بۇگىن قر پرەزيدەنتىنىڭ جانىنداعى ايەلدەر ىستەرى جانە وتباسىلىق-دەموگرافيالىق ساياسات جونىندەگى ۇلتتىق كوميسسيانىڭ وتىرىسىندا بالالاردىڭ پاناسىز جانە قاراۋسىز قالۋىنىڭ الدىن الۋ ماسەلەلەرى قارالدى.
ۇلتتىق كوميسسيانىڭ ساراپشىلار توبى وڭىرلەرگە بارىپ، وسى ماسەلەنىڭ جاي-كۇيىن ەگجەي-تەگجەيلى زەرتتەدى.
وتىرىس جۇمىسىنا ساراپتامالىق جانە عىلىمي قوعامداستىق وكىلدەرى، ۋاكىلەتتى ورگانداردىڭ باسشىلارى، وڭىرلەردەگى اكىمدەرىنىڭ ورىنباسارلارى مەن بالا قۇقىقتارى جونىندەگى ۋاكىلدەر، ورتالىق مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ وكىلدەرى قاتىستى.
ۇلتتىق كوميسسيا توراعاسى، قر پرەزيدەنتى اكىمشىلىگى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى ايدا بالاەۆا بالالار ءۇشىن قولايلى جاعدايلار جاساۋ، ولارعا پاناسىزدىق پەن ۇمىتسىزدىك قاۋپىنە ۇشىراتاتىن فاكتورلاردىڭ تەرىس اسەرىن بولدىرماۋ مەملەكەتىمىزدىڭ الەۋمەتتىك ساياساتىنىڭ ماڭىزدى باعىتى بولىپ تابىلاتىنىن اتاپ ءوتتى. وسى ماقساتتا الەۋمەتتىك جانە پروفيلاكتيكالىق شارالار كەشەنى ىسكە اسىرىلۋدا.
سونداي-اق مىنانى اتاپ ءوتتى:
«بالالاردىڭ پاناسىزدىعى مەن قاراۋسىز قالۋىنىڭ الدىن الۋ ماسەلەسى ءالى دە وتكىر تۇر. بۇل بالالاردىڭ قاراۋسىز جانە پاناسىز قالۋىنىڭ الدىن الۋ كەشەنىن قالىپتاستىرۋدىڭ جاڭا تاسىلدەرىن ىزدەۋدى تالاپ ەتەدى. زاڭعا بايلانىستى بارىنشا ازايتا وتىرىپ، كامەلەتكە تولماعانداردىڭ قاداعالاۋسىز قالۋ تاۋەكەلدەرىنىڭ الدىن الۋ جۇيەسىن جەتىلدىرۋ قاجەت.
«قازاقستانداعى وتباسىن مەملەكەتتىك قولداۋ نەگىزدەرى تۋرالى» تۇجىرىمداماسىن ازىرلەۋ تالاپ ەتىلەدى. وندا وتباسىن قورعاۋ سالاسىنداعى مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ نەگىزگى باعىتتارى بەكىتىلۋگە ءتيىس.
قوسىمشا ءبىلىم بەرۋدى جانە بوس ۋاقىتتى ۇيىمداستىرۋدا پروبلەما بار. قىلمىس جاساعان بالالارعا ارنايى قالپىنا كەلتىرۋ الەۋمەتتىك باعدارلامالارى قاجەت. بۇل بالانىڭ جەكە باسىمەن جۇمىس ىستەۋگە جانە ونى ودان ءارى قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى»، - دەدى ۇلتتىق كوميسسيا توراعاسى.
بالالاردىڭ قاراۋسىز جانە پاناسىز قالۋىنىڭ الدىن الۋ سالاسىنداعى اعىمداعى احۋال جانە وسى سالاداعى جۇمىس جۇيەسىن جەتىلدىرۋ شارالارى تۋرالى وقۋ-اعارتۋ ءمينيسترى اسحات ايماعامبەتوۆ ءسوز سويلەدى.
ىشكى ىستەر ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى يگور لەپەحا اتا-انالار تاراپىنان بالالاردىڭ مىنەز-قۇلقىنا ءتيىستى باقىلاۋدىڭ بولماۋى ولاردىڭ قۇقىق بۇزۋشىلىق، قىلمىس جاساۋىنا اكەپ سوقتىراتىنىن اتاپ ءوتتى. اعىمداعى جىلدىڭ باسىنان بەرى 73 مىڭ. استام اتا-انا اكىمشىلىك جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلدى. كامەلەتكە تولماعانداردىڭ تۇنگى ۋاقىتتا مەكەمەلەردە بولۋىنا جول بەرگەنى ءۇشىن 1,5 مىڭعا جۋىق ويىن-ساۋىق مەكەمەلەرىنىڭ يەلەرى اكىمشىلىك جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلدى.
پروفيلاكتيكالىق جۇمىستىڭ قازىرگى زامانعى پراكتيكاسى قورعاۋ-ساقتاۋ تۇجىرىمداماسى قاعيداتتارىنا نەگىزدەلەدى جانە «تاۋەكەل توبىنداعى» بالالار مەن وتباسىلارعا الەۋمەتتىك-قۇقىقتىق، پسيحولوگيالىق-مەديتسينالىق-پەداگوگيكالىق كومەك كورسەتەتىن ءارتۇرلى ۆەدومستۆولىق مەكەمەلەردىڭ كەڭ جەلىسىن قامتيدى.
بۇۇ دامۋ باعدارلاماسىنىڭ الەۋمەتتىك ماسەلەلەر جونىندەگى ۇلتتىق ساراپشىسى سۆەتلانا جاقىپوۆا جەدەل شارالار قابىلداۋ جانە بالالاردىڭ پاناسىزدىعى/قاراۋسىزدىعى پروبلەمالارىن شەشۋ ءۇشىن ينتەگراتسيالانعان الەۋمەتتىك قىزمەتتەر ينستيتۋتىن ەنگىزۋ قاجەتتىلىگى تۋرالى تولىعىراق ايتىپ بەردى.
«ءبىر تسيفرلىق پلاتفورمادا ءارتۇرلى سالالاردىڭ ء(بىلىم بەرۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ، الەۋمەتتىك قورعاۋ، قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى – ارقايسىسى ءوز قۇزىرەتى شەگىندە) ساراپشىلارى جۇمىس ىستەيتىن بولادى. بۇل مۇقتاج وتباسىلارعا قاجەتتى مەملەكەتتىك قىزمەتتەردى جەدەل جانە ءتيىمدى كورسەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. ءاربىر نازاردان تىس قالعان ءىستى مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى اگەنتتىگى باقىلايدى. بۇل شەشىم وسىنداي وتباسىلارعا قولداۋ شارالارىن كورسەتۋ مەرزىمدەرىن جانە تيىسىنشە مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ اكىمشىلىك شىعىستارىن قىسقارتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى»، - دەپ اتاپ ءوتتى سپيكەر.
وتباسىلىق دامۋ جانە بالالار قاۋىپسىزدىگى ماسەلەلەرى جونىندەگى ۇلتتىق كوميسسيانىڭ ساراپشىلارى بىرقاتار پروبلەمالىق ماسەلەلەرگە توقتالدى: اتا-انا جاۋاپكەرشىلىگىن كۇشەيتۋ، يۋۆەنالدى پوليتسيانىڭ ءرولىن ارتتىرۋ، كەشەندى الدىن الۋ شارالارىن ۇيىمداستىرۋدىڭ جاڭا تاسىلدەرى تۋرالى.
ۇلتتىق كوميسسيا توراعاسى ا. بالاەۆا وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگىنە مەكتەپتەردەگى پروفيلاكتيكالىق قىزمەت پەن باقىلاۋدىڭ بىرىڭعاي ستاندارتتارىن ازىرلەپ، ەنگىزۋدى تاپسىردى. بۇل رەتتە وسى باعىتتاعى بارلىق ۋاكىلەتتى ورگانداردىڭ بەلسەندى دايەكتى جۇمىسى قاجەت ەكەندىگى اتاپ ءوتىلدى.
اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ مينيسترلىگى الەۋمەتتىك وسال وتباسىلاردى قولداۋ، سونداي-اق پروفيلاكتيكالىق ەسەپتە تۇرعان كامەلەتكە تولماعانداردىڭ بوس ۋاقىتىن ۇيىمداستىرۋ جونىندەگى جۇمىسقا ازاماتتىق سەكتوردى كەڭىنەن تارتا وتىرىپ، الدىن الۋ شارالارىن ازىرلەۋى ءتيىس.
بالالاردىڭ قاراۋسىزدىعى مەن پاناسىزدىعىنىڭ الدىن الۋدا يۋۆەنالدى پوليتسيانىڭ ءرولىن ارتتىرۋدىڭ ماڭىزدىلىعى ەرەكشە اتاپ ءوتىلدى. مۇددەلى قۇرىلىمدار مەن جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردى تارتا وتىرىپ، قاراۋسىز قالعان بالالاردى انىقتاۋ ماقساتىندا توقسان سايىن كەڭ اۋقىمدى رەيدتەر جۇرگىزۋدى قايتا باستاۋ قاجەت.
ۇلتتىق كوميسسيا وڭىرلىك دەڭگەيدە بالالاردىڭ قاداعالاۋسىز جانە پاناسىز قالۋىنىڭ الدىن الۋ سالاسىنا تولىققاندى مونيتورينگ جۇرگىزۋدى جالعاستىراتىن بولادى.
