سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى مەن ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسى ەلىمىزدە اككرەديتتەلگەن شەتەلدىك ديپلوماتيالىق كورپۋستىڭ وكىلدەرى ءۇشىن الداعى قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجىلىسى مەن ءماسليحاتتارىنا سايلاۋعا ارنالعان بىرلەسكەن ءداستۇرلى بريفينگ وتكىزدى.
ءىس-شارانى اشقان قازاقستان رەسپۋبليكاسى سىرتقى ىستەر ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى رومان ۆاسيلەنكو الداعى ءماجىلىس پەن بارلىق دەڭگەيدەگى ماسليحاتتارعا سايلاۋ قازاقستان ءۇشىن ەلىمىزدىڭ قازىرگى تاريحىنداعى ەڭ وزگەرمەلى كەزەڭدەردىڭ ءبىرىن بەلگىلەيتىن ماڭىزدى وقيعا بولىپ تابىلاتىنىن اتاپ ءوتتى. ول سونداي-اق الداعى سايلاۋ دەموكراتيا جولىندا تاعى ءبىر قادام بولاتىنى ءسوزسىز دەپ قوستى.
ءسوز سويلەۋ بارىسىندا ديپلومات ىشكى جانە سىرتقى سىن-قاتەرلەرگە قاراماستان، مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ «كۇشتى پرەزيدەنت – ىقپالدى پارلامەنت-ەسەپ بەرەتىن ۇكىمەت» فورمۋلاسىنا ادال ەكەندىگىنىڭ ايقىن كورىنىسى بولىپ تابىلاتىن رەفورمالاردىڭ ىسكە اسىرىلعانى تۋرالى ايتتى. وسىلايشا، ول ۇزدىكسىز پروگرەسس پەن وڭ وزگەرىستەردى قامتاماسىز ەتۋگە نيەتتى، وعان ونىڭ وتكەن جىلى باستالعان رەفورمالاردىڭ بۇكىل كەشەنى دالەل بولا الادى.
.jpeg)
ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ توراعاسى نۇرلان ءابدىروۆ الداعى سايلاۋعا دايىندىق تۋرالى ايتىپ بەردى.
بريفينگكە قاتىسۋشىلارعا ارناعان سوزىندە ورتسايلاۋكوم باسشىسى اعىمداعى سايلاۋ ناۋقانى سوڭعى 10 ايدا ءتورتىنشى بولىپ تابىلاتىنىن، ءبىز كونستيتۋتسياعا، قر پرەزيدەنتىن، سونداي-اق پارلامەنت سەناتىنىڭ دەپۋتاتتارىن سايلاۋعا تولىقتىرۋلار مەن وزگەرىستەر ەنگىزۋ بويىنشا جالپىۇلتتىق رەفەرەندۋم وتكىزدىك دەپ مالىمدەدى. ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ بارلىق كۇش-جىگەرى قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا ءادىل، شىنايى جانە ەركىن سايلاۋ وتكىزۋگە باعىتتالعان دەپ اتاپ ءوتتى نۇرلان ءابدىروۆ.
سونىمەن قاتار وسك باسشىسى 19 قاڭتاردا پرەزيدەنتتىڭ جارلىعىمەن قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجىلىسى دەپۋتاتتارىنىڭ كەزەكتەن تىس سايلاۋى تاعايىندالعانىن ەسكە سالدى. ول رەسمي تۇردە بۇل سايلاۋ كەزەكتەن تىس بولعانىمەن، مەملەكەت باسشىسىنىڭ 2022 جىلعى قىركۇيەكتەگى قازاقستان حالقىنا جولداۋىندا ۇسىنعان سايلاۋ ناۋقاندارىنىڭ كەستەسىنە سايكەس وتكىزىلەتىنىن اتاپ ءوتتى.
ول سونداي-اق وسى سايلاۋ ناۋقانى جاڭا سايلاۋ ەرەجەلەرى مەن نورمالارى بويىنشا جۇرگىزىلىپ جاتقانىن اتاپ، ديپكورپۋستى سايلاۋ زاڭناماسىنداعى ەلەۋلى وزگەرىستەر تۋرالى حاباردار ەتتى، ونىڭ ىشىندە پارلامەنت ءماجىلىسى مەن ءماسليحاتتار دەپۋتاتتارىن سايلاۋ كەزىندە جاڭا پروپورتسيونالدىق-ماجوريتارلىق مودەلگە كوشكەنىمىزدى، پارلامەنت ماجىلىسىندە قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ ماجىلىستەگى كۆوتاسىنىڭ جويىلعانىن جانە ازاماتتاردىڭ تىكەلەي داۋىس بەرۋى ارقىلى جوعارى ۇلتتىق پالاتالاردىڭ ءبىرى قالىپتاستىعىنا، سونداي-اق اۋماقتىق سايلاۋ كوميسسيالارىنىڭ جۇمىسىن كاسىبي نەگىزگە اۋىستىرىلعانىن اتاپ ءوتتى.
نۇرلان ءابدىروۆ قازاقستاننىڭ تۇراقتى سايلاۋ داۋىرىنە ەنىپ جاتقانىن، وسىعان بايلانىستى اۋماقتىق سايلاۋ كوميسسيالارى مۇشەلەرىنىڭ كاسىبيلەنۋى سياقتى جاڭاشىلدىقتىڭ ماڭىزى زور ەكەنىنە ەرەكشە توقتالدى. وسىعان بايلانىستى سايلاۋ كوميسسيالارىنىڭ مۇشەلەرىن جانە سايلاۋ پروتسەسىنىڭ بارلىق قاتىسۋشىلارىن وقىتۋ ماسەلەسىنە كوپ كوڭىل بولىنەدى. وسى ماقساتتا وسك وڭىرلەردە وقىتۋ سەمينارلارىن ۇيىمداستىرادى. اۋماقتىق، وكرۋگتىك جانە ۋچاسكەلىك كوميسسيالاردان باسقا، ساياسي پارتيالاردىڭ، باق، ۇەۇ، جاستار، مۇگەدەكتىگى بار ادامدار مەن كولل-ورتالىقتار قىزمەتكەرلەرىنىڭ وكىلدەرى دە وقىتۋدان وتەدى.
ورتسايلاۋكوم توراعاسى سونىمەن قاتار وسك 18 اقپاندا ساعات 18.00 – دە ەلىمىزدىڭ بارلىق 7 ساياسي پارتيانىڭ پارلامەنت ماجىلىسىنە كانديداتتاردىڭ پارتيالىق تىزىمدەرى تىركەلگەنىن، وعان 281 كانديدات ەنگىزىلگەنىن، ونىڭ ىشىندە 107 ادام - ايەلدەر، جاستار جانە مۇگەدەكتىگى بار ادامدار، ولار زاڭناماعا سايكەس كەمىندە 30 پروتسەنتتى قۇراۋى ءتيىس ەكەنىن قىسقاشا باياندادى.
.jpeg)
نۇرلان ءابدىروۆ بىرمانداتتىق وكرۋگتەر بويىنشا پارلامەنت ماجىلىسىنە 13 ناۋرىزداعى جاعداي بويىنشا 385 كانديدات تىركەلگەنىن حابارلاي وتىرىپ، كانديداتتاردى تىركەۋ قورىتىندىلارى تۋرالى ديپلوماتتاردى حاباردار ەتتى. ەڭ ۇلكەن باسەكەلەستىك استانا جانە الماتى سايلاۋ وكرۋگتەرىندە بايقالدى، ول ءبىر مانداتقا 38 جانە 40, سونداي-اق 30, 28 جانە 27 كانديداتتى قۇرايدى. تىركەۋ قورىتىندىسى بويىنشا ەڭ از باسەكەلەستىك تۇركىستان وبلىسىنىڭ №25 وكرۋگىندە - ءبىر مانداتقا 4 كانديدات.
وسك توراعاسى ءوز سوزىندە سايلاۋ الدىنداعى ۇگىتتى وتكىزۋ تۋرالى دا ايتتى، ول سايلاۋ الدىنداعى ۇگىت 18 ناۋرىزدا ساعات 00.00-گە دەيىن جالعاساتىنىن حابارلادى. كانديداتتار مەن ساياسي پارتيالار ءۇشىن ۇگىت جۇرگىزۋ ءۇشىن باق-قا قول جەتكىزۋدىڭ تەڭ شارتتارى جانە باعدارلامالارمەن ءسوز سويلەۋ ءۇشىن قاراجاتتىڭ تەڭ ءبولىنۋى بەرىلگەن. 1 جانە 10 ناۋرىزدا ساياسي پارتيالار ۇيىمداستىرعان «Qazaqstan» جانە كتك تەلەارنالارىنىڭ تىكەلەي ەفيرىندە سايلاۋ الدىنداعى پىكىرسايىستار ءوتتى. 16 ناۋرىزدا ورتسايلاۋكوم ۇيىمداستىرعان سايلاۋ الدىنداعى تەلەۆيزيالىق پىكىرسايىس «حابار» تەلەارناسىنىڭ ەفيرىندە وتەدى.
ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسى اشىق رەجيمدە جۇمىس ىستەيدى، سايلاۋ تاعايىندالعان ساتتەن باستاپ بارلىق وتىرىستار جاريالىلىق جانە قولجەتىمدىلىك جاعدايىندا وتەدى، بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى قاتىسادى، سۋردواۋدارماسى بار ينتەرنەت-رەسۋرستاردا تىكەلەي ترانسلياتسيالاۋ ارقىلى وتىرىسقا قاتىسۋ مۇمكىندىگى قامتاماسىز ەتىلگەن. بارلىق وتىرىستارعا حالىقارالىق بايقاۋشىلار شاقىرىلادى. ءاربىر وتىرىستىڭ قورىتىندىسى بويىنشا ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ قابىلدانعان شەشىمدەرىن ءتۇسىندىرۋ ماقساتىندا بريفينگتەر وتكىزىلەدى. ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ سايتىندا تەلەگرامم-ارنا جانە سايلاۋ جونىندەگى ارنايى ءبولىم جۇمىس ىستەيدى. سايلاۋ ناۋقانىن اقپاراتتىق سۇيەمەلدەۋ بويىنشا ۇلكەن جۇمىس جۇرگىزىلۋدە.
حالىقارالىق ىنتىماقتاستىق اياسىندا نۇرلان ءابدىروۆ ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسى حالىقارالىق ينستيتۋتتارمەن، ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمدارمەن جانە ساراپشىلار قاۋىمداستىعىمەن ىنتىماقتاستىق ءۇشىن اشىق ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
ول ەقىۇ دياقب 3 ناۋرىزدا جاريالانعان قر پارلامەنتى ءماجىلىسى دەپۋتاتتارىنىڭ كەزەكتەن تىس سايلاۋىن بايقاۋ بويىنشا ارالىق ەسەپ دايىندالعانىن حابارلادى. سونداي-اق 11 ناۋرىزدا تاۋەلسىز مەملەكەتتەر دوستاستىعىنان بايقاۋشىلار ميسسياسىنىڭ قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجىلىسى دەپۋتاتتارىنىڭ كەزەكتەن تىس سايلاۋىنىڭ دايىندالۋىن بايقاۋ بارىسى تۋرالى ارالىق ەسەبى جاريالاندى.
وسك باسشىسى ءوز سوزىندە حالىقارالىق بايقاۋشىلاردى اككرەديتتەۋ 13 ناۋرىزدا اياقتالعانىن اتاپ ءوتتى.
ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسى 793 بايقاۋشىنى، ونىڭ ىشىندە ەقىۇ دياقب، ەقىۇ پا، تمد پا، تمد پاا، ۇقشۇ پا، تۇركى مەملەكەتتەرى ۇيىمدارى، تۇركپا، شىۇ، اوسشك، يىۇ، جەرورتا تەڭىزى پارلامەنتتىك اسسامبلەياسى، سونداي-اق 41 شەت مەملەكەتتەن بايقاۋشىلار ميسسياسىنىڭ وكىلدەرىن اككرەديتتەدى.
وسك توراعاسى ەكىجاقتى ىنتىماقتاستىق جەلىسى بويىنشا سايلاۋدى بايقاۋ ءۇشىن 16 ەلدىڭ ورتالىق سايلاۋ كوميسسيالارىنىڭ وكىلدەرى، ونىڭ ىشىندە ءازىربايجان، مولدوۆا، موڭعوليا، تاجىكستان جانە وزبەكستان ورتالىق سايلاۋ كوميسسيالارىنىڭ توراعالارى كەلەتىنىن ايتتى.
نۇرلان ءابدىروۆ ديپكورپۋسقا قازاقستان پارلامەنتى ماجىلىسىنە كەزەكتەن تىس سايلاۋدى بايقاۋعا قاتىسۋ نيەتى ءۇشىن العىس ايتىپ، وسك سايلاۋ پروتسەسىن وتكىزۋ راسىمدەرىنىڭ بارىنشا اشىقتىعى مەن دەموكراتيالىلىعىن قامتاماسىز ەتەتىنىنە سەندىردى.
شەتەلدىك ديپلوماتيالىق ميسسيالاردىڭ باسشىلارى ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسى توراعاسىنىڭ الداعى داۋىس بەرۋدى ۇيىمداستىرۋعا جانە سايلاۋدى بايقاۋ پروتسەسىنە قاتىستى كوپتەگەن سۇراقتارىنا تولىق جاۋاپ الدى.
.jpeg)
