از عانا توپتىڭ جالپى حالىققا ارنالعان جەرلەردى يەمدەنگەنى قاتتى ويلاندىرادى — دەپۋتات

2456
Adyrna.kz Telegram

قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى كۋزيەۆ زاكيرجان ەكولوگيا، گەولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار مينيسترىنە دەپۋتاتتىق ساۋال جولدادى، دەپ حابارلايدى «ادىرنا» ءتىلشىسى.

ايتۋىنشا، الماتى وبلىسى مەن جەكە ءبولىنىپ شىققان جەتىسۋ وبلىسىنىڭ تاۋلى، ورماندى اۋدانداردىڭ حالقىمەن كەزدەسۋدە جەر ماسەلەسى ءجيى قوزعالعان.

«قۇرمەتتى سەرىكقالي امانعاليۇلى! مەنىڭ دەپۋتاتتىق ساۋالىم – مەملەكەتتىك ورمان قورى جەرلەرىن جەكەلەگەن ادامداردىڭ اڭ شارۋاشىلىعى ءۇشىن پايدالانۋى جايىندا.
از عانا توپتىڭ جالپى حالىققا ارنالعان، ونىڭ ىشىندە ەڭ جاقسى جەرلەردى يەمدەنىپ العانى ءبىزدى قاتتى ويلاندىرادى. بۇل «باسقا جەردىڭ گۇلىنەن، تۋعان جەردىڭ تىكەنىن ارتىق» كورەتىن حالىقتىڭ كوپ جىلداردان بەرى جانىنا باتىپ كەلەدى. ءتىپتى، ورمانشىلار اراسىندا «زونا پوكويا» دەپ اتالاتىن ايماقتارعا قول سالىپ، اڭداردى جاپپاي جويۋ ادەتكە اينالعان.

الماتى وبلىسىنداعى رايىمبەك، كەگەن، ەڭبەكشىقازاق جانە ۇيعىر اۋداندارىندا ورماندى جەرلەردى اڭ شارۋاشىلىعى ءۇشىن بارلىعىن تاراتىپ بەرۋدەن مەملەكەت نە ۇتتى؟ دەگەن زاڭدى سۇراق شىعادى. تۇسىنىكتى بولۋ ءۇشىن مىنا مىسالدداردى كەلتىرەيىن. كەگەن اۋدانىندا مەملەكەتتىك ورمان قورىنان 415 مىڭ گەكتار جەر 12 ادامعا تيەسىلى بولسا، رايىمبەك اۋدانىندا 523 مىڭ گەكتار جەردى نەبارى 11 ادام اڭ شارۋاشىلىعى ءۇشىن قورشاپ العان. ال ۇيعىر اۋدانىندا جاعداي ءتىپتى قيىن. جەرگىلىكتى اكىمدىك مالىمەتىنشە مەملەكەتتىك ورمان قورى مەن مەملەكەتتىك جەردەن 415 مىڭ گەكتار جەردى بار-جوعى اڭ شارۋاشىلىعىن جۇرگىزەمىز دەگەن ماقساتتا 6 ادام ءبولىپ العان. بۇل اۋدانداعى ورماندى جەرلەردىڭ 97 پايىزىن قۇرايدى.

سوندا تەك قانا وسى ءۇش اۋداندا ءبىر جارىم ميلليون گەكتار جەر بار-جوعى 30 ادامنىڭ عانا قولىندا.

2000 جىلدارعا دەيىن جايلاۋداعى ورمان شارۋاشىلىعى لەسحوزدارعا قاراسا، جەرىن حالىق شابىندىق پەن مال باعۋعا قولداناتىن.
قازىر حالىق مالدى اۋىلداعى قوراسىندا قاماپ ۇستاپ، سانيتارلىق-ۆەتەرينارلىق تالاپتاردى بۇزۋعا ءماجبۇر. سەبەبى جايلاۋدىڭ «قوجايىندارى» سوڭعى 15-20 جىلدا مالدى ول جەرگە كىرگىزبەيدى.
بۇل ماسەلە تۋرالى اۋدان حالقى وبلىس اكىمىنە، ەكولوگيا، گەولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار مينيسترلىگىنە حات جازۋدان شارشاعان.

اتالعان اڭ شارۋاشىلىقتارىنىڭ يەلەرى الماتى، نۇر-سۋلتان، تالدىقورعان سياقتى ءىرى قالالاردا تۇرادى. ال، اۋىل حالقىنىڭ مال جايىپ، ءشوپ شاباتىن جەرلەرىنە اڭ اۋلاپ، سايات قۇرۋ ءۇشىن اندا-ساندا كەلەدى. بۇل ەلدىڭ اشۋىن تۋدىرىپ، الەۋمەتتىك تەڭسىزدىككە سوقتىرادى. وسى جەرلەرگە قاتىستى جەدەل شەشىم شىعارۋدى سۇرايمىن»،– دەدى ول.

پىكىرلەر