زەينەپ احمەتوۆا: قازاق ءتىلىنىڭ ءورىسىن تارىلتىپ، قۇردىمعا كەتۋىنە سەبەپشىنىڭ ءبىرى - اسىرەدىنشىلدەر

992
Adyrna.kz Telegram
مادەنيەتتانۋشى، جازۋشى زەينەپ احمەتوۆا 4  قىركۇيەك كۇنى قوناەۆ قالاسىندا وتكەن ءتىل فەستيۆالىندە قازاق ءتىلىنىڭ توقىراپ بارا جاتقاندىعىن ايتىپ، ونىڭ سالدارىن اتاپ ءوتتى، دەپ جازادى "ادىرنا" ءتىلشىسى. بۇل تۋرالى جەلىدە ايگۇل بولاتحانقىزى ءبولىستى. 
"قازاق ءتىلىنىڭ ءورىسىن تارىلتىپ قۇردىمعا كەتۋىنە سەبەپشىنىڭ ءبىرى - اسىرەدىنشىلدەر. ويتكەنى ولار داستۇرگە شابۋىل جاساپ كەلەدى. ال ءداستۇر جويىلسا، ءتىل دە قۇريدى. ايتالىق، كەلىن سالەمى كەرەك ەمەس، ول - قۇدايعا قوساق قوسۋ. ولاردىڭ تۇسىنىگىندە سولاي، ياعني تويلارىندا “بەتاشار” ايتىلمايدى! ال قازاق “بەتاشارىنىڭ” تاريحى سوناۋ وتكەن عاسىرلاردان باستاۋ الادى، ءتىپتى كۇنى بۇگىنگە دەيىن “بەتاشار” جازباعان اقىن كەمدە-كەم. ەگەر تويدا كەلىن سالەمى شيرك بولسا، “بەتاشار” ايتىلماسا، قازاقتىڭ تىلدىك قورىنداعى قانشاما ءسوز قۇرىپ جاتىر عوي. ەكىنشىدەن، حيدجاب ماسەلەسىن الساق، بۇل دا سولاي! ءبىر عانا شاشتىڭ اينالاسىنداعى قانشاما ءسوز ۇمىتىلماي ما وسىلاي كەتە بەرسە! ايتالىق، قولاڭ شاش، ءسۇمبىل شاش، ون ەكى ءورىم، قوس بۇرىم، كەكىل، تۇلىم، شاشباۋ، شولپى، شاشتەڭگە، ۇزبە… تاعى ءبىر ەسكەرەر نارسە بار. ۇلتتى قۇرتۋدى ماقسات ەتكەندەر الدىمەن سول ۇلتتىڭ اتىن وشىرۋگە تىرىسادى، ەسىمىنەن باستايدى. قازىر بالاسىنا قازاق ەسىمدەرىن قويمايتىندار كوبەيدى. بۇل جاقسىلىققا اپارمايدى. قازاقتا “تىلدەن قالدى” دەگەن ءسوز بار. ناۋقاسقا قاراتىپ ايتىلادى. تىلدەن قالعان اۋرۋ ادامنىڭ بەتى بەرى قارامايدى. ونىڭ مىنا دۇنيەدەگى تاتار ءدامى تاۋسىلعان شاقتا تىلدەن قالدى. ال ەگەر تۇتاس ءبىر ۇلت، ءبىزدىڭ قازاق تىلدەن قالسا نە بولادى؟ ويلاۋدىڭ ءوزى قورقىنىشتى! ءبىز سالدارىن عانا ايتامىز. سەبەبىمەن كۇرەسپەيمىز" دەيدى زەينەپ اپامىز.
پىكىرلەر