قىرعىزستان پرەزيدەنتى سادىر جاپاروۆ نيۋ-يوركتە وتكەن بۇۇ باس اسسامبلەياسىنىڭ 80-سەسسياسىنداعى پلەنارلىق وتىرىستا ەكى قىرعىز بانكىنە قارسى ەنگىزىلگەن سانكتسيالاردى الىپ تاستاۋدى تالاپ ەتىپ، حالىقارالىق قاۋىمداستىقتى گازا سەكتورىنداعى سوعىس قيمىلدارىن توقتاتۋعا شاقىردى. بۇل تۋرالى مەملەكەت باسشىسىنىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى جازدى، دەپ حابارلايدى «ادىرنا» ءتىلشىسى.
پرەزيدەنت قىرعىزستاننىڭ رەسەي مەن ۋكراينا اراسىنداعى قاقتىعىستىڭ سالدارىن سەزىنىپ جاتقانىن مالىمدەدى. ايتۋىنشا، بىرجاقتى سانكتسيالار ەلگە كەرى اسەرىن تيگىزىپ وتىر.
«قىرعىزستان ءوز ەكونوميكاسىن نىعايتۋعا بارلىق كۇش-جىگەرىن جۇمساپ كەلەدى. سوندىقتان ءبىز نەگىزسىز سانكتسيالاردى ەلدىڭ ىشكى ىسىنە ارالاسۋ ءارى ءالى قالىپتاسۋ كەزەڭىندەگى ەكونوميكامىزدىڭ دامۋىنا كەدەرگى دەپ باعالايمىز»، – دەدى جاپاروۆ.
ونىڭ پىكىرىنشە، قىرعىز بانكتەرىنە قارسى سانكتسيالار كەيبىر ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمدار مەن ادال ەمەس ازاماتتار تاراتقان جالعان اقپاراتقا نەگىزدەلگەن. پرەزيدەنت قىرعىزستان بانكتەرىنىڭ قىزمەتىن تاۋەلسىز حالىقارالىق اۋديتكە شىعارۋعا دايىن ەكەنىن مالىمدەدى.
سادىر جاپاروۆ باتىس ەلدەرىنىڭ ۇستانىمدارىنداعى قاراما-قايشىلىقتارعا دا نازار اۋداردى. ونىڭ سوزىنشە، ولار قىرعىزستاننان رەسەيمەن ىنتىماقتاسپاۋىن تالاپ ەتە وتىرىپ، وزدەرى ماسكەۋمەن ساۋدا-ەكونوميكالىق بايلانىستارىن جالعاستىرىپ وتىر.
«2024 جىلى ەۋروپالىق وداق ەلدەرى رەسەيمەن 141 ميلليارد دوللارلىق ساۋدا جاسادى. ال ءبىزدىڭ ەكى بانككە سانكتسيا ەنگىزگەن ۇلىبريتانيا سول جىلى رەسەيمەن 2,2 ميلليارد دوللار كولەمىندە ساۋدا جۇرگىزدى»، – دەدى جاپاروۆ ناقتى دەرەكتەر كەلتىرىپ.
مەملەكەت باسشىسى قىرعىزستاندى رەسەيمەن الدەقايدا تەرەڭ ەكونوميكالىق بايلانىستار بايلانىستىراتىنىن، سوندىقتان ەكونوميكالىق تۇرعىدان ماسكەۋمەن ىنتىماقتاستىقتان باس تارتۋ مۇمكىن ەمەستىگىن اتاپ ءوتتى.
سونداي-اق جاپاروۆ گازا سەكتورىنداعى سوعىس قيمىلدارىنا دا توقتالدى. ول بۇۇ باس حاتشىسىنىڭ بۇل اۋماقتى «مىڭداعان بالالاردىڭ زيراتى» دەپ اتاعانىن ەسكە سالىپ، «پالەستينالىقتارعا قارسى جاسالىپ جاتقان گەنوتسيدتى توقتاتۋدى جانە حالىقارالىق سوت تاراپىنان حالىقارالىق تەرگەۋدى باستاۋدى» تالاپ ەتتى.
پرەزيدەنت قىرعىزستان كەز كەلگەن زورلىق-زومبىلىق پەن تەرروريزمدى، سونىڭ ىشىندە 2023 جىلدىڭ 7 قازانىندا يزرايلگە جاسالعان تەراكتىلەردى ايىپتايتىنىن اتاپ ءوتتى. ونىڭ ايتۋىنشا، تەرروريزمگە قارسى كۇرەستە بەيبىت تۇرعىنداردىڭ ءومىرى قيىلماۋى ءتيىس.
«پالەستينا-يزرايل قاقتىعىسىن شەشۋدىڭ جالعىز جولى – «ەكى حالىققا ەكى مەملەكەت» قاعيداتىن جۇزەگە اسىرۋ»،– دەدى پرەزيدەنت.
