بۇگىن ۆولوديمير زەلەنسكي ۋكراين حالقىنا ۇندەۋ جاريالادى. ەلدى بىرلىككە شاقىردى. پرەزيدەنت زەلەنسكي بۇيدەدى:
ء"بىزدى ۇلكەن سوعىسپەن قورقىتىپ، كەزەكتى رەت باسىپ كىرۋى مۇمكىن دەيتىن داتانى بەلگىلەپ جاتىر. بۇل العاشقى رەت ەمەس. بىراق، ءبىزدىڭ مەملەكەتىمىز ءدال قازىر بۇرىنعىدان بەتەر كۇشتى ءارى مىعىم.
ءبىز بەيبىتشىلىككە جاقپىز جانە بارلىق ماسەلەنى تەك كەلىسسوزدەر ارقىلى شەشكىمىز كەلەدى. دونباس تا، قىرىم دا ۋكرايناعا قايتا قوسىلادى. بۇل ديپلوماتيالىق جولمەن جۇزەگە اسادى. ءبىز بىرەۋدىكىنە قول سۇقپايمىز جانە وزىمىزدىكىن دە ەشكىمگە بەرمەيمىز! ءبىزدىڭ قۋاتتى ارميامىز بار! ءبىزدىڭ جىگىتتەرىمىزدە جەتكىلىكتى سوعىس تاجىريبە ءھام زاماناۋي قارۋ-جاراق بار. بۇل ەندىگى وسىدان سەگىز جىل بۇرىنعى ارميادان الدەنەشە ەسە قۋاتتى ارميا!
16 اقپان شابۋىلدىڭ باستالار كۇنى دەيدى. ءبىز بۇل كۇندى بىرلىك كۇنى ەتىپ بەلگىلەيمىز. ءتيىستى جارلىققا قول قويىلدى. بۇل كۇنى ءبىز بارلىعىمىز ۇلتتىق بايراعىمىزدى كوتەرىپ، سارى-كوك لەنتا تاعىپ، كۇللى الەمگە ءوزىمىزدىڭ بىرلىگىمىزدى كورسەتەمىز!
ءبىزدىڭ ءبىر ۇلكەن ماقساتىمىز- ەۋروپالىق ۇمتىلىسىمىز. ءبىز ەركىندىكتى قالايمىز جانە سول ءۇشىن كۇرەسۋگە دايارمىز! ءبىز بارلىعىمىز باقىتتى ءومىر سۇرگىمىز كەلەدى. ال باقىت اركەز كۇشتىلەردىڭ جانىندا. ءبىز ەشقاشان شەگىنىپ كورگەن جوقپىز جانە بۇل جولى دا شەگىنبەك ەمەسپىز.
ۋكراينانى جاقسى كورەيىك. ءبىز تىنىشپىز! ءبىز كۇشتىمىز! ءبىز بىرگەمىز!".
قوسىمشا اقپارات:
رەسەي ۋكراينا شەكاراسى ماڭىنا 150 مىڭدىق اسكەر جۇمىلدىرعانىن بىلەسىزدەر. اقش پەن ناتو ساراپشىلارى رەسەي 1-2 كۇندە (15-16 اقپاندا) شابۋىلدى باستاپ جىبەرۋى مۇمكىن ەكەنىن ايتتى.
اقش پرەزيدەنتى جو بايدەن بولسا، "رەسەي سوعىس باستايتىن ناقتى داتا - 16 اقپان", - دەپ شورت كەستى.
بريتانيا پرەمەرى بوريس جونسون: "رەسەي 48 ساعاتتىڭ ىشىندە سوعىس باستاپ كەتۋى مۇمكىن", - دەپ مالىمدەپتى.
جالپى رەسەيدىڭ كەز كەلگەن ساتتە شابۋىلدى باستاپ كەتۋى مۇمكىن ەكەنىن ەو ەلدەرى تۇگەل دەرلىك راستاپ وتىر. ءبىراز مەملەكەت ۋكرايناداعى ءوز ازاماتتارىن شۇعىل ءوز ەلدەرىنە قايتارۋعا قام قىلىپ، كيەۆتەگى ديپميسسيا وكىلدەرىن لۆوۆقا كوشىرگەن.
جۋرناليست دميتري گوردون پۋتين مەن زەلەنسكيگە قايرىلا سويلەپ، ۇندەۋ جاسادى. وندا گوردون: "جەرىمىزگە باسىپ كىرگەننىڭ بارلىعىن ولتىرەمىز", - دەپ سويلەدى. ال ۋكراينالىق تاعى ءبىر ساياساتكەر ەكس-شەنەۋنىك يۋري لۋتسەنكو: "رەسەيدى شوقىندىرعان ءبىز، جانازاسىن وقيتىن دا ءبىز بولامىز", - دەگەن ءسوزى جەلىدە اجەپتاۋىر تارالدى. بۇل ەكى پىكىرشى دە كۇنى بۇگىنگە دەيىن زەلەنسكيكە وپپوزيتسيا بوپ جۇرگەن جىگىتتەر ەدى. ەل باسىنا كۇن تۋعان ساتتە بىرىگۋ كەرەكتىگىن ايتىپ جاتىر.
ال پۋتين كەشە رەسەيدىڭ اسكەر باسى شويگۋ مەن سىرتقى ىستەر ءمينيسترى لاۆروۆتى جەكە-جەكە قابىلداپ، ۋكراينا ماسەلەسىن تالقى ەتتى. الگى ەكەۋدىڭ ەسەبىن تىڭداپ، "كەلىسسوزدەردى جالعاستىرۋدىڭ ءمانى بار ما، جوق پا؟ ساعىزشا سوزىلىپ كەتتى. نە ىستەيمىز", - دەگەندەي اڭگىمە جاسادى.
كەي ساراپشىلار ءدال قازىر رەسەي ۋكرايناعا ءھام ونى قولاۋشى ەو اقش پەن ناتو-عا قارسى سوعىس باستاۋى ەكىتالاي دەپ ەسەپتەيدى.
ايتپاقشى: دۋما ورىس سەپەراتيستەرىنىڭ ىلاڭىنان كەيىن ەشكىم مويىنداماعان ءھام مويىندامايتىن ەرگەجەيلى ەل بولىپ، ەكى ورتادا قالعان (ۋكرايناعا تيەسىلى تەرريتوريالار) لۋگانسكى مەن دونباستى (لحر مەن دحر دەپ اتاپ ءجۇر) مويىنداۋ تۋرالى ارنايى ۇسىنىس-قۇجاتتى پۋتينگە جولداماق ەكەن. بۇل دەگەنىڭىز رەسەي ۋكراينا تەرريتورياسىن بولشەكتەۋگە اشىق كىرىسكەنىنىڭ ءبىر دالەلى. انىعى ۋكراينا جەرلەرىن اشىق بولشەكتەپ الۋ قىرىمنان باستالعان ەدى...
بىزگە نە؟ ال الدا-جالدا سوعىس باستالا قالسا، بىزگە كومەكتەسىڭدەر دەي قويمايتىنى انىق. بىراق، رەسەيدىڭ اگرەسسيۆتى قادامىنا باتىس جويقىن ەكونوميكالىق ءھام ساياسي سانكتسيالار پاكەتىن بۇرق ەتكىزەدى. ونى اشىق مالىمدەپ تە قويعان. ول سانكتسيالار وسىعان دەيىنگى سانكتسيالاردان الدەقايدا جويقىن بولادى. بىزگە ورىستىڭ وداقتاسى ەسەبىندە سول سانكتسيالاردىڭ سالقىنى ءسوزسىز تيەدى. قالاي؟ ءبىر مىسال:
بۇرىن جازعانىمداي، 2014-2015 جىلدارى رەسەيگە قارسى العاشقى سانكتسيالار ەنگىزىلگەن كەزدە، قازاقستان رەسەيدى سانكتسيالار قىسىمىنان قۇتقارعان مەملەكەت. سول جىلدارى قازاقستان تەڭگەنى كۇشپەن ۇستاپ تۇردى. ءبىر جىل سەگىز اي ىشىندە ءبىز ارالاسۋعا 28 ميلليارد دوللار جۇمسادىق. بۇل اقشا نە ءۇشىن جۇمسالدى؟ تەڭگەنى 190 قىلىپ ۇستاپ تۇرۋ ءۇشىن. سول كەزدە ءبىزدىڭ تەڭگەمىز قۇندى بولىپ، رەسەي ءرۋبلى قۇلاپ جاتتى. 2,5 تەڭگەگە دەيىن قۇلادى. سول جىلدارى ءبىزدىڭ حالىق رەسەيدەن بارىپ كولىك تاسىدى، زاڭدى-زاڭسىز جولمەن دە تاسىدى. رەسەي تاۋارلارى نارىققا باسىپ كىردى. قازاقستاندىقتار رەسەيدىڭ ءىرى قالالارىنان جىلجىمايتىن مۇلىكتەر الا باستادى. ءبارى ارزان بولىپ كەتتى. ءسويتىپ، بىزدەن رەسەيگە كاپيتال اعىلدى. رەسەي سانكتسيا توپەسىندە جاتقان كەزدە بىزدەن كاپيتال بارىپ، ۇلكەن قولداۋ بولدى. كەيىن ءبىز تەڭگەنى ەركىن اينالىمعا جىبەردىك. ءبىز نەگە وسى پروتسەستى 2 جىل بويى كۇتتىك؟ ويتكەنى، سول كەزدەگى وسىنشا قارجىنى جۇمساۋداعى ۇلكەن ءبىر ساياسات – رەسەي ەكونوميكاسىنا قۋات بەرۋ بولدى.
ونان سوڭ كەشەگى قىرىم سەكىلدى، جاڭاعى ەرگەجەيلى مەملەكەتسىماقتاردى مويىنداۋ دەگەن ۇسىنىس جانە ايتىلادى. ال قازاقستان بۇل سوعىستىڭ ەكونوميكالىق سالقىنىن بىرگە كوتەرىسۋگە قاۋقارلى ما؟ جوق! باسقاسىن ايتپاعاندا، ول كەزدەگى ۇلتتىق قور مەن، بۇگىنگى ۇلتتىق قوردىڭ ايىرماسى جەر مەن كوكتەي. ءبىزدىڭ ۇلتتىق قور ورتايعان. ءتىپتى، تۇبىنە جەتەقابىل بولعان. ونى رەسمي بيلىكتىڭ ءوزى مويىنداعان. سوندىقتان، ازىردەن ارەكەت ەتۋ كەرەك. سانكتسيادان ساقتانۋ كەرەك.
بۇل سۋبەكتيۆتى پىكىرىم. بىرەۋگە ۇناماۋى نەمەسە ونىڭ پىكىرىمەن ۇندەس بولۋى مىندەتتى ەمەس ەكەنىن ەسكەرتە سالايىن...
