وسى اپتادا قازاقستاننىڭ ۇلتتىق بانكى ۇكىمەت وتىرىسىندا «7-20-25» باعدارلاماسىنىڭ جوباسىن تانىستىردى. باس بانكير يپوتەكا ۇلەستىرۋمەن اينالىساتىن كومپانيانىڭ قۇرىلاتىن ۋاقىتىن بەلگىلەپ، ارزان يپوتەكانىڭ قالايشا بەرىلەتىنىن ءتۇسىندىردى. ايتا كەتەرلىگى، ۇلتتىق بانك باسشىسى دانيار اقىشەۆ كومانداسى 7 پروتسەنتتىك يپوتەكانىڭ ەسەبىن دە جاساپ شىققان ەكەن. وسىعان بايلانىستى، «قازاقپارات» ءتىلشىسى جاڭا باعدارلاما بويىنشا بەرىلەتىن نەسيەلەردىڭ حالىققا قانشالىقتى قولجەتىمدى بولاتىنىن ساراپتاپ كورگەن ەدى.
ۇلتتىق بانكتىڭ قازىرگى جوسپارى بويىنشا الدىمەن جاڭا يپوتەكالىق كومپانيا قۇرىلادى. اتالعان قارجى ۇيىمى تولىعىمەن ۇلتتىق بانككە قارايدى. بىلايشا ايتقاندا، سونىڭ ەنشىلەس كومپانياسى بولادى. ال ۇلتتىق بانك جاڭادان قۇرىلاتىن كومپانياعا قاراجاتتىڭ ءبىر بولىگىن قۇيادى، قالعانىن يپوتەكالىق كومپانيا ءوزى نارىقتان تارتادى، وبليگاتسيا شىعارادى جانە تاعىسىن تاعى. وسىلايشا، ناقتى ءبىر قارجى قورى قالىپتاسادى. وسى جولمەن تارتىلعان قاراجاتقا حالىقتىڭ بانكتەن العان يپوتەكالىق نەسيەلەرى ساتىپ الىنادى. سونىڭ ارقاسىندا جىلدىق مولشەرلەمە 7 پروتسەنتكە دەيىن تومەندەيدى دەپ وتىر. الايدا جاڭا باعدارلامانىڭ ناقتى ءبىر شارتى بار. ول - ءاربىر ازاماتتىڭ تولەم قابىلەتتىلىگى. ءبىر سوزبەن ايتقاندا، باسپانا العىسى كەلەتىن ادامنىڭ جالاقىسى ارزان يپوتەكاعا جەتۋى كەرەك. «جاڭا باعدارلاما اركىمگە جەڭىلدىك شارتتارىن بەرەدى. الايدا باعدارلاما ماسىلدىققا جول بەرمەۋگە ءتيىس. باعدارلاما قارىز الۋشىنىڭ تولەمگە قابىلەتتى بولۋىن تالاپ ەتەدى. وعان رەسمي كىرىسى بار قازاقستان ازاماتتارى قاتىسا الادى. قازىر بانكتەرمەن جاڭا باعدارلامانىڭ شارتتارى پىسىقتالۋدا. مىسالى، ءۇيدىڭ باعاسى 7 ميلليون تەڭگە بولسا، اي سايىنعى تولەم 50 مىڭ تەڭگەدەن اسپايدى. بۇل جالپى العاندا جۇمىس ىستەيتىن قازاقستان ازاماتتارىنىڭ كوپشىلىگى ءۇشىن قولايلى»، - دەيدى دانيار اقىشەۆ. قازىرگى جوبادا باسپانا باعاسى مەن يپوتەكالىق زاەمنىڭ شەكتى سوماسى دا بەلگىلەنىپ وتىر. ماسەلەن، استانا مەن الماتى قالالارىندا 7 پروتسەنتتىك يپوتەكامەن الىناتىن ءۇيدىڭ باعاسى 25 ملن تەڭگەدەن اسپاۋى شارت. وندايدا نەسيەنىڭ شەكتى سومماسى 20 ملن تەڭگە (قالعانى العاشقى جارنا - اۆت.) بولادى. باسقا ايماقتار ءۇشىن ءۇيدىڭ باعاسى 16 ملن-نان، ال ارزان يپوتەكانىڭ سوماسى 13 ملن تەڭگەدەن اسپايدى. ۇلتتىق بانكتىڭ ەسەبىنە سايكەس، 7 ملن تەڭگەلىك يپوتەكانىڭ ءبىر ايلىق تولەماقىسى 50 مىڭ تەڭگەدەن ارتىق بولماسا، 10 ملن تەڭگە ءۇشىن اي سايىن 70 مىڭ تەڭگە تولەپ وتىرۋعا تۋرا كەلەدى. 13 ملن - 90 مىڭ، 15 ملن - 105 مىڭ، ال 18 ملن ءۇشىن اي سايىن 125 مىڭ تەڭگەگە شىعىندالۋ قاجەت. البەتتە، بانكتەردىڭ قازىرگى يپوتەكالارىمەن سالىستىرعاندا جاڭا باعدارلامانىڭ شارتتارى الدەقايدا ءتيىمدى. بۇنى قاراپايىم حالىق تا ايتادى. «مىسالى، ءبىز استانادا تۇرامىز. ءۇيدىڭ يپوتەكاسىن 20 جىلعا الدىق. بانك 8 ملن 800 مىڭ تەڭگەنى 12 پروتسەنتپەن بەرىپ وتىر. اي سايىن 99 مىڭ تەڭگە تولەيمىز. ارينە، جاڭا باعدارلامانىڭ شارتتارى ءتيىمدى. ونىمەن الدەقايدا از اقشا تولەيتىن ەدىك»، - دەيدى استانا قالاسىنىڭ تۇرعىنى بازارباي ماحمۇدوۆ. ەندىگى ماسەلە - ارزان يپوتەكانىڭ بارلىعىنا بىردەي قولجەتىمدى بولۋى. رەسمي ستاتيستيكاعا سايكەس، 2018 جىلى اقپان ايىندا ءبىر جۇمىسشىنىڭ ورتاشا جالاقىسى 151,5 مىڭ تەڭگەنى قۇرادى. حالىقتىڭ نومينالدى كىرىسى ارتسا دا، ناقتى تابىسى، ياعني تاپقان اقشاعا تاۋار مەن قىزمەتتەردى ساتىپ الۋ كورسەتكىشى تومەندەدى. دەمەك، ءبىر ۇيدەن ءبىر ادام ورتاشا جالاقى الاتىن بولسا، 7 ملن تەڭگەنىڭ يپوتەكاسىن الۋعا مۇمكىندىگى جەتەدى. بىراق قالعان اقشاعا وتباسىن اسىراي الا ما، جوق پا، ونى ايتۋ قيىن. ارينە، بۇگىندە اۋداندىق جەرلەردە 50-70 مىڭ تەڭگە جالاقى الىپ جۇرگەن ادامدار دا بار. وندايدا ءبىر ۇيدە ەكى ادام جۇمىس ىستەمەسە، جاڭا باعدارلامامەن باسپانا الۋ قيىنداۋ بولادى. وكىنىشكە قاراي، «7-20-25» باعدارلاماسىندا اسكەريلەر، الەۋمەتتىك جاعىنان از قامتىلعان ازاماتتار جانە تاعى باسقا ساناتتار بولمايدى. ءار ادامنىڭ جەكە تولەم قابىلەتتىلىگىنە باسا نازار اۋدارىلادى. ەندى بۇل يپوتەكا قاشان بەرىلەدى دەگەنگە كەلسەك، ۇلتتىق بانك توراعاسىنىڭ ورىنباسارى ولەگ سمولياكوۆتىڭ سوزىنە قاراعاندا، 7 پروتسەنتتىك يپوتەكانى بەرۋ جۇمىستارى شامامەن جىلدىڭ ورتاسىندا باستالادى. «ماۋسىم ايىنىڭ اياعىنا دەيىن بارلىق قۇقىقتىق-ۇيىمداستىرۋشىلىق شارالارىن اياقتايمىز دەگەن جوسپار بار. سودان شىلدە-تامىز ايلارىندا بانكتەر ارزان يپوتەكانى بەرۋدى باستايدى. نەسيەلەردىڭ العاشقى پۋلى جاسالعان بويدا ءبىز ونىڭ بارلىعىن ساتىپ الۋعا كىرىسەمىز»، - دەدى و.سمولياكوۆ قازاقپارات تىلشىسىنە بەرگەن سۇحباتىندا. ال قر ينۆەستيتسيالار جانە دامۋ ءمينيسترى جەڭىس قاسىمبەكتىڭ ايتۋىنشا، «7-20-25» باعدارلاماسىنا بايلانىستى ينجەنەرلىك-كوممۋنيكاتسيالىق جەلىلەردى تارتۋعا جىل سايىن بولىنەتىن قارجىنى ارتتىرۋعا تۋرا كەلەدى. بۇعان دەيىن اتالعان سوما 80 ملرد تەڭگە بولسا، ەندىگى كەزەكتە ونى 100 ملرد تەڭگەگە دەيىن كوبەيتۋ قاجەت. بۇدان بولەك، تۇرعىن ءۇي قۇرىلىس جيناق بانكىنىڭ زاەمدارىن بەرۋ تالاپتارى وزگەرەتىن بولدى. ونى تۇرعىن ءۇي قۇرىلىس جيناق بانكىنىڭ باسشىسى ءلاززات يبراگيموۆا دا راستاپ وتىر. «ءيا، ءبىز بارلىق بيزنەس جوسپارىمىزدى قايتا قارايتىن بولامىز. العاشقى جارنانىڭ كولەمىن دە قايتا قارايمىز. بۇدان بولەك، كەيبىر شارتتار بويىنشا نەسيەنىڭ مەرزىمى ۇزاراتىن شىعار. سوعان باسىمدىق بەرەمىز. سەبەبى تۇرعىن ءۇي جيناق جۇيەسىنىڭ نەگىزگى ماقساتى دا سول - اقشانى جيناۋ. بەلگىلى ءبىر سوما جينالعاندا نەسيە بەرىلەدى. ال العاشقى جارنانى ازايتۋ شارتتارى تەك جاڭا ۇيلەرگە قاتىستى بولادى. قازىر ەسكى ۇيلەر نارىعىندا باعا ءتۇسىپ، ستاگناتسيا بايقالادى. سوندىقتان ەسكى ۇيلەرگە قاتىستى شارتتار وزگەرمەيدى. پروتسەنتتىك مولشەرلەمە دە وزگەرەدى. بىراق ول دا جاڭا ۇيلەردى ساتىپ الۋ نەسيەلەرىنە عانا قاتىستى بولادى»، - دەدى ءلاززات يبراگيموۆا قازاقپارات تىلشىسىنە بەرگەن سۇxباتىندا. ايتپاقشى، ساراپشىلاردىڭ سوزىنە سەنسەك، ستاگناتسيا ەسكى جىلجىمايتىن مۇلىك نارىعىندا عانا ەمەس، جاڭا ۇيلەر نارىعىندا دا بايقالىپ وتىر. سوندىقتان «7-20-25» باعدارلاماسى حالىق ءۇشىن دە، قۇرىلىس كومپانيالارى ءۇشىن دە ءتيىمدى بولاتىن ءتۇرى بار. دەگەنمەن، ءبارىن الداعى ۋاقىتتا باعدارلامانىڭ جۇزەگە اسۋى، سوعان وراي نارىقتىڭ قۇبىلۋى كورسەتەتىنى انىق.
http://www.inform.kz
