تاياۋدا كتك تەلەارناسىن كورىپ وتىرىپ قاتتى نامىستاندىم. قازاق ءسوزىنىڭ قادىرىن كەتىرگەن «بەشبارماك-شوۋ» دەگەن بەتاشار باعدارلاماعا ونەر ادامدارى جينالىپتى. تانىمال ءانشى نۇرلان ابدۋللين جۇرگىزگەن شوۋعا جينالعاندار سورپا ءىشىپ، ەت جەپ ءماز. بىراق قوس اسپازدىڭ تاماق ءپىسىرۋ ءتاسىلىن باعالاپ وتىرعان سونىڭ ءبىرىنىڭ «ءاي، وسى باعدارلامالارىڭنىڭ اتاۋى دۇرىس ەمەس قوي» دەگەنى بولمادى.
بۇعان دەيىن وسى باعدارلاما باستالماي جاتىپ، تەلەديداردان جارناماسى جۇرگەن كەزدە، مەن بىرنەشە بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنا حابارلاسىپ، ءوز ويىمدى بىلدىرگەن ەدىم. «بۇلارى بولمايدى. قازاقتا «بەشبارماك» دەگەن ءسوز جوق» دەپ ەدىم سوندا. تۋعان ءتىلدىڭ تۋىن كوتەرىپ جۇرگەن «انا ءتىلى» گازەتى دە العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ «بەشبارماق» قازاقتىڭ ءسوزى ەمەس» دەگەن سىني ماقالا بەرگەن-ءدى («انا ءتىلى»، №29 (1130)19-25 شىلدە، 2012 ج.). باسقا دا باسىلىمداردا بۇل ماسەلە كوتەرىلگەنى بەلگىلى. بىراق، بايقاپ وتىرعانىمىزداي، كتك تەلەارناسى ءوز ارىپتەستەرىنىڭ سىنىنا مۇلدە قۇلاق اسپاعان.
بىرىنشىدەن، قازاقتا «بەش» دەگەن ءسوز جوق، ەكىنشىدەن، ءوز ءتول تاعامىن قازاق ەشۋاقىتتا «بەشبارماك» دەپ اتاعان ەمەس. قالا بەردى، قازاق قانا ەمەس، كوپتەگەن ەلدەر دە ءوز ۇلتتىق تاعامدارىن ءسۇيسىنىپ وتىرىپ، ساۋساعىمەن جەيدى. وندا تۇرعان نە بار ەكەن؟ ماسەلەن، وزبەك، تاجىك، تۇركىمەن، ءۇندى، اراب حالىقتارىندا دا قولمەن جەلىنەتىن تاعامدار بار. بىراق ولاردا دا ءار استىڭ ءوز اتاۋى بار. بۇل بار بولعانى ءوزىن «وركەنيەت وكىلى» سانايتىن وگەي ۇلدار مەن قازاقتىڭ تاريحىنان، سالت-داستۇرىنەن بەيحابار باسقالاردىڭ ءبىزدى كەلەكە قىلماق نيەتتە جاساعان قىلىقتارى.
وكىنىشتىسى سول، ءالى كۇنگە ەلىمىزدىڭ كەيبىر اسحانا، كافە، مەيرامحانالارىنىڭ اس مازىرىندە قازاقتىڭ ەتى «بەشبارماق» دەپ جازىلىپ كەلەدى. ءبىردى-ەكىلىسىندە عانا «ەت» دەپ جازىلىپ، جاقشانىڭ ىشىنە «مياسو پو-كازاحسكي» دەپ قوسىپ قويعان. ودان قالدى، قازاقتىڭ جيىن-تويلارىندا دا اسابانىڭ «بەشبارماك باس سالايىق» دەپ جار سالاتىنى بار. ءبىر قاۋىم ەل اۋزىنا قاراپ وتىرعان سوڭ اسابا دا اڭعال سويلەمەگەنى ابزال عوي.
قازاقتىڭ ەتىنە جەتەر اس بار ما؟! ەندەشە، ونىڭ ءتول اتىن قايتارۋ – ءبارىمىزدىڭ بورىشىمىز. سوندىقتان كوپە-كورىنەۋ قازاقتىڭ ءسوزىن بۇزىپ وتىرعان كتك سەكىلدى تەلەارنالارعا كوپ بولىپ ءسوزىمىزدى وتكىزەيىك. ولاردىڭ ماقساتى راسىندا قازاقتىڭ ءتول تاعامىن ناسيحاتتاۋ بولسا، الدىمەن ونىڭ اتاۋىن دۇرىس اتاعانى كەرەك قوي. بۇعان نە دەيسىز، جاماعات؟
كۇلاش سامجانقىزى،
حالىق اعارتۋ ءىسىنىڭ ۇزدىگى،
زەينەتكەر، «انا ءتىلى».
