Planetadaǧy ǧylymy men tehnologiiasy damyǧan, örkeniettıŋ köşın bastaǧan elderdıŋ barlyǧyn ūltşyldar basqarady. Dübärälär basqaryp, 30 bäsekeles eldıŋ qatarynan oryn alǧan memlekettıŋ orny älemnıŋ eşbır elınıŋ tarihynda jazylmapty. Dübärälär basqarǧan elderde dılı joq, jartylai adam, jartylai haiuandar ǧana basty röldı ūstap alady.
Nege?
Sebebı, tılı men dılı būzylǧan, ūlttyq bolmysynan aiyrylyp qalǧan kez kelgen pende satqyn, jemqor, zūlym, ūlt degen tüsınıkten mahrūm bolyp qalady. Tek qana qarynnyŋ ǧana qamyn ǧana oilaityn kosmopolitke ainalady. Bızdıŋ qazırgı ökımettegı otyrǧan adamdardyŋ basym bölıgı osyndai mäŋgürtter.
Sonda keiın ūltşyldar basqarǧan elderdıŋ ǧylymy men tehnologiiasy da özderınıŋ (ANA tılınde) tılderınde söileidı. Ǧylym men tehnologiiaǧa basymdyq bergen elderdıŋ barlyǧy örkeniettıŋ köşın süirep bara jatyr. Anyqtap qaraŋyz, olardyŋ barlyǧy da özderınıŋ ana tılınde örkeniettıŋ köşın bastap jatyr. Qazır İlon Mask ūşaqtan ekı ese jyldam otarbany ıske eksperiment retınde ekspluatasiiaǧa şyǧardy. Ūltşyldar basqarǧan elderde kel kez kelgen jas daryndyǧa barlyq mümkınşılıktı aşyp bergen. Olardyŋ ışkı potensialyn tek jaqsylyqqa ǧana jūmsaidy. Onyŋ ǧylym men bılımge qūştarlyǧyn oiatyp, jūmys jasauyna barlyq jaǧdai jasalady. El sondyqtan örkendep damidy.
Japoniia, Oŋtüstık Koreia, Singapur, AQŞ siiaqty ǧylym men tehnologiia derjavalarynyŋ jas balalardy jastaiynan oqu men bılımge baulu, jol körsetuı men baǧyt körsetkenıne zer salsaŋyz, qazaqtyŋ däl qazırgı jaǧdaiy esıŋe tüsıp, közıŋnen jas şyǧady. Eger de örkeniettı memleket bolamyn degen nietŋmŋz bolsa, barlyq salaǧa ūltym dese ışken asyn ūmytatyn ūltşyl jastarǧa ǧana tızgındı ūstatu kerek.
Bekbolat QARJAN,
"Adyrna" ūlttyq portaly
Ūqsas jaŋalyqtar
