3 ماۋسىم كۇنى الماتىداعى عابيت مۇسىرەپوۆ اتىنداعى قازاق مەملەكەتتىك اكادەميالىق بالالار مەن جاسوسپىرىمدەر تەاترىندا «الاش ايناسى» رەسپۋبليكالىق گازەتى مەن «ادىرنا» ۇلتتىق-ەتنوگرافيالىق بىرلەستىگى» قوعامدىق قورىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن ۇلتىمىزدىڭ ۇلى كومپوزيتورى، تارلان اقىن، جەزتاڭداي ءانشى ۇكىلى ىبىراي ساندىبايۇلىنىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىنا ارنالعان «حاننان دا قادىرلىمىن تۋعان ەلگە» اتتى كونتسەرت وتەدى.
كەشكە جولامان قۇجيمانوۆ، رامازان ستامعازيەۆ، ەرلان تولەۋتاي، ساۋلە جانپەيىسوۆا، ەركىن نۇرحانوۆ، ەركىن شۇكىمانوۆ، ارداق يساتاەۆا، ەرلان ىرىسقالي، ەرلان قۇجيمانوۆ، جاسۇلان بازاربەكوۆ، تالعات ابۋعازى، سامات يساەۆ، سايات نۇرعازين، سايان اقمولدا، سارسەنعالي جۇزباەۆ جانە تاعى باسقا ونەرپازدار قاتىسادى. استانادان ۇكىلى ىبىرايدىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىن زەرتتەۋشى اقىن كاكىمبەك سالىقوۆ، بەلگىلى ءانشى قايرات بايبوسىنوۆ، كوكشەتاۋدان ونەر زەرتتەۋشىسى، جىرشى-جىراۋ، اقىن جۇماباي ەسەكەەۆ كەشكە ارنايى كەلەدى دەپ كۇتىلۋدە. قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن ءارتىسى، رەجيسسەر ساعىزباي قاراباليننىڭ ساحنالاۋىمەن ۇكىلى ىبىرايدىڭ ومىرىنەن قويىلىمدىق كورىنىستەر كورسەتىلىپ، سىبىزعى مەن قوبىز، دومبىرا اسپاپتارىمەن كۇيلەر دە وينالادى. «گاككۋ» ءانىنىڭ شىعۋ تاريحىنان شاعىن قويىلىم قويىلىپ، ۇكىلى ىبىرايدىڭ ومىرىنە قاتىستى تىڭ دەرەكتەر كورەرمەن قاۋىمعا ۇسىنىلادى. تالعات ابىلبەكوۆ، راحىمجان ءابىشوۆ، ەرمەك ساپاروۆ ەسىمدى سۋرەتشى-شەبەرلەر «ادىرنا» اتاۋىنا بايلانىستى ۇلتتىڭ قورعانى رەتىندە ساداقتىڭ ءبىر بولشەگىن، رۋحاني بايلىق نىشانىنداعى ادىرنا اسپابىن جانە جەر بايلىعى ۇعىمىنداعى ادىر ءتارىزدى ەلەمەنتتەردى پايدالانىپ كەشتىڭ ساحناسىن بەزەندىرىپ وتىر.
2010-شى جىلدان بەرى «ادىرنا» ۇلتتىق-ەتنوگرافيالىق بىرلەستىگى ءبىرجان سال، اقان سەرى، مۇحيت، جاياۋ مۇسا اندەرىنەن كونتسەرتتەر ۇيىمداستىرعان بولاتىن. الدا يگى باستامانىڭ جالعاسى رەتىندە بالۋان شولاق، ەستاي، اسەت، ءمادي، قاپەز، كەنەن، نارتاي، جامبىل اندەرىنەن كونتسەرت وتكىزۋ جوسپارلانۋدا. كونتسەرت كەشكى ساعات 18.00-دە باستالادى.
جولامان قۇجيمانوۆ، ءانشى، ۇستاز:
– قازاقتىڭ ۇلتتىق ونەرى جاس تولقىنعا جات بولىپ بارادى. ءتىپتى ءورىستىلدى ورتاداعىلار ءان مەن كۇيدىڭ نە ەكەنىن بىلمەيتىنى جاسىرىن ەمەس. ءاننىڭ اۋەنىن بۇزىپ، قازاقشا ءسوزدى بۇرمالاپ، مۇڭلى انگە كوڭىلدى ىرعاق قوسىپ ايتۋ قالىپتى جاعدايعا اينالدى. ناعىز انشىلەر ءنوپىردىڭ تاساسىندا قالىپ قويىپ وتىرعان جايى بار.
ەلدىڭ ءانى وتىرىك ونەرگە ابدەن ۇيرەنىپ العان، قازاقتىڭ ساف التىنداي قازىناسى – كلاسسيكالىق ءان مەن كۇيگە ءبىرتۇرلى توسىرقاي قارايدى.
دەگەنمەن، ەل ىشىندە ۇلتتىق ونەرىمىزگە سۋساپ وتىرعان ات توبەلىندەي عانا توپ بار. كونتسەرتتەرىمىزدىڭ تۇراقتى كورەرمەنى – سولار. «ادىرنانىڭ» «دالا داۋىلپازدارى» جوباسى – قازاقتىڭ جوعىن تۇگەندەپ، بارىنىڭ مەرەيىن اسىراتىن ءساتتى جوبا.
ەرلان تولەۋتاي، ءانشى، ونەرتانۋشى:
– سال-سەرىلەردىڭ مۇراسىن ناسيحاتتاۋعا باعىتتالعان «ادىرنانىڭ» «دالا داۋىلپازدارى» جوباسى قولعا الىنعالى بەلگىلى دارەجەدە ءداستۇرلى ونەردىڭ كورەرمەنى قالىپتاسىپ، انشىلەردىڭ اراسىندا دا باسەكەلەستىك ورناي باستادى. ءتىپتى ارتىنشا وسى باعىتتاعى ۇيىمدار دا قۇرىلدى. وسىعان دەيىن ءبىرجان سال، اقان سەرى، مۇحيت، جاياۋ مۇسا اندەرىنەن كونتسەرت ءوتتى. جۋرناليستەردەن، انشىلەردەن، تاريحشىلاردان قۇرىلعان ۇيىمداستىرۋشى توپ كەيىنگى كەزدە بارىنشا كەشتىڭ ساپاسىنا ءمان بەرۋدە. شاعىن دەمەۋشىلەردىڭ قارجىسىمەن، ساتىلاتىن بيلەت قۇنىمەن-اق قىرۋار تىرلىك تىندىلىپ جاتىر. ەندى ۇكىلى ىبىرايدىڭ ءان كەشى دە جوعارى دەڭگەيدە بولادى دەپ ءۇمىت ارتامىز.
ارمان اۋباكىر، «ادىرنا» ۇلتتىق-ەتنوگرافيالىق بىرلەستىگى» قوعامدىق قورىنىڭ جەتەكشىسى:
– ءبىز كوبىنە «ءتىل»، «ءتىل» دەپ شىرىلدايمىز. ءجون-اق. بىراق، سول قازاقتىڭ ءتىلىڭ شەبەر يگەرگەندەردىڭ دە وزگە ءدىننىڭ، وزگە ۇلتتىڭ سويىلىن سوعىپ جۇرگەنىن مىنا شىعىپ كەتكىر قۇرعىر كوز تالاي كوردى. شەل باسقان كوزدەرىنىڭ كەسىرىنەن بورسىقتاي بەتىنەن، قامپيعان قارنىنان الىسقا بارلاۋعا قابىلەتى جەتپەيتىن قالتالىلارىمىز دا تاپقان-تايانعانىن كازينوعا، ياعني وزگەلەردىڭ «وڭەشىنە» وتكىزىپ جىبەرىپ، بىردەڭەنى قارىق قىلعانداي-اق «ءماز-مەيرام» ءجۇر.
قاراكوزدەرىمىز كورىنگەننىڭ جەتەگىندە كەتىپ، اركىمنىڭ قولجاۋلىعى بولىپ جۇرگەنى، توبەسىنە اڭگىر تاياق ويناتسا دا مىڭق ەتپەيتىن ۇلدارىمىزدىڭ ەر مىنەزدىلىگىنەن ايىرىلىپ ەزگە اينالۋىنىڭ سەبەبى نە؟ بارىنە كىم كىنالى؟ ەندى نە ىستەۋ كەرەك؟ بۇل ساۋال اركىمدى-اق ويلانتسا ەكەن…
بويعا قۋات بىتىرەتىن ۇلتتىق تاعام، رۋحاني بايىتاتىن ۇلتتىق مۋزىكا ء(ان-كۇي، جىر-داستان، اۋىز ادەبيەتى), جالپى ۇلتتىق قۇندىلىقتاردى، ۇلتتىق رۋحتى قايتا تىرىلتپەسەك، كوپ ۇزاماستان-اق ىشتەي «ءىرىپ-ءشىريتىنىمىزدى» بولجاۋ ءۇشىن كورىپكەل بولىپ قۇمالاق اشۋدىڭ قاجەتى شامالى. ول ءۇشىن تەك كوشەگە شىقساڭىز جەتىپ جاتىر…
بايلانىس تەلەفونى: 87713008479, 87751013001, 3888067
ەلەكتروندى مەكەن-جاي: adyrna@bk.ru
