Qazaqstanda qyz alyp qashýǵa qatysty jaýapkershilikti kúsheıtý josparlanyp otyr. Bul týraly Adam quqyqtary jónindegi ýákildiń baspasóz qyzmeti aıtty, dep habarlaıdy «Adyrna» tilshisi.
Basqarma turmystyq zorlyq-zombylyq pen áıelderdiń quqyqtaryn buzý máselelerine taldaý júrgizilip jatqanyn málimdedi.
«Bul másele búkil álemde óte ózekti. 736 mıllıon áıel fızıkalyq jáne basqa da zorlyq-zombylyqqa ushyrady. Onyń 640 mıllıonnan astamy (87%) 15 jastan asqan qyzdar men áıelder. Tek sońǵy eki jarym jylda bizdiń elde úı agressorlary 300 adamnyń ólimine sebepker boldy. Densaýlyqqa aýyr zııan keltirýdiń 913, al densaýlyqqa ortasha zııan keltirýdiń 837 jaǵdaıy tirkeldi. 37 myńnan astam adam ártúrli jaýapkershilikke tartyldy»,—delingen habarlamada.
Adam quqyqtary jónindegi ýákil májbúrli nekege turǵan qyzdardyń zorlyq-zombylyq qurbany bolatynyn da atap ótti.
«Kóbine májbúrlep neke qurǵan qyzdar bilim men mamandyq alý múmkindiginen aıyrylady, bul olardyń táýeldi jáne osal jaǵdaıyn odan saıyn nasharlatady.
Nekege turý úshin qyzdardy urlaý tájirıbesi elimizde, ásirese ońtústik aımaqtarda jıi kezdesedi. Keıbir jaǵdaıda mundaı áreketter jynystyq tutastyqty buzýǵa, ar-namys pen qadir-qasıetti qorlaýǵa, zańsyz bas bostandyǵynan aıyrýǵa jáne tipti óz-ózine qol jumsaýǵa da ákeledi.
Bul rette qyz alyp qashýdy halqymyzdyń dástúrine jatqyzyp, ony ulttyq kod sanaıtyndar, abyroı kóretinder áli de bar. Sonyń kesirinen adam ómiri, onyń keleshek taǵdyry tálkekke túsip, baǵy baıansyz, ózi sharasyz hálde qalatyny jasyryn emes. Sondyqtan da, ekijaqty kelisimmen ǵana otbasyn qurýǵa úgitteımiz»,—dep tolyqtyrdy vedomstvo.
Adam urlaýmen baılanysty qylmystyq quqyq buzýshylyqtardy taldaý 2019 jyldan qazirgi ýaqytqa deıingi kezeńde osy sanattaǵy 214 qylmystyq quqyq buzýshylyq tirkelgenin kórsetti. Sonymen qatar, Qylmystyq kodekste mundaı quqyq buzýshylyqtyń jeke elementi bolmaǵandyqtan, nekege turý maqsatynda qyzdardy urlaý deregi boıynsha naqty statıstıka joq.
«Qazirgi ýaqytta ombýdsmen keńsesi qylmystyq zańnamaǵa birqatar túzetýler engizý, atap aıtqanda, jekelegen bapty engizý jáne jábirlenýshi óz erkimen bosatylǵan jaǵdaıda qylmystyq jaýaptylyqtan bosatýdy kózdeıtin Qylmystyq kodekstiń 125-babyna eskertpeni alyp tastaý múmkindigin qarastyryp jatyr. Adam quqyǵy jónindegi ýákildiń bastamasymen Qylmystyq kodekske «Neke qııý maqsatynda adamdy urlaý» degen 125-1 bapty engizý týraly usynys joldandy. Ol áıelderge qatysty qylmys deńgeıin tómendetýge múmkindik beretin eskertý áserin tıgizedi dep senemiz»,- dedi baspasóz qyzmeti ókilderi.