتى وتىرعىزىلىپ، اۆتوماتتى سۋعارۋ جۇيەسى ورناتىلۋدا. سونىمەن قاتار، دەمەۋشىلەر ەسەبىنەن 1 800 جەمىس اعاشى مەن 1 215 م² اۋماققا ساندىك وسىمدىكتەر ەگىلمەك. قالا كوشەلەرىندە 32 سۋ ۇڭعىماسى ىسكە قوسىلىپ، 54 شاقىرىم جول بويىنا گازون توسەلدى.
جىلىجايدا وسىرىلەتىن گۇل كوشەتتەرى 2026 جىلى قالا كوشەلەرىنە 1,6 ميلليوننان استام گۇل ەگۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. بۇل باستاما قالانىڭ كوركىن ارتتىرىپ قانا قويماي، ەكولوگيالىق تۇراقتىلىق پەن بيۋدجەتتىك ۇنەمدىلىكتى قامتاماسىز ەتەدى.
قوعامدىق ءتارتىپ پەن قاۋىپسىزدىك
قالادا الاياقتىق، ۇرلىق جانە جول-كولىك وقيعالارىنىڭ الدىن الۋ شارالارى كۇشەيتىلۋدە. وتكەن اپتادا 176 قىلمىستىق ءىس تىركەلسە، ونىڭ ىشىندە ينتەرنەت-الاياقتىق جاعدايلارى باسىم.
قۇزىرلى ورگاندار ازاماتتاردى ينتەرنەت ارقىلى تاۋار ساتىپ العاندا ساق بولۋعا جانە جەكە بانك كارتالارىن بوگدە ادامدارعا بەرمەۋگە شاقىرادى. سونىمەن قاتار، جول قوزعالىسى ەرەجەلەرىن قاتاڭ ساقتاۋ، بالالاردىڭ ساموكات پەن سكۋتەردى قاۋىپسىز پايدالانۋىن باقىلاۋ قاجەتتىگى ەسكەرتىلدى.
تۇرعىن ۇيلەردە ۇرلىقتىڭ الدىن الۋ ماقساتىندا بەينەباقىلاۋ كامەرالارىن ورناتۋ جانە قىراعىلىق تانىتۋ ۇسىنىلدى.
گازدى قاۋىپسىز پايدالانۋ مادەنيەتى
قالا اۋماعىندا تۇرمىستىق گازدان ۋلانۋ جاعدايلارىنىڭ الدىن الۋ ءۇشىن كەشەندى پروفيلاكتيكالىق ءىس-شارالار جۇرگىزىلۋدە. قىزىل جانە تاۋەكەل ايماقتارىندا («سامال»، «قايتپاس»، ء«نۇرسات»، «كوكساي» جانە ت.ب.) ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ، 2025 ابونەنت بويىنشا تەحنيكالىق سايكەسسىزدىكتەر انىقتالدى.
قاۋىپسىزدىك ماقساتىندا 230 ءۇي ۋاقىتشا گاز جۇيەسىنەن اجىراتىلىپ، كەمشىلىكتەر جويىلعاننان كەيىن قايتا قوسىلادى. قر اقبتك-ءنىڭ 305 جانە 306 باپتارىنا سايكەس 84 ازاماتقا جالپى سوماسى 1,3 ملن تەڭگەدەن استام ايىپپۇل سالىندى.
ماماندار تۇرعىنداردى گاز جابدىقتارىن ۋاقتىلى تەكسەرىپ، قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىن ساقتاۋعا شاقىرادى.
جالپى، شىمكەنت قالاسىندا اتقارىلىپ جاتقان بۇل كەشەندى شارالار مەگاپوليستىڭ ەكولوگيالىق تازالىعىن، قاۋىپسىزدىگىن جانە تۇرعىندارعا جايلى ءومىر ءسۇرۋ ورتاسىن قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالعان.
شىمكەنت – زاماناۋي ينفراقۇرىلىمى دامىعان، قاۋىپسىزدىك پەن ەكولوگيالىق تۇراقتىلىققا باسىمدىق بەرەتىن قالا رەتىندە تۇراقتى دامۋ جولىندا نىق قادام جاساۋدا.
