Dúnıedegi eń mádenıetti, eń baqytty el - Norvegııa!

4974
Adyrna.kz Telegram

DÚNIEDEGI EŃ BAQYTTY MÝLTIKÝLTÝRALISTIK EL

Norvegııa – dúnıedegi eń baqytty, mádenıet men demokratııalyq qundylyqtardyń, ǵylymı tehnıkalyq progrestiń órkendep damyǵan oshaǵyna aınalǵan el. Bul baqytty elde eń basty qolǵa alynǵan sharýa – mádenıet pen óner bolsa, odan keıin ǵylymı tehnıkalyq progress alǵa shyǵady.

Norvegııanyń árbir qalasyna kelgen týrıstter eń aldymen qalalardyń, demalys oryndary men tabıǵatynyń muntazdaı tazalyǵyna tańyrqaýmen bolady. Demalysqa kelgen týrıstter osy ýaqytqa deıin bul elge teris kózqaras qalyptastarmapty.
Elde ókimettiń tarapynan mádenı saıasat baǵdarlamalary erekshe qolǵa alynǵan. Norvegııa bıligi mádenı saıasatynyń ózimen-aq dúnıeni tań qaldyryp otyr. Bul elde tazalyq saqtaý elge degen kirshiksiz adaldyqtyń belgisi bolyp sanalady. Elde jastardyń shyǵarmashylyq áleýetine óte joǵary kóńil bólingen. Sol sebepti ádebıetti oqytýǵa memleket tarapynan barynsha jaǵdaılar jasalyp, qaı kitaphananyń esigin ashsańyz da tegin qyzmet etetin jaǵdaılar jasap tastaǵan. Kitaphanalardyń bári de álemdik standarttarmen, ozyq tehnologııalarmen jumys jasaıdy. Mádenıetti damytý maqsatynda elde memlekettiń tarapynan memlekettik gastroldik teatrlar men kórkemsýret galereıalary, ulttyq telearnalar men ulttyq radıolar jumysyn toqtatpaı júrgizip turady. Norvegııalyqtar shet elderden kelgen týrıstter úshin ózderiniń tarıhı-mádenı eksponattary men murajaılaryn ashyp tastaıdy eken. Eldiń tarıhyn tanytýda eń basty róldi ulttyq murajaılar atqarady. Elde týrızm óte jaqsy jamyǵan. Korrýpııa degen atymen joq.

Ǵylymı tehnologııalyq áleýeti.
Elde 300 den asa ǵylymı zertteý ınstıtýttary men 300 den asa óndiristik laboratorııalar, 40 tan astam ǵylymı qoǵamdyq birlestikter, jaratylystaný ǵylymdary boıynsha 150 den astam arnaıy ǵylymı mamandandyrylǵan ǵylymı ortalyqtar jumys jasaıdy. Ǵylymı zertteý ınstıtýttary memlekettik, joǵary oqý oryndary men jeke táýelsiz ortalyqtarǵa bólinip, memleketten qarjylandyrylady. Elde ǵylymı áleýeti eń joǵary 4 ýnıversıtet jumys jasaıdy. Olar mynalar: Oslo, Tromse, Bergene, Tronheıme. Memlekettiń bıligi zamanaýı prınıpterge negizdep, «Memlekettik ǵylym jáne tehnıka» komıtetin qurǵan. Olardyń ózi birneshe salalarǵa bólinip jumys jasady. Árqaısysynda ǵylymı konsýltatıvti keńester jumys jasaıdy.

Ǵylymı jáne mádenı áleýetiniń myqty qolǵa alynýynyń arqasynda bul el adamdarynyń ómir sapasy jaǵynan álemniń kóshbasshy elderiniń qataryna kirgen. Davostaǵy álemdik ekonomıkalyq forýmda Norvegııany turǵyndarynyń ómir sapasy men densaýlyǵy jaǵynan eń joǵary deńgeıge jetken baqytty el dep tanyǵan. Qoǵamnyń áleýmettik taptarynyń barlyǵy da memlekettiń kómeginen tys qalmaǵan. Bárine de memleket tarapynan tolyq jaǵdaı jasalǵan. Qazirgi ýaqytta eldiń JIÓ adam basyna shaqqanda 75 504 AQSh dollarynan keledi. Memleket ınvestıııalyq qory jaǵynan da joǵary potenııalǵa qol jetkizip otyr. Bary joǵy 5 mıllıonnan astam halqy bar eldiń ulttyq bıýdjeti trıllıonnan asa dollardy qurap otyr.

Ǵylym men tehnologııaǵa, demokratııa men mádenıetke asa kóńil bólgen eldiń halqy 21 ǵasyrda ózine laıyq deńgeıde, ózine laıyq áleýetti jaǵdaıdaǵy molshylyqta ǵumyr keship jatyr.

 

Bekbolat QARJAN,

"Adyrna" ulttyq portaly

 

Pikirler