فوتو: Michael Jung/dpa/picture allian
1994 جىلى رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين قىرىم، شىعىس ۋكراينا جانە سولتۇستىك قازاقستانعا قاتىستى اۋماقتىق تالاپتارىن بىلدىرگەن. بۇل تۋرالى گەرمانيانىڭ Der Spiegel جۋرنالى 31 شىلدە كۇنى، گەرمانيا سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ ارحيۆتىك قۇجاتتارىنا سىلتەمە جاساپ جاريالادى, دەپ حابارلايدى “ادىرنا”.
2025 جىلعى 21 شىلدەدە ميۋنحەندەگى قازىرگى زامان تاريحى ينستيتۋتى (Institut für Zeitgeschichte) شىعارعان «گفر-دىڭ سىرتقى ساياساتىنا قاتىستى قۇجاتتار» جيناعىنىڭ كەزەكتى تومى ساتىلىمعا شىقتى. جاڭا توم 1994 جىلدىڭ ءبىرىنشى جارتىجىلدىعىنا ارنالعان.
Der Spiegel جۋرناليستەرىنىڭ جازۋىنشا، بۇل جيناقتاعى ءبىر قۇجاتتا گەرمانيانىڭ سانكت-پەتەربۋرگتەگى باس كونسۋلىنىڭ 1994 جىلعى 14 قاڭتاردا جازعان جازباسى بار. وندا ءپۋتيننىڭ بۇعان دەيىن دە ايتقان پىكىرىن «ەموتسيامەن قايتالاعانى» جازىلعان.
پۋتين ۋكراينا مەن قازاقستانعا قاتىستى نە دەدى؟
گەرمان ديپلوماتىنىڭ جازباسىندا:
«ونىڭ ايتۋىنشا، قىرىم، شىعىس ۋكراينا جانە سولتۇستىك قازاقستان – كەم دەگەندە وسى ايماقتار – رەسەي ءۇشىن ەشقاشان شەتەل بولىپ سانالماعان، ولار ارقاشان رەسەي اۋماعىنىڭ ءبىر بولىگى بولعان. ەشبىر ورىسقا بۇل جەرلەردىڭ ەندى باسقا ەلدەرگە تيەسىلى ەكەنىن ءتۇسىندىرۋ مۇمكىن ەمەس»، – دەگەن سوزدەر كەلتىرىلگەن.
سول جازبادا پۋتين بۇل – نەمىستەرگە ءتۇسىنۋى قيىن بولۋى مۇمكىن ورىس ۇلتىنىڭ ىشكى سەزىمى ەكەنىن اتاپ وتكەن.
پۋتين ءسوزىن جالعاستىرىپ، ەگەر ۋكراينا مەن قازاقستانداعى ورىستاردىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق جاعدايى جاقسى بولسا، «ماسەلە جوق» دەگەن. بىراق ونىڭ باعالاۋىنشا، جاعداي ولاي ەمەس بولعاندىقتان، بۇل ۆلاديمير جيرينوۆسكي سەكىلدى رەسەيلىك ۇلتشىل ساياساتكەرلەرگە ءتيىمدى بولعان.
«باتىس ەلدەرى رەسەي يمپەرياليزمىنىڭ قايتا جاندانۋىن ايتىپ ءجۇر، بىراق بۇل — رەسەيلىك مۇددەلەردى ءادىل ءتۇسىنۋدىڭ كورىنىسى»، – دەپ مالىمدەگەن پۋتين.
اشىق دەرەكتەرگە سايكەس، 1991–1995 جىلدارى گەرمانيانىڭ سانكت-پەتەربۋرگتەگى باس كونسۋلى بولعان ەبەرحارد فون پۋتتكامەر 2019 جىلى ومىردەن وزعان.
1994 جىلى ۆلاديمير پۋتين سانكت-پەتەربۋرگ مەرى اناتولي سوبچاكتىڭ اكىمشىلىگىندە باسشىلىق قىزمەت اتقارعان. سوبچاك باتىسپەن قارىم-قاتىناستى دامىتۋعا تىرىسقانىمەن، ۋكراينا بيلىگىن ۇلتشىل دەپ ايىپتاپ، قىرىم رەسەيگە تيەسىلى بولۋى كەرەك دەگەن پىكىر ايتقان. ونىڭ ويىنشا، كسرو تاراعاننان كەيىن بۇرىنعى رەسپۋبليكالار 1922 جىلعى – كەڭەس وداعى قۇرىلعان كەزدەگى جاعدايعا قايتا ورالۋى ءتيىس ەدى.
