«Hannan da qadirlimin týǵan elge» atty dástúrli án keshine shaqyramyz

3244
Adyrna.kz Telegram

3 maýsym kúni Almatydaǵy Ǵabıt Músirepov atyndaǵy Qazaq memlekettik akademııalyq balalar men jasóspirimder teatrynda «Alash aınasy» respýblıkalyq gazeti men «Adyrna» ulttyq-etnografııalyq birlestigi» qoǵamdyq qorynyń uıymdastyrýymen ultymyzdyń uly kompozıtory, tarlan aqyn, jeztańdaı ánshi Úkili Ybyraı Sandybaıulynyń ómiri men shyǵarmashylyǵyna arnalǵan «Hannan da qadirlimin týǵan elge» atty konert ótedi.

Keshke Jolaman Qujımanov, Ramazan Stamǵazıev, Erlan Tóleýtaı, Sáýle Janpeıisova, Erkin Nurhanov, Erkin Shúkimanov, Ardaq Isataeva, Erlan Yrysqalı, Erlan Qujımanov, Jasulan Bazarbekov, Talǵat Ábýǵazy, Samat Isaev, Saıat Nurǵazın, Saıan Aqmolda, Sársenǵalı Júzbaev jáne taǵy basqa ónerpazdar qatysady. Astanadan Úkili Ybyraıdyń ómiri men shyǵarmashylyǵyn zertteýshi aqyn Kákimbek Salyqov, belgili ánshi Qaırat Baıbosynov, Kókshetaýdan óner zertteýshisi, jyrshy-jyraý, aqyn Jumabaı Esekeev keshke arnaıy keledi dep kútilýde. Qazaqstannyń eńbek sińirgen ártisi, rejısser Saǵyzbaı Qarabalınnyń sahnalaýymen Úkili Ybyraıdyń ómirinen qoıylymdyq kórinister kórsetilip, sybyzǵy men qobyz, dombyra aspaptarymen kúıler de oınalady. «Gákký» ániniń shyǵý tarıhynan shaǵyn qoıylym qoıylyp, Úkili Ybyraıdyń ómirine qatysty tyń derekter kórermen qaýymǵa usynylady. Talǵat Abylbekov, Rahymjan Ábishov, Ermek Saparov esimdi sýretshi-sheberler «Adyrna» ataýyna baılanysty ulttyń qorǵany retinde sadaqtyń bir bólshegin, rýhanı baılyq nyshanyndaǵy adyrna aspabyn jáne jer baılyǵy uǵymyndaǵy adyr tárizdi elementterdi paıdalanyp keshtiń sahnasyn bezendirip otyr.

2010-shy jyldan beri «Adyrna» ulttyq-etnografııalyq birlestigi Birjan sal, Aqan seri, Muhıt, Jaıaý Musa ánderinen konertter uıymdastyrǵan bolatyn. Alda ıgi bastamanyń jalǵasy retinde Balýan Sholaq, Estaı, Áset, Mádı, Qapez, Kenen, Nartaı, Jambyl ánderinen konert ótkizý josparlanýda. Konert keshki saǵat 18.00-de bastalady.

Jolaman QUJIMANOV, ánshi, ustaz:

– Qazaqtyń ulttyq óneri jas tolqynǵa jat bolyp barady. Tipti orystildi ortadaǵylar án men kúıdiń ne ekenin bilmeıtini jasyryn emes. Ánniń áýenin buzyp, qazaqsha sózdi burmalap, muńly ánge kóńildi yrǵaq qosyp aıtý qalypty jaǵdaıǵa aınaldy. Naǵyz ánshiler nópirdiń tasasynda qalyp qoıyp otyrǵan jaıy bar.

Eldiń áni ótirik ónerge ábden úırenip alǵan, qazaqtyń saf altyndaı qazynasy – klassıkalyq án men kúıge birtúrli tosyrqaı qaraıdy.

Degenmen, el ishinde ulttyq ónerimizge sýsap otyrǵan at tóbelindeı ǵana top bar. Konertterimizdiń turaqty kórermeni – solar. «Adyrnanyń» «Dala daýylpazdary» jobasy – qazaqtyń joǵyn túgendep, barynyń mereıin asyratyn sátti joba.

Erlan TÓLEÝTAI, ánshi, ónertanýshy:

– Sal-serilerdiń murasyn nasıhattaýǵa baǵyttalǵan «Adyrnanyń» «Dala daýylpazdary» jobasy qolǵa alynǵaly belgili dárejede dástúrli ónerdiń kórermeni qalyptasyp, ánshilerdiń arasynda da básekelestik ornaı bastady. Tipti artynsha osy baǵyttaǵy uıymdar da quryldy. Osyǵan deıin Birjan sal, Aqan seri, Muhıt, Jaıaý Musa ánderinen konert ótti. Jýrnalısterden, ánshilerden, tarıhshylardan qurylǵan uıymdastyrýshy top keıingi kezde barynsha keshtiń sapasyna mán berýde. Shaǵyn demeýshilerdiń qarjysymen, satylatyn bılet qunymen-aq qyrýar tirlik tyndylyp jatyr. Endi Úkili Ybyraıdyń án keshi de joǵary deńgeıde bolady dep úmit artamyz.

Arman Áýbákir, «Adyrna» ulttyq-etnografııalyq birlestigi» qoǵamdyq qorynyń jetekshisi:

– Biz kóbine «til», «til» dep shyryldaımyz. Jón-aq. Biraq, sol qazaqtyń tiliń sheber ıgergenderdiń de ózge dinniń, ózge ulttyń soıylyn soǵyp júrgenin myna shyǵyp ketkir qurǵyr kóz talaı kórdi. Shel basqan kózderiniń kesirinen borsyqtaı betinen, qampıǵan qarnynan alysqa barlaýǵa qabileti jetpeıtin qaltalylarymyz da tapqan-taıanǵanyn kazınoǵa, ıaǵnı ózgelerdiń «óńeshine» ótkizip jiberip, birdeńeni qaryq qylǵandaı-aq «máz-meıram» júr.

Qarakózderimiz kóringenniń jeteginde ketip, árkimniń qoljaýlyǵy bolyp júrgeni, tóbesine áńgir taıaq oınatsa da myńq etpeıtin uldarymyzdyń er minezdiliginen aıyrylyp ezge aınalýynyń sebebi ne? Bárine kim kináli? Endi ne isteý kerek? Bul saýal árkimdi-aq oılantsa eken…

Boıǵa qýat bitiretin ulttyq taǵam, rýhanı baıytatyn ulttyq mýzyka (án-kúı, jyr-dastan, aýyz ádebıeti), jalpy ulttyq qundylyqtardy, ulttyq rýhty qaıta tiriltpesek, kóp uzamastan-aq ishteı «irip-shirıtinimizdi» boljaý úshin kóripkel bolyp qumalaq ashýdyń qajeti shamaly. Ol úshin tek kóshege shyqsańyz jetip jatyr…

Baılanys telefony: 87713008479, 87751013001, 3888067

Elektrondy meken-jaı: adyrna@bk.ru

Pikirler