قازاقستاندا قىز الىپ قاشۋعا قاتىستى جاۋاپكەرشىلىكتى كۇشەيتۋ جوسپارلانىپ وتىر. بۇل تۋرالى ادام قۇقىقتارى جونىندەگى ۋاكىلدىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى ايتتى، دەپ حابارلايدى «ادىرنا» ءتىلشىسى.
باسقارما تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىق پەن ايەلدەردىڭ قۇقىقتارىن بۇزۋ ماسەلەلەرىنە تالداۋ جۇرگىزىلىپ جاتقانىن مالىمدەدى.
«بۇل ماسەلە بۇكىل الەمدە وتە وزەكتى. 736 ميلليون ايەل فيزيكالىق جانە باسقا دا زورلىق-زومبىلىققا ۇشىرادى. ونىڭ 640 ميلليوننان استامى (87%) 15 جاستان اسقان قىزدار مەن ايەلدەر. تەك سوڭعى ەكى جارىم جىلدا ءبىزدىڭ ەلدە ءۇي اگرەسسورلارى 300 ادامنىڭ ولىمىنە سەبەپكەر بولدى. دەنساۋلىققا اۋىر زيان كەلتىرۋدىڭ 913, ال دەنساۋلىققا ورتاشا زيان كەلتىرۋدىڭ 837 جاعدايى تىركەلدى. 37 مىڭنان استام ادام ءارتۇرلى جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلدى»،—دەلىنگەن حابارلامادا.ادام قۇقىقتارى جونىندەگى ۋاكىل ءماجبۇرلى نەكەگە تۇرعان قىزداردىڭ زورلىق-زومبىلىق قۇربانى بولاتىنىن دا اتاپ ءوتتى.
«كوبىنە ماجبۇرلەپ نەكە قۇرعان قىزدار ءبىلىم مەن ماماندىق الۋ مۇمكىندىگىنەن ايىرىلادى، بۇل ولاردىڭ تاۋەلدى جانە وسال جاعدايىن ودان سايىن ناشارلاتادى. نەكەگە تۇرۋ ءۇشىن قىزداردى ۇرلاۋ تاجىريبەسى ەلىمىزدە، اسىرەسە وڭتۇستىك ايماقتاردا ءجيى كەزدەسەدى. كەيبىر جاعدايدا مۇنداي ارەكەتتەر جىنىستىق تۇتاستىقتى بۇزۋعا، ار-نامىس پەن قادىر-قاسيەتتى قورلاۋعا، زاڭسىز باس بوستاندىعىنان ايىرۋعا جانە ءتىپتى ءوز-وزىنە قول جۇمساۋعا دا اكەلەدى. بۇل رەتتە قىز الىپ قاشۋدى حالقىمىزدىڭ داستۇرىنە جاتقىزىپ، ونى ۇلتتىق كود سانايتىندار، ابىروي كورەتىندەر ءالى دە بار. سونىڭ كەسىرىنەن ادام ءومىرى، ونىڭ كەلەشەك تاعدىرى تالكەككە ءتۇسىپ، باعى بايانسىز، ءوزى شاراسىز حالدە قالاتىنى جاسىرىن ەمەس. سوندىقتان دا، ەكىجاقتى كەلىسىممەن عانا وتباسىن قۇرۋعا ۇگىتتەيمىز»،—دەپ تولىقتىردى ۆەدومستۆو.ادام ۇرلاۋمەن بايلانىستى قىلمىستىق قۇقىق بۇزۋشىلىقتاردى تالداۋ 2019 جىلدان قازىرگى ۋاقىتقا دەيىنگى كەزەڭدە وسى ساناتتاعى 214 قىلمىستىق قۇقىق بۇزۋشىلىق تىركەلگەنىن كورسەتتى. سونىمەن قاتار، قىلمىستىق كودەكستە مۇنداي قۇقىق بۇزۋشىلىقتىڭ جەكە ەلەمەنتى بولماعاندىقتان، نەكەگە تۇرۋ ماقساتىندا قىزداردى ۇرلاۋ دەرەگى بويىنشا ناقتى ستاتيستيكا جوق.
«قازىرگى ۋاقىتتا ومبۋدسمەن كەڭسەسى قىلمىستىق زاڭناماعا بىرقاتار تۇزەتۋلەر ەنگىزۋ، اتاپ ايتقاندا، جەكەلەگەن باپتى ەنگىزۋ جانە جابىرلەنۋشى ءوز ەركىمەن بوساتىلعان جاعدايدا قىلمىستىق جاۋاپتىلىقتان بوساتۋدى كوزدەيتىن قىلمىستىق كودەكستىڭ 125-بابىنا ەسكەرتپەنى الىپ تاستاۋ مۇمكىندىگىن قاراستىرىپ جاتىر. ادام قۇقىعى جونىندەگى ۋاكىلدىڭ باستاماسىمەن قىلمىستىق كودەكسكە «نەكە قيۋ ماقساتىندا ادامدى ۇرلاۋ» دەگەن 125-1 باپتى ەنگىزۋ تۋرالى ۇسىنىس جولداندى. ول ايەلدەرگە قاتىستى قىلمىس دەڭگەيىن تومەندەتۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن ەسكەرتۋ اسەرىن تيگىزەدى دەپ سەنەمىز»،- دەدى ءباسپاسوز قىزمەتى وكىلدەرى.
ۇقساس جاڭالىقتار