قازاق پەن التاي انشىلەرى تاجىريبە الماستى

2601
Adyrna.kz Telegram

 "ادىرنا" ۇلتتىق-ەتنوگرافيالىق بىرلەستىگى" قوعامدىق قورىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن التاي رەسپۋبليكاسىنان كەلگەن ونەرپازدار ىرىستۋ مەچەشەۆ پەن التىن-اي باراتوۆالار مەن قازاق انشىلەرى جولامان قۇجيمانوۆ، ەركىن نۇرحانوۆ، باقتيار اقىمجانوۆ «داۋلەت» شارۋا قوجالىعىنىڭ قىمىزحاناسىندا باس قوسىپ، تاجىريبە الماستى. شاراعا نيدەرلانديالىق تۇرىكتانۋشى عالىم بىلگە وزەل دە قاتىسىپ، قازاقتىڭ ەرەكشە دارحاندىعىنا رازى بولدى.  

 شەتەلدىك قوناقتار ءبىراز ۋاقىت بۇرىن ەلىمىزگە كەلگەن. ەكى-ءۇش كۇننەن سوڭ قىرعىزستانعا ساپارلاپ كەتتى. ەندى، مىنە، ساپارلارىن اياقتاپ، قازاق جەرىنە قايتا تابان تىرەپ وتىر. "داۋلەت" شارۋا قوجالىعىنىڭ ديرەكتورى وتەمىس ماحانوۆتىڭ زايىبى، وت اناسى ءماريام اپامىز قوناقتارعا ەت اسىپ، قازى-قارتاسى مەن قىمىزىن ۇسىندى.  «قىرعىزدا دا قىمىزعا قارىق بولدىق، بىراق وسى قىمىزدىڭ دامىندەي بولمادى»، – دەگەن قوناقتار ءۇي يەسىنە ىرزالىعىن جەتكىزدى. كوپتەگەن جىلدار بويى جىلقى شارۋاشىلىعىمەن اينالىسىپ كەلە جاتقان وتەمىس اعا جىلقىنىڭ قاسيەتتەرى مەن قىمىز باپتاۋ ادىستەرى تۋرالى اڭگىمەلەپ بەردى. بەتپاقدالانى كەسىپ ءوتىپ، مال ايداعان اقساقالدىڭ اسەرلى اڭگىمەسىن تىڭداي وتىرىپ، تاباق-تاباق ەتكە باس قويدىق. استان كەيىن اڭگىمە وزەگى انگە اۋىستى. ءاندى كەز كەلگەن جەردە تىڭداۋعا بولار. بىراق، تۋىسقان ەكى ەلدىڭ انشىلەرى الما-كەزەك ءان سالعان جەردە وتىرۋ، ءتىپتى، تاماشا ەكەن. ىرىستۋ مەن التىن-اي «قۇلىن»، «مااداي قارا»، «جىلقى» سەكىلدى شىعارمالارىن ورىنداسا، ج.قۇجيمانوۆ حالىق ءانى «ەكى جيرەندى»، ە.نۇرحانوۆ ۇكىلى ىبىرايدىڭ «قالدىرعانىن»، ب.اقىمجانوۆ ءبىرجان سالدىڭ  «ون ساۋساعىن»، بەرىكبولدىڭ «اعاش اياعىن»، «نارتايدىڭ تەرمەسىن»  اۋەلەتتى. ءداستۇرلى ونەرگە جاناشىرلىقپەن قارايتىن وتەمىس اعا ەكى ەلدىڭ ءداستۇرلى انشىلەرىن ءبىر داستارحان باسىنا جيناپ، ولاردىڭ ءوزارا پىكىر الماسىپ، تاجىريبەلەرىمەن بولىسۋىنە مۇمكىندىك جاسادى. 


جاسۇلان ناۋرىءزالى 

 

پىكىرلەر