«قازمۇنايگاز» ۇلتتىق كومپانياسى ەلدىڭ ەنەرگەتيكالىق قاۋىپسىزدىگىن قامتىپ قانا قويماي، الەۋمەتتىك جوبالارعا دا قوماقتى قاراجات بولەدى. كومپانيانىڭ جاقىندا جاريالانعان جىلدىق ەسەبىنە كوز جۇگىرتسەك، وندىرىستىك كاسىپورىندارى ورنالاسقان وڭىرلەردى الەۋمەتتىك قولداۋعا جانە جالاقىعا بىلتىر 640 ملرد تەڭگەدەن استام قارجى ءبولىپتى. بۇل نەگىزگى اكتسيونەرى قازاقستان ۇكىمەتى بولىپ ەسەپتەلەتىن كومپانيانىڭ جوعارى الەۋمەتتىك جاۋاپكەرشىلىگىن، سونداي-اق ەل ەكونوميكاسىنداعى ايرىقشا ءرولىن ايقىنداعانداي.
«قازمۇنايگاز» بۇگىندە ءوزىنىڭ ەنشىلەس كومپانيالارىندا 50 مىڭعا جۋىق ادامدى جۇمىسپەن قامتىپ وتىر. بىلتىر ۇلتتىق كومپانيا قۇرامىنا كىرەتىن ۇيىم قىزمەتكەرلەرىنىڭ جالاقىسىنا جۇمساعان شىعىسى 2022 جىلمەن سالىستىرعاندا 16%-عا ءوسىپ، 612 ملرد تەڭگەگە جەتكەن. وعان قوسا كومپانيا ءوز قىزمەتكەرلەرىنە كەپىلدى الەۋمەتتىك پاكەت بەرىپ كەلەدى. بۇعان ساۋىقتىرۋ شارالارى، ماتەريالدىق كومەك، ءتۇرلى وتەماقى مەن تولەم، مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ، قىزمەتكەرلەر مەن ولاردىڭ بالالارىنىڭ دەمالىسىن ۇيىمداستىرۋ، ت.ب. الەۋمەتتىك قولداۋلار كىرەدى. وتكەن جىلدىڭ وزىندە مۇنداي شارالارعا 27 ملرد تەڭگە جۇمسالعان.
سونىمەن قاتار «قازمۇنايگاز» كومپانيانىڭ مەردىگەر مەكەمەلەرىنىڭ قىزمەتكەرلەرى ءۇشىن قانداي جاعداي جاسالاتىنى تۋرالى ۇنەمى ەسەپ بەرىپ وتىرادى. تەندەردە ۇتىلعان كومپانيا قىزمەتكەرلەرىندە جۇمىسسىز قالۋ قاۋپى تۋعاندا «قازمۇنايگاز» كومەگىمەن سول ماماندار تەندەردە ۇتقان كومپانياعا جۇمىسقا ورنالاسقان كەزى دە بولدى. بۇدان بولەك، مەردىگەر ۇيىم جۇمىسشىلارىنىڭ جالاقىسىنا يندەكساتسيا جۇرگىزىپ، ولار ءۇشىن كەپىلدى الەۋمەتتىك پاكەت ەنگىزگەن. سوڭعى دەرەكتەر بويىنشا ءبىر ادامعا شامامەن 550 مىڭ تەڭگە ءبولىنىپتى. وسىلايشا، كومپانيا نىساندارىندا قىزمەت كورسەتەتىن مەردىگەر ۇيىمداردا 28,7 مىڭ ادامعا جۇمىس ورنىن اشقان. ونىڭ 22 مىڭعا جۋىعى ماڭعىستاۋ وبلىسىندا ەڭبەك ەتەدى.
ۇلتتىق كومپانيانىڭ مۇناي وندىرۋدەن تۇسكەن كىرىسى ءتۇرلى جولمەن حالىق يگىلىگىنە جۇمسالىپ، وزىنە قايتادى. ياعني «قازمۇنايگاز» الەۋمەتتىك نىساندار تۇرعىزىپ، قايىرىمدىلىقپەن اينالىسادى، ادامدارعا ينۆەستيتسيا سالادى. وسىلايشا، كومپانيانىڭ ەنشىلەس ۇيىمدارى جەر قويناۋىن پايدالانۋعا ارنالعان كەلىسىمشارتپەن ءوز قىزمەتىن جۇرگىزەتىن وڭىرلەردى دامىتۋعا قارجى ءبولىپ وتىر. سونداي-اق وبلىس اكىمدىكتەرىمەن جەكە مەموراندۋم جاسالعان. 2025 جىلعا دەيىن «قازمۇنايگاز» ءوزىنىڭ ەنشىلەس كومپانيالارى ارقىلى سول وڭىرلەردە جالپى قۇنى 28 ملرد تەڭگەگە جۋىق الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىم جوبالارىن ىسكە اسىرىپ، قارجىلىق كومەكتىڭ باسقا دا تۇرلەرىن كورسەتپەك. بالاباقشا، وقۋشىلار سارايى، مەكتەپ، جاتاقحانا، مەديتسينالىق ورتالىق، ساياباق، تاعى باسقا دا عيماراتتاردىڭ قۇرىلىسىن جۇرگىزۋدى جوسپارلاعان.
بۇعان قوسىمشا كومپانيا Samruk-Kazyna Trust («سامۇرىق-قازىنا» اق كومپانيالار توبىنىڭ قايىرىمدىلىق قىزمەتىنىڭ بىرىڭعاي وپەراتورى) الەۋمەتتىك جوبالاردى دامىتۋ قورى ارقىلى قايىرىمدىلىق، دەمەۋشىلىك جوبالارعا قارجى قاراستىرىپ كەلەدى. بىلتىر بيۋدجەتتەن قارجىلاندىرىلعان جوبالار پورتفەلىندە 46 جوبا بار، ونىڭ ىشىندە كومپانيا قاجەتتىلىكتەرىن ەسكەرە وتىرىپ، ءتورت جوبانى ىسكە اسىرعان.
قارجىلىق قولداۋلارعا مىسال كەلتىرسەك. ۇلتتىق كومپانيا ماڭعىستاۋ وبلىسى، جاڭاوزەن قالاسى مەن قاراقيا اۋدانىنىڭ الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋعا – 1,7, اتىراۋ وبلىسى بەسىكتى اۋىلىندا – 280 ورىندىق بالاباقشا سالۋعا – 783 ملن، ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋى، ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋعا 455 ملن تەڭگە بولگەن. قىزىلوردا وبلىسىندا 350 ادامعا ارنالعان وقۋشىلار سارايىن تۇرعىزۋعا – 2,3 ملرد، اقتوبە وبلىسىنىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋى جانە ونىڭ ينفراقۇرىلىمىنا 395 ملن تەڭگە قارجى قاراستىرىپتى. ورال قالاسىندا كوپفۋنكتسيونالدى سپورتتىق ساۋىقتىرۋ كەشەنىن سالۋعا 19,3 ملرد، اتىراۋ، ماڭعىستاۋ، اقتوبە، قىزىلوردا، تۇركىستان، پاۆلودار وبلىسىنداعى جەرگىلىكتى قوعامداستىقتارىنا قايىرىمدىلىق كومەك ءۇشىن 1,1 ملرد تەڭگە جۇمساعان. سونداي-اق بىلتىرعى جىلدىڭ بيۋدجەتىنەن «جارقىن بولاشاق» ءبىلىم جوباسىنا 678 ملن، ماڭعىستاۋ وبلىسى، تۇپقاراعان اۋدانى، اقشۇقىر اۋىلىنىڭ دارىگەر امبۋلاتورياسىنا رەنتگەن اپپاراتىن ساتىپ الۋعا 36,5 ملن، وسى وبلىسقا قاراستى جەتىباي مەن جاڭاوزەن قالالارىندا بالالارعا ارنالعان 21 سپورت الاڭىنىڭ قۇرىلىسىنا 1 ملرد تەڭگە ءبولىپتى.
بۇدان بولەك، «قازمۇنايگاز» جاڭاوزەندە مۇناي-گاز كلاستەرىن قالىپتاستىرۋعا دا كومەكتەسىپ كەلەدى، ياعني ۇلتتىق كومپانيا – تاپسىرىس بەرۋشى بولسا، ال جەكە كاسىپورىندار – وندىرىسكە قاجەتتى جابدىقتى ءوندىرۋشى. كومپانيا جاڭاوزەندە مۇناي-گاز جابدىقتارىن وندىرەتىن جەكە ينۆەستورلاردى تارتىپ، سول كاسىپورىنداردىڭ ءونىمىن ءوز كومپانيالارىنا ساتىپ الۋعا نيەت ەتىپ وتىر. «وزەنمۇنايگاز» اق مەن «قازمۇنايگاز» كومپانياسىنىڭ باسقا دا ەنشىلەس ۇيىمدارى وندىرىسكە قاجەتتى جابدىقتاردىڭ ءتىزىمىن دە دايىنداعان. بۇل جاڭاوزەندىكتەر ءۇشىن جاڭا جۇمىس ورىندارىن اشۋعا مۇمكىندىك بەرمەك.
الداعى ۋاقىتتا جاڭاوزەندە مۇناي مەن گاز وندىرۋگە قاجەتتى تاۋارلار شىعاراتىن جاڭا زاۋىت بوي كوتەرەدى. بيىل ءساۋىر ايىندا بولاشاق كاسىپورىننىڭ ىرگەتاسىن قالاۋ ءراسىمى ءوتتى. زاۋىت جىلىنا 51 مىڭ توننا قۇبىر ونىمدەرىن، 540 مىڭ سورعى شتانگالارىن، 100 مۇناي جىلىتقىشتارىن وندىرەتىن بولادى. سونداي-اق قالا تۇرعىندارىنا 250-دەن استام جاڭا جۇمىس ورنى اشىلادى دەپ جوسپارلانعان.
