جۋرناليست، زەرتتەۋشى عالىم ريزا المۇقان ءوزىنىڭ فەيسبۋك پاراقشاسىندا قازاق دالاسىنداعى تۇڭعىش ۇلتتىق مەكتەپتى سالعان ىبىراي التىنسارين دەگەن پىكىرگە توقتاۋ قويدى، دەپ حابارلايدى "ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى. جۋرناليست قولدا بار دەرەكتەرگە سۇيەنە وتىرىپ:
"تاريحي ادiلدiك قايدا؟
قازاق دالاسىنداعى تۇڭعىش مەكتەپتi, بip ەمەس، بipنەشەۋiن جاڭگip حان سالدىردى عوي!
قاي ماسەلەدە دە دۇرىسىن ايتا المايتىنداي نە ماجبۇرلiك تۋدى باسىمىزعا؟!
جاڭگىر حان سالدىرعان مەكتەپتەر تۋرالى جازامىن دەپ ەدىم، ۋاقىتىم بولماي ءجۇر. بىراق ەندى جازباسام..." - دەپ پىكىر ءبىلدىردى.
عالىمنىڭ تاريحي حرونيكا سۇيەنىپ ۇسىنعان دەرەكتەرىن قولداعاندار دا بار.
- ريزا اپاي، دۇرىس ايتاسىز. العاشقى مەكتەپتى 1841 جىلدىڭ 6 جەلتوقسانىندا جاڭگىر حان اشقان. مەكتەپكە اريفمەتيكا، گەوگرافيا، ورىس ءتىلى پاندەرىنەن ك.ولدەكوپتى، ءدىني وقىتۋعا س.امينەۆتى تاعايىنداعان. مەكتەپ تۋرالى قۇجاتتار بار. حان ورداسى مۋزەي-قورىعىنىڭ قىزمەتكەرلەرى قۇجاتتار نەگىزىندە كىتاپ شىعارۋعا دەرەكتەردى تولىقتىرىپ دايىنداۋدا، - دەدى جەلى قولدانۋشىلارى.
ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، زەرتتەۋشى-عالىم بۇركىت نۇراسىل ءوزىنىڭ "قازاق دالاسىنداعى ءبىلىم ورداسى. جاڭگىر مەكتەبى" اتتى ماقالاسىندا "قازاق دالاسىنداعى تۇڭعىش ءبىلىم ورداسى ياعني العاشقى ۋچيليششە بوكەي ورداسىندا پايدا بولدى. حالىق اراسىندا «جاڭگىر مەكتەبى» دەگەن اتاۋمەن بەلگىلى بولعان بۇل ءبىلىم ورداسى 1841 جىلى بوكەي ورداسىنىڭ حانى جاڭگىردىڭ باستاماسىمەن اشىلدى. سونداي-اق، مەكتەپتى ۇستاپ تۇرۋ شىعىندارى مەن مۇعالىمدەردىڭ جالاقىلارىن حان جاڭگىر ءوز قالتاسىنان تولەپ وتىرعان. زەرتتەۋشىلەردىڭ ايتۋىنشا، مەكتەپتىڭ العاشقى ۇستازى دا ءوزى بولىپتى. شاكىرتتەرىنەن سىناقتى ءوزى قابىلداپ، بارلىق وقۋ پروتسەسىن قاداعالاۋىندا ۇستايدى. جاڭگىر مەكتەبىنىڭ العاشقى ۇزتازى دەپ ەسەپتەلەتىن تاتار سادريددين امينوۆ شىن مانىندە جاڭگىر حاننىڭ مەكتەپ ءىسى بويىنشا كومەكشىسى قىزمەتىن اتقارعان" دەپ جازعانى ءمالىم.
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى
