الماتى وبلىسىنىڭ تۋريزم باسقارماسىنىڭ 2023 جىلى جۇرگىزگەن جۇمىستارى بويىنشا قورىتىندىسى
وزدەرىڭىز بىلەتىندەي، الماتى وبلىسى جىلدان جىلعا ءوزىنىڭ بىرەگەي جانە تاريحي ماڭىزدى ورىندارىمەن كوپ تۋريستەردى وزىنە باۋراپ، قابىلداۋدا. اتاپ ايتقاندا، الماتى وبلىسىنىڭ تۋريستىك الەۋەتىن «ىلە-الاتاۋ»، «شارىن»، «كولساي كولدەرى» مەملەكەتتىك ۇلتتىق تابيعي پاركتەرى، قاپشاعاي سۋ قويماسى، بالقاش كولى، «تاڭبالى» مۇراجاي-قورىعى، تالحيز قالاشىعى، الماتى تاۋ كلاستەرى جانە باسقا دا ماڭىزدى كورىكتى جەرلەرىمەن ەلىكتىرەدى.
قازاقستاندىقتار وزدەرىنىڭ بوس ۋاقىتتارىن وتكىزۋ ءۇشىن ەلىمىزدىڭ كورىكتى جەرلەرىن ءجيى تاڭداۋ تەندەنتسياسى بايقالادى جانە سونىڭ ىشىندە ءبىزدىڭ وبلىستىڭ ادەمى تابيعاتىن دەمالىس وتكىزۋگە تاڭداعانى ءبىز ءۇشىن ۇلكەن ماقتانىش.الەمدە تسيفرلىق يندۋستريانىڭ دامۋى ناتيجەسىندە الماتى وبلىسىنىڭ كورىكتى جەرلەرى شەتەلدىك تۋريستەردى دە كوبىرەك تارتا باستادى. ءوز كەزەگىندە، وتكەن جىلى كەلۋشىلەردىڭ اعىنىنىڭ كوبەيۋىمەن جانە تۋرسيتەرگە قولايلى جاعداي جاساۋ ماقساتىندا قايىڭدى، كولساي كولدەرى، شارىن شاتقالى اۋماعىندا جەدەلدەتىلگەن ينفراقۇرىلىمدىق جوندەۋلەر جاسالىندى.
وتكەن جىلى الماتى وبلىسىنىڭ تۋريزم باسقارماسى الماتى وبلىسىنىڭ تۋريستىك الەۋەتىن ارتتىرۋ جانە اقپاراتتاندىرۋ بويىنشا جۇمىستار جۇرگىزىپ، قاجەتتى ينفراقۇرىلىم قۇرىلدى، وبلىستىڭ تۋريستىك كلاستەرىن قالىپتاستىرۋعا، ىشكى جانە سىرتقى تۋريستىك نارىقتا وڭ يميدج قالىپتاستىرۋعا، تۋريزم سالاسىندا كورسەتىلەتىن قىزمەتتەردىڭ ساپاسىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان بىرقاتار ءىس-شارالار ۇيىمداستىرىلدى. سونىمەن قاتار، الەمدىك تاجىريبەدە تۋريستەردى تارتۋ جانە دامىتۋ تاجىريبەسىنە سايكەس «Visit Alatau» الماتى وبلىسىنىڭ جاڭا تۋريستىك برەندى بەكىتىلدى.
تۋريزم باسقارماسى ءوز قىزمەتىن تۋريستىك دامۋدىڭ بەس نەگىزگى باعىتى بويىنشا جۇزەگە اسىرادى:
- تۋريستىك ءىس-شارالارعا قاتىسۋ جانە وڭىردەگى تۋريستىك ساياساتتى ايقىنداۋ;
- تۋريستىك ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋ;
- ءوڭىردىڭ تۋريستىك سالاسىنا ينۆەستيتسيالار تارتۋ بويىنشا جەرگىلىكتى جانە شەتەلدىك ينۆەستورلارمەن جۇمىس;
- تۋريستىك قىزمەت سالاسىنا تالداۋ جۇرگىزۋ، ستراتەگيالىق قۇجاتتاردا كورسەتىلگەن ينديكاتورلارعا مونيتورينگ جۇرگىزۋ جانە تۋروپەراتورلارعا ليتسەنزيا بەرۋ;
- ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋ ءۇشىن جاعداي جاساۋ، ونىڭ ىشىندە سۋبسيديالار ءبولۋ جونىندەگى كوميسسيالاردى وتكىزۋ - دەپ اتاپ ءوتتى الماتى وبلىسى تۋريزم باسقارماسىنىڭ باسشىسى ايبار تەمەنوۆ.
تۋريستىك باعىتتى دامىتۋ سالاسىندا وتكەن جىلى شەتەلدىك تۋريستەردىڭ ايتارلىقتاي ءوسۋى بايقالادى: 2023 جىلى سىرتقى ءتۋريزمى 81 مىڭ ادامدى، ىشكى تۋريزم – 1,1 ملن. ادامدى قۇرادى.
اعىمداعى جىلدىڭ قاڭتار ايىنان باستاپ شەتەلدىك تۋريستىك اعىنداردى، كوشى-قوندى ەسەپكە الۋ ءۇشىن «eQonaq» اقپاراتتىق جۇيەسىن ەنگىزۋ بويىنشا ۇلكەن جۇمىس اتقارىلدى. سونداي-اق، اعىمداعى جىلدىڭ قاراشا ايىنداعى جاعداي بويىنشا الماتى وبلىسى، الماتى (406,9 مىڭ) جانە استانا (207,1 مىڭ) قالالارىنان كەيىن تۋريستەر اعىنى بويىنشا ءبىرىنشى ۇشتىكتەن (81 مىڭ) كورىندى.
بيىلعى جىلى جاڭا كونتسەپتۋالدى تۋريستىك ونىمدەردى قالىپتاستىرۋعا، ەلدەگى جانە الەمدەگى تۋريستىك نارىق ۇردىستەرىن جان – جاقتى زەردەلەۋگە ەرەكشە نازار اۋدارىلدى، بىلىكتى مامانداردى، رەسپۋبليكالىق ينستيتۋتتار مەن تۋريستىك سالا ۋنيۆەرسيتەتتەرىنىڭ عالىمدارىن تارتا وتىرىپ، الماتى وبلىسىنىڭ تۋريستىك سالاسىنىڭ 2023-2026 جىلدارعا ارنالعان ماستەر-جوسپارى ازىرلەندى. سونىمەن قاتار، ءار اۋداننىڭ ەرەكشەلىگى مەن تۋريستىك الەۋەتىن ەسكەرە وتىرىپ، جول كارتاسىنىڭ جوباسى ازىرلەندى. جۇرگىزىلگەن جۇمىستىڭ ناتيجەسىندە اۋداندار مەن اۋىلدىق وكرۋگتەردەگى تۋريستىك نارىقتى دامىتۋدىڭ قىسقا مەرزىمدى ۇردىستەرى، نەگىزگى تۋريستىك ونىمدەر مەن جوبالاردىڭ ينديكاتورلارىنا قول جەتكىزۋگە جانە ىسكە اسىرۋعا باعىتتالعان ناقتى قادامدار كورسەتىلدى.
ماستەر-جوسپارعا سايكەس وبلىس اۋماعى بويىنشا 9 جاڭا زاكىرلى تۋريستىك ءونىم ازىرلەندى: قاپشاعاي سۋ قويماسى، الاتاۋ تاۋ كلاستەرى، ۇلتتىق پاركتەر اۋماعى، جۇزىمدىكتەر، «تاڭبالى» مۇراجاي-قورىعى، «سوكول» اۆتودرومى، بالقاش كولى، حان ءتاڭىرى شىڭى جانە شونجى ىستىق بۇلاقتارى. ماستەر-جوسپار الداعى 3 جىلدا تۋريزم سالاسىن دامىتۋ ءۇشىن قاجەتتى ستراتەگيالىق قۇجات بولىپ تابىلادى.
تۋريستەردىڭ پىكىرىن ەسكەرە وتىرىپ، بيىل العاش رەت اباتتاندىرۋعا كوڭىل ءبولىندى، اتاپ ايتقاندا 337 شاقىرىم تاۋ جولدارى مەن مارشرۋتتار اباتتاندىرىلدى، قوسىمشا قوقىس جاشىكتەرى قويىلدى، كولساي كولىندە جارىقتاندىرۋمەن پيرس، بەسەدكالار، ورىندىقتار، فوتوايماعى بار قاراۋ الاڭدارى، اقپاراتتىق قالقاندار، كورسەتكىشتەر، جاياۋ جۇرگىنشىلەر كوپىرلەرى مەن شاعىن ساۋلەت نىساندارى ورناتىلدى.
