2023 ج. «3 » مامىردا جاريالاندى
قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەمەر-ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارلارى ر.سكليارعا، ا. كولگىنوۆكە
دەپۋتاتتىق ساۋال
قۇرمەتتى رومان ۆاسيلەۆيچ!
قۇرمەتتى التاي سەيدىرۇلى!
«ەلگە ەل قوسىلسا – قۇت» دەيدى دانا حالقىمىز. بۇگىنگى دەپۋتاتتىق ساۋالىم تەرىسكەيگە كوش جايىندا بولماق. ەلىمىزدەگى ەڭبەك كۇشىن رەتتەۋ ماقساتىندا جۇزەگە اسىرىپ كەلە جاتقان وڭتۇستىكتەن-سولتۇستىككە قونىس اۋدارۋ باعدارلاماسىنىڭ جۇزەگە اسىپ جاتقانىنا دا بىرنەشە جىلدىڭ ءجۇزى بولدى.
«قۋاتتى وڭىرلەر – ەلدى دامىتۋدىڭ درايۆەرى» ۇلتتىق جوباسىن ىسكە اسىرۋ شەڭبەرىندە 2022 جىلى تەرىسكەيگە 7923 ادام قونىس اۋدارعان. ولاردىڭ 1320 قانداس جانە 6603 ىشكى قونىس اۋدارۋشىلار بولعان. ال بيىلعا 8652 ادامعا كۆوتا بولىنگەن. 2021-2025 جىلدارعا بۇل باعدارلاماعا 46,7 ميلليارد تەڭگە بولىنسە دە وڭ ناتيجەسىن بەرمەي وتىر. سەبەبى كوشىپ بارعاندار كوپ ۇزاماي ءوز ايماقتارىنا قايتادان كوشىپ جاتىر. رەسمي ستاتيستيكاعا سۇيەنسەك سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ وزىندە-اق ميگراتسيا سالدوسى تەرىس مانگە يە. سوڭعى جىلدارى وڭتۇستىك ايماقتان كوشىپ كەلگەن 600 ادام بۇل وبلىستان قايتا كوشىپ كەتكەن. ال ولاردىڭ سانى جىل ساناپ ارتۋدا. ادامداردى كوشىرۋ ەمەس، كوشىپ بارعانداردى سول مەكەندە ۇستاپ قالۋ قيىن. ارقا جايلى بولسا، ارقار اسىپ نەسى بار... سولتۇستىك قازاقستاندا جۇمىس كوزى از، ورتاشا جالاقى تومەن، مەملەكەت تاراپىنان بەرىلگەن باسپانالاردىڭ ساپاسى سىن كوتەرمەيدى. بەرىلگەن جوسپاردى ورىنداۋ ءۇشىن سان قۋىپ جۇرگەندە ساپا ۇمىت قالعانداي.
سولتۇستىككە كوشۋگە ىنتالى ازاماتتار كوپ. وتكەن جىلى «Dauletten» قايىرىمدىلىق قورى ۇيىمداستىرعان «بالا-شاعامەن سولتۇستىككە» جوباسىنا 5 ورىنعا 1311 وتباسىدان ءوتىنىم كەلىپ تۇسكەن ەدى. قور وتباسىلاردى تاڭداۋدى كونكۋرستىق نەگىزدە وتكىزىپ، كوپبالالى وتباسىلارعا باسىمدىق بەرىپ، پسيحولوگپەن جۇزدەستىرىپ، ارنايى كوميسسيانىڭ الدىنان وتكىزدى. بۇگىندە قور كومەگىمەن قونىس تەپكەن وتباسىلار ءبىر جىل قىستاپ شىقتى. 36 جان بولىپ قونىس اۋدارعان 5 وتباسىنداعى بالا سانى دا ءوستى. ءتىپتى، بەس وتباسى دا سول ايماقتا كاسىبىن دوڭگەلەتىپ وتىر. ولاردىڭ قايتادان كوشكىسى جوق. كوشۋگە نيەتتى ەلدىڭ كوشىن كولىكتى، قونىسىن جايلى ەتۋ مەملەكەت الدىنداعى باستى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى.
ءوز تاجىريبەم مەن قونىس اۋدارۋشىلار سۇرانىسىن ەسكەرە وتىرىپ، تومەندەگى ۇسىنىستاردى جولدايمىن:
- قونىس اۋدارعان وتباسىلارعا تۇرعىن ءۇي ساتىپ الۋعا ءۇي قۇنىنىڭ 50%-ىن، بىراق 4 ملن تەڭگەدەن اسپايتىن سومادا قارجى بەرىلەدى. بۇل قونىس اۋدارۋشىلارعا ۇلكەن كومەك. ايتسە دە، ۇكىمەت تاراپىنان سالعان باسپانانىڭ ساپاسىزدىعىنا ارىزدانعان جاندار وتە كوپ. جاڭادان سالىنعان ۇيلەردىڭ ساپاسىز ەكەنىن ەسكەرە وتىرىپ، مەملەكەتتىك باعدارلاما اياسىندا ەكىنشى دەڭگەيلى نارىقتان تۇرعىن ءۇي ساتىپ الۋ نەمەسە وزدەرىنە ءۇي سالۋ مۇمكىندىگىن قاراستىرۋدى ۇسىنامىن;
- اۋا-رايى مەن قونىس اۋدارۋشىلاردىڭ اداپتاتسيالىق كەزەڭىن ەسكەرە وتىرىپ، قونىس اۋدارۋدى تەك ەرتە كوكتەمدە جۇزەگە اسىرعان ءجون. قونىس اۋدارعان اعايىنعا جات جەردىڭ تىنىس-تىرشىلىگىنە ۇيرەنىسۋگە جاردەمشى بولاتىن ارنايى بەيىمدەۋ ورتالىعى مەن بىرەگەي سايت، جەدەل جەلى تەلەفونىن ىسكە قوسىلۋى كەرەك. سەبەبى قونىس اۋدارۋشى قانداستارىمىزدىڭ كوبى كيريلل قارىپتەرىن وقىعاندا قينالعاندارى بايقالادى. ال ءوزىمىزدىڭ جەرگىلىكتى حالىق بولسا كوشى-قون جايلى تولىق اقپارات بىلە بەرمەيدى. سەبەبى اقپاراتتاندىرۋ، تۇسىندىرمە جۇمىستارى وتە از;
- قونىس اۋدارۋشىلاردى ارنايى كوميسسيا نەگىزىندە ىرىكتەپ، كاسىپكە يكەمى بار، كوپبالالى وتباسىلارعا باسىمدىق بەرىلۋ كەرەك. قونىس اۋدارعاننان كەيىن تۋىلعان ءار سابيگە دە بەرىلەتىن جاردەماقى دەڭگەيىن ارتتىرۋ دەموگرافياعا سەرپىن بەرەرى ءسوزسىز;
- جۇمىس ورىندارىنىڭ سانىن كوبەيتۋ ماقساتىندا جۇمىس بەرۋگە مۇمكىندىگى بار كاسىپكەرلەردى كوشىرۋگە ىقپال ەتۋ نەمەسە جاس كاسىپكەرلەردى قىزىقتىراتىن ارنايى وڭىرلىك باعدارلاما ازەرلەنگەنى دۇرىس. قونىس اۋدارعان جانداردىڭ كاسىبىن دوڭگەلەتىپ كەتۋگە 2,5 پايىزبەن بەرىلەتىن جەڭىلدەتىلگەن نەسيەلەر سانىن ارتتىرىپ، سۋبسيديالار، گرانتتاردى ۇلعايتۋ كەرەك.
التاي سەيدىرۇلى، بيىلعى جىلى حالىقتى وڭتۇستىكتەن سولتۇستىككە كوشىرۋ ءۇشىن قانداي وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزىلدى؟ قونىس اۋدارۋ جۇمىستارى مەن اقپاراتتاندىرۋ قانداي جوسپاردا جۇرگىزىلىپ جاتىر؟ جوعارىدا ايتقان ۇسىنىستاردى ەسكەرە وتىرىپ، جاۋاپتى زاڭنامادا بەلگىلەنگەن مەرزىمدە جازباشا ۇسىنۋلارىڭىزدى سۇرايمىن.
قۇرمەتپەن،
دەپۋتاتتار،
جەكە مانداتتى: د. مۇقاەۆ
AMANAT» پارتياسىنىڭ
فراكتسيا مۇشەلەرى: ن. سارسەنعاليەۆ
س. مۇساباەۆ
رەسپۋبليكا پارتياسىنىڭ مۇشەسى ن. تاۋ
«اق جول» پارتياسىنىڭ مۇشەسى ق. يسا
اۋىل پارتياسىنىڭ مۇشەسى ە. مامبەتوۆ
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى
