جاڭا ساياسي ءداۋىر: اشىقتىق، ادىلدىك جانە ءوزارا سەنىم

1322
Adyrna.kz Telegram

بۇگىن، 29 قىركۇيەك كۇنى جەزقازعان قالاسىندا «جاڭا ساياسي ءداۋىر: اشىقتىق، ادىلدىك جانە ءوزارا سەنىم» اتتى «Sarap» ەكسپەرتتىك كلۋبىنىڭ ايماقتىق وتىرىسى ءوتتى. شارانى ۇيىمداستىرۋشى – قر  اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ مينيسترلىگىنىڭ قولداۋىمەن «قازاقستاندىق قوعامدىق دامۋ ينستيتۋتى» كەاق.

جيىنعا ۇلىتاۋ وبلىسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى عالىمجان قۇسمانعالي, ۇلىتاۋ وبلىسى قوعامدىق دامۋ باسقارماسىنىڭ باسشىسى مەرەكە مىرزابەكوۆا, «ءو.ا. بايقوڭىروۆ اتىنداعى جەزقازعان ۋنيۆەرسيتەتى» اق پرەزيدەنت-رەكتورى ابدىلمالىك تاكىشەۆ, «جەزقازعان بيزنەس جانە كولىك كوللەدجى» جمم ديرەكتورى، جەزقازعان قالالىق ءماسليحاتانىڭ دەپۋتاتى سۆەتلانا جۋمكينا، جەزقازعان قالاسى بيزنەس جانە كولىك كوللەدجىنىڭ وقىتۋشىسى، تاريحشى ماشيكار ديسەكەنوۆا, «جوشى حان» تاريحي-مادەني كەشەنىنىڭ مامانى، قر جازۋشىلار وداعىنىڭ مۇشەسى عازيز ەشتاناەۆ، مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ وكىلدەرى، ساياساتتانۋشىلار، قوعام قايراتكەرلەرى، جەزقازعان قالاسىنىڭ بەلسەندى جاستارى جانە ققدي ساراپشىلارى قاتىستى.

جيىندا پرەزيدەنت جولداۋىنىڭ نەگىزگى ەرەجەلەرى، جاڭا ساياسي ءداۋىردى ايقىندايتىن باستامالارى تالقىلاندى. سونداي-اق ءىس-شارا قاتىسۋشىلارى رەفورمالاردى تالداپ، جولداۋدى ساپالى جۇزەگە اسىرۋدىڭ ءتۇرلى اسپەكتىلەرى بويىنشا پىكىر الماستى.

ءىس-شارا قازاقستاندىق قوعامدىق دامۋ ينستيتۋتىنىڭ ساراپشىسى ولجاس بەيسەنباەۆتىڭ مودەراتورلىعىمەن ءوتتى. ول قازاقستاندا پرەزيدەنتتىڭ كەزەكتەن تىس سايلاۋى 20 قاراشادا وتەتىنىن ەسكە سالدى.

وتىرىستى ۇلىتاۋ وبلىسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى عالىمجان قۇسمانعالي اشتى.

«پرەزيدەنت جولداۋىندا بارلىق ماڭىزدى ساياسي ماسەلەلەر ايتىلدى. حالىقتان كەلىپ تۇسكەن بارلىق ۇسىنىستار زەردەلەندى جانە ەسكەرىلدى. مەملەكەت باسشىسىنىڭ  ۇزاق مەرزىمدى، ستراتەگيالىق باستامالارى مەن رەفورمالارى ءاربىر قازاقستاندىقتىڭ قاتىسۋىن تالاپ ەتەدى، ويتكەنى ازاماتتاردىڭ ەرىك ءبىلدىرۋى جولداۋدىڭ ءتيىمدى ىسكە اسىرىلۋىنا كەپىل بولادى»، - دەدى اكىم ورىنباسارى.

جەزقازعان ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ وقىتۋشى-پروفەسسورلار قاۋىمى مەن ءبىلىم الۋشى جاستارى پرەزيدەنت جولداۋىن ىجداعاتپەن تىڭداپ، وندا ايتىلعان ساياسي رەفورمالاردىڭ جاڭا باعدارلاماسىن ءبىراۋىزدان قولدادى. بۇل تۋرالى ءو.ا. بايقوڭىروۆ اتىنداعى جەزقازعان ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پرەزيدەنت-رەكتورى ابدىلمالىك تاكىشەۆ مالىمدەدى:

«جولداۋدا قازاقستان ازاماتتارىنىڭ ءومىر ءسۇرۋ دەڭگەيىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان نەگىزگى مىندەتتەر اتاپ ءوتىلدى. ءبىلىم بەرۋ ساپاسىن ارتتىرۋعا دا ەرەكشە كوڭىل بولىنەدى. ءبىلىم بەرۋ گرانتتارىن، وقۋعا جەڭىلدەتىلگەن نەسيە ءبولۋ جوسپارلانۋدا. بۇل شارالار جوعارى ءبىلىمدى مەيلىنشە قولجەتىمدى ەتەدى، سونداي-اق قوعامداعى سەرىكتەستىك پەن ءوزارا جاۋاپكەرشىلىك يدەولوگياسىن نىعايتادى. جەزۋ ۇجىمى مەملەكەت باسشىسىنىڭ جولداۋىندا ايتىلعان جاڭا ساياسي رەفورمالاردى جۇزەگە اسىرۋعا بەلسەندى قاتىسۋعا دايىن».

 «حالىق پەن بيلىكتىڭ اراسىن جاقىنداستىراتىن وسىنداي الاڭداردى كوبەيتۋ كەرەك. مەملەكەت باسشىسىنىڭ حالىققا جاقىن بولۋعا نيەتىن بىلدىرەتىن باستامالارىن، قادامدارىن بايقاپ ءجۇرمىز. سول باستامالاردى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن ۇلكەن كۇش، بىرەگەيلىك كەرەك. ءبىز وسى پرەزيدەنت رەفورمالارىن قولداۋعا دايىنبىز»، - دەدى «جوشى حان» تاريحي-مادەني كەشەنىنىڭ مامانى، قر جازۋشىلار وداعىنىڭ مۇشەسى عازيز ەشتاناەۆ.

ققدي ساراپشىسى ولجاس بەيسەنباەۆتىڭ پىكىرىنشە، سايلاۋدى الدىن الا، جارلىققا قول قويعانعا دەيىن ءبىر اي بۇرىن جاريالاۋى، مەملەكەت باسشىسى بيلىك تەك قوعامدىق ساياساتتى عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە «حالىق ۇنىنە قۇلاق اساتىن مەملەكەت» تۇجىرىمداماسىن جۇزەگە اسىراتىنىن كورسەتتى:

«ءبىز مۇنى بيلىك پەن قوعامدى جاقىنداستىرۋعا باعىتتالعان تاعى ءبىر قادام رەتىندە قابىلدايمىز. وسى ارقىلى ءوزارا سەنىمدى قارىم-قاتىناس قالىپتاسادى. جىل باسىنان بەرى بيلىك ەكونوميكانىڭ ءار سالاسىندا وليگوپوليا، الەۋمەتتىك تەڭسىزدىك ورناعانىن دا اشىق ايتىپ كەلەدى. سونىمەن قوسا اشىق ايتىلىپ قانا قويماي، ونى تالقىلاۋدىڭ قوعامدىق كەڭەس، ۇلتتىق قۇرىلتاي تۇرىندەگى مەحانيزمدەرى ۇسىنىلىپ، پرەزيدەنت جولداۋىندا بىرقاتار وزەكتى ماسەلەلەردىڭ شەشۋ جولدارى كورىنىس تاپتى. بيىلعى جاز ايلارىندا ققدي وتكىزگەن ەكسپەرتتىك ساۋالنامادا ماماندار الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق بلوكتىڭ قوعامدىق ديسكۋرستا وزەكتى ەكەنىن ەسكەرگەن ەدى».

مودەراتوردىڭ پىكىرىمەن قازاقستاندىق قوعامدىق دامۋ ينستيتۋتىنىڭ ساراپشىسى، ساياساتتانۋشى باۋىرجان سەرىكباەۆ تا كەلىستى.

«23 قىركۇيەكتە قازاقستاندا پرەزيدەنتتىككە كانديداتتاردى ۇسىنۋ باستالدى. رەسپۋبليكالىق قوعامدىق بىرلەستىكتەر مەن ساياسي پارتيالاردىڭ كانديداتتار ۇسىنۋعا جانە ولاردىڭ ۇگىت-ناسيحات جۇمىستارىن جۇرگىزۋگە ءالى دە ۋاقىتى جەتكىلىكتى», - دەدى ساياساتتانۋشى.

سونداي-اق قازاقستاندا ساياسي رەفورمالاردى كەزەڭ-كەزەڭىمەن ىسكە اسىراتىن پراگماتيكالىق جولدىڭ نەگىزى قالانعاندىعىن جانە وسى جولدا باستىسى – مەملەكەتتىلىكتى كۇشەيتىپ، تاۋەلسىزدىگىمىزدى نىعايتىپ، گەوساياسي كۇردەلى كەزەڭدە ەلىمىزدى جاڭا ساياسي، ەكونوميكالىق، الەۋمەتتىك دامۋ ساتىسىنا كوتەرۋ ەكەندىگىن اتاپ ءوتتى.

 "ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى

 

پىكىرلەر