سوعىستىڭ زاڭى – وتە قاتال زاڭ. مۇنى سوعىستى قولدان جاساپ وتىرعان ءپۋتيننىڭ ءوزى دە تۇسىنسە كەرەك. سوعىسقا دەيىن الەمدى ءبىز اسىراپ وتىرمىز دەيتىن تاكاپپار رەسەي ۇكىمەتى ەكونوميكاعا تونگەن داعدارىستى ەڭسەرە الماي الەك. سەبەبى ولار سانكتسيا دەيتىن الىپ اۋىرتپالىقتىڭ استىندا قالدى. بۇدان نە بەل، نە بەلبەۋ كەتەرى ھاق. ەندى ولارعا «شەگىنەرگە جول جوق، ارتتارىندا ماسكەۋ».
بۇگىنگى تاڭدا سانسىز ساكتسيالاردان رەسەيدىڭ اۆياكومپانيالارى ءوڭى تۇگىلى تۇسىنە دە كىرمەگەن اۋىر كەزەڭدەردى باستان وتكەرۋدە. ويتكەنى ەۋروپا اسپانى ەندى رەسەيلىك ۇشاقتار ءۇشىن جابىق. ول جەتپەگەندەي، ەۋرووداق رەسەيگە ءوز كۇنىڭدى ءوزىڭ كور دەپ، جالعا بەرگەن ۇشاقتارىن پايدالانۋعا تىيىم سالىپ تاستادى. بىراق ونى رەسەيدىڭ ەسى كەتكەن بيلىگى ەلەر مە ەكەن؟ جالپى ءحالى مۇشكىل رەسەيدىڭ اۋە سالاسى الاپات داعدارىسقا توتەپ بەرە الا ما؟
ءبىر عانا «اەروفلوتتىڭ» مىسالىندا تالداپ كورەلىك.
ستاتيستيكاعا سۇيەنسەك، باسقىنشىلىق باستالعالى بەرى پۋتين كەۋدەسىن كەرىپ ماقتاناتىن «اەروفلوتتىڭ» اكتسيالارى بىردەن 30%-عا قۇلدىراپتى. بۇلاي جالعاسا بەرسە، «اەروفلوت» ءۇشىن اۋە قىزمەتى ارمانعا اينالۋى مۇمكىن.
سونداي-اق، مۇناي باعاسىنىڭ وڭ ديناميكاسى اياسىندا اۆياتسيالىق وتىن باعاسى وسۋدە، بۇل ءوز كەزەگىندە پايدالانۋ شىعىندارىنىڭ وسۋىنە اكەلەدى. ال ءرۋبلدىڭ قۇنسىزدانۋى، ءرۋبلدىڭ دوللار مەن ەۋروعا قاتىستى السىرەۋى «اەروفلوتقا» قاتتى اسەر ەتەدى، ويتكەنى جىل سوڭىندا شەتەلدىك ۆاليۋتاداعى ليزينگتىك مىندەتتەمەلەردىڭ ۇلەسى 94%-دى قۇراعان. دەمەك، كومپانيانىڭ تۇگەل دەرلىك ۇشاعى وزىنىكى ەمەس. بۇل ءوز كەزەگىندە قارجىلىق شىعىنداردىڭ ارتۋىنا اكەلەدى. بۇل از دەسەڭىز، «اەروفلوت» مەملەكەتتىك كومپانيا رەتىندە، جالاقىنى يندەكستەۋگە مىندەتتى. سايكەسىنشە تاعى دا ەڭبەك شىعىندارى ارتادى.
*ەۋروپا رەسەيگە ءوز ۇشاقتارىن پايدالانۋعا تىيىم سالدى*
ەۋروپالىق بيلىك ليزينگ بەرۋشىلەردىڭ قاتىسۋىمەن بۇرىن-سوڭدى بولماعان شەشىم قابىلدادى. ەو ۋكرايناداعى قىرعىنعا بايلانىستى رەسەيگە ەۋروپالىق ءوندىرىستىڭ جاڭا ۇشاقتارى مەن تىكۇشاقتارىن جەتكىزۋگە تولىق تىيىم جاريالاپ، Airbus-تەردى ەۋروپاعا 28 ناۋرىزعا دەيىن قايتارۋ قاجەتتىلىگىن ەسكەرتتى.
ايتالىق، بۇكىل رەسەيلىك اۆياتسيالىق فلوتتىڭ جارتىسىنان كوبى (55%) حالىقارالىق كومپانيالاردىڭ ليزينگىندە. ال ليزينگتەگى 980 جولاۋشىلار لاينەرىنىڭ 777-ءسى رەسەيگە تيەسىلى ەمەس. بۇل دەگەنىڭ رەسەيدىڭ اۋە كەڭىستىگى ەۋروپانىڭ باقىلاۋىندا بولدى دەگەن ءسوز.
از ۋاقىت ىشىندە قايتارۋى كەرەك بولعان رەسەيدەگى Airbus ۇشاقتارىنىڭ بارلىعى 322, ولار جولاۋشىلار تاسىمالىنىڭ 40%-ىن قامتاماسىز ەتەدى. Airbus-تىڭ بارلىعى دەرلىك ون رەسەيلىك اۆياكومپانيادا شوعىرلانعان. اەروفلوت پاركىندە 117 ۇشاق، رەسەيدىڭ ەڭ ءىرى جەكە تاسىمالداۋشىسى – S7 اۆياكومپانياسىنىڭ تاعى 66 ۇشاعى بار. «ورال اۋە جولدارى» فلوتى 54 ۇشاقتى جالعا پايدالانادى.
*رەسەي ۇشاقتاردى بەرۋدەن باس تارتىپ وتىر*
رەسەيلىك تەلەگرام-ارنالارى جاريالاعان تولىق راستالماعان مالىمەتتەرگە سايكەس، «اەروفلوت» ۇشاقتاردى ەۋروپالىق ليزينگتىك كومپانيالارعا بەرمەيدى-مىس! ولار بارلىق ۇشاقتاردى ساتىپ الۋعا دايىن ەكەن.
ساتىپ الارىنا الدى دەلىك، ولار بۇزىلسا نە ىستەمەك؟ قوسالقى بولشەكتەردى قايدان الماق؟ ءبىر پايدالانىپ تاستاي سالار ما ەكەن؟
مىنا تۇرىمەن رەسەي يراننىڭ تاعدىرىن قايتالاۋى مۇمكىن.
*رەسەيدىڭ ءوز ۇشاقتارى بار ما؟*
ماماندار رەسەيدىڭ ءوز ۇشاقتارى بار دەيدى. بىراق بۇل ءالى دە بولجام. قازىرگى ۋاقىتتا رەسەيلىك اۋە كەمەلەرى ءوز ۇشاقتارىن وتە از مولشەردە پايدالانادى. مىسالى، اەروفلوتتا 9, قىزىل قاناتتاردا تاعى 16 وتاندىق ۇشاق جانە يامالدا 15 ۇشاق. بىراق بۇلار شەتەلدىك ۇشاقتاردىڭ ورنىن باسا المايتىن كورىنەدى. سەبەبى ءمالىم. ويتكەنى بۇعان دەيىن شەتەلدىك ۇشاقتاردى پايدالانىپ كەلگەن رەسەيگە قىسقا ۋاقىت ىشىندە اۆياتسيالىق بازا قالىپتاستىرۋ وڭايعا سوقپايدى. ياعني نارىقتىڭ كوكەيتەستى پروبلەمالارىن شەشۋگە پەرسپەكتيۆالى باعدارلامالار ەندى كومەكتەسپەيدى.
ءجاي عانا بۇل مۇلدەم مۇمكىن ەمەس. دەمەك، ابىرويدان جۇرداي بولعان رەسەيلىك «اەروفلوتتىڭ اقىرى» الىس ەمەس دەگەن ءسوز.
ورالباي مەرگەنبايۇلى،
“ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى