24 جىل بۇرىن. 29 شىلدەدە سەمەي پوليگونىنىڭ سوڭعى ۇڭعىماسى جويىلدى

1473
Adyrna.kz Telegram

بۇگىن - 2000 جىلى سەمەي يادرولىق پوليگونىندا سوڭعى ۇڭعىما جويىلعان كۇن، دەپ حابارلايدى "ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى.

1946 جىلى عالىم يۋلي حاريتون العاشقى كەڭەستىك اتوم بومباسىنا بايلانىستى ۇكىمەت شەشىمىمەن اتوم قارۋىن وڭدەۋ جانە قۇراستىرۋ جونىندەگى العاشقى ورتالىق اشىلدى.

ءبىر جىلدان سوڭ كەڭەس يادرولىق پوليگونى كسرو مينيسترلەر كەڭەسىنىڭ شەشىمىمەن 1947 جىلدىڭ 21 تامىزىندا سەمەي قالاسىنىڭ باتىسىنا قاراي 170 شاقىرىم قاشىقتىقتا قۇرىلدى. 1948 جىلى جازدا العاشقى وندىرىستىك اتومدىق رەاكتور قۇرىلىسى اياقتالىپ، 1949 جىلدىڭ 29 تامىزىندا سەمەي پوليگونىندا يادرولىق قارۋدىڭ ەڭ العاشقى سىناعى وتكىزىلدى.

كەيىننەن 1953 جىلدىڭ 12 تامىزىندا تەرمويادرولىق قارۋ، 1955 جىلدىڭ 22 قاراشاسىندا ا.ساحاروۆ قۇراستىرعان العاشقى سۋتەگى بومباسى جارىلدى.

1946 جىلدان 1962 جىلعا دەيىن سىناقتار جەر بەتىندە وتكىزىلسە، 1963 جىلدان باستاپ، جەر استىنا كوشىرىلدى.

پوليگون اۋماعىنداعى سوڭعى جارىلىس 1989 جىلدىڭ 19 قازانىندا وتكىزىلدى. 1991 جىلدىڭ 29 تامىزىندا پرەزيدەنت ن.نازارباەۆتىڭ جارلىعىمەن سەمەي پوليگونى جابىلدى.

جوبا 2000 جىلدىڭ 29 شىلدەسىندە سەمەي يادرولىق پوليگونىنىڭ سوڭعى ۇڭعىماسى جويىلعان كەزدە اياقتالدى.

45 جىل بويى سەمەي دالاسىندا 459 يادرولىق جارىلىس، سونىڭ ىشىندە اۋادا 113 جارىلىس جاسالدى. راديواكتيۆتىك ساۋلەدەن زارداپ شەككەن جارتى ميلليوننان استام قازاقستاندىقتىڭ دەنساۋلىعى يادرولىق قارۋلانۋدىڭ قۇرباندىعىنا شالىنعان.

29 شىلدەدە 1949 جىلدان 1989 جىلعا دەيىن سەمەي ماڭىندا جۇرگىزىلگەن بەس جۇزدەن استام يادرولىق سىناقتاردىڭ قاتارىنا نۇكتە قويىلدى. وسى كۇننەن باستاپ يادرولىق قارۋدى سىناۋ ءۇشىن سالىنعان سەمەي الاڭىنىڭ ينفراقۇرىلىمى تولىعىمەن جويىلدى.

پىكىرلەر