قازاقستان ءورت پەن سۋ قاتەرىنە قانشالىقتى دايىن؟ ايماقتار مەن رەسپۋبليكالىق قالالارداعى جاعداي نەشىك؟ جەر-جەردەگى توتەنشە جاعداي دەپارتامەنتى «ادىرنانىڭ» كۇيىپ تۇرعان وزەكتى ماسەلەلەر تۋرالى سۇراقتارىنا جاۋاپ بەردى. بۇگىن سونىڭ العاشقىسىمەن تانىسۋعا بولادى. تاقىرىپ جالعاسادى.
بيىلعى جاز اباي وبلىسىنداعى ورمان ءورتى مەن الماتى قالاسىنداعى كوپ قاباتتى پاتەردەگى ءتىلسىز جاۋ ەلىمىزدىڭ توتەنشە جاعداي قىزمەتىندە كەمشىلىك بارىن اڭعارتتى. ورمان ءورتى كەزىندە تىكۇشاق جەتىسپەسە، اقكەنتتەگى ورتتە تۇرعىندار باتۋتقا ەمەس، ماتراسقا سەكىردى. مىنە وسى وقيعالار توتەنشە جاعداي قىزمەتىنىڭ تەحنيكالىق جابدىقتالۋى قانشالىقتى دەڭگەيدە دەگەن سۇراق تۋدىردى. جىل سايىن سالاعا بولىنەتىن قارجى كولەمى از با، جوق الدە ول ماقساتتى جۇمسالماي ما?
نازارباەۆ قۇرعان سوڭعى وبلىستا 62 تەحنيكا جەتپەيدى
تۇركىستان وبلىسى توتەنشە جاعداي دەپارتامەنتى (تجد) باستىعىنىڭ مىندەتىن ۋاقىتشا اتقارۋشى, ازاماتتىق قورعاۋ پولكوۆنيگى باقىتجان زاپاروۆ وڭىرگە 251 بىرلىك ءورت ءسوندىرۋ تەحنيكاسى قاجەت ەكەنىن ايتادى. باقىتجان جاقسىلىقۇلى «اتالعان تەحنيكا توتەنشە جاعدايلاردى جويۋعا، سونىڭ ىشىندە ءجيى ورىن الاتىن ءورت وقيعالارىن سوندىرۋگە قاجەت» دەپ كورسەتىپتى.
«تەحنيكالاردى ساتىپ الۋعا بولىنەتىن قارجىنىڭ شەكتەۋلىلىگىنە بايلانىستى بۇگىنگى تاڭدا قىزمەتتىڭ ورتكە قارسى گارنيزونى 189 تەحنيكامەن قامتاماسىز ەتىلگەن. جابدىقتالۋ كورسەتكىشى 75 پايىزدى قۇرادى. ... اعىمداعى جىلدىڭ وزىندە 3 ملرد. 96 ملن. 337 مىڭ تەڭگە ءبولىنىپ، 30 بىرلىك تەحنيكا الىندى»، – دەيدى باقىتجان زاپاروۆ.
تۇركىستان وبلىسىنداعى ءورت ءسوندىرۋ تەحنيكاسىن 189-دان 251-گە جەتكىزۋ ءۇشىن 62 تەحنيكا جەتىسپەيدى. سونداي-اق باقىتجان زاپاروۆ وبلىستا كوپ قاباتتى ۇيلەر سالىنعان سوڭ 32 مەتر بولاتىن اۆتوساتىلار ساتىپ الىنعانىن ايتتى.
تۇركىستان وبلىسى 2018 جىلى وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسى قۇرامىنان ءبولىنىپ شىقتى.
حيمياسى كوپ وبلىس گازدان قورعايتىن 1 كولىك الدى
جامبىل وبلىسىنىڭ تجد باستىعىنىڭ ورىنباسارى ەرالى اقىلبەكوۆتىڭ ايتۋىنشا، وڭىردە 147 ءورت ءسوندىرۋ اۆتوكولىگى بار. جالپى، ءتيىستى نورماعا سايكەس, 197 بىرلىك تەحنيكا بولۋى قاجەت، ياعني تەحنيكامەن جابدىقتالۋ دەڭگەيى 74 پايىزدى قۇرايدى. دەمەك, اتالعان وبلىسقا قوسىمشا 50 بىرلىك تەحنيكا قاجەت.
«جامبىل وبلىسىنىڭ ءورت ءسوندىرۋ قىزمەتىنىڭ تەحنيكالىق بازاسىن نىعايتۋعا 2020 جىلى اۆتوكولىكتەردءى ساتىپ الۋعا جالپى سومماسى – 476 ملن. 690 مىڭ 801 تەڭگە، 2021 جىلى – 1 ملرد 378 ملن. 687 مىڭ 519 تەڭگە، 2022 جىلى جالپى سومماسى – 506 ملن. 173 مىڭ 600 تەڭگەگە قارجى ءبولىنىپ، ءتيىستءى تەحنيكالار ساتىپ الىندى. ياعني, تەحنيكامەن قامتاماسىز ەتۋگە بولىنگەن قاراجات مولشەرى جىل سايىن ارتىپ وتىر. اعىمداعى جىلى وبلىستىق ءورت ءسوندىرۋ قىزمەتىنىڭ تەحنيكالىق بازاسىن نىعايتۋ ءۇشىن رەسپۋبليكالىق جانە جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەن اۆتوكولىكتەرى ساتىپ الۋعا جالپى سومماسى 709 ملن. 710 مىڭ تەڭگە كولەمىندە قاراجات ءبولىندى. قازىرگى تاڭدا 2 بىرلىك نەگىزگى ءورت ءسوندىرۋ تەحنيكاسى جانە 1 بىرلىك گاز ءتۇتىنءىنەن قورعاۋ قىزمەتى اۆتوكولىگى ساتىپ الىندى, جىل سوڭىنا دەيىن 5 بىرلىك تەحنيكا الۋ جوسپارلاندى»، – دەيدى ەرالى اقىلبەكوۆ.
باقانداي 123 اۆتوكولىك جەتىسپەيدى!
قىزىلوردا وبلىسى تجد باستىعىنىڭ ورىنباسارى, پودپولكوۆنيك بەكبولات ابدىقادىروۆتىڭ ايتۋىنشا، وبلىستا 107 بىرلىك اۆتوكولىك بار. قاجەتتى تەحنيكامەن 47 پايىز جاراقتالعان وبلىستا نەگىزى 230 بىرلىك اۆتوكولىك بولۋى قاجەت. بۇلايماقتا 123 ءورت ءسوندىرۋ تەحنيكاسى جەتىسپەيءتىنىن اڭعارتادى.
«توتەنشە جاعدايلار دەپارتامەنتى «ءورت ءسوندىرۋ جانە اۆاريالىق – قۇتقارۋ جۇمىستارى قىزمەتى» مەملەكەتتىك مەكەمەسى وبلىستىڭ ەرەكشە جاعدايىنا بايلانىستى كەرەكتى تەحنيكالارمەن تولىققاندى جابدىقتالماعان. وبلىس اۋماعىنداعى توتەنشە جاعدايلار كەزىندە بۋلدوزەر، ەكسكاۆاتور، اۆتوكران اۆتوموبيلدەرىنىڭ تاپشىلىعى سەزىلەدى. الايدا، جەرگىلىكتى اكىمدىكپەن بىرلەسىپ، قاجەتتىلىگىنە قاراي تەحنيكالاردى پايدالانامىز»، - دەيدى بەكبولات ابدىقادىروۆ.
رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن 2023 جىلعا 3 بىرلىك ءورت ءسوندىرۋ تەحنيكالارىن ساتىپ الۋعا – 317 ملن. 500 مىڭ تەڭگە جانە جەرگىلىكتى بيۋدجەت ليزينگ قىزمەتتەرىنىڭ شەڭبەرىندە 14 بىرلىك ءورت ءسوندىرۋ تەحنيكالارىن ساتىپ الۋعا – 1 ملرد. 895 ملن. 294 مىڭ تەڭگە قارجى جوسپارلانعان. قازىرگى تاڭدا 17 بىرلىك تەحنيكانى ساتىپ الۋ ءۇشىن ءتيىستى جۇمىستار جۇرگىزىلءىپ جاتىر.
ايتسە دە وبلىستىق تجد باستىعىنىڭ ورىنباسارى بەكبولات ابدىقادىروۆ رەسپۋبليكالىق جانە جەرگىلىكتى بيۋدجەت ەسەبىنەن ءبولىنىپ جاتقان قاراجات ماتەريالدىق-تەحنيكالىق بازانى جاقسارتۋعا جەتكىلىكسىز ەكەنىن ايتادى. مىسالى, 2020 جىلى دەپارتامەنتتىڭ بيۋدجەتى – 454 059,6 مىڭ تەڭگە, 2021 جىلى – 459 989,1 مىڭ تەڭگە جانە وتكەن جىلى 592 410,3 مىڭ تەڭگە بولعان.
وبلىستىڭ جاڭادان قۇرىلۋى كەمشىلىكتى اقتاي ما؟
قاراعاندى وبلىسى تجد باستىعىنىڭ ورىنباسارى نۇرلان بەكبوسىنوۆتىڭ ايتۋىنشا، وڭىردە 332 تەحنيكا بار. بۇل اتالعان ءوڭىر وزىنە قاجەتتى كەرەك-جاراقپەن 88,5 پايىزعا قامتىلعانىن بىلدىرەدى. اۋماقتىق بولىمشەلەردى تەحنيكامەن 100 پايىز قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن قوسىمشا 43 تەحنيكا ساتىپ الۋ قاجەت. ناقتىراق ايتساق, ورتكە قارسى قىزمەت گارنيزونىنا باس اياعى 375 بىرلىك تەحنيكا كەرەك. وسى جىلى دەپارتامەنت بولىمشەلەرىنىڭ ماتەريالدىق-تەحنيكالىق بازاسىن كەزەڭ-كەزەڭىمەن جاراقتاندىرۋ جانە نىعايتۋ ءۇشىن رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن 743 ملن. 500 مىڭ تەڭگە، جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەن 837 ملن. 245 مىڭ تەنگە قارجى ءبولىنگەن.
ال قاراعاندى وبلىسىنان 1 جىل بۇرىن ءوز ەنشىسىن العان ۇلىتاۋ وبلىسىندا نەبارى 75 تەحنيكا بار. الايدا وبلىستىق «ءورت ءسوندىرۋ جانە اۆاريالىق – قۇتقارۋ جۇمىستارى قىزمەتىءنىڭ» باسشىسى ب.قۇدايبەرگەنوۆ ءتيىستى نورماعا سايكەس 150 بىرلىك تەحنيكا قاجەت ەكەنىن ەسكەرتتى. ياعني, وبلىستى 100 پايىز ءورت ءسوندىرۋ تەحنيكاسىمەن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن ءالى 75 ءارتۇرلى ماقساتتاعى قوسالقى تەحنيكا قاجەت. دەپارتامەنت ءورت ءسوندىرۋ تەحنيكاسىنىڭ جەتىسپەۋشىلىگىن جاڭادان قۇرىلعانىمەن تۇسىندىرەدى. وسى جىلى 3 بىرلىك تەحنيكا الۋعا رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن 444 640 مىڭ تەڭگە بولىنگەن. سونىمەن قاتار جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەن 10 بىرلىك تەحنيكا الۋ جوسپارلانىپ وتىرعان كورىنەدى.
ءورت سوندىرۋشىلەرىن ءورت جالماعان ايماق
شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ تجد باستىعىنىڭ ورىنباسارى, پولكوۆنيك ارمان توقانوۆتىڭ ايتۋىنشا، ايماققا قاجەتتى تەحنيكا 247 بىرلىكتى قۇراۋى ءتيىس. ايتسە دە دەپارتامەنتتىڭ ءورت ءسوندىرۋ بولىمشەلەرى 88 پايىزعا، ياعني 219 تەحنيكامەن جاراقتاندىرىلعان. دەپارتامەنتتى 100 پايىز ورتكە قاجەتتى تەحنيكامەن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن 28 بىرلىك تەحنيكا كەرەك.
«2023 جىلى رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت ەسەبىنەن 8 بىرلىك ءورت ءسوندىرۋ اۆتوتسيستەرناسىن ساتىپ الۋ جوسپارلانعان. جەرگىلىكتى بيۋدجەت ەسەبىنەن 2 بىرلىك ءورت ءسوندىرۋ اۆتوتسيستەرناسىن، 5 بىرلىك جەدەل-جەڭىل اۆتوكولىكتى، 1 جەرۇستى باتپاقتى-كولىكتى (ترەكول) جانە تىركەمەلەرى بار 2 بىرلىك قايىقتى ساتىپ الۋ جوسپارلانۋدا. جىل سايىن دەپارتامەنتتىڭ قاجەتتىلىكتەرى ءۇشىن بيۋدجەت ءبولىنىسى ارتىپ كەلەدى»، – دەيدى ارمان توقانوۆ.
ال شىعىس قازاقستان وبلىسىنان وتكەن جىلى ءبولىنىپ شىققان اباي وبلىسىندا 185 بىرلىك تەحنيكا بولۋى كەرەك. دەپارتامەنتكە قاراستى ءورت ءسوندىرۋ جانە اۆاريالىق-قۇتقارۋ جۇمىستارى قىزمەتى باستىعىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى ەركىن قاشقانوۆ وبلىس كەرەكتى تەحنيكامەن تولىققاندى جابدىقتالماعانىن ايتادى.
«قاجەتتى مولشەردى تولىق جاراقتاندىرۋ ءۇشىن نەگىزگى، ارنايى جانە كومەكشى ماقساتتاعى ءورت ءسوندىرۋ اۆتوموبيلدەرى قاجەت. سونىمەن قاتار قولدا بار تەحنيكانىڭ ىشىنەن 72 بىرلىك – پايدالانۋ مەرزىمى 25 جىلدان اساتىن، كەزەڭ-كەزەڭىمەن جاڭارتىلۋعا جاتاتىن تەحنيكالار. تەحنيكانىڭ جەتىسپەۋ سەبەبى نەگىزگى جانە ارنايى تەحنيكالاردىڭ قىمباتشىلىعىندا. جىل سايىن بولىنەتىن قارجىنىڭ جەتكىلىكسىز مولشەردە بولىنۋىندە»، – دەيدى ول.
ەركىن قاشقانوۆ قر تجم-ءنىڭ 2023 جىلعا ارنالعان مەملەكەتتىك قورعانىس تاپسىرىسى شەڭبەرىندە 8 بىرلىك تەحنيكاعا جەتكىزۋشىلەرىمەن شارت جاسالعانىن ەسكەرتتى. سونداي-اق ول 2023 جىلىرەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن 8 بىرلىك تەحنيكا الۋعا 1 031 520 000 تگ. بءولىنگەنءىن ايتتى.
ايتسە دە ەركىن قاشقانوۆ اتالعان قاراجات وبلىستاعى ءورت ءسوندىرۋ بولىمشەلەرىن تولىققاندى ءورت ءسوندىرۋ كولىكتەرىمەن قامتاماسىز ەتۋگە جەتپەيتىنىن مويىندادى.
بيىلعى ماۋسىم ايىندا وسى وبلىس اۋماعىنداعى «سەمەي ورمانى» رەزەرۆاتىندا 60 مىڭ گەكتاردان استام اۋماق ورتەنىپ، ونى وشىرمەك بولعانداردان 14 ءورت ءسوندىرۋشى قازا تاپتى. ال ءورت سوندىرۋگە كەتتى دەگەن تاعى ءبىر ادام كەيىن ءولى تابىلعان.
الماتى وبلىسى 2026 جىلدى كۇتىپ وتىر
ال الماتى وبلىسى تجد باستىعىنىڭ مىندەتىن ۋاقىتشا اتقارۋشى ازاماتتىق كورعاۋ پولكوۆنيگءى الەكساندر راۋ ورتكە قارسى جاراقتاندىرىلۋ 85,3 پايىز قۇرايتىنىن ايتادى. سونداي-اق ول الماتى وبلىسىن دامىتۋدىڭ 2021-2025 جىلدارعا ارنالعان جوسپارىنا سايكەس, 2026 جىلعا دەيىن قاجەتتى تەحنيكامەن 100 پايىز جاراقتاندىرۋ كەزەڭ-كەزەڭءىمەن جۇزەگە اسادى دەيدى. ءبىر قىزىعى الەكساندر راۋ سوڭعى 3 جىلدا بيۋدجەتتەن قانشا قارجى بولىنگەنىن جانە قانشا تەحنيكا جەتىسپەيتىنىن جازۋدى قاجەت دەپ تاپپاپتى. بىراق ول الداعى 3 جىلدا «ءبارى كەرەمەت بولادى» دەپ ۋادە ەتىپتى.
P.S. وزدەرىڭىز بايقاعاندارىڭىزداي, بارلىق وبلىستا ءورت ءسوندىرۋ تەحنيكاسى جەتىسپەيدى. مۇنداي جاعدايدا ءورتتى دەر كەزىندە ءسوندىرىپ, ادامداردى امان ساقتۋ مۇمكىن بە؟ مىسالى ورمان ءورتى كەزىندە تىكۇشاقتان سۋ شاشۋ وتە ماڭىزدى. بىراق وبلىستىق دەپارتامەنتتىڭ ءبىر دە بىرەۋى وزدەرىندە تىكۇشاق بار ەكەنىن جازباپتى. اباي وبلىسىندا ورمان ءورتىن «قولمەن سوندىرەمىز» دەپ 14 ادام قازا تاپقانىن قاشان قاپەرگە الامىز؟
جالعاسى بار...
سەرىك جولداسباي
«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى
