قر ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترى اسحات ايماعامبەتوۆ ۇستازداردىڭ مارتەبەسىن كوتەرۋ ءۇشىن قول قويعان بۇيرىعى مامىر ايىنان باستاپ كۇشىنە ەندى. ەندى ۇستازدار ساباقتان تىس ماسەلەلەرگە باس قاتىرمايتىن بولادى. بۇل تۋرالى اسحات ايماعامبەتوۆ ءوزىنىڭ فەيسبۋك پاراقشاسىندا جازدى.
"پەداگوگتەردىڭ شامادان تىس ەسەپ بەرۋ ماسەلەسىن تۇبەگەيلى شەشەتىن بۇيرىق مامىر ايىنان باستاپ كۇشىنە ەندى.
مەن 2020 جىلعى 6 ساۋىردە قول قويعان № 130 بۇيرىقتا ورتا، تەحنيكالىق جانە كاسىپتىك ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنىڭ مۇعالىمدەرى تولتىرۋعا مىندەتتى قۇجاتتاردىڭ ناقتى ءتىزىمى كورسەتىلگەن.
بۇل قۇجاتتىڭ ماڭىزدىلىعى نەدە؟
بۇدان بىلاي مۇعالىمدەردى شامادان تىس ەسەپ بەرۋدەن ارىلتاتىن زاڭ جۇزىندەگى نەگىز پايدا بولدى. ەندى مينيسترلىك بەكىتكەن ناقتى ءتىزىم بار. «پەداگوگ مارتەبەسى تۋرالى» زاڭعا جانە اكىمشىلىك كودەكسكە سايكەس، مۇعالىمدەردەن بەكىتىلگەن تىزىمنەن وزگە قۇجاتتار بويىنشا ارتىق ەسەپتى تالاپ ەتكەندەردى ارنايى ورگان ايىپپۇل تۇرىندەگى اكىمشىلىك جاۋاپقا تارتۋعا بولادى.
رەت-رەتىمەن توقتالا كەتەيىن.
بىرىنشىدەن.
ەندى ءپان مۇعالىمى كۇندەلىكتى ەكى قۇجاتتى تولتىرادى. ءبىرىنشىسى – سىنىپ جۋرنالى، ەكىنشىسى – ساباق جوسپارى.
سونداي-اق وقۋ جىلىنىڭ باسىندا كۇنتىزبەلىك-تاقىرىپتىق جوسپاردى دايىندايدى جانە ءار توقسان سوڭىندا كريتەريالدىق باعالاۋ بويىنشا قۇجاتتاردى تولتىرادى.
قالعان قۇجاتتىڭ ەش قاجەتى جوق.
ەگەر مۇعالىم جاس پەداگوگتىڭ تالىمگەرى بولىپ، سول ءۇشىن 17 مىڭ تەڭگەگە جۋىق ۇستەمەاقى الاتىن بولسا، وندا جاس ارىپتەسىمەن بىرلەسىپ اتقارعان جۇمىسى بويىنشا ادىستەمەلىك قۇجات تولتىرادى.
ەگەر مۇعالىم سىنىپ جەتەكشىسى بولسا، وندا وقۋ جىلىنىڭ باسىندا تاربيە جۇمىسىنىڭ جوسپارىن جاسايدى، وتكىزىلگەن اتا-انالار جينالىسى بويىنشا ەلەكتروندىق فورماتتا حاتتاما تولتىرادى، وقۋشىلاردىڭ تابەلدەرىن تولتىرادى جانە قاجەتتىلىگىنە قاراي ولاردىڭ جەكە ىستەرىن جاڭارتىپ وتىرادى.
مەكتەپ باسشىسى مەن باسشىنىڭ ورىنباسارلارى تولتىراتىن ماڭىزدى قۇجاتتاردىڭ دا ناقتى ءتىزىمى بەلگىلەندى، ارتىق قۇجاتتىڭ ەش قاجەتى جوق.
كوللەدج پەداگوگتەرى تولتىراتىن قۇجاتتار ءتىزىمى دە بەكىتىلدى. ولار جىلدىڭ باسىندا جۇمىس ىستەۋگە ارنالعان وقۋ باعدارلاماسىن قۇرىپ، كۇنتىزبەلىك-تاقىرىپتىق جوسپار جاسايدى، ال كۇن سايىن ساباق جوسپارىن ازىرلەيدى، تەوريالىق، وندىرىستىك وقىتۋ جانە جەكە ساباقتاردى ەسەپكە الۋ جۋرنالدارىن تولتىرادى.
ەگەر پەداگوگ كۋراتوردىڭ قىزمەتىن اتقارسا، تاعى ءبىر قۇجات قوسىلادى.
شامادان تىس ەسەپ بەرۋ كورسەتكىشىن تۇبەگەيلى ازايتۋعا قاتىستى ناقتى جۇمىستار مەكتەپكە دەيىنگى جانە جوعارى ءبىلىم بەرۋ دەڭگەيلەرى بويىنشا دا جۇرگىزىلىپ جاتىر. جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ وقىتۋشىلارى دا قاجەتسىز قاعاز جۇكتەمەسىنەن ارىلادى. قازىرگى ۋاقىتتا بعم تاراپىنان نورماتيۆتىك قۇجاتتاردا كورسەتىلگەن باقىلاۋدىڭ جۇرگىزىلۋىنە قاتىستى تولتىرىلاتىن قۇجاتتار ءتىزىمى قايتا قارالىپ جاتىر. باسىم بولىگىن الىپ تاستاۋ تۋرالى شەشىم قابىلداندى. ماسەلەن، كافەدرانىڭ جۇمىس جوسپارى، كوميسسيانىڭ حاتتاماسى، قىزمەتتىك وقۋ جوسپارى سىندى قۇجاتتار بىزگە قاجەت ەمەس.
جوعارى وقۋ ورىندارى بويىنشا بولەك پوست جازامىن.
شامادان تىس ەسەپ بەرۋدەن ارىلتۋ جانە قۇجاتتاما ۇلگىلەرىن بىرىزدەندىرۋ، ەڭ الدىمەن، مۇعالىم جۇكتەمەسىن جەڭىلدەتەدى. ونىڭ شىعارماشىلىقپەن اينالىسۋىنا مۇمكىندىك بەرەدى، ارتىق قۇجات اينالىمىن وڭتايلاندىرىپ، ءتۇرلى قۇجاتتار ارقىلى اقپارات جيناۋ سياقتى ەسكىرگەن تاجىريبەدەن ارىلتادى دەگەن سەنىمدەمىن.
بارلىق ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنىڭ نازارىندا تەك ءبىلىم الۋشى بولۋى ءتيىس. پەداگوگتەر بارلىق جۇمىس ۋاقىتىن ءبىلىم بەرۋگە، ءبىلىم ساپاسىن ارتتىرۋعا باعىتتاۋى قاجەت جانە ولاردىڭ بالالارمەن جەكە اينالىسۋعا مۇمكىندىكتەرىنىڭ بولۋى ماڭىزدى. سوندىقتان مينيسترلىك مۇعالىمدەردى ارتىق جۇمىستان ارىلتۋ بويىنشا جۇمىس جاساپ جاتىر.
بۇل رەتتە مۇعالىمدەرگە ارتىلعان ارتىق جۇكتەمەنى ازايتۋ بويىنشا جاعداي جاساپ قانا قويماي، پەداگوگتەردەن جوعارى كاسىبي بىلىكتىلىكتى جانە ساپالى ءبىلىم بەرۋدى تالاپ ەتەتىن بولامىز. قوعامدا ءبىلىم بەرۋ ساپاسىنىڭ نەگە اقساپ تۇرعانىن ءتۇسىندىرۋ ءۇشىن، پەداگوگتەردىڭ شامادان تىس ەسەپ بەرەتىنى، ولاردىڭ وزىنە ءتان ەمەس جۇمىستارعا تارتىلۋى، وقۋ باعدارلامالارى مەن وقۋلىقتارداعى ولقىلىقتار تۋرالى جانە تاعى سول سياقتى ماسەلەلەر ايتىلادى.
بىراق بۇل پروبلەمانىڭ بارلىعى شەشىلىپ جاتىر جانە بۇدان بىلاي دا شەشىمىن تابا بەرەدى. دەگەنمەن، ءبىلىم ساپاسى، ەڭ الدىمەن، مۇعالىمدەردىڭ بىلىكتىلىگىنە تىكەلەي بايلانىستى. سول سەبەپتى، پەداگوگ ۇنەمى ءوزىن-ءوزى جەتىلدىرىپ، كاسىبي دەڭگەيىن ارتتىرىپ وتىرۋى كەرەك.
ەكىنشىدەن.
جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋعا كىمنىڭ قۇزىرەتى بار؟
پەداگوگتەردى كاسىبي مىندەتتەرىنە كىرمەيتىن جۇمىس تۇرلەرىنە تارتۋ، ولاردان قىزمەتتىك مىندەتىنە كىرمەيتىن ماسەلەلەر بويىنشا اقپارات نەمەسە ەسەپ تالاپ ەتۋ فاكتىلەرى بويىنشا ارىز تۇسكەن جاعدايدا، قر بعم ءبىلىم بەرۋ ساپاسىن قامتاماسىز ەتۋ جونىندەگى كوميتەتىنىڭ اۋماقتىق دەپارتامەنتتەرى قسجاەك ورگاندارىندا جوسپاردان تىس تەكسەرۋدى تىركەيدى. تەكسەرۋدى ۇيىمعا بارىپ نەمەسە قاشىقتان جۇرگىزەدى.
قۇقىق بۇزۋشىلىق فاكتىسىن دالەلدەيتىن ماتەريالدار:
–پەداگوگتەردىڭ كاسىبي قىزمەتىنە قاتىسى جوق جۇمىس تۇرلەرىنە تارتىلعانىن راستايتىن فوتو جانە بەينەجازبالار، حاتتاردىڭ، بۇيرىقتاردىڭ، اكتىلەردىڭ، حاتتامالاردىڭ كوشىرمەلەرى نەمەسە باسقا دا ماتەريالدار;
–جازباشا تاپسىرمالار نەمەسە ولاردىڭ كوشىرمەلەرى، بۇيرىقتاردىڭ كوشىرمەلەرى، ەسەپ بەرۋ نىساندارىنىڭ كوشىرمەلەرى مەن پەداگوگتەن ءبىلىم بەرۋ سالاسىنداعى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭناماسىندا كوزدەلمەگەن ەسەپتىلىكتىڭ نەمەسە اقپاراتتىڭ تالاپ ەتىلۋىن راستايتىن باسقا دا ماتەريالدار;
–قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭدارىندا كوزدەلمەگەن تەكسەرۋدىڭ جۇرگىزىلگەنىن راستايتىن فوتو نەمەسە بەينەجازبالارى، كۇنى، تەكسەرۋشى تۇلعالاردىڭ اتى-ءجونى، تەكسەرۋدىڭ ءمانى جانە باسقا دا ماتەريالدار;
–تاۋاردىڭ نەمەسە كورسەتىلەتىن قىزمەتتىڭ فوتو نەمەسە بەينەجازباسى، سونداي-اق، ساتىپ الۋ راسىمدەرى، چەكتەرى، تاۋارلىق شوتتار، شوت-فاكتۋرالار، تۇبىرتەكتەر مەن باسقا دا ماتەريالدار;
– مەكتەپ ۇيىمداستىرماعانىس-شارالارعا قاتىسقانىن راستايتىن فوتو نەمەسە بەينەجازبا، حاتتاردىڭ، بۇيرىقتاردىڭ، اكتىلەردىڭ، حاتتامالاردىڭ كوشىرمەلەرى نەمەسە پەداگوگتىڭ ءىس-شارالارعا جىبەرىلگەنىن راستايتىن باسقا دا ماتەريالدار بۇزۋشىلىق جاساۋ فاكتىسىن دالەلدەيدى.
ەگەر العاش رەت بۇزۋشىلىق جاساعان ادام كىناسىن مويىنداسا، كوميتەت جانە ونىڭ اۋماقتىق ورگانى اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى حاتتاما تولتىرمايدى، بىراق كىنالى ادامعا ەسكەرتۋ جاساۋ تۋرالى قاۋلى شىعارادى.
بۇزۋشىلىققا قايتا جول بەرگەن ادامعا قاتىستى اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى حاتتاما تولتىرىلادى جانە اكىمشىلىك ايىپپۇل سالىنادى. ونىڭ كولەمى 20-دان 120 اەك-كە دەيىن".
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى
