ۇرپاقتىڭ قارا تانىپ، ساۋاتىن اشۋىنا ۇلەس قوسىپ جۇرگەن جانداردىڭ ءبىرى – ءانۋار قابدولداۇلى. ول «تاۋەلسىزدىك الىپپەسى» اتتى بالالارعا ارنالعان ءالىپبيدى جاڭاشا فورماتتا جاساپ شىعىپ، قازىرگى ۋاقىتتا سونى ناسيحاتتاۋمەن اينالىسىپ ءجۇر. ايتۋىنشا، بۇل نۇسقانى جاساۋعا 8 جىلىن سارىپ ەتىپتى. ونىڭ ءىسىن رەسپۋبليكاداعى بەلگىلى پەداگوگتار قولداپ، الىپبيگە وڭ كوزقاراس تانىتقانىن ايتادى.
اۆتوردىڭ «تاۋەلسىزدىك الىپپەسىن» شىعارۋداعى باستى ماقساتى مەكتەپكە دەيىنگى بۇلدىرشىندەردىڭ تاۋەلسىزدىك قۇندىلىقتارىنان ءتالىم الىپ وسۋىنە جول اشۋ. سونمەن قاتار، ولاردىڭ تانىم قابىلەتتەرىنىڭ كەڭەيۋىنە سەپتىگىن تيگىزەدى دەگەن سەنىمدە.
«تاۋەلسىزدىك الىپپەسى» جالپى تاۋەلسىزدىك قۇندىلىقتاردى بەرە وتىرىپ، بالالاردىڭ شىنايى تاۋەلسىز ءبىلىم الۋىنا العاشقى ادىلەتتى مۇمكىندىك بەرۋگە تىرىسادى. سول ءۇشىن تاۋەلسىزدىك الىپپەسى دەپ اتالادى.
سيپاتى
باسىندا كوك تۋدىڭ كۇن سەكىلدى كوتەرىلىپ كەلە جاتقانىن كورسەتەدى. ونىمەن قوسا قازاق مەملەكەتىنىڭ استاناسى، ءارى «الىپپە» اتاۋى كورسەتىلەدى. بۇل تاۋەلسىزدىكتىڭ باستى قۇندىلىعى مەن ەرەكشەلىگىنىڭ سيپاتى.
ارىپتەرمەن سوزدىك ماندەر التى قاتار، بەس تىزبەدەن تۇزىلەدى. جالپى قازاقتىڭ 29 ءتول دىبىستالۋىن ءبىر تۇتاس جيناقى بەرىپ كورسەتىلەدى. ارىپتەردىڭ تۇستەرى ارنايى كوك، اق، قىزىل، جاسىل، قارامەن بەرىلىپ، نەگىزگى تۇستەر قوسا بەرىلەدى. سونىمەن قاتار ءاربىر ارىپكە سۋرەتتىك انىقتامالار بىرگە بەرىلدى. قوسىمشا كىرمە ارىپتەر كورسەتىلىپ، ساندار، امالدار، پىشىندەر بەرىلدى.
مازمۇنى
تاۋەلسىزدىك قۇندىلىقتارى.
اتا-بابا سالت-داستۇرلەرى.
ۇلى دالا تابيعاتى.
قالا مادەنيەتى.
نارىق قوعامى.
عىلىمداعى جەتىستىگىمىز.
وتباسى قۇندىلىقتارى.
ادام جانە ادامگەرشىلىك اسىل قاسيەتى.
تاۋەلسىزدىك تاربيەسى.
دالا دەموكراتياسىنىڭ ءتالىمى.
ادىلەتتى بالا تاربيەسى.
قوسىمشا بىلىمدەر مەن كىرمە ارىپتەر.
ماقساتى
«بالانى باستان» دەگەن دانىشپان قازاق. بالا الەمدى ءتۇر-تۇسىمەن ءار ءسات، كەزەڭمەن قابىلدايتىنى تۇسىنىكتى. «تاۋەلسىزدىك الىپپەسى» بالالارعا ارىپپەن بىرگە سۋرەتتىك نەگىزدە، سۋرەتتىڭ تىلىمەن تاۋەلسىزدىك قۇندىلىقتاردى اشىق ايقىن بەرە وتىرىپ، ادام جانە ادام قۇقىعى نەگىزىندە بالالاردىڭ قۇقىعىن قورعاپ، بالالاردىڭ ءبىلىم الۋ تاڭداۋىنا قول سۇعاتىن باسقىنشىلىق يدەياداعى الىپپەدەن ارىلىپ، تاۋەلسىزدىگىمىزدى نىعايتۋعا قىزمەت كورسەتەدى. ياعني بالالاردىڭ ءبىلىم الۋ تاڭداۋىنا ارالاسۋدان تۋىنداپ كەلە جاتقان ادىلەتسىز قوعام زاردابىن ازايتۋعا تىرىسادى.
ءمانى
كوك تۋ، استانا، ەلتاڭبا، بايتەرەك، اتا زاڭ، وتان، ماڭگىلىك ەل سەكىلدى مەملەكەتتىك نامىس بولعان، مەملەكەتتىك ناقىشتاردى بەرە وتىرىپ، بالالاردىڭ تاۋەلسىز ءبىلىم جولىن باستاۋىنا مۇمكىندىك بەرۋ.
ءتورت تۇلىك، سالت-ءداستۇر، ۇلى دالا ونەرى مەن تابيعاتى، عىلىمداعى جەتىستىكتەردى، قالا مادەنيەتى، نارىق زامانىنداعى ۋاقىتتىڭ ماڭىزدىلىعىن، وتباسى قۇندىلىعى، ۇلتتىق ءدام-تۇز ەرەكشەلىگىن بەرە وتىرىپ، ۇلى دالا تابيعاتى، اتا-بابا، سالت-داستۇرىمەن زاماننىڭ ەرەكشەلىگى ءوز-ارا ۇيلەسىم تاپقانداي ومىرلىك ۇيلەسىمنىڭ ءمانى دە وسىلاردان باستاۋ الاتىنى تۋرالى ءبىلىم بەرىپ، ىشكى ءبىلىمىن جەتىلدىرۋ.
قوسىمشا كىرمە ارىپتەردىڭ بار ەكەنىن بالالارعا ەسكەرتە وتىرىپ، تاريحي جاعدايدان قالىپتاسقان ماسەلەنىڭ شەشىلمەي كەلە جاتقانىن كورسەتىپ، ۇرپاقتار تاڭداۋىنا ارالاسپايتىن ءبىزدىڭ دالا دەموكرات، اسىل قاسيەت، ءتالىم-تاربيەمىزدى پاش ەتۋ. ۇرپاقتاردىڭ دا دالا دەموكراتتارى سەكىلدى وسىپ، قالىپتاسۋىنا مۇمكىندىك بەرۋ.
ساندار مەن امالداردى، ءۇتىر، نۇكتە، لەپ، سۇراق بەلگىلەر جانە بۇرىشتارمەن تانىستىرا وتىرىپ، بالانى ەرتە باستان العاشقى وقۋلىق جالپى بىلىمدەرىنە دايىندىعىن نىعايتۋ.
ەرەكشەلىگى
«تاۋەلسىزدىك الىپپەسى» جالپى بالالارعا ادامدىق، ۇلتتىق، مەملەكەتتىلىك، تاۋەلسىزدىك،وتباسىلىق، ءتالىم -تاربيە جانە جالپى بىلىمنەن باستاما بەرىپ، بالانىڭ ىشكى جانە سىرتقى ءبىلىمىنىڭ ءوزارا تەپە- تەڭدىكتە ادىلەتتى دامۋىن قامتاماسىز ەتەدى.
«تاۋەلسىزدىك الىپپەسى» تومەندەگى 9 ءتۇرلى نەگىزدە ءتالىم-تاربيە جانە ءبىلىم بەرەدى.
1. تاۋەلسىزدىك قۇندىلىعى.
2. دىبىستالۋ.
3. جازۋ ەرەجەسى.
4. ءتۇرلى -ءتۇس.
5. پىشىندەر.
6. ساندار مەن امالدار.
7. ۇلتتىق بولمىس اتا-بابا ءداستۇرى.
8. ادام جانە ادام قۇقىعى مەن بالانىڭ تاڭداۋ قۇقىعى.
9. ادىلەتتىلىك ءتالىم تاربيەسى.