بۇدان باسقا، كولساي كولدەرىنىڭ اۋماعىنداعى تۋريستىك اعىمدى رەتتەۋ جانە ۇسىنىلاتىن سەرۆيستىڭ ساپاسىن ارتتىرۋ ماقساتىندا ۇلتتىق پارك جانىنداعى اۆتوتۇراقتاردى، قوعامدىق تاماقتاندىرۋ ورىندارىن جانە ساۋدا دۇڭگىرشەكتەرىن اۋىستىرۋ جونىندە شارالار قابىلدانۋدا. سونداي-اق تۋريستىك دەستيناتسيادا كورسەتىلەتىن قىزمەتتەرگە اقى تولەۋ ادىستەرىن جۇيەلەۋ، ونىڭ ىشىندە تولەمنىڭ بىرىڭعاي جانە بەكىتىلگەن نىسانىن ەنگىزۋ جۇرگىزىلۋدە. قابىلدانعان شارالار ءسوزسىز ءوڭىردىڭ وڭ ءيميدجىن قالىپتاستىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
الماتى تاۋ كلاستەرىندە ينجەنەرلىك ينفراقۇرىلىمدى قۇرۋ جونىندەگى نورمالار بولماعاندىقتان، اكىمدىك مەملەكەتتىك ۇلتتىق تابيعي پاركتەردىڭ اۋماعىندا ورنالاسقان تۋريزم وبەكتىلەرىنە ينجەنەرلىك ينفراقۇرىلىمدى جۇرگىزۋ جونىندەگى نورمالارى كورسەتىلگەن زاڭناماعا وزگەرىستەر ەنگىزۋ تۋرالى ماسەلەنى بىرنەشە رەت كوتەردى. الماتى وبلىسىنىڭ تۋريزم باسقارماسى قر مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگىمەن بىرلەسىپ، كەيبىر زاڭدارعا، ونىڭ ىشىندە بيۋدجەت كودەكسىنە، ينجەنەرلىك ينفراقۇرىلىمدى تۋريستىك وبەكتىلەرگە جەتكىزۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن «جەرگىلىكتى مەملەكەتتىك باسقارۋ جانە ءوزىن-ءوزى باسقارۋ تۋرالى»، «تۋريستىك قىزمەت تۋرالى» زاڭدارعا ءتيىستى وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ بويىنشا بويىنشا ۇلكەن جۇمىس جۇرگىزۋدە.
ينۆەستيتسيالاردى تارتۋ ماقساتىندا الەۋەتتى ينۆەستورلارعا تۇراقتى نەگىزدە مەملەكەتتىك-جەكەشەلىك ارىپتەستىك شەڭبەرىندە ءوزارا ءىس-قيمىل ۇسىنىلادى. اكىمدىك تاراپىنان جەر ۋچاسكەسى بەرىلەتىن جەردە قاجەتتى ينفراقۇرىلىم (جول، ەلەكتر، كارىز جانە ت.ب.) جۇرگىزىلەدى. بۇدان باسقا، نىسان پايدالانۋعا بەرىلگەننەن كەيىن تۋريستىك نىساننىڭ قۇرىلىسىن 10% مولشەرىندە سۋبسيديالاۋ كوزدەلگەن (قازاقستان رەسپۋبليكاسى مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترىنىڭ 2021 جىلعى 31 جەلتوقسانداعى № 415 بۇيرىعى). الماتى وبلىسى بويىنشا تۋريزم سالاسىنداعى نەگىزگى كاپيتالعا ينۆەستيتسيالار كولەمى 39,9 ملرد. تەڭگە، بۇل رەسپۋبليكا بويىنشا ەكىنشى كورسەتكىش بولىپ تابىلادى.
جۇرگىزىلگەن جۇمىستار تۋرالى ايتاتىن بولساق، مىنالار ەرەكشەلەنەدى:
- بيىل العاش رەت «ALMATYREGION.TRAVEL» - ءموبيلدى قوسىمشا ىسكە قوسىلدى. بۇل وبلىستىڭ تۋريستىك الەۋەتى، تابيعي، تاريحي، مادەني تۋريزم وبەكتىلەرى تۋرالى قاجەتتى اقپاراتتى قازاق، ورىس جانە اعىلشىن تىلدەرىندە الا الاتىن تۋريستەر ءۇشىن جاسالعان قوسىمشا.
- قىزمەت كورسەتۋدى جاقسارتۋ ماقساتىندا «كولساي كولدەرى»، «ىلە-الاتاۋ» ۇلتتىق پاركتەرىنىڭ كىرۋ بەكەتتەرى اۆتوماتتاندىرىلدى، ونلاين تولەم جۇيەسى ىسكە قوسىلدى. تۋريستەردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالعان 10-نان استام بەينەباقىلاۋ كامەراسى ورناتىلدى.
- وبلىس اۋماعىندا «Qonaev International balloon fest» حالىقارالىق شارلار فەستيۆالى، «Oceanman»، «Tengri ultra»، ۇلى دالا مارافونى، ىلە-بالقاش رەگاتاسى وتكىزىلدى.
- «موتو-پاراد»، دجيپەرس-شالكودە، «Shamal» جانە ت. ب. سياقتى بىرقاتار ءىس-شارالاردى وتكىزۋگە كومەك كورسەتىلدى.
- بيىل ءوڭىر ءۇشىن ەكو-ەتنو جانە اگرو-تۋريزم سياقتى ءتۋريزمنىڭ جاڭا تۇرلەرى قارقىندى دامىدى.
- تۋريستىك قىزمەتتەردىڭ جاڭا باعىتتارى قالىپتاستى: ەڭبەكشىقازاق اۋدانىندا، رايىمبەك جانە كەگەن اۋداندارىندا، بايانكول شاتقالىندا، تۇزكول كولىندە، قارقارالى جايلاۋىندا، تەكەس سارقىراماسىندا، حان ءتاڭىرى شىڭىن ەسكەرە وتىرىپ، بەستوبە سۋ قويماسىندا ورنالاسقان جۇزىمدىكتەر مەن شاراپ زاۋىتتارىنا بارۋ، بالقاش كولىندە بالىق اۋلاۋ، تروفەيلىك اڭ اۋلاۋ.
- بۇدان باسقا، اسسى، بايانكول، شارىن، قارا شاتقالدارىندا ەكولوگيالىق كەمپينگ جانە گلەمپينگ ايماقتارىن سالۋ، ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىزدى دارىپتەيتىن قازاق ۇيلەرىنەن تۇراتىن ەتنو-اۋىلداردى اشۋ بويىنشا ينۆەستيتسيالىق ۇسىنىستار ازىرلەنۋدە.
سونىمەن قاتار، العاش رەت 2024 جىلدىڭ 1 توقسانىندا نارىنقول اۋىلىندا تۋريستەر ءۇشىن جاڭا باعىت اشۋ جونىندە قحر-مەن ۋاعدالاستىققا قول جەتكىزىلدى. قر مەن قحر اراسىندا تۋريزم سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى مەموراندۋمعا قول قويىلدى. ول وڭىرلەردىڭ تۋريستىك سالاسىنىڭ الەۋەتىن دامىتۋعا، تۋريستىك باعىتتاردى ارتتىرۋعا (جاياۋ تۋريزم، ات ءتۋريزمى، تاۋ-شاڭعى ءتۋريزمى جانە ت.ب.) باعىتتالعان.
بۇدان باسقا، حالىقارالىق دەڭگەيدە وبلىستىڭ تۋريستىك الەۋەتىن ىلگەرىلەتۋ بويىنشا بەلسەندى جۇمىس جۇرگىزىلۋدە، ماركەتينگتىك ناۋقان قورىتىندىسى بويىنشا اقپاراتتىق ماتەريالدار «BBC Worldwide» تەلەارناسىندا جانە "TripAdvisor" ينتەرنەت-رەسۋرسىندا ورنالاستىرىلدى، سونداي-اق SITF (Seoul International Travel Fair) 38-ءشى حالىقارالىق تۋريستىك كورمەسىندە الماتى وبلىسىنىڭ ستەندى «جاڭاشىلدىق جانە شىعارماشىلىق كوزقاراس ءۇشىن» نوميناتسياسىنا جانە الماتى وبلىسىنىڭ ساتى اۋىلى «ۇزدىك تۋريستىك اۋىل 2023 يۋنۆتو» ماراپاتىنا يە بولدى!
الماتى وبلىسىنىڭ تۋريزم باسقارماسى جۇمىسىنىڭ ناتيجەلەرىن قورىتىندىلاي كەلە، ءوڭىردىڭ ينفراقۇرىلىمىن، سونداي-اق بارلىق سۇيىكتى دەمالىس ورىندارىنىڭ تۋريستىك الەۋەتىن دامىتۋدا ەلەۋلى ىلگەرىلەۋدى بايقاۋعا بولادى.
وسىلايشا، الماتى وبلىسىنداعى دەمالىس – بۇل جارقىن ەموتسيالارعا، ۇمىتىلماس ساتتەرگە جانە دەمالىستىڭ جاڭا قىرلارىن اشۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن قىزىقتى شىتىرمان وقيعا. سىزدەردى الماتى وبلىسىنىڭ سۇلۋلىعى كۇتەدى!
«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى
