ۋاقىتتى جىلجىتۋعا «دەسينحرونوز» سەبەپ بولدى. بۇل تۋرالى قازاقستاننىڭ ساعات بەلدەۋىن اۋىستىرۋ باستاماسىن كوتەرگەن حرونوبيولوگيا مامانى بولات نۇرقوجاەۆ قازاقپاراتقا بەرگەن سۇحباتىندا ايتتى، دەپ حابارلايدى “ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى.
“ۋاقىت اۋىستىرۋ ماسەلەسى پارلامەنتتە بىرنەشە رەت كوتەرىلدى، حالىق قالاۋلىلارى دۇرىس شەشىمىن شىعارار دەگەن ۇمىتپەن جۇردىك. الايدا 2013 جىلعا دەيىن ەشتەڭە وزگەرمەدى. سول ارالىقتا ءبىزدىڭ قىزىلوردا سۋيتسيد بويىنشا الدىڭعى ورىنعا شىعىپ كەتتى. بۇعان دەيىن سۋيتسيد – ادامنىڭ وسالدىعى دەپ ويلايتىنمىن. زەرتتەي باستاسام، بىردەن «دەسينحرونوز» شىعا كەلدى، ياعني ادامنىڭ بيوريتمدەرىنىڭ قالىپتى جۇمىس ىستەمەۋى، گورمونداردىڭ دۇرىس بولىنبەۋى ءسۋيتسيدتىڭ ءبىر سەبەبى بولۋى مۇمكىن. ودان ءارى قازبالاعاندا ونكولوگيا مەن ديابەت شىقتى، كوپتەگەن اۋرۋلاردىڭ سەبەبى ۋاقىتقا بايلانىستى ەكەنى جازىلعان”، - دەدى حرونوبيولوگيا مامانى.
ايتا كەتەيىك، دەسينحرونوز دەگەنىمىز – بيولوگيالىق ىرعاقتىڭ بۇزىلۋى. وعان شارشاۋ، دەپرەسسيا، ۇيقىسىزدىق، ءارتۇرلى جۇرەك-قان تامىر اۋرۋلارى سەبەپ بولۋى ءمۇمكىن. سونداي-اق سوزىلمالى تۇردە ۇيقىنىڭ قانباۋى، شارشاۋ، سوزىلمالى اۋرۋلاردىڭ وبەكتيۆتى العىشارتتارىن قالىپتاسۋىنا جول بەرمەيدى.
ء“تىپتى ادامنىڭ سەمىزدىككە ۇشىراۋىن الايىق، تاڭەرتەڭ ادام ءوز ۋاقىتىمەن ويانسا، تابەت شاقىراتىن گرەلين گورمونى بولىنەدى، ۇيدەن تاماق ىشەدى. ال ەندى ءماجبۇرلى تۇردە، ۋاقىتىنان ەرتە ويانعان بالانىڭ ميى ويانباعان، قاجەتتى گورمونى بولىنبەگەن. ونىڭ تابەتى مەكتەپتە، ساباق ورتاسىندا اشىلادى دا، اسحانادان قۋىرىلعان تاماق، گازدالعان سۋسىن الىپ ىشەدى. نەلىكتەن كۇشى تاسىپ تۇرعان بالالار ەنەرگەتيكالىق سۋسىن ىشەدى؟ سەبەبى ولار اعزاسىنداعى ەنەرگيا جەتىسپەۋشىلىگىن، ۇيقى جەتىسپەۋشىلىگىن تولتىرعىسى كەلەدى. ءتىپتى جەتپەگەن قۋاتتى ويىنقۇمارلىقتان ىزدەۋى مۇمكىن، سەبەبى ادام جەڭىسكە جەتكەندە دوفامين – راحات گورمونى بولىنەدى. بۇل – وتە ۇلكەن ماسەلە. ال كەشكىسىن ادام اعزاسىندا ليپتين – توقتىق گورمونى بولىنەدى. ەگەر ۋاقىت بەلدەۋى دۇرىس بولماسا، كەشكى ساعات 9-10-عا دەيىن كۇن باتپاسا، اعزادا بۇل گورمون بولىنبەيدى. سايكەسىنشە كەي ادامدار تاماققا تويىپ الادى، كۇندىزگى تاماقتى قورىتىپ جاتقان اعزاسىنا سالماق سالادى. مۇنىڭ سوڭى سەمىزدىككە اپارادى، ءتىپتى ديابەتكە ۇلاسادى.
بارلىق اۋرۋلارعا قاتىستى دالەلدەر مەن عىلىمي سىلتەمەلەر بار. وسىنىڭ ءبارىن كورگەن سوڭ، قىزىلوردانىڭ ۋاقىتىن اۋىستىرۋ ماسەلەسىن كوتەردىك. بۇل شامامەن 5 جىل بويى تالقىلاندى، تۇرعىندارعا باستى سەبەپتەرىن، ۋاقىتتىڭ اعزاعا اسەرىن تۇسىندىردىك. وسىلايشا 2018 جىلى 21 جەلتوقساندا قىزىلوردا ۋاقىتى ءبىر ساعات ارتقا شەگەرىلدى”، - دەدى. بولات نۇرقوجاەۆ.
ەسكە سالايىق، قازاقستان بىرىڭعاي ۋاقىت بەلدەۋىنە اۋىسقانىنا ءۇش اي ءوتتى. وسى ۋاقىت ارالىعىندا نە وزگەرگەنى تۋرالى جازعان ەدىك.
