ەل بىرلىگى – ەل ىرىسى

2301
Adyrna.kz Telegram

قازاقستان حالقىنىڭ تىلدەرى كۇنى مەرەكەسى قارساڭىندا قر ۇلتتىق كىتاپحاناسىندا «ۇلتتار بىرلىگى – ۇلى بايلىق» اتتى شىعارماشىلىق فەستيۆال ۇيىمداستىرىلدى. اتالعان ءىس-شارانى «ادىرنا» ۇلتتىق-ەتنوگرافيالىق بىرلەستىگى قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىمەن بىرلەسە وتىرىپ الماتى قالاسى ىشكى ساياسات باسقارماسىنىڭ قولداۋىمەن وتكىزدى.

قازاقستان حالقىنىڭ بىرلىگى ۇرانى نەگىزىندە «بىرلىك – بەرەكە باستاۋى» اتتى جوبانىڭ اياسىندا وتكەن فەستيۆال بارىسىندا ەتنواۋىل كورمەسى ۇيىمداستىرىلدى. كورمەگە ەتنومادەني ورتالىقتاردىڭ وكىلدەرى ۇلتتىق ناقىشتا بەدەرلەنگەن بۇيىمدارىن قويىپ، ۇلتتىق تاعامدارىن كوپشىلىككە ۇسىندى. سونداي-اق، ەتنومادەني بىرلەستىكتەردىڭ شىعارماشىلىق ۇجىمدارىنىڭ قويىلىمى كورسەتىلىپ، وزگە ۇلت جاستارى اراسىندا «ءتىل – تاتۋلىق تىرەگى» اتتى بايقاۋ بولىپ ءوتتى. «ادىرنا» ۇلتتىق-ەتنوگرافيالىق بىرلەستىگىنىڭ ديرەكتورى ارمان اۋباكىروۆ: «مەملەكەتىمىزدىڭ نەگىزگى تىرەگى – قازاق ۇلتى. قازاقتىڭ مادەنيەتىن، ۇلتتىق قۇندىلىقتارىن ناسيحاتتاپ، ەلىمىزدە تۇرىپ جاتقان ۇلت وكىلدەرىن قازاق ەتنوسى اياسىندا بىرىكتىرۋ ماقساتىندا وسى شارا وتكىزىلىپ وتىر. وسىنداي جۇمىستاردىڭ نەگىزىندە ەلىمىزدە تاتۋلىقتى، بىرلىكتى، دوستىقتى ساقتاي الامىز جانە ءبىر-بىرىمىزگە دەگەن سىيلاستىقتىڭ، ىنتىماقتىڭ قالىپتاسۋىنا وسىنداي فەستيۆالدار، بايقاۋلار سەبەپشى بولادى دەپ ويلايمىن، - دەدى. بايقاۋدىڭ شىمىلدىعى چايكوۆسكي اتىنداعى مۋزىكا كوللەدجى ستۋدەنتتەرىنىڭ ونەرىمەن اشىلدى. سايىسقا قاتىسۋشىلاردى احمەت بايتۇرسىنوۆ اتىنداعى ءتىل ءبىلىمى ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، قازىلار القاسىنىڭ توراعاسى ەردەن قاجىبەك قۇتتىقتاپ، ساتتىلىك تىلەدى. بايقاۋعا ەردەن قاجىبەك، الماتى قالاسى تىلدەردى دامىتۋ باسقارماسىنىڭ باس مامانى نۇرمۇحا شايمەردەنوۆ، تەمىربەك جۇرگەنوۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ونەر اكادەمياسى «تەاتر ونەرى» فاكۋلتەتى، «ساحنا ءتىلى» كافەدراسىنىڭ دوتسەنتى ايگۇل نارەمگەنوۆا، «ۇلان» گازەتىنىڭ باس رەداكتورى جادىرا نارماحان، «قامشى» اقپاراتتىق اگەنتتىگىنىڭ جەتەكشىسى ءبىلال قۋانىش تورەلىك ەتتى. سايىسقا وزبەك، ورىس، تۇرىكمەن، اۋعان، تاجىك، كۇرد، ۇيعىر، تۇرىك، نەمىس ۇلتىنان 15 پەن 30 جاس ارالىعىنداعى 10 تالاپكەر قاتىسىپ، 3 كەزەڭ بويىنشا سىنعا ءتۇستى. ءبىرىنشى كەزەڭ بويىنشا بيىل 125 