نەسيە تاريحىنىڭ دەرەكتەر بازاسىنا سايكەس، ءۇش ميلليونعا جۋىق قازاقستاندىق بانكتەرگە قارىز ەمەس ەكەنى بەلگىلى بولدى، - دەپ حابارلايدى ”ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى "حابار 24-كە”سىلتەمە جاساي وتىرىپ.
ءبىرىنشى كرەديتتىك بيۋرودا قازاقستاندىقتاردىڭ قارىزى تۋرالى، ونىڭ ىشىندە لومباردتار مەن ميكروقارجى ۇيىمدارىنان الىنعان قارىز بويىنشا بارلىق اقپارات ساقتالادى.
ماسەلەن، بىلتىر بيۋرو بولشەك قارىز ءوسىپ جاتقانىن (شامامەن 43 پايىز) تىركەدى. قازاقستاندىقتار تاۋاردى دا كوبىرەك الا باستاعان. تۇتىنۋشىلىق قارىز سوماسى بەس تريلليون تەڭگەدەن اسادى.
سونىمەن قاتار، بيۋرو مالىمەتىنشە، جالپى پورتفەلدەگى يپوتەكاعا 3 تريلليون تەڭگەدەن اسا قارجى تيەسىلى. اۆتونەسيەلەۋ تريلليون تەڭگەدەن اسادى. بىلتىر 65 پايىزدان اسا قازاقستاندىق اۆتوكولىكتەردى پايىزبەن العان. بۇل رەتتە 3 ميلليونعا جۋىق قازاقستاندىق بانكتەرگە قارىز ەمەس.
"نەسيەلەردى ورتا ەسەپپەن ءبىر جىلعا دەيىن الادى. بۇل سوما از بولسا دا، ءبولىپ تولەۋ سانىن ارتتىردى. ورتاشا تۇتىنۋشىلىق قارىز 300 مىڭ تەڭگەدەن ءسال اسادى. قازاقستاندىقتار نەسيە السا، ونى قالاي قايتارۋ كەرەك ەكەنىن ءتۇسىنۋى ءتيىس", - دەدى الماتى ءبىرىنشى كرەديتتىك بيۋروسىنىڭ اتقارۋشى ديرەكتورى اسەم نۇرعاليەۆا.
ناشار نەسيە تاريحى
ناشار نەسيە تاريحىن تولىق جويۋ ماسەلەسىنە بايلانىستى كومپانيا قىزمەتكەرى قازاقستاندا مۇنداي مەحانيزم جوق ەكەنىن ءتۇسىندىردى. ۇيىم كليەنتتىڭ تاريحىنا قانداي دا ءبىر وزگەرىستەر ەنگىزۋگە قۇقىسى جوق ەكەنى ايتىلدى. قاتە اقپارات بولسا، دەرەكتەر ءوز جۇيەلەرىندەگى قاتەنى بانك تۇزەتكەن كەزدە جاڭارتىلادى.
سونىمەن قاتار، قازاقستاندىقتاردىڭ ناشار نەسيە تاريحىن جاقسارتۋدىڭ بىرنەشە نۇسقاسى بار. ءبىرىنشىسى - جاڭا قارىز العان كەزدە بانككە تەك كەيىنگى بەس جىل ىشىندەگى نەسيە تاريحىن بەرۋ. بۇل جاعدايدا وسى ۋاقىتقا دەيىن بولعان جاعدايلار بانكتەردە كورىنبەيدى.
"قالپىنا كەلتىرۋ" مارتەبەسى
ەكىنشى نۇسقا - نەسيە كەلىسىمشارتتارىن قالپىنا كەلتىرۋ. ءبىرىنشى كرەديتتىك بيۋرونىڭ اتقارۋشى ديرەكتورى اسەم نۇرعاليەۆانىڭ ايتۋىنشا، ازاماتتار بانك الدىنداعى قارىزىن 90 كۇننەن اسا كەشىكتىرىپ تولەگەننەن كەيىن، ول 12 اي كۇتەدى. وسى ۋاقىت ىشىندە باسقا نەسيەلەر كەشىكتىرىلمەۋى كەرەك. مۇنداي جاعدايدا كەلىسىمشارت "قالپىنا كەلتىرىلگەن" دەگەن مارتەبەگە يە بولادى. بۇل رەتتە بانكتىڭ قارىز بەرۋدەن باس تارتۋعا قۇقىعى بار.
"مۇنداي مارتەبە نەسيە الۋعا كەپىلدىك بەرمەيدى. ونىڭ ءبارى بانك ساياساتىنا بايلانىستى. ءبىر بانك تاۋەكەلگە بارا الادى. بىرەۋ، كەرىسىنشە، تەك ساپالى كليەنتتەردى العىسى كەلەدى. بۇگىن ماعان Facebook-تە "قارىز كەشىكتىرىپ جابىلسا دا، مەملەكەتتىك باعدارلاما بويىنشا نەگە نەسيە الا المايمىن" دەگەن سۇراق قويىلدى. مەملەكەتتىك باعدارلامالاردىڭ شارتتارى ودان دا قاتاڭ. وندا كەيىنگى ەكى جىلدا 180 نەمەسە 90 كۇننەن ارتىق ەشقانداي كىدىرىس بولماۋى ءتيىس", - دەپ ءتۇسىندىردى نۇرعاليەۆا.
“ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى
