«ادىرنا» ۇلتتىق-ەتنوگرافيالىق بىرلەستىگى الماتى قالاسى ءدىن ىستەرى جونىندەگى باسقارمانىڭ قولداۋىمەن الماتى قالاسىنداعى جازۋشىلار وداعىنىڭ كونتسەرتتىك زالىندا ۇلكەن دە قۋانىشتى جيىن وتكىزدى. بۇل جيىن بارىسىندا قازاق رۋحى اسپانعا اۋەلەي كوتەرىلگەن ساتتەر از بولعان جوق.
بۇل قانداي جيىن ەدى دەيسىزدەر عوي؟ بۇل جاي جيىن ەمەس! بۇل قازاق ءانىنىڭ اسقاقتاعان كەشى بولدى!
كەش بولعاندا دا جاي كەش ەمەس، ءان كەشى!
ءان بولعاندا، ماحاببات ءانۇرانىنا اينالعان «قورلان» ءانىن شىعارعان ەستاي بەركىمبايۇلىنىڭ تۋعانىنا 150 جىل تولۋىنا ارنالعان توي بولدى دەۋگە لايىقتى كەش بولدى. ساحنانى بەزەندىرىپ تۇرعان قازاق ويۋلارىنىڭ ورتاسىنان ورىن العان قازاقتىڭ دومبىراسىنىڭ سۋرەتىنىڭ جانىندا جازىلعان بۇكىل قازاققا بەلگىلى ەستايدىڭ اتى جازىلعان ەدى.
قازاق ءانىن ساعىنىپ قالعان كوپشىلىك، اسىرەسە جاستار زالعا تەز جينالىپ انشىلەردىڭ ساحناعا شىعۋىن تاعاتسىزدانا كۇتىپ وتىردى. بۇنى ولاردىڭ ءجيى-ءجيى قول شاپالاقتاپ كونتسەرتتىڭ باستالۋىن تالاپ ەتكەندەرىنەن بىلۋگە بولاتىن ەدى.
مىنە، كوپتەن كۇتكەن ءان كەشى دە باستالدى. كونتسەرتتى جۇرگىزۋشى ونەرتانۋشى ەرلان تولەۋتاي ەستاي تۋرالى قىزىقتى تاريحي دەرەكتەرگە سۇيەنە وتىرىپ، كەرەمەت مالىمەتتەردى كەلتىرە وتىرىپ كەشتى جاقسى جۇرگىزدى. ساحناعا شىعاتىن انشىلەردى تانىستىرۋدا دا ءمۇلت كەتكەن جەرى بولعان جوق.
ەستايدىڭ اندەرى بىرىنەن سوڭ ءبىرى ورىندالىپ تىڭداۋشىلاردى ارمانعا تولى سەزىمگە بولەپ ءتاتتى قيال الەمىنە جەتەلەپ الىپ كەتكەندەي ەدى. كورەرمەن ءار ءانشىنى قالاي قوشمەتتەپ قارسى السا، ونەرلەرىنە ريزا بولا وتىرىپ سونداي قوشەمەتپەن قول شاپالاقتاي شىعارىپ سالىپ وتىردى.
بۇل ءان كەشىندە ءوزىن عاشىق بولعان ەستايداي سەزىنبەگەن جىگىت، ءوزىن قورلانداي سەزىنبەگەن قىز قالمادى دەپ ايتساق ەش قاتەلەسپەيمىز.
بۇل كەش شىن مانىندە ءان كەشى بولدى! ال ەندى وسى كەشكە كەلىپ كورەرمەننىڭ جۇرەگىنە جەتكىزە ءان ايتقان انشىلەر – جولامان قۇجيمانوۆ، ەركىن شۇكمانوۆ، نۇرجان جانپەيىسوۆ، ەرلان تولەۋتاي، تىلەۋلەس قۇرمانعاليەۆ، امانگەلدى كۇزەۋباەۆ، تالعات ابۋعازى، جاسۇلان ساقاەۆ، قانات ءامىرحانوۆ، سايان بودەسوۆ، ديانا كوشەرباي، جانداۋرەن سىلامعالي، ءبىرجان ايتاحمەتوۆ، جاندوس سىزدىقوۆ، ءادىلجان امانجول.
كەشكە جينالعان كورەرمەن قاۋىم وسى ەسىمدەردى جۇرەگىنە جاقىن تۇتىپ جاتتاپ العانى ءسوزسىز.
انشىلەر اتاقتى، لاۋازىمدى دەپ بولىنگەن جوق. جۇرگىزۋشى ايتقانداي وسى ءان مەيرامىندا ونەر كورسەتكەندەردىڭ ءبارى ەستاي اقىننىڭ نەمەرەلەرى مەن شوبەرەلەرى ەدى. سول اتاققا لايىقتى ءانشى-دومبىراشىلار ەدى.
شىندىعىن ايتقاندا وسى كەش بارىسىندا، ادامدى تەك ونەر ادامدارى، ونىڭ ىشىندە تەك قازاقتىڭ قارا دومبىراسىمەن قوسىلىپ ءان شىرقايتىن جاندار عانا باقىتتى ەتە الادى ەكەن-اۋ دەگەن وي كەلگەنى دە راس! وسى كەش وسىنى دالەلدەگەندەي!
مىنە، ساحناعا انشىلەردىڭ ءبارى شىقتى. بۇل شىنىندا دا كەرەمەت كورىنىسەدى. ريزا بولعان كورەرمەن، وسى شەرۋدى باستاپ ەستايدىڭ ءوزى ساحناعا شىققانداي سەزىمدە بولىپ قول شاپالاقتادى.
كەش سوڭىندا «ادىرنا» ۇلتتىق-ەتنوگرافيالىق بىرلەستىگىنىڭ باسشىسى ارمان اۋباكىر وسى ءان كەشىنە بەلسەنە قاتىسقان انشىلەرگە، التىن ۋاقىتىن قيىپ كەلگەندەرگە العىسىن جەتكىزدى.
ءان كەشىنە جينالعان جۇرتشىلىق تەز تارقاي قويمادى. بىراق باستالعان ءار ءىسىڭ اياقتالاتىنى دا شىندىق. جۇرەكتەرى جىلىلىققا تولعان كورەرمەن، دالاعا شىققاندا جەلتوقساننىڭ سۋىعىن ەلەگەن جوق. ەستايدىڭ اندەرىنىڭ ۇمىتىلماس اۋەندەرى الماتى كەشىنىڭ اسپانىندا قاناتىن كەڭ جايعان قۇستارشا اسقاقتاي قالىقتاپ بارا جاتتى.
بەردالى وسپان
