الماتىداعى ىقىلاس دۇكەنۇلى اتىنداعى قازاقتىڭ مۋزىكالىق ساز اسپاپتار مۇراجايىندا تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ 20 جىلدىعىنا وراي «شەبەردىڭ قولى ورتاق» اتتى قولونەر كورمەسى اشىلدى. «جاۋھار» ۇلتتىق سالت-ءداستۇردى قولداۋ قورى» مەن «ادىرنا» ۇلتتىق-ەتنوگرافيالىق بىرلەستىگى» بىرلەسىپ ۇيىمداستىرعان كورمە (2011 جىل) ماۋسىمنىڭ 23-ىنە دەيىن جالعاسپاق.
كورمە الماتى قالاسى اكىمدىگىنىڭ قولداۋىمەن ۇيىمداستىرىلدى. كورمەنىڭ اشىلۋىندا دومبىرا اسپابىن جان-جاقتى زەرتتەپ جۇرگەن ونەرتانۋشى جۇماگەلدى ناجىمەدەنوۆ بايانداما جاسادى. كورمەدە، نەگىزىنەن، اعاش، تەمىر، توقىما، قىشتان جاسالعان بۇيىمدار كەڭىنەن ورىن الدى. 135-تەن استام قولونەرشىنىڭ 100-گە جۋىق قولونەر بۇيىمدارى كورمەگە قويىلدى.
ارمان اۋباكىر، «ادىرنا» ۇلتتىق-ەتنوگرافيالىق بىرلەستىگىنىڭ جەتەكشىسى:
– قازاقتىڭ ۇلتتىق ونەرى كۇندەلىكتى ناسيحاتتالسا دا ارتىق ەمەس. سالت-ءداستۇرىمىزدى ناسيحاتتاۋعا رەسمي تۇردە ارنايى ات قويىلسا، ءبىر كۇنى ارنايى قولونەر بۇيىمدارىن دارىپتەۋگە ارنالسا دەگەن ۇسىنىستار كورمەدە ايتىلدى. شەتەلدىڭ كورمەلەرىنە قويىلعان بۇيىمدارى وتاندىق قولونەرشىلەردىڭ ۇلكەن قولداۋعا، ماراپات، ىقىلىسقا يە دە، ال ءوز ەلىمىزدە ونى ىزدەپ كورۋگە، الۋعا، ءتىپتى باعالاۋعا كەلگەندە وگەيلىك تانىتىپ وتىرمىز. مۇنىڭ سەبەبى – حالىققا ناسيحاتىنىڭ ازدىعى مەن قولونەرشىلەرگە جەتكىلىكتى دارەجەدە ءمان بەرىلمەيتىندىگىندە.
مۇحتار ناۋرىزباەۆ، جولاۋشى تۇردىعۇلوۆ، سەرىكقازى نۇرعالي، داۋلەت شوقپاروۆ، مايرا سىزدىققىزى، ەرسۇلتان تاجىباەۆ، امان مۇقاجانوۆ، سەرىكقالي كوكەنوۆ، تولەگەن سارسەنباەۆ جانە تاعى باسقا تانىمال شەبەرلەر ءوز بۇيىمدارىن جالپى حالىققا ۇسىندى. اباي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ قولونەر كافەدراسىنىڭ ۇستازدارى، ت.جۇرگەنوۆ اتىنداعى ۇلتتىق ونەر اكادەمياسىنىڭ جانىنداعى كوللەدجدىڭ ءساندى قولدانبالى ونەر ماماندىعىنىڭ ستۋدەنتتەرى، شەبەرلەر اۋىلى اتالىپ كەتكەن كوكشوقى اۋىلىنىڭ شەبەرلەرى، قولونەرشىلەرى ۇلتتىق بۇيىمدارمەن مۇراجايدى جايناتىپ جىبەردى. داركەنباي شوقپارۇلىنىڭ ۇلى داۋلەت تە كورمەگە قاتىستى. ب.ز.د v-iii عاسىرلارداعى تاتىر قورعانىنان تابىلعان كيىزدەن جاسالعان توقىما ۇلگىلەرىنىڭ كوشىرمەلەرىن جاساعان ءۇش قىزدان قۇرالعان «ارۋ-ارت» توقىما توبىنىڭ دا قۇندى دۇنيەلەرى كورمەدەن تابىلدى.
ال ءداستۇرلى ءان ونەرىنىڭ بۇگىنگى بەتكەۇستارلارى جولامان قۇجيمانوۆ، ەركىن نۇرحانوۆ، تالعات مۇقىشەۆ، سايات نۇرعازين، مۇراجاي قىزمەتكەرى قارلىعاش قوجاحمەتوۆا سىندى ونەرپازدار كورمەنى تاماشالاۋعا كەلگەن جانداردى قازاقتىڭ ءىنجۋ-مارجاندارىمەن ءتانتى ەتتى.
جادىرا جۇماكۇلباي، "الاش ايناسى"
