شوديەۆتىڭ قىزىندا ديپلوماتيالىق پاسپورت قايدان ءجۇر؟

2249
Adyrna.kz Telegram
https://adyrna.kz/storage/uploads/OyLgcJG23xkNUKywtdgpg1cUeJ146L9xlprXP58D.jpg

مۋنيسا شوديەۆا الەمدىك قارجى ەليتاسى مەن پوستسوۆەتتىك كلەپتوكراتيا اراسىنداعى شەكارانى بۇلدىراتقان تۇلعالاردىڭ ءبىرى. ول – Eurasian Resources Group كومپانياسىنىڭ تەڭ يەسى پاتوح شوديەۆتىڭ قىزى، ءارى بىرنەشە مەملەكەتتىڭ ازاماتى

ال قازاقستاننىڭ قولدانىستاعى زاڭناماسىنا سايكەس، قوس ازاماتتىققا تىيىم سالىنعانىن ءبارىمىز بىلەمىز. سوعان قاراماستان، مۋنيسا شوديەۆا قازاقستاننىڭ ديپلوماتيالىق پاسپورتىن زاڭسىز جولمەن العانى انىقتالدى دەپ جازادى «ۆحود ك موريا» تەلەگرام ارناسى. 

ءبىر قىزىعى، ديپلوماتيالىق پاسپورت وعان 2003 جىلى بەرىلگەن، ال 2013 جىلى جاڭارتىلعان. سول كەزدە-اق ونىڭ بەلگيا مەن رەسەي ازاماتتىعى بارى بەلگىلى بولعان. 

بىراق قازاقستاننىڭ سول كەزدەگى سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى بۇل دەرەككە كوز جۇمىپ، وعان ەرەكشە مارتەبە بەرگەن. بۇل شەشىمنىڭ ارتىندا ەكس-پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ اينالاسىنا جاقىن بولعان «ەۆرازيالىق ۇشتىكتىڭ» ىقپالى جاتقان بولۋى ابدەن مۇمكىن. 

مۋنيسا شوديەۆا ەشقاشان قازاقستاندا مەملەكەتتىك قىزمەت اتقارماعان. ول ەل ىشىندە تۇراقتى تۇرماعان دا. ۋاقىتىنىڭ باسىم بولىگىن لوندون مەن ماسكەۋدە وتكىزگەن. 

ونىڭ ديپلوماتيالىق پاسپورتقا يە بولۋىنىڭ جالعىز سەبەبى اكەسى پاتوح شوديەۆكە قاتىستى بەلگيادا باستالعان 15 جىلعا سوزىلعان قىلمىستىق ءىس بولۋى مۇمكىن. 

بۇل ءىس Tractebel كومپانياسىنان قازاقستانداعى ەنەرگەتيكالىق جوبالارعا قول جەتكىزۋ ءۇشىن بەرىلگەن پارالار مەن اقشا جىمقىرۋ سحەمالارىمەن بايلانىستى ەدى. 

قىلمىستىق ءىستى توقتاتۋ ءۇشىن شوديەۆتەر بەلگيا بيلىگىمەن مامىلەگە كەلىپ، 23 ميلليون دوللار ايىپپۇل تولەدى. ەگەر بۇل كەلىسىم جۇزەگە اسپاسا، مۋنيسا مەن وتباسى مۇشەلەرى بەلگيا ازاماتتىعىنان ايىرىلۋى مۇمكىن ەدى. سول ءۇشىن قازاقستاندىق ديپلوماتيالىق پاسپورت ولارعا قاجەت جاعدايدا قولداناتىن «قۇتقارۋ بيلەتى» بولعانى انىق. 

ۇقساس سحەمالار رەسەي اۋماعىندا دا بايقالدى. ماسكەۋ تۇبىندەگى نيكولينا گوراداعى ەليتالىق رەزيدەنتسيالاردا شوديەۆ وتباسىنىڭ مۇشەلەرى 2020 جىلدان بەرى تىركەلگەن. 

ال لوندونداعى Panoramic كەشەنىندەگى ەكى پاتەر مەن ءتورت تۇراق ورنى ولاردىڭ ۇلىبريتانياداعى ءىزى. اتالعان مۇلىك بۇگىندە 10 ميلليون فۋنت ستەرلينگكە باعالانىپ وتىر. بۇل – 7, 4 ميلليارد تەڭگە. رەسمي قۇجاتتاردا اكتيۆتەر ارالدىق وففشورلار ارقىلى تىركەلگەنىمەن، تۇپكى بەنەفيتسيار رەتىندە مۋنيسانىڭ اناسى گۇلنارا شوديەۆا كورسەتىلگەن. 

بۇگىندە شوديەۆتەر قازاقستاندا دا سوتتاسىپ جاتىر. پاتوح شوديەۆ پەن قىزى بۇرىنعى سەرىكتەسى اديلجان يبراگيموۆتىڭ ۇلى شۋحرات يبراگيموۆپەن «ەۆرازيالىق قارجى كومپانياسى» ءۇشىن سوتتاسۋدا. قىزىعى، بۇل ىستە يبراگيموۆ – جالعىز ناعىز قازاقستاندىق ازامات. بىراق دەرەكتەر كورسەتكەندەي، مۋنيسا شوديەۆا دا قازاقستاندىق قۇجات يەسى ەكەن. زاڭ بويىنشا ەمەس، ىقپال مەن رەسۋرستىڭ كۇشىمەن العان ازاماتتىق. 

بۇل جاعداي قازاقستانداعى ادىلەت جۇيەسىنىڭ كەيبىر تۇستاردا قالاي مانيپۋلياتسياعا ۇشىرايتىنىن، ءارى ديپلوماتيالىق ينستيتۋتتاردىڭ كىمنىڭ قولىندا ەكەنىن اشىپ كورسەتەدى. 

حالىققا زاڭ ورتاق بولۋى كەرەك. بىراق كەيبىرەۋلەرگە ول زاڭ تەك قاعاز جۇزىندە عانا اسەر ەتەتىنىن كورىپ وتىرمىز. بۇل وقيعا ەلىمىزدەگى مەملەكەتتىك مارتەبەنىڭ قۇنىن تومەندەتەتىن، سەنىمدى السىرەتەتىن مىسالداردىڭ ءبىرى.

نۇرلان جۇماقانوۆ

پىكىرلەر