بۇگىن – ۇلت ۇستازى احمەت بايتۇرسىنۇلىنىڭ تۋعان كۇنى

997
Adyrna.kz Telegram
https://adyrna.kz/storage/uploads/vD3PzWx0rYLSbHwxqZOJkqOodNWRgWS3t25dboM8.jpg

بۇگىن، قىركۇيەكتىڭ 5-ءى — الاش قوزعالىسىنىڭ قايراتكەرى، عالىم، تۇركىتانۋشى، قازاق ءتىل ءبىلىمىنىڭ اتاسى احمەت بايتۇرسىنۇلىنىڭ تۋعان كۇنى.

2017 جىلى پرەمەر-ءمينيستردىڭ قاۋلىسىمەن 5 قىركۇيەك، ياعني احمەت بايتۇرسىنۇلىنىڭ تۋعان كۇنى - قازاقستان حالقى تىلدەرىنىڭ كۇنى بولىپ بەكىتىلدى.

ۇلت كوسەمى 153 جىل بۇرىن قازىرگى قوستاناي وبلىسى جانگەلدى اۋدانى اقكول اۋىلىندا ومىرگە كەلگەن.

احمەت بايتۇرسىنۇلى 1872 جىلى 5 قىركۇيەكتە ءومىر ەسىگىن اشىپ، 1937 جىلى 8 جەلتوقساندا قايتىس بولعان.

احمەت بايتۇرسىنۇلى – حح عاسىر باسىنداعى قازاق زيالىلارىنىڭ كوشباسشىسى، قازاق ءتىل ءبىلىمى مەن ءالىپبيىنىڭ نەگىزىن قالاعان تۇلعا. ول قازاق ء“تىلىن عىلىم رەتىندە جۇيەلەپ، تۇڭعىش وقۋلىقتار جازدى. 1912 جىلى ءوزى رەفورمالاعان توتە جازۋ نەگىزىندەگى توتە ءالىپبيى" – ۇزاق جىلدار بويى قازاق حالقىنىڭ جازبا ءتىلى رەتىندە قولدانىلدى.

احمەت بايتۇرسىنۇلىنىڭ اعارتۋشىلىق قىزمەتى قازاق دالاسىنا ءبىلىم مەن عىلىم ساۋلەسىن ءتۇسىردى. ول بالا وقىتۋ، مەكتەپ اشۋ، وقۋلىق جازۋ ىسىنە ەرەكشە كوڭىل ءبولدى. ونىڭ 1913 جىلى جازعان "قىرىق مىسال", 1914 جىلعى “ماسا"* جيناقتارى ارقىلى ول قوعامداعى ادىلەتسىزدىك پەن ناداندىقتى سىنادى، حالىقتى وياتۋعا تىرىستى.

احمەت بايتۇرسىنۇلى – قازاقتىڭ تۇڭعىش قوعامدىق-ساياسي باسىلىمى "قازاق" گازەتىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى ءارى العاشقى رەداكتورى. بۇل باسىلىم ارقىلى ول ۇلت ماسەلەسىن قوزعاپ، الاش قوزعالىسىنىڭ يدەياسىن حالىققا جەتكىزدى.

الاش قوزعالىسىنىڭ بەلسەندى مۇشەسى بولعان احمەت بايتۇرسىنۇلى 1929 جىلى "حالىق جاۋى" رەتىندە تۇتقىندالىپ، بىرنەشە رەت قۋعىن-سۇرگىنگە ۇشىرادى. اقىرىندا 1937 جىلى ستاليندىك زۇلماتتىڭ قۇربانى بولدى.

پىكىرلەر