جىلدىعىن اتاپ ءوتىپ وتىرعان الاش قايراتكەرى، اقىن ماعجان جۇماباەۆتىڭ ولەندەرىن جاتقا وقۋ، ەكىنشى كەزەڭ بويىنشا «ۇلتتاردى ۇيىستىرعان قازاق حالقى» تاقىرىبىندا ەسسە وقۋ، ءۇشىنشى كەزەڭ بويىنشا ءوز ونەرلەرىن كورسەتۋ تاپسىرىلدى. قاتىسۋشىلاردىڭ بارلىعى مەملەكەتتىك ءتىلدى جەتىك بىلەتىندەرىن كورسەتتى. قازاق تىلىندە تازا سويلەپ، ويلارىن ەركىن جەتكىزە بىلگەن ولار ءوز ونەرلەرىن ورتاعا سالدى. بايقاۋ قورىتىندىسى بويىنشا قازىلار القاسىنىڭ شەشىمىمەن ءبىرىنشى ورىندى ورىس ۇلتىنىڭ وكىلى، قر ۇلتتىق ۇلان قىزمەتكەرى الەكساندر مامىكين جەڭىپ الدى. ۇپاي سانى بويىنشا العا شىققان الەكساندر نوۋتبۋككە يە بولدى. وزبەك قىزى، قازاق مەملەكەتتىك قىزدار پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ستۋدەنتى فەرۋزا سۇلتانمۇراتوۆا ەكىنشى ورىندى قاناعات تۇتىپ، پلانشەت يەلەندى. ال ءۇشىنشى ورىن تۇرىك قىزى رۋسالينا اسيەۆاعا بۇيىرىپ، فوتواپپا- رات بەرىلدى. رۋسالينا بايقاۋدىڭ ەڭ جاس قاتىسۋشىسى بولدى. جاسى نەبارى ون بەستە. 9-شى سىنىپتى قىزىل اتتەستاتپەن اياقتاپ، 10-شى سىنىپقا كوشىپتى. الماتىداعى №22 مەكتەپتىڭ قازاق سىنىبىندا وقيدى. اناسى فاريدا اسيەۆا قىزىن العاشىندا ورىس مەكتەبىنە بەرگەنىن ايتادى. الايدا رۋسالينا قازاقشا وقيتىنىن ايتىپ، قيعىلىق سالعان سوڭ قازاق سىنىبىنا اۋىستىرعان ەكەن. سودان بەرى تۇرىك قىزى ءتۇرلى بايقاۋلارعا قاتىسىپ، توپ جارىپ كەلەدى. ءوزىنىڭ انا تىلىمەن قوسا قازاق، ورىس، اعىلشىن تىلدەرىندە ەركىن سويلەيدى. «مەكتەپتە العان ءبىلىمىم، اتا-انامنىڭ بەرگەن تاربيەسى، اتامنىڭ ونەگەلى اقىلىنان مەنىڭ ەلىمە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىم ارتا ءتۇستى. وسىندا تۋىپ-وسكەنىمە، مەملەكەتتىك تىلدە سويلەپ، ءبىلىم الىپ جاتقانىما ماقتانامىن. 9-شى سىنىپتى التىن اتتەستاتپەن بىتىرگەنىمە قۋانامىن جانە 11-ءشى سىنىپتى دا «التىن بەلگىگە» ءبىتىرىپ، استاناداعى نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتىندە ءبىلىم نارىمەن سۋسىنداپ، ەلىمە پايداسى تيەتىن ماماندىق يەسى بولعىم كەلەدى. وتانىمىز – قازاقستاننىڭ ءاردايىم بىرلىك پەن تىنىشتىقتا ءومىر سۇرگەنىن قالايمىن»، - دەدى رۋسالينا اليەۆا. بايقاۋعا قاتىسقان بارلىق قاتىسۋشىلار العىس حاتپەن جانە باعالى سىيلىقتارمەن ماراپاتتالدى. ءىس-شاراعا قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ مۇشەلەرى، ۇلتتىق ينتەلليگەنتسيا، باق وكىلدەرى، ستۋدەنتتەر مەن وقۋشىلار قاتىستى.

اينا تولەۋتاەۆا

پىكىرلەر