ايگىلى جازۋشى مۇحتار ماعاۋيننىڭ 26 تومدىق تولىق شىعارمالار جيناعى قازاقستاندا باسىلىپ شىقتى، دەپ حابارلايدى "ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى.
26 تومدىق جيناق قازىر الماتى، استانا، تۇركىستان، قاراعاندى، شىمكەنتتەگى كىتاپ دۇكەندەرىندە ساتىلىمعا ءتۇسىپ وتىر.
وسىدان ءتورت جىل بۇرىن عانا، امەريكا قۇراما شتاتتارى، مەريلەند، سيلۆەر سپريڭ قالاسىندا، «مagauin Publishing» باسپا ءۇيى ارقىلى، اتاقتى قالامگەردىڭ سەكسەن جاسى، الپىس جىلدىق شىعارماشىلىق قىزمەتىنىڭ مەرەيلى قورىتىندىسى رەتىندە
شەكتەۋلى تارالىممەن جيىرما بەس تومدىق شىعارمالارى جارىققا شىققان بولاتىن.
جازۋشىنىڭ magauin.com رەسمي سايتىندا جاڭا باسىلىمنىڭ وتكەن تومدىقتاردى ەشقانداي وزگەرىسسىز، قاز-قالپىندا جاريالانعانى جازىلعان. بار ايىرما – جاقىندا عانا جازىلىپ بىتكەن «التىن وردا» شەجىرەسىندە ەكەنى بەلگىلى بولعان. ال تولىق جيناق جانرلىق، حرونولوگيالىق نەگىزدە تۇزىلگەن.
26 تومدا ءاربىر كىتاپتىڭ كولەمى 550-650 بەتتەن تۇرادى. مۇنداعى كىتاپتىڭ جالپى تيراجى – 2 مىڭ دانا. مۇحتار ماعاۋيننىڭ تومدىق كىتابىنىڭ العاشقى ۇشەۋى – əڭگىمەلەر جيناعى.
كىتاپ دۇكەندەرىندە كىتاپتىڭ ءبىر داناسى - 4900 تەڭگە شاماسىندا بولسا، تۇتاس 26 تومى - 100 مىڭ تەڭگە تۇرادى.
ايتا كەتەيىك، ءبىرىنشى توم – «Əۋەلگى əڭگىمەلەر»، «وتكىنشى əڭگىمەلەر»، «يەسىز əڭگىمەلەر»، «دوڭىز جىلعى بالالىق» اتالاتىن توپتامالاردان قۇرالعان. اتاپ ايتقاندا، جيىرما جاستا جازىلعان «ءبىر ۋىس بيداي»، «تىلەنشى»، جيىرما ءبىر جاستاعى «كەشقۇرىم»، «Əيەل ماحابباتى» əڭگىمەلەرىنەن باستالىپ، تəۋەلسىزدىك قارساڭى، 1990 جىلى جارىققا شىققان «پۇركورالدىڭ كوك اتى»، «ەڭ ءəدىل سايلاۋ»، «تاس-سۋدان وتكەن قاشقىندار»، «Əبدىعاپپار سەرى»، «اباقتىدا ولگەن ۋان اتام» دەيتىن əڭگىمەلەرمەن تۇيىندەلگەن.
Əڭگىمەلەردىڭ ەكىنشى تومى – تəۋەلسىزدىك زامانداعى ازات قالامگەردىڭ جاڭا ءبىر تۇرپاتى. «ەركىندىك باستاۋىنداعى ەكى əڭگىمە»، «تامىزدان سوڭعى əڭگىمەلەر»، «وداعاي əڭگىمەلەر»، «جəنە وداعاي əڭگىمەلەر» توپتاماسى. تاراتىپ ايتقاندا: «سالاح-اد-ءديننىڭ ۇكىمى»، «كوممۋنيستىك رەاليزمنەن» باستالىپ، «ۇلت-ارالىق جانجال»، «قاسقىر-ءبورى»، «سۇركوجەك اتتىڭ سوڭعى شابىسى»، «تراۆەننىڭ əڭگىمەسى»، «قوس اعاش»، «قۇمىرسقا-قىرعىن» جəنە وسىلار قاتارلاس تاعى قانشاما əڭگىمە.
ءۇشىنشى توم – «Əدەپكى əڭگىمەلەر»، «Əرقيلى əڭگىمەلەر»، «تالايسىز əڭگىمەلەر»، «وقشاۋ əڭگىمەلەر» اتالاتىن توپتامالاردان قۇرالعان. جىكتەپ اتاساق: «ءبىر نəزىك سəۋلە»، «ەلزا جەڭەشەم»، «كەلدە-مۇنارا»، «بەسىنشى تۇلىك»، «ون جەتى əيەل العان يساقان اعام»، «تۇيەشى قامبار»، «ءولى مەن ءتىرى» قاتارلى əڭگىمەلەر. بۇل كىتاپ «قۇجدىڭ قۋ جىلىگى» اتالاتىن əڭگىمەمەن تۇيىندەلەدى.
«تولىق جيناقتىڭ» كەلەسى جەتى كىتابى – روماندار مەن حيكاياتتار. بۇل قاتاردا ءتورتىنشى توم – قالامگەردىڭ 1971 جىلى جازىلعان العاشقى رومانى «كوك مۇنار» جəنە سودان بۇرىنعى ھəم كەيىنگى «تازىنىڭ ءولىمى»، «قارا قىز»، «ءبىر اتانىڭ بالالارى» دەگەن حيكاياتتار.
بەسىنشى توم – «كوكبالاق» رومانى جəنە «ءومىر جىرى»، «جىلاندى جاز»، «جۇيرىك» قاتارلى حيكاياتتار. التىنشى، جەتىنشى تومدار – «الاساپىران» تاريحي ديلوگياسى. بۇل – ءبىر تارابى موسكۆا، ەكىنشى قيىرى پەكين مەن بەرليندە باسىلعان، اۆتورىنا اباي اتىنداعى مەملەكەتتىك سىيلىق əپەرگەن اتاقتى روماننىڭ تۇپنۇسقا – قازاق تىلىندە توعىزىنشى مəرتە باسىلىمى ەكەن.
سەگىزىنشى توم – سوۆەتتەر زامانىندا جازىلىپ، جارىققا جەتكەن «شاقان-شەرى»، «سارى قازاق» روماندارى جəنە تəۋەلسىزدىك كەزەڭىندە ەركىن قالامعا تۇسكەن «شيپالى Aراسان»، «قيسىق اعاش»، «وڭعاق» حيكاياتتارى. توعىزىنشى توم – «مەن» ديلوگياسى: «شىتىرمان»، «قيا جولدار» اتالاتىن عۇمىرباياندىق ەكى رومان. ونىنشى توم – وزگەشە ءبىتىمدى «قىپشاق ارۋى»، «كەسىك باس – ءتىرى تۇلۇپ حيكاياتى»، «جارماق» روماندارى. سونىمەن، باستاپقى ون توم قۇرامىندا əرقيلى تاقىرىپ، سان سالالى əدەبي تəسىلمەن جازىلعان سەكسەن جەتى əڭگىمە، ون حيكايات، ون ءبىر رومان توپتالىپ وتىر. مۇحتار ماعاۋيننىڭ بيىك ورەلى پروزاسى. «تولىق جيناقتىڭ» كەلەسى ون التى تومى – əدەبيەتتانۋ، تاريح تارابىنداعى عىلىمي زەرتتەۋلەر مەن مەمۋار، كوسەمسوز، اۋدارما ۇلگىلەرى.
ون ءبىرىنشى، ون ەكىنشى، ون ءۇشىنشى جانە ون ءتورتىنشى تومدار «شىڭعىس حان» تاريحي تەترالوگياسىنان تۇرادى.
ون بەسىنشى توم – «شىڭعىس حاننىڭ» تىكەلەي جالعاسى ەسەپتى، تانىمدىق تاۋاريح اتالعان «التىن وردا».
ون التىنشى توم – əدەبيەت تاريحىنا قاتىستى زەرتتەۋلەر: جاس عالىمنىڭ جيىرما بەس جاسىندا جازىلىپ، اتاعىن شىعارعان جəنە الدىنان سارا جول اشقان «قوبىز سارىنى» مونوگرافياسى ھəم «عاسىرلار بەدەرى» دەگەن اتاۋمەن جيناقتالعان تەتەلەس عىلىمي ەڭبەكتەر.
ون جەتىنشى توم – بۇرنادا ءۇش قايتارا كىتاپقا شىققان «تاسقا باسىلعان قولجازبالار» – əدەبي سىن.
ون سەگىزىنشى توم – عىلىمي زەرتتەۋلەر: بۇقار-جىراۋ، شورتانباي مەن مۇرات، اباي مەن شəكەرىم جəنە جامبىل. سونىمەن قاتار، اعىمداعى əدەبي سىن ۇلگىلەرى.
ون توعىزىنشى توم – «قازاق تاريحىنىڭ əلىپپەسى» جəنە تəۋەلسىزدىك زاماننىڭ العاشقى جىلدارىندا جازىلعان، «ۇلتتىڭ كۇرە تامىرى» دەگەن تاقىرىپپەن توپتالعان كوسەمسوز ۇلگىلەرى.
جيىرماسىنشى توم – جازۋشىنىڭ جاس شاعى – 1968, 1973 جىلداردا جاسالعان اۋدارمالار: حاگگاردتىڭ «سۇلەيمەن پاتشانىڭ كەنىشى» رومانى جəنە سومەرسەت موەمنىڭ تاڭداما توعىز əڭگىمەسى.
جيىرما ءبىرىنشى تومنىڭ باستاپقى جارتىسى – كىتاپ ىشىندەگى كىتاپ: «كۇڭفۋدزىنىڭ دانالىق دəرىستەرى» اتالادى. حانزۋ جۇرتىنىڭ ۇلى ويشىلى كۇڭفۋدزىنىڭ فيلوسوفيالىق «كەڭەس پەن تولعام» عاقىليا كىتابىنىڭ وزگەشە ءتəرجىماسى جəنە تولىمدى زەرتتەۋ ماقالا مەن عۇمىربايان، تۇسىنىكتەمەلەر. سونىمەن قاتار، بۇل تومدا قازاق تاريحىنداعى شىڭعىس حان، ابىلاي حان، كەنەسارى حان، بەردىقوجا باتىر جəنە كەڭگىرباي بي، جوبالاي بي، قۇنانباي قاجى، قۇرمانعازى مەن ابايعا، مۇحتار Əۋەزوۆكە قاتىستى شاعىن ەسسەلەر، ەڭ اقىرى – «ەشكى جەتەكتەگەن ەكەۋ» اتتى، شىڭعىس حان تاريحىنا قاتىستى كولەمدى ماقالا.
جيىرما ەكىنشى توم – əيگىلى «ۇلتسىزدانۋ ۇرانى» جəنە بۇگىنگى كۇن تاقىرىبىنداعى «كەيىستى ماقالالار»، «وقشاۋ ماقالالار» اتتى توپتامالار. جəنە «قارىمتا» دەگەن ورتاق تاقىرىپپەن جيناقتالعان بەس ماقالا: نەگىزىنەن 2002-2006, بىرنەشە جىل بويى مۇحاڭا قارسى جاپپاي جۇرگىزىلگەن، جالالى، بىلعانىش ناۋقانعا قالامگەردىڭ وزىندىك رەاكتسياسى كورىنىس تاپقان امالسىز جازبالار. مۇحتار ماعاۋيننىڭ عۇمىربايانى عانا ەمەس، سول كەزەڭدەگى əدەبي جəنە رۋحاني احۋال تۋرالى دەرەك بەرەتىن دəيەكتەمەلەر رەتىندە قاتارعا قوسىلدى.
جيىرما ءۇشىنشى توم – ەميگراتسيا كەزەڭىندەگى كوسەمسوز. باستاپقى «قازاقسىز قازاقستان» اتالاتىن توپتاما قۇرامىنداعى «قان توگىلدى» – 2011 جىلعى جاڭا-وزەن قىرعىنىنا بايلانىستى، وقيعانىڭ ءىزىن سۋىتپاي جازىلعان سۋرەتتەمە ھəم ايىپتاۋ لەپەس. «عالامات اپات شىندىعى» – 1931- 1933 جىلدارعى قازاق اشارشىلىعى، سەبەپ-سالدارى مەن بۇگىنگى زاردابى. ال «قازاقسىز قازاقستان» دەيتىن كولەمدى تولعام – نازارباەۆ بيلىگى جەتكىزگەن سۇمدىق پەن ۇلتقا قارسى قىلمىس، قازاقتىڭ ەلى مەن جەرى، قازىنا بايلىعىنىڭ جويداسىز توناۋعا ۇشىراۋى، رۋحاني جۇت جəنە ساياسي قىسىم تۋراسىندا. بۇل تومدا شəكەرىمنىڭ عۇمىربايانى پەن مۇراسى تۋرالى كولەمدى ەكى زەرتتەۋ ماقالا جəنە الاش ارىستارى: مىرجاقىپقا، ماعجانعا، ءƏلىمحان ەرمەكوۆكە قاتىستى شاعىن تولعامدار ھəم قازاق ءتىلى مەن رۋحانياتى توڭىرەگىندەگى بىرنەشە ماقالا بار.
جيىرما ءتورتىنشى، جيىرما بەسىنشى، جيىرما التىنشى تومدار – تۇتاسىمەن مەمۋار. قالامگەردىڭ جەكە باسى ەمەس، كورگەن، بىلگەن، الدىنان وتكەن، قاتارلاس جاساعان بەلگىلى تۇلعالار تۋرالى. «ەستەلىكتەر كىتابى» اتالادى. ۇلكەندەردەن باستاپ ايتساق – ءوزى ءدəرىسىن تىڭداعان مۇحتار Əۋەزوۆ، يگىلىكتى عىلىمي جەتەكشى – بەيسەنباي كەنجەباەۆ، ىقىلاسىنا بولەنىپ، قامقورلىعىن كورگەن مəلىك عابدۋللين، Əلكەي مارعۇلان، عابيت مۇسىرەپوۆ، ءىلياس ەسەنبەرلين، نىعمەت عابدۋللين، قاتارلاس جاساعان ءƏبىش كەكىلباەۆ، مۇقاعالي ماقاتاەۆ، سايىن مۇراتبەكوۆ، جۇمەكەن نəجىمەدەنوۆ، تۇمانباي مولداعاليەۆ، كەنجەعالي ساعاديەۆ، ماعاۋيا سەمباي جəنە باسقا دا اتپال تۇلعالار قامتىلعان. سونداي-اق، جاستارى ۇلكەن، تانىعان ھəم بىلىسكەن، جاقسى قاتىناستا بولعان گۇلنار دۋلاتوۆا، Əدي ءشəرىپوۆ، تەمىرعالي نۇرتازين، وتەباي قاناحين، لəيلا Əۋەزوۆا، ءƏبدىرəشيت احمەتوۆ، Əيتىكەش تولعانباەۆ، كەيىنگى ءىنى جəنىبەك كəرمەنوۆ تۋرالى تولىمدى ەستەلىكتەر.
بۇل قاتاردا سوڭعى جيىرما التىنشى تومنىڭ ءبىر ەرەكشەلىگى – بالالىق شاق تۋرالى «بالاقان» اتتى رومان-مەمۋار. سونىمەن قاتار، وسى تومدا جازۋشىنىڭ جەكە باسىنا قاتىستى عۇمىرباياندىق دەرەكتەر، بۇرىنعى-سوڭعى جازىلعان شىعارمالاردىڭ حرونولوگيالىق تىزبەسى، تۇپنۇسقادا جəنە əرقيلى اۋدارمالاردا شىققان كىتاپتار كورسەتكىشى جəنە «تولىق جيناقتىڭ» ءəلىپبي تىزبەسى بەرىلگەن.
