26 قىركۇيەكتە حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسى تۇركى الەمىنىڭ مادەني استاناسى بۋرسا قالاسىندا 130 جىلدان بەرگى ەڭ اۋقىمدى تاريحي-ارحەولوگيالىق جاڭالىق سانالاتىن قۇتلىق قاعان كەشەنى مەن جازبا ەسكەرتكىشىنىڭ حالىقارالىق تانىستىرىلىمىن وتكىزدى، دەپ حابارلايدى “ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى.
«ورحوننان ورحان عازيگە دەيىن» اتتى حالىقارالىق ارحەولوگيالىق-مادەني ەكسپەديتسيا اياسىندا ۇيىمداستىرىلعان القالى جيىنعا حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسىنىڭ پرەزيدەنتى مىندەتىن اتقارۋشى فۋزۋلي ءماجيدلي، ەۋرازيا جازۋشىلار وداعىنىڭ توراعاسى ياكۋب ومەروعلۋ، موڭعوليا عىلىم اكادەمياسىنىڭ ارحەولوگيا ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى گەلەگدورج ەرەگزەن باستاعان عالىمدار دەلەگاتسياسى، Tۇرىك ءتىلى قوعامىنىڭ توراعاسى گۇرەر گۇلسەۆين، پروفەسسور كادىرالى كونكوباەۆ، كاۆكاز ۋنيۆەرسيتەتتەرى قاۋىمداستىعىنىڭ پرەزيدەنتى رامازان كوركماز، يزمير كاتيپ چەلەبي ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى شابان دوعان، ەديتەپە ۋنيۆەرسيتەتى تاريح كافەدراسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، پروفەسسور احمەت تاشاعىل, زيالى قاۋىم وكىلدەرى مەن عالىمدار، باۋىرلاس ەلدەردىڭ باق وكىلدەرى قاتىستى.
جيىندى اكادەمياسىنىڭ پرەزيدەنتى مىندەتىن اتقارۋشى ف. ءماجيدلي اشىپ، شارانىڭ ءساتتى وتىۋىنە تىلەكتەستىك ءبىلدىردى.
بۇدان كەيىن موڭعوليا عىلىم اكادەمياسى تاريح، ارحەولوگيا ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى گ. ەرەگزەن نومعون جازىعىندا جۇرگىزگەن عىلىمي ارحەولوگيالىق ەكسپەديتسياسىنىڭ ناتيجەلەرى تۋرالى باياندادى. ول قۇتلىق قاعان كەشەنىن موڭعوليادا تابىلعان كونە تۇركى داۋىرىنە قاتىستى سوڭعى جىلدارداعى ەڭ ماڭىزدى جاڭالىق ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
قۇتلىق قاعان كەشەنىن تانىستىرۋعا ارنالعان ارنايى جيىندا موڭعوليا عىلىم اكادەمياسىنا قاراستى ارحەولوگيا ينستيتۋتى ورتاعاسىر ارحەولوگيا ورتالىعىنىڭ جەتەكشىسى التانگەرەلين ەنحتور، تۇركى اكادەمياسىنىڭ عالىمدارى ءناپىل بازىلحان مەن نۇربولات بوگەنباەۆ اتالعان كونە تۇركى جازبا ەسكەرتكىش كەشەنى تۋرالى جان-جاقتى بايانداپ بەردى. سونىمەن قاتار، جيىندا پروفەسسور گۇرەر گۇلسەۆين، رامازان كوركماز، احمەت تاشاعىل، حاتيدجە شىرىن جانە تاعى دا باسقا عالىمدار ءسوز الىپ، وزدەرىنىڭ پايىمدى پىكىرلەرىن ورتاعا سالدى. عالىمدار «نومعون» ەكسپەديتسياسى تاپقان قۇتلىق قاعان كەشەنىنىڭ ماڭىزدىلىعىنا توقتاپ، ونىڭ تۇركولوگياداعى ەلەۋلى وقيعا ەكەنىن اتاپ ءوتتى. تىڭ جاڭالىقتىڭ تابىلۋى اكادەميانىڭ ۇزاق جىلعى بىرلەسكەن عىلىمي جۇمىستارى جەمىسى ەكەنىنىن ايتىپ، ۇيىمنىڭ ەڭبەگىن جوعارى باعالادى. اسىرەسە كەشەننەن تابىلعان بىتىكتاستاعى كونە تۇركى، سوعدى جانە براحمي جازبالارىن تەرەڭىرەك زەرتتەۋ تۇركى تاريحىنىڭ جاڭا پاراقتارىن اشاتىن ايتتى.
جيىن اياسىندا حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسى باسىپ شىعارعان «تونىكوك» جانە «كۇلتەگىن» جيناقتارى كوپشىلىك قاۋىم نازارىنا ۇسىنىلدى. اتالعان كىتاپتارعا تۇركى جازبا ەسكەرتكىشتەرى ماتىندەرىنىڭ الەمنىڭ ءارتۇرلى تىلدەرىندەگى عىلىم جانە ادەبي اۋدارمالارى توپتاستىرىلعان.
سونداي-اق جيىن بارىسىندا Tۇرىك ءتىلى قوعامىنىڭ پرەزيدەنتى گ. گۇلسەۆين تۇركى اكادەمياسى مەن نومعون ەكسپەديتسياسىنىڭ مۇشەلەرى ناپيل بازىلحان، التانگەرەلين ەنحتور، نۇربولات بوگەنباەۆ، تسەرەنحاندىن بۋيانحيشيگ، گونچيگين باتبولدكە اتالعان ۇيىمنىڭ ارنايى ماراپاتىن تابىس ەتتى.
ايتا كەتۋ كەرەك، بيىل حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسى مەن موڭعوليا عىلىم اكادەمياسىنىڭ ارحەولوگيا ينستيتۋتى بىرلەسىپ جۇرگىزگەن مونعوليانىڭ ارحانگاي ايماعى، نومعون جازىعىنداعى عىلىمي ارحەولوگيالىق ەكسپەديتسياسى جۇمىستارىنىڭ ناتيجەسىندە قۇتلىق ەلتەرىس قاعانعا ارنالعان كەشەن مەن جازبا ەسكەرتكىشى تابىلدى.